ناتان پشتیبان پرستش پاک
ناتان پشتیبان پرستش پاک
متقاعد ساختن مردی قدرتمند به اعمال گناهآلودش و نیاز به پذیرفتنِ اصلاح کاری بس دشوار است. آیا حاضر بودید چنین شخصی را اصلاح کنید، مخصوصاً اگر میدانستید که برای حفظ آبرویش دست به قتل زده است؟
داود، پادشاه اسرائیل و بَتْشَبَع مرتکب زنا شده بودند و بَتْشَبَع باردار شده بود. از آنجایی که داود میخواست گناهشان برملا نشود نقشهای کشید تا شوهر بَتْشَبَع در جنگ کشته شود. سپس بَتْشَبَع را به زنی گرفت. برای چند ماه داود توانسته بود بر گناهش سرپوش بگذارد و بدون شک در سِمت خود همچنان مشغول به کار باشد. ولی یَهُوَه از گناه او چشم نپوشید و نبیاش، ناتان را نزد وی فرستاد.
مأموریت ناتان آسان نبود. خود را جای او بگذارید. به حتم وفاداری ناتان در اعلام پیام یَهُوَه و پایبندیاش به معیارهای خدا، او را برانگیخت تا گناه داود را به او گوشزد کند. ناتان چگونه از عهدهٔ این مسئولیت بر آمد و داود را به توبه کشاند؟
معلّمی سنجیده
حال، ۲سموئیل ۱۲:۱-۲۵ را بخوانید و تصوّر کنید که جای ناتان هستید و این سخنان را به داود میگویید: «در شهری دو مرد بودند، یکی دولتمند و دیگری فقیر. و دولتمند را گوسفند و گاو، بینهایت بسیار بود. و فقیر را جز یک ماده برّهٔ کوچک نبود که آن را خریده، و پرورش داده، همراه وی و پسرانش بزرگ میشد؛ از خوراک وی میخورد و از کاسهٔ او مینوشید و در آغوشش میخوابید و برایش مثل دختر میبود. و مسافری نزد آن مرد دولتمند آمد و او را حیف آمد که از گوسفندان و گاوان خود بگیرد تا به جهت مسافری که نزد وی آمده بود مهیا سازد؛ و برّهٔ آن مرد فقیر را گرفته، برای آن مرد که نزد وی آمده بود، مهیا ساخت.»—۲سمو ۱۲:۱-۴.
داود خود زمانی چوپان بود و پنداشت این داستان حقیقی است. مفسّری در این مورد میگوید: «ناتان عادت داشت دعوی اشخاص مظلوم و بیچاره را به حضور داود آورد. از این رو، داود فکر کرد که ناتان برای دعوی آدمی مظلوم به دیدارش آمده است.» حتی اگر چنین گفتهای صحّت داشته باشد، ناتان برای آن که پیام خدا را وفادارانه اعلام کند نیاز به شجاعت داشت. حکایت ناتان چنان داود را خشمگین ساخت که گفت: «به حیات خداوند قسم، کسی که این کار را کرده است، مستوجب قتل است»! در آن زمان بود که ناتان پاسخی تکاندهنده به داود داد: «آن مرد تو هستی»!—۲سمو ۱۲:۵-۷.
چرا ناتان بدین شکل گناه داود را به او گوشزد کرد؟ ناتان میدانست که عشق، چشمان شخص را نسبت به حقیقت کور میسازد و اعمال نادرست خود را با عذر و بهانه توجیه میکند. پس وقتی داود سخنان ناتان را شنید، برایش کاملاً واضح بود که عمل آن مرد، قبیح و شرمآور است و بدون آن که خبر داشته باشد اعمال خود را محکوم کرد. پس از آن، ناتان آشکار ساخت که آن مرد، خودِ داود است. آنگاه داود متوجهٔ بزرگی گناهانش شد. ناتان به این نحو باعث شد که دل و ذهن داود آمادهٔ پذیرش تأدیب و اصلاح شود. داود اعتراف کرد که یَهُوَه را با اعمال خود «تحقیر نموده» و تأدیب یَهُوَه را پذیرفت.—۲سمو ۱۲:۹-۱۴؛ مز ۵۱، سرآغاز.
ما از روش ناتان چه میآموزیم؟ هدف تعلیمدهندهٔ کلام خدا این باید باشد که مخاطبش شخصاً به نتیجهٔ درست برسد. از آنجایی که ناتان به داود احترام میگذاشت، موضوع را با سنجیدگی بیان کرد. ناتان میدانست که داود عدالت و انصاف را حقیقتاً دوست دارد. از این رو، داستانی را بیان کرد که بر او تأثیری عمیق گذاشت. ما نیز میتوانیم اشخاص صادق را به درک دیدگاه یَهُوَه یاری دهیم. چگونه؟ بدون تحقیر شخص، آنان را به اعمالی که میدانند درست است ترغیب نماییم. البته این کار را باید با استفاده از کتاب مقدّس انجام داد، نه با استفاده از دیدگاه شخصی.
وفاداری ناتان به خدا مهمترین خصوصیتی بود که او را در تأدیب داود، پادشاهی قدرتمند، توانا ساخت. (۲سمو ۱۲:۱) به همین شکل، وفاداری به خدا، ما را شجاع میسازد تا به اصول الٰهی پایبند بمانیم.
پشتیبان پرستش پاک
از قرار معلوم ناتان و داود دوستانی صمیمی بودند چرا که داود نام یکی از پسرانش را ناتان گذاشت. (۱توا ۳:۱، ۵) اوّلین باری که کتاب مقدّس به ناتان اشاره میکند او در حضور داود است. هر دوی آنان یَهُوَه را دوست داشتند. داود آنچه در رابطه با ساختن معبد در دل داشت، با ناتان در میان گذاشت چرا که برای عقیدهٔ او ارزش قائل بود. داود گفت: «الآن مرا میبینی که در خانهٔ سرو آزاد ساکن میباشم، و تابوت خدا در میان پردهها ساکن است.» سپس ناتان گفت: «بیا و هر آنچه در دلت باشد معمول دار [یعنی عمل کن] زیرا خداوند با توست.»—۲سمو ۷:۲، ۳.
ناتان، پرستندهٔ وفادار یَهُوَه، خواست داود را در ساختن اوّلین مکانِ ثابت پرستش مشتاقانه تأیید کرد. ولی از قرار معلوم، ناتان نظر شخصی خود را بیان کرده بود، نه سخن یَهُوَه را. آن شب یَهُوَه به ناتان نبی دستور داد پیامی به داود ابلاغ کند. این پیام برخلاف سخن ناتان بود چرا که یَهُوَه گفت: داود معبد خدا را نخواهد ساخت ولی یکی از پسرانش این افتخار را خواهد یافت. با این حال، یَهُوَه از طریق ناتان با داود عهدی بست که کرسیاش «تا به ابد استوار خواهد ماند.»—۲سمو ۷:۴-۱۶.
عقیدهٔ ناتان در رابطه با بنای معبد با خواست یَهُوَه هماهنگ نبود. با این حال، این نبی فروتن ارادهٔ یَهُوَه را بدون گله و شکایت پذیرفت و از آن حمایت کرد. وقتی خدا ۱توا ۲۳:۱-۵؛ ۲توا ۲۹:۲۵.
ما را اصلاح میکند، حقیقتاً شایسته است نمونهٔ عالی ناتان را سرمشق دهیم! از ادامهٔ خدمت ناتان در سِمت نبی متوجه میشویم که او لطف یَهُوَه را از دست نداد. در واقع، او و جاد نبی به الهام یَهُوَه، داود را برای سازماندهی ۴۰۰۰ نوازنده در معبد راهنمایی کردند.—مدافع سلطنت
ناتان آگاه بود که سلیمان باید جانشین پدرش داود شود. پس وقتی اَدُنیّا سعی کرد کرسی پدر سالخوردهاش را تصاحب کند، ناتان دست به عمل شد. او دوباره با سنجیدگی و وفاداری عمل نمود. نخست بَتْشَبَع را ترغیب کرد تا نزد داود رود و قسم وی را در رابطه با پادشاهی سلیمان به خاطرش آورد. سپس خود به حضور پادشاه رفته، پرسید که آیا گفته است اَدُنیّا پادشاه شود. داود که متوجه وخامت اوضاع شده بود، به ناتان و چند خادم وفادار دیگر دستور داد، سلیمان را مسح و پادشاه اعلام کنند. بدین شکل، نقشهٔ اَدُنیّا با شکست روبرو شد.—۱پاد ۱:۵-۵۳.
مورخی فروتن
نگارش اول سموئیل بابهای ۲۵ تا ۳۱ و تمامی دوم سموئیل به ناتان و جاد نسبت داده شده است. در رابطه با گزارشات الهامی این کتب میخوانیم: «امور اوّل و آخر داود پادشاه در سِفْرِ [یعنی کتاب] اخبار سموئیل رایی و اخبار ناتان نبی و اخبار جاد رایی» مکتوب است. (۱توا ۲۹:۲۹) نگارش «وقایع سلیمان» نیز به ناتان نسبت داده شده است. (۲توا ۹:۲۹) از قرار معلوم، ناتان پس از مرگ داود نیز در امور دربار فعال بود.
اکثر اطلاعاتی که در مورد ناتان در دست میباشد، احتمالاً به قلم وی ثبت شده است. با این حال، ضبط نکردن برخی نکات در مورد خود نیز گواهی از شخصیتش است. او مورخی فروتن بود که در پی مقام و شهرت نبود. در فرهنگی از کتاب مقدّس آمده است که در نوشتههای مقدّس «بدون معرفی و بیان اصل و نسبِ» ناتان به او اشاره شده است. بلی، ما هیچ اطلاعی در رابطه با اصل و نسب ناتان و زندگیاش در اختیار نداریم.
انگیزهاش وفاداری به خدا بود
از گزارشات کوتاه کتاب مقدّس در مورد ناتان واضح است که او شخصی فروتن بود و قاطعانه از ترتیبات الٰهی دفاع میکرد. از این رو، یَهُوَه خدا به او مسئولیتهایی مهم سپرد. در خصوصیات ناتان عمیقاً تعمّق کنید؛ خصوصیاتی همچون وفاداری به خدا و عشق به معیارهایش. سپس او را مصممانه الگو قرار دهید.
احتمالاً از شما تقاضا نخواهد شد که پادشاهی خطاکار را اصلاح کنید یا مانع کودتایی شوید. ولی با کمک یَهُوَه میتوانید به او همواره وفادار بمانید و از معیارهای والایش دفاع کنید. همچنین میتوانید کلام خدا را با سنجیدگی و شجاعت تعلیم دهید و حامی پرستش پاک باشید.
[تصویر در صفحهٔ ۲۵]
ناتان برای دفاع از سلطنت داود با بَتْشَبَع سنجیده سخن گفت