اهمیت رعایت ادب و احترام برای خادمان خدا
اهمیت رعایت ادب و احترام برای خادمان خدا
«پس چون فرزندان عزیز به خدا اقتدا کنید.» — افس ۵:۱.
۱، ۲. الف) چرا رعایت ادب و احترام اهمیت دارد؟ ب) در این مقاله به بررسی چه مطلبی خواهیم پرداخت؟
نویسندهای به نام سو فُکس مینویسد: «شخص در هیچ کجا از رعایت آداب معاشرت معاف نیست. ادب و نزاکت ھـمیشه و ھـمه جا مفید است.» اگر ھـمهٔ مردم با هم رفتاری مؤدبانه داشته باشند طبیعتاً برخورد ناخوشایندی نیز میان آنها به وجود نمیآید، یا لااقل از شمار چنین برخوردهایی بسیار کاسته میشود. برعکس آن نیز صادق است. داشتن رفتاری غیر مؤدبانه سبب نزاع، رنجش و ناراحتی میشود.
۲ در جماعت مسیحی رفتار گرم و مؤدبانهٔ برادران و خواهران معمول است و به خوبی به چشم میخورد. با این حال ما مسیحیان باید مراقب باشیم که رفتار ناپسندی که در دنیا رواج دارد در جماعت رخنه نکند. در ادامهٔ مقاله خواهیم دید که چگونه رعایت اصول کتاب مقدّس در خصوص آدابِ معاشرت، ما را در مقابل این تأثیر مضر دنیا محافظت و
دیگران را به پرستش حقیقی جلب میکند. برای درکی درست از رعایت ادب و احترام نخست میخواهیم رفتار یَهُوَه خدا و عیسی مسیح را از نظر بگذرانیم.رفتار شایستهٔ یَهُوَه و عیسی
۳. یَهُوَه چه نمونهای از رفتاری شایسته برای ما قرار داده است؟
۳ یَهُوَه خدا خود بهترین نمونه در رعایت ادب و احترام و رفتار شایسته است. یَهُوَه، سلطان عالَم با وجود مقام والایش همواره رفتاری پرمهر و توأم با احترام با انسانها داشته است. به عنوان نمونه، یَهُوَه در صحبت با ابراهیم و موسی از واژهٔ عبریای استفاده کرد که به مفهوم «لطفاً» است. (پیدا ۱۳:۱۴؛ خرو ۴:۶) زمانی که خادمانش مرتکب گناه میشدند، از رفتار او با آنان بروشنی میتوان دید که او خدایی ‹رحیم، کریم، دیرغضب و پر از رحمت و راستی› است. (مز ۸۶:۱۵) برخی زمانی که دیگران خلاف انتظارشان عمل میکنند بسیار خشمگین میشوند. اما رفتار یَهُوَه با رفتار چنین افرادی بسیار متفاوت است.
۴. در گوش کردن به سخنان دیگران چگونه میتوانیم یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم؟
۴ رفتار شایستهٔ خدا را همچنین به خوبی میتوان در نحوهٔ گوش کردنش به سخنان انسانها مشاهده کرد. وقتی ابراهیم در خصوص مردم سُدُوم از یَهُوَه سؤال میکرد، یَهُوَه با صبر به سخنانش گوش کرد. (پیدا ۱۸:۲۳-۳۲) یَهُوَه گوش کردن به سخنان ابراهیم را تلف کردن وقت خود نمیدانست. همچنین او به دعای خادمانش و ابراز ندامت خطاکاران به دقت گوش میدهد. (مزمور ۵۱:۱۱، ۱۷ خوانده شود.) آیا بجا نیست که ما نیز از یَهُوَه سرمشق گرفته وقتی کسی صحبت میکند به دقت به سخنان او گوش دهیم؟
۵. سرمشق قرار دادن رفتار عیسی چه تأثیری بر رابطهمان با دیگران میگذارد؟
۵ عیسی از پدرش در کنار درسهای دیگر، درس آداب و معاشرت را نیز آموخت. عیسی با این که وقت و انرژی بسیاری برای موعظه کردن صرف میکرد، همیشه خوشخُلق و بردبار بود. افرادی که به دلیل نابینایی گدایی میکردند، جزامیان و دیگر نیازمندان به عیسی به چشم کسی نگاه میکردند که همیشه حاضر و مشتاق به کمک است. عیسی آنان را نادیده نمیگرفت و آنان برای دیدن او نیاز به گرفتن وقت قبلی نداشتند. عیسی بارها با دیدن شخصی محتاج کارهای دیگرش را متوقف میکرد تا به نیاز او رسیدگی کند. او به ویژه به کسانی که به او ایمان میآوردند توجه بسیار نشان میداد. (مرق ۵:۳۰-۳۴؛ لو ۱۸:۳۵-۴۱) ما مسیحیان نیز میخواهیم در کمک به دیگران و مهربانی همچون عیسی باشیم. این رفتار ما مسلّماً خویشان، همسایگان و دیگران را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. به علاوه چنین رفتاری نام یَهُوَه را در نظر دیگران معظّم ساخته و ما را شاد میسازد.
۶. عیسی در رفتار گرم و دوستانه با دیگران چه نمونهای گذاشت؟
۶ عیسی همچنین با به کار بردن نام دیگران به آنان حرمت و احترام میگذاشت. آیا معلّمان یهودی نیز چنین احترامی به دیگران میگذاشتند؟ خیر. آنان کسانی را که با شریعت آشنایی نداشتند «ملعون» میخواندند، و در رفتارشان نیز آن را نشان میدادند. (یو ۷:۴۹) اما پسر خدا چنین رفتار نمیکرد. عیسی مرتا، مریم، زکّی و بسیاری دیگر را به نام خطاب کرد. (لو ۱۰:۴۱، ۴۲؛ ۱۹:۵) گرچه شیوهٔ مخاطب قرار دادن افراد تا حد زیادی بستگی به موقعیت و معیارهای فرهنگی دارد، شاهدان یَهُوَه همیشه تلاش میکنند خون گرم و خوشبرخورد باشند. * آنان اجازه نمیدهند اختلاف طبقاتی مانعی در رعایت ادب و احترام به همایمانان و دیگران بشود. — یعقوب ۲:۱-۴ خوانده شود.
۷. چگونه اصول کتاب مقدّس ما را یاری میکند که آداب معاشرت را در هر کجا رعایت کنیم؟
۷ احترام و حرمتی که یَهُوَه و عیسی برای مردم از قومها و نژادهای مختلف قائلند باعث میشود افرادی که دلی پذیرا دارند به سوی پرستش حقیقی جلب شوند. البته آداب معاشرت در نقاط مختلف دنیا متفاوت است. از این رو، نباید این آداب را به چشم قوانینی بیچون و چرا بنگریم. بلکه از اصول کتاب مقدّس بهره میگیریم تا به نحوی معقول به همنوعانمان از هر کجای دنیا که باشند حرمت و احترام بگذاریم. حال میخواهیم ببینیم که رعایت آداب پسندیدهٔ اجتماعی چه تأثیری بر موعظهٔ ما میگذارد.
احوالپرسی و مصاحبت
۸، ۹. الف) چه رفتاری عموماً ناخوشایند محسوب میشود؟ ب) چرا باید تذکر عیسی در متّیٰ ۵:۴۷ را همواره مد نظر داشته باشیم؟
۸ در دنیای پر مشغلهٔ امروز بسیار دیده میشود که مردم بدون توجه و سلام به یکدیگر از کنار هم میگذرند. البته واضح است که هنگام گذشتن از پیادهروهای شلوغ نمیتوان با همه احوالپرسی کرد. اما در بسیاری موارد دیگر، سلام و احوالپرسی بجا و شایسته است. آیا شما عادت به سلام کردن دارید؟ یا این که عادت دارید بدون لبخند یا سخنی خوشایند از کنار دیگران بگذرید؟ شخص ممکن است بدون این که متوجه باشد به رفتاری عادت کند که در واقع خلاف آداب معاشرت است.
۹ عیسی به ما چنین تذکر میدهد: «هر گاه برادران خود را فقط سلام گویید چه فضیلت دارید؟ آیا باجگیران چنین نمیکنند؟» (مت ۵:۴۷) دونالد وایس که مشاور روابط اجتماعی است میگوید: «دیگران از این که ما به آنها محل نگذاریم رنجیده میشوند. به راستی هیچ بهانهای برای بیاعتنایی به دیگران موجه نیست. آداب معاشرت بسیار ساده است. سلام کنیم. سر صحبت را باز کنیم.» برای ایجاد ارتباط با دیگران باید خونگرم و خوشبرخورد باشیم و بر سردی رفتار خود غلبه کنیم.
۱۰. رفتار خوشایند چگونه میتواند خدمت موعظهٔ ما را پرثمر سازد؟ ( به کادر «گفتگوی خود را با خوشرویی آغاز کنید» مراجعه نمایید.)
۱۰ در اینجا میخواهیم رفتار تام و کارُل، زوجی مسیحی را بررسی کنیم. آنان در شمال آمریکا در یکی از شهرهای بزرگ زندگی میکنند و قسمتی از زمان خدمت موعظهٔ خود را به گفتگو با مردم محل و همسایگانشان اختصاص دادهاند. چگونه؟ تام با اشاره به یعقوب ۳:۱۸ چنین گفت: «ما تلاش میکنیم خوش برخورد باشیم و با مردم ارتباط برقرار کنیم. در خیابان با اهل محل و کسانی که برای کار به محل ما میآیند سر صحبت را باز میکنیم. با خوشرویی و گرمی با آنها سلام و احوالپرسی میکنیم. در مورد موضوعاتی که مورد علاقهشان است، مثل بچههایشان، خانهشان، شغلشان و سگشان با آنها صحبت میکنیم. همین باعث میشود به ما احساس نزدیکی کنند.» کارُل اضافه میکند: «در دیدار بعد، خود را معرفی میکنیم و اسمشان را میپرسیم. آنها را در جریان فعالیتمان میگذاریم و سعی میکنیم زیاد وقتشان را نگیریم. به این ترتیب راه برای بشارت باز میشود.» تام و کارُل به این شکل توانستهاند اعتماد بسیاری از همسایگان خود را جلب کنند. بسیاری از آنان نشریات مسیحی را پذیرفتهاند و برخی نیز علاقهٔ بیشتری به فراگیری تعالیم کلام خدا از خود نشان دادهاند.
ادب و احترام در شرایط سخت
۱۱، ۱۲. چرا باید در خدمت موعظه توقع رفتاری ناخوشایند را داشته باشیم، و چگونه باید در چنین شرایطی عمل کنیم؟
۱۱ زمانی که به مردم بشارت میدهیم گاهی با بیادبی و رفتاری ناخوشایند روبرو میشویم. مسیحیان باید توقع چنین رفتاری را داشته باشند چرا که عیسی به پیروانش چنین هشدار داد: «اگر مرا زحمت دادند، شما را نیز زحمت خواهند داد.» (یو ۱۵:۲۰) اگر بدی را با بدی جواب دهیم نتیجهٔ خوبی به همراه نخواهد داشت. پس در چنین شرایطی باید چگونه عمل کرد؟ پِطْرُس رسول چنین نوشت: «خداوندِ مسیح را در دل خود تقدیس نمایید و پیوسته مستعد باشید تا هر که سبب امیدی را که دارید از شما بپرسد، او را جواب دهید، لیکن با حلم و ترس [یعنی با ملایمت و احترام عمیق].» (۱پطر ۳:۱۵) رعایت آداب پسندیده یا به عبارت دیگر برخورد محترمانه و جوابی ملایم، ممکن است دل شخصی را که با ما رفتاری ناخوشایند داشته است نرم و پذیرا سازد. — تیط ۲:۷، ۸.
۱۲ آیا میتوانیم ھـنگامی که با رفتاری ناخوشایند روبرو میشویم برخوردی خداپسندانه داشته باشیم؟ بلی. پولُس در این خصوص به مسیحیان چنین توصیه کرد: «گفتگوی شما همیشه با فیض [یعنی لطف و بزرگواری] باشد و اصلاحشده به نمک، تا بدانید هر کس را چگونه جواب باید داد.» (کول ۴:۶) اگر عادت خود سازیم که با اعضای خانواده، همکلاسیها، همکاران، اعضای جماعت و همسایگانمان خوش برخورد و گشادهرو باشیم، بهتر میتوانیم به طریقی مسیحی با تمسخر و توهین روبرو شویم. — رومیان ۱۲:۱۷-۲۱ خوانده شود.
۱۳. با نمونهای توضیح دهید که رفتاری مؤدبانه چگونه میتواند رفتار مخالفان را نرم سازد.
۱۳ برخوردی مؤدبانه در جواب رفتاری ناخوشایند ثمرهٔ خوب به بار میآورد. برای نمونه، برادری در خدمت موعظه در ژاپن مورد تمسخر صاحبخانه و مهمان او قرار گرفت. برادرمان با خوشرویی و ادب آنجا را ترک کرد. همچنان که در آن محلّه موعظه میکرد متوجه شد که مهمان آن خانه در نزدیکی اوست و تمایل دارد که با او صحبت کند. زمانی که برادرمان به طرف او رفت آن مرد گفت: «از اتفاقی که افتاد عذر میخواهم. با وجود بد رفتاری ما شما مهربان و خوشرو بودید. من هم دوست دارم چنین باشم.» آن مرد مأیوس و
دلسرد بود چرا که شغلش را از دست داده و مادرش نیز فوت کرده بود. برادرمان به او پیشنهاد کرد که با او کتاب مقدّس را مطالعه کند و او پذیرفت. چندی بعد او دو بار در هفته کلام خدا را مطالعه میکرد.بهترین راه برای پرورش رفتاری مؤدبانه
۱۴، ۱۵. طبق گزارشات کتاب مقدّس خادمان یَهُوَه چگونه فرزندان خود را تربیت میکردند؟
۱۴ در کتاب مقدّس به والدین خداپرستی اشاره شده است که به فرزندانشان آداب معاشرت را به خوبی میآموختند. نمونههای زیر را در نظر گیرید. پیدایش ۲۲:۷ نشان میدهد که ابراهیم و پسرش اسحاق با یکدیگر با ادب و احترام صحبت میکردند. همچنین والدین یوسف او را به خوبی تربیت کرده بودند و این در رفتار یوسف به خوبی نمایان بود. حتی زمانی که در زندان به سر میبرد نیز رفتاری مؤدبانه با دیگران داشت. (پیدا ۴۰:۸، ۱۴) طرز سخن گفتنش با فرعون نیز نشانگر آن است که او آموخته بود چطور با شخصی عالیرتبه صحبت کند. — پیدا ۴۱:۱۶، ۳۳، ۳۴.
۱۵ ده فرمانی که به اسرائیلیان داده شده بود شامل این فرمان نیز بود که «پدر و مادر خود را احترام نما، تا روزهای تو در زمینی که یَهُوَه خدایت به تو میبخشد، دراز شود.» (خرو ۲۰:۱۲) یک راهی که فرزندان میتوانستند نشان دهند که به والدین خود احترام میگذارند رعایت رفتاری مؤدبانه در محیط خانواده بود. احترام فرزند به والدین را میتوان همچنین در رفتار دختر یَفْتاح دید. او در شرایطی سخت، با عمل کردن مطابق قول پدرش احترام عمیقش را به او نشان داد. — داو ۱۱:۳۵-۴۰.
۱۶-۱۸. الف) والدین چگونه میتوانند به فرزندانشان رفتاری مؤدبانه را آموزش دهند؟ ب) آموزش آداب معاشرت به فرزندان چه نتیجهای خواهد داشت؟
۱۶ تعلیم فرزندان در رعایت آداب معاشرت امری بسیار مهم است. اگر شخص در سنین پایین بیاموزد که چطور به نحوی شایسته به میهمانان خوشآمد گوید، به تلفن جواب دهد و بر سر سفرهٔ غذا رفتار کند بعدها در اجتماع شخصی سازگارتر و مردمدارتر خواهد بود. همچنین والدین باید به فرزندان خود بیاموزند که چرا باید دَر را برای دیگران نگاه دارند، به سالمندان و بیماران محبت داشته باشند و به اشخاصی که در حمل چیزهای سنگین به کمک نیازمندند یاری رسانند. به علاوه، باید پی ببرند که ذکر عباراتی همچون «لطفاً،» «متشکرم،» «خواهش میکنم،» «دست شما درد نکند» و «ببخشید» اهمیت دارد و باید آن را از صمیم دل ابراز دارند.
۱۷ تصوّر نکنید که تعلیم آداب معاشرت به فرزندانتان مشکل است. کافی است که خود برای آنان نمونه باشید. برادری بیست و پنج ساله به نام کورت که سه برادر دارد در مورد این که چطور آنها آداب معاشرت را آموختند چنین گفت: «نمونهٔ ما پدر و مادرمان بودند. میدیدیم که چطور آنها با
یکدیگر با احترام صحبت میکردند و در رفتار با دیگران باملاحظه و باحوصله بودند. در سالن ملکوت، قبل و بعد از جلسات پدرم مرا پیش برادران و خواهران سالمند میبرد تا با آنها صحبت کنیم. میدیدم که چطور پدرم با آنها سلام و احوالپرسی میکرد و به آنها احترام میگذاشت.» سپس کورت ادامه داد: «بعد از مدتی من هم مثل پدرم رفتار میکردم و رفتاری مؤدبانه جزوی از شخصیتم شد. در حقیقت من با میل و علاقه چنین رفتار میکردم نه صرفاً از روی وظیفه.»۱۸ اگر والدین در تربیت فرزندانشان بکوشند چه نتیجهای خواهد داشت؟ فرزندانشان قادر خواهند بود برای خود دوستان خوبی پیدا کنند و با دیگران روابط مسالمتآمیز داشته باشند. همچنین بعدها در محیط کار میتوانند با کارفرما و همکاران خود به خوبی کار کنند. به علاوه، رفتار مؤدبانهٔ فرزندان سبب شادی خاطر و رضایت والدینشان است. — امثال ۲۳:۲۴، ۲۵ خوانده شود.
تأثیر رعایت ادب و احترام بر دیگران
۱۹، ۲۰. چرا باید مصمم باشیم خدای بزرگوارمان و پسرش را سرمشق قرار دهیم؟
۱۹ پولُس نوشت: «چون فرزندان عزیز به خدا اقتدا کنید.» (افس ۵:۱) سرمشق قرار دادن یَهُوَه خدا و پسرش بدین مفهوم است که اصول کلام خدا را بکار گیریم، از جمله اصولی که در این مقاله به آنها اشاره شد. شخصی که چنین کند رفتاری دور از ریا و تظاهر خواهد داشت و رفتار مؤدبانهٔ او به خاطر کسب مزایا یا جلب رضایت شخصی بانفوذ نخواهد بود. — یهو ۱۶.
۲۰ شیطان در این ایّام آخرِ حکومتش مصمم است که معیارهای والای یَهُوَه را در خصوص رعایت ادب و احترام کاملاً بیارزش سازد. اما شیطان نمیتواند مانع شود که مسیحیان ادب و احترام به همنوعانشان را زیر پا گذارند. باشد که هر یک از ما مصمم باشیم خدای بزرگوارمان و پسرش را سرمشق قرار دهیم. اگر چنین کنیم تفاوت بارز گفتار و کردار ما با آنانی که چنین نمیکنند بر همگان آشکار خواهد شد. ما میخواهیم با رفتار خود نام خدای خود، یَهُوَه را که نمونهٔ رفتار درست است تمجید کنیم. همچنین با رفتار خود مردم صادقدل را به سوی پرستش پاک او جلب نماییم.
[پاورقی]
^ بند 6 در بعضی فرهنگها مخاطب قرار دادن فردی که سناً از ما بزرگتر است با نام کوچکش دور از نزاکت محسوب میشود، مگر فرد بزرگتر خود اجازه آن را دهد. برای مسیحیان شایسته است که به این معیارهای فرهنگی احترام بگذارند.
مرور مقاله
• از یَهُوَه و پسرش چه چیز را در خصوص رعایت ادب و احترام به دیگران میآموزیم؟
• چرا سلامی گرم و صمیمی تصویری خوب از مسیحیان به جا میگذارد؟
• چگونه رفتاری مؤدبانه خدمت موعظه را پرثمر میسازد؟
• والدین در تعلیم آداب معاشرت به فرزندانشان چه نقشی دارند؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[کادر در صفحهٔ ۲۷]
گفتگوی خود را با خوشرویی آغاز کنید
برای بسیاری راحت نیست با فردی غریبه سر صحبت را باز کنند. اما از آنجایی که شاهدان یَهُوَه، خدا و مردم را دوست دارند با جدّیت تلاش میکنند روشهایی بیاموزند تا تعالیم کلام خدا را با دیگران سهیم شوند. چه چیز به ما کمک میکند که در این راه پیشرفت کنیم؟
اصلی پرارزش که در فیلِپّیان ۲:۴ آمده است چنین میگوید: «هر یک از شما ملاحظهٔ کارهای خود را نکند، بلکه هر کدام کارهای دیگران را نیز.» به کاربرد این آیه در چنین شرایطی فکر کنید: قاعدتاً شما برای فردی که تا با حال با او آشنا نشدهاید غریبهاید. حال چگونه میتوانید ملاحظهٔ او را بکنید که با شما راحت باشد؟ سلامی با خوشرویی میتواند مفید واقع شود. اما باید نکات دیگری را نیز در نظر گیرید.
پیش از شروع صحبت با مخاطبمان اغلب او به موضوعی غیر از آنچه ما میخواهیم با او مطرح کنیم فکر میکند. اگر بدون در نظر گرفتن افکار مخاطبمان، تنها آنچه را مد نظر داریم به او بگوییم شاید او واکنشی مساعد نشان ندهد. بنابراین در ابتدا سعی کنید بفهمید که مخاطبتان در آن لحظه به چه موضوعی فکر میکند. سپس با نظر به آن، موضوع صحبت خود را هماهنگ سازید. عیسی نیز زمانی که زن سامری را بر سر چاه دید از این روش استفاده کرد. (یو ۴:۷-۲۶) زن سامری در فکر کشیدن آب از چاه بود. عیسی گفتگوی خود را بر پایهٔ افکار او آغاز کرد و سپس موضوع صحبت را به کلام خدا ارتباط داد که به گفتگویی گرم منجر شد.
[تصاویر در صفحهٔ ٢۶]
خوشرویی و رفتاری مؤدبانه راه را برای بشارت دادن به مردم باز میکند
[تصویر در صفحهٔ ٢٨]
رفتاری مؤدبانه همیشه شایسته و بجاست