مطالعهٔ خانوادگی برای نجات حیاتی است!
مطالعهٔ خانوادگی برای نجات حیاتی است!
آیا می‌توانید «جنگِ آن روز عظیمِ خدای قادر مطلق» را تصوّر کنید؟ (مکا ۱۶:۱۴) میکاهِ نبی به زبان سمبولیک آن را چنین توصیف می‌کند: «کوه‌ها . . . گداخته می‌شود و وادی‌ها منشق می‌گردد، مثل موم پیش آتش و مثل آب که به نشیب ریخته شود.» (میکا ۱:۴) آری، آن جنگ به راستی هولناک خواهد بود. اما، چه بر سر کسانی خواهد آمد که یَهُوَه را خدمت نمی‌کنند؟ کتاب مقدّس می‌گوید: ‹در آن روز کشتگان یَهُوَه از کران زمین تا کران دیگرش خواهند بود.› — ار ۲۵:۳۳.
سرپرستان خانواده، منجمله خانواده‌های تک‌ولی، با نظر به این هشدار کتاب مقدّس شاید در مورد فرزندانشان که به بلوغ عقلانی رسیده‌اند از خود بپرسند، ‹آیا فرزندان من از حارمَجِدّون نجات پیدا خواهند کرد؟› کتاب مقدّس به ما اطمینان می‌دهد که اگر فرزندان ما متناسب با سنشان رابطه‌ای نزدیک با یَهُوَه داشته باشند، از این واقعه نجات خواهند یافت. — مت ۲۴:۲۱.
اهمیت برنامه‌ای برای مطالعهٔ خانوادگی
شما والدین باید تمام تلاش خود را به خرج دهید تا فرزندانتان را «به تأدیب و نصیحت خداوند تربیت نمایید.» (افس ۶:۴) برای این منظور، مطالعهٔ کتاب مقدّس با فرزندانتان از اهمیتی حیاتی برخوردار است. ما مسیحیان می‌خواهیم فرزندانمان مانند مسیحیان جماعت فیلِپّی باشند. پولُس در مورد ایشان می‌گوید: «ای عزیزانِ من چنانکه همیشه مطیع می‌بودید، نه در حضور من فقط بلکه بسیار زیادتر الآن وقتی که غایبم، نجات خود را به ترس و لرز به عمل آورید.» — فیل ۲:۱۲.
آیا فرزندان شما نیز در غیابتان از قوانین یَهُوَه اطاعت می‌کنند؟ در مدرسه چطور؟ چگونه می‌توانید به فرزندان خود کمک کنید تا خودشان به حکمت قوانین یَهُوَه پی ببرند تا حتی در غیاب شما نیز مطابق این قوانین رفتار کنند؟
در این خصوص مطالعهٔ خانوادگی کتاب مقدّس نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در ادامهٔ مقاله به سه نکته خواهیم پرداخت که برای داشتن مطالعه‌ای موفق ضروریست.
برنامه‌ای مرتب برای مطالعه
کتاب مقدّس به موقعیتی اشاره کرده است که فرشتگان، یعنی پسران خدا، با هم در حضور پدر آسمانی خود جمع شدند. (ایو ۱:۶) آیا شما نیز می‌توانید همین کار را در خانهٔ خود انجام دهید؟ روز و ساعتی مشخص در هفته دور هم جمع شوید و به مطالعهٔ خانوادگی بپردازید. همچنین در نظر داشته باشید که گاه به دلیل مشکلی غیرمنتظره ممکن است نتوانید در آن روز مطالعه کنید. پس حتماً از همان ابتدا روز دیگری را نیز تعیین کنید تا اگر مشکلی پیش آمد مطالعه‌تان را در آن روز انجام دهید.
نگذارید مطالعه‌تان حالت تق‌ولق پیدا کند. به خاطر داشته باشید که مطالعه با فرزندانتان مهم‌تر از مطالعه با افراد دیگر است. شیطان منتظر است از هر فرصتی برای به دام انداختن فرزندان شما استفاده کند. (۱پطر ۵:۸) پس، هر بار که شما برای تماشای یک برنامهٔ تلویزیونی یا انجام عملی غیرضروری از مطالعهٔ خانوادگی خود صرف‌نظر می‌کنید، شیطان آن را یک پیروزی به نفع خود محسوب می‌کند. — افس ۵:۱۵، ۱۶؛ ۶:۱۲؛ فیل ۱:۱۰.
مطالعهٔ مطالبی که جنبهٔ عملی دارد
مطالعهٔ خانوادگی تنها برای تحصیل علم نیست. باید به مطالعه جنبهٔ عملی داد. چگونه؟ می‌توانید گاهی مطلبی را برای مطالعه انتخاب کنید که مشخصاً به فرزندان شما مربوط می‌شود؛ مثلاً موقعیتی را که می‌دانید فرزندانتان در روزها یا هفته‌های آینده با آن روبرو خواهند شد موضوع مطالعه‌تان قرار دهید. نوجوانان وقتی در کاری تبحر پیدا می‌کنند آن را با علاقهٔ بیشتری انجام می‌دهند. به عنوان نمونه، می‌توانید به نحوی عملی و از طریق نمایش شیوهٔ موعظه کردن و نحوهٔ جواب دادن به سؤالات دشوار مردم را با آن‌ها تمرین کنید. این کار در فرزندان شما اعتمادبه‌نَفْس به وجود می‌آورد و دیگر از انجام برخی از شیوه‌های موعظه ترس نخواهند داشت. — ۲تیمو ۲:۱۵.
همچنین می‌توانید موقعیتی را به صورت نمایش بازی کنید که همکلاسی‌های فرزند شما می‌خواهند او را به عملی نادرست وادارند. برای این منظور می‌توانید از بخش ۱۵ کتاب «پرسشهای جوانان-پاسخهای مفید» (انگل. جلد دوّم) استفاده کنید. در کادر صفحهٔ ۱۳۲ و ۱۳۳ پیشنهادهایی در این خصوص ارائه شده است. فرزند شما می‌تواند شیوه‌ای را که برایش راحت‌تر است انتخاب کند. در پایین صفحهٔ ۱۳۳ به جوانان چنین توصیه شده است: «عکس‌العمل خود و پاسخی را که می‌خواهید به همشاگردی‌های خود بدهید با والدین یا فردی باتجربه تمرین کنید.» گهگاه می‌توانید نمایش این گونه موقعیت‌ها را بخشی از مطالعهٔ خانوادگی خود سازید.
مطالعهٔ خانوادگی فرصت خوبی است تا والدین با فرزندان خود راجع به اهدافی صحبت کنند که آنان را به یَهُوَه نزدیک‌تر می‌کند. جلد دوّم کتاب «پرسشهای جوانان» در این خصوص نیز بسیار مفید است. بخش ۳۸ این کتاب را با عنوان «در زندگی چه کار خواهم کرد؟» با فرزند خود بخوانید و به او کمک کنید که اهمیت خدمت به یَهُوَه را درک کند و ببیند که خدمت به یَهُوَه بهترین راه زندگی است. در دل او میل به پیشگامی، خدمت در بیت‌ئیل، شرکت در مدرسهٔ تربیت خادمین یا شیوه‌های دیگر خدمت تمام‌وقت را به وجود آورید.
در اینجا تذکری به والدین ضروری است: برخی والدین خیرخواه برای فرزند خود اهدافی همچون خدمت در بیت‌ئیل یا خدمت میسیونری را قرار می‌دهند؛ که بسیار خوب است. اما افکار این والدین آنقدر روی این اهداف متمرکز می‌شود که فراموش می‌کنند پیشرفت فرزندشان را دیده و تحسینش کنند. باید مراقب باشید با سخنان خود فرزندتان را به ستوه نیاورید و باعث دلسردی او نشوید. (کول ۳:۲۱) به خاطر داشته باشید هر تلاشی که او به خرج می‌دهد باید از روی محبت خودش به یَهُوَه باشد، نه برای این که شما دوست دارید که چنین کند. (مت ۲۲:۳۷) پس او را برای هر تلاشی که به خرج می‌دهد تشویق کنید، و مرتب انگشت روی کارهایی که نمی‌کند نگذارید. نیکویی‌های یَهُوَه را به او نشان دهید و بگذارید که خودش از سر قدردانی به خدمت پدر آسمانی خود بپردازد.
مطالعه‌ای دلپذیر و خوشایند
سوّمین عامل برای موفقیت در مطالعهٔ خانوادگی، برگزار کردن آن به نحوی جالب و خوشایند است. برای این منظور چه می‌توان کرد؟ برای مثال، گاهی می‌توانید به یکی از نمایش‌های صوتی گوش دهید و یا به تماشای یکی از ویدیوهای شاهدان یَهُوَه و گفتگو در مورد آن بپردازید. یا می‌توانید خواندن بخشی از کتاب مقدّس را بین اعضای خانواده تقسیم کنید.
در مجلّه برج دیده‌بانی مقالاتی وجود دارد که می‌توان آن را مبنای مطالعهٔ خانوادگی قرار داد. برای مثال، هر دو ماه یک بار در شمارهٔ عمومی مجلّهٔ برج دیده‌بانی (انگل.) مقاله‌ای به چاپ می‌رسد تحت عنوان «برای کودکان و نوجوانان.» همچنین گاه در برج دیده‌بانی عمومی مقاله‌ای چاپ می‌شود با عنوان «فرزندانتان را آموزش دهید.»
مقالاتی تحت عنوان «سؤالات جوانان» در مجلّهٔ «بیدار شوید!» (انگل.) و همچنین کتاب «سؤالات جوانان» (جلد دوّم) به ویژه برای والدینی که می‌خواهند به فرزندان نوجوان خود آموزش دهند بسیار مناسب است. وقتی این کتاب را مطالعه می‌کنید حتماً از کادر «نظر شما چیست؟» استفاده کنید. این کادر تنها برای مرور مقاله نیست. بلکه سؤالات آن را می‌توانید مبنای مطالعهٔ خانوادگی خود قرار دهید.
البته نگذارید که مطالعه خانوادگی شما به یک بازپرسی مبدّل شود. مثلاً، فرزند خود را مجبور نکنید که نوشته‌های خود را که در بخش «خاطرات من» نوشته و یا آنچه را که در دیگر بخش‌های کتاب به قَلم آورده است برای همه بخواند. در صفحهٔ ۳ این کتاب تذکری به والدین داده و گفته شده است که اگر می‌خواهید فرزندتان صادقانه و بی‌پرده آنچه را که در دل دارد در کتابش بنویسد، باید اجازه دهید که او مطالبی را برای خود محرمانه نگه دارد. چه بسا بعدها خودش مطالبی را که به قلم آورده است برای شما باز گو کند.
اگر مطالعهٔ خانوادگی را به طور مرتب و به نحوی عملی و جالب برگزار کنید یَهُوَه تلاش‌هایتان را بسیار برکت خواهد داد. چنین مطالعه‌ای ایمان عزیزانتان را قوی و آنان را به یَهُوَه نزدیک می‌کند.
[کادر در صفحهٔ ٣١]
ابتکار عمل به خرج دهید
«وقتی ما با دختران کوچکمان مطالعه می‌کنیم اوّل درسی را که قرار است در جلسهٔ جماعت مطالعه شود برای آن‌ها توضیح می‌دهیم و بعد می‌خواهیم خلاصه‌ای از آن را با یک نقاشی نشان دهند. گاهی نیز بعضی از گزارشات کتاب مقدّس را به صورت نمایش بازی می‌کنیم یا موعظه کردن را تمرین می‌کنیم. ما مطالعه را با شرایط سنی آن‌ها تنظیم می‌کنیم.» — جِی. اِم. از آمریکا.
«ما با شخصی مطالعه می‌کنیم که پسر جوانی دارد. برای این که به این پسر جوان نشان دهیم که چگونه در زمان قدیم از طومار استفاده می‌کردند، کتاب اِشَعْیا را بدون شمارهٔ باب و آیه پشت سر هم چاپ کردیم و صفحات آن را به هم چسباندیم و سر و ته طومارمان را هم به دو لولهٔ پلاستیکی متصل کردیم. بعد از او خواستیم همان کاری را انجام دهد که عیسی در شهر ناصره در کنیسه انجام داد. در لوقا ۴:۱۶-۲۱ آمده است که عیسی آن قسمتی را که دنبال آن بود پیدا کرد و خواند. (اشع ۶۱:۱، ۲) اما پسر جوان متوجه شد چقدر سخت است که اِشَعْیا باب ۶۱ را در آن طومار طولانی که نه شمارهٔ باب در آن است و نه آیه پیدا کند. بعد به زبان خودمانی گفت: ‹عیسی واقعاً معرکه بود!›» — وای. تی. از ژاپن.
[تصویر در صفحهٔ ٣٠]
با نمایش به فرزندان خود نشان دهید که چگونه می‌توانند در موقعیت‌های دشوار در برابر همسالانشان مقاومت کنند
[تصویر در صفحهٔ ٣١]
مطالعهٔ خانوادگی را به نحوی جالب و خوشایند اجرا کنید