سؤالات خوانندگان

آیا امکان دارد که زمان دقیق به میخ کشیده شدن عیسی را مشخص کرد؟‏

دلیل مطرح شدن چنین سؤالی این است که به نظر می‌آید بین گزارش مرگ عیسی در انجیل مَرقُس و گزارش انجیل یوحنای رسول تضاد است.‏ در انجیل مَرقُس آمده است:‏ «ساعت سوّم از روز بود که [سربازان] او را بر صلیب کردند.‏» (‏مرق ۱۵:‏۲۵‏)‏ بر اساس گزارش یوحنّا «نزدیک ساعت ششم از روز بود» که پیلاتس عیسی را به یهودیان سپرد تا به میخ بکشند.‏ (‏یو ۱۹:‏۱۴-‏۱۶‏)‏ مفسّران کتاب مقدّس توضیحات گوناگونی ارائه می‌دهند تا این تضاد ظاهری را برطرف کنند.‏ ولی آیات کتاب مقدّس اطلاعات کافی برای توضیح این موضوع در اختیار ما قرار نمی‌دهد.‏ با این حال،‏ بررسی این که مردم زمان را در آن روزگار چگونه تقسیم‌بندی می‌کردند،‏ می‌تواند در درک این موضوع مفید باشد.‏

در قرن اوّل،‏ یهودیان روشنایی روز را به ۱۲ ساعت تقسیم‌بندی کرده بودند که با طلوع آفتاب شروع می‌شد.‏ (‏یو ۱۱:‏۹‏)‏ از ۸ تا ۹ صبح «ساعت سوّم» به حساب می‌آمد و «ساعت ششم» در حوالی ظهر تمام می‌شد.‏ البته طلوع و غروب آفتاب در طی سال متفاوت است و به این دلیل طول روشنایی روز نیز بر حسب هر فصل تغییر می‌کند.‏ به علاوه،‏ در آن دوران،‏ ساعت روز مطابق با موقعیت خورشید در آسمان تعیین می‌شد.‏ بنابراین،‏ زمان در آن دوران تقریبی حساب می‌شد.‏ وقایع در متون یونانی کتاب مقدّس معمولاً با ساعت سوّم،‏ ششم یا نهم ذکر شده است که اغلب نمایانگر زمان تقریبی وقایع می‌باشد.‏ (‏مت ۲۰:‏۳،‏ ۵؛‏ اعما ۱۰:‏۳،‏ ۹،‏ ۳۰‏)‏ البته گاهی نیز در صورت لزوم به زمان دقیق واقعه اشاره شده است مانند «هفتمین ساعت روز» که در گزارش یوحنا آمده است.‏ —‏ یو ۴:‏۵۲‏.‏

گزارشات انجیل در رابطه با زمان وقایع آخرین روز زندگی عیسی بر زمین با هم مطابقت دارد.‏ برای مثال،‏ در هر چهار انجیل آمده است که کاهنان و مشایخ پس از سپیده‌دم با هم شورا کردند و سپس عیسی را به دست حاکم رومی پُنتیوس پیلاتس سپردند.‏ (‏مت ۲۷:‏۱؛‏ مرق ۱۵:‏۱؛‏ لو ۲۲:‏۶۶؛‏ یو ۱۸:‏۲۸‏)‏ مَتّی،‏ مَرقُس و لوقا هر سه گزارش کردند که تاریکی تمام آن سرزمین را از ساعت ششم،‏ هنگامی که عیسی بر تیر چوبی بود،‏ تا ساعت «نهم» فرا گرفت.‏ —‏ مت ۲۷:‏۴۵،‏ ۴۶؛‏ مرق ۱۵:‏۳۳،‏ ۳۴؛‏ لو ۲۳:‏۴۴‏.‏

یک عامل قابل ملاحظه در رابطه با زمان به میخ کشیده شدن عیسی که باید در نظر داشت چنین است:‏ مجازات شلاق بخشی از مراحل به میخ کشیده شدن محسوب می‌شد.‏ گاهی محکوم،‏ جانش را به دلیل شدّت زیاد شلاق خوردن از دست می‌داد.‏ شلاقی که عیسی خورد به قدری شدید بود که عیسی نتوانست تیر اعدام خود را تا به انتها حمل کند و وسط راه لازم شد کسی دیگر آن را برایش حمل نماید.‏ (‏لو ۲۳:‏۲۶؛‏ یو ۱۹:‏۱۷‏)‏ از آنجایی که مردمِ آن روزگار شلاق خوردن را بخشی از مراحل به میخ کشیدن می‌دانستند،‏ از شلاق خوردن عیسی تا به میخ کشیده شدنش می‌بایست زمانی سپری شده باشد.‏ از این رو،‏ نگارندگان مختلف انجیل بسته به مراحل به میخ کشیده شدن عیسی ممکن است زمان‌های متفاوتی را ارائه داده باشند.‏

یوحنای رسول گزارش خود را ده‌ها سال بعد از دیگر نگارندگان انجیل به تحریر در آورد.‏ پس مطمئناً به این انجیل‌ها دسترسی داشت.‏ تفاوت زمانی این دو گزارش نشان می‌دهد که یوحنّا انجیل مَرقُس را کپی نکرده است.‏ یوحنّا و مَرقُس هر دو به الهام خدا انجیل‌های خود را نگاشتند.‏ از این رو،‏ می‌توانیم به گزارشات انجیل‌ها اعتماد کنیم با آن که برای توضیح این گوناگونی اطلاعات کافی در کتاب مقدّس موجود نیست.‏