«سادهلوح همه چیز را باور میکند»
«مردی که هرگز روزنامه نمیخواند نادان است، اما نادانتر از او مردی است که هر آنچه را در روزنامه میخواند باور میکند.»—آگوست فُن اشلوتسر، تاریخدان و روزنامهنگار آلمانی (۱۷۳۵-۱۸۰۹)
همان طور که ۲۰۰ سال پیش هر آنچه در روزنامهها نگاشته میشد قابل اطمینان نبود، امروز نیز، در قرن بیستویکم، این موضوع در مورد مطالب بسیاری که در اینترنت یافت میشود، صدق میکند. تکنولوژی و فناوریهای مدرن دسترسی به اطلاعات کثیری را امکانپذیر ساخته است. این اطلاعات میتواند درست یا غلط، باارزش یا بیارزش، مفید یا مضر باشد. از این رو، باید در انتخاب آنچه میخوانیم و به آن توجه میکنیم، سنجیده عمل کنیم. به ویژه آنانی که در استفاده از اینترنت تجربهٔ کمی دارند، ممکن است گزارش یا خبری را که در اینترنت خواندهاند یا از دوستی به وسیلهٔ ایمیل دریافت کردهاند، زود باور کنند. هشدار کتاب مقدّس بسیار بجاست که میگوید: «سادهلوح همه چیز را باور میکند، اما عاقل قدمهای خود را میسنجد.»—امث ۱۴:۱۵.
چگونه میتوانیم عاقلانه عمل کنیم و اطلاعات الکترونیکیای که افسانههای مدرن، مطالب جعلی یا اطلاعات گمراهکننده را به صورت حقایق ارائه میدهند، تشخیص دهیم؟ نخست از خود بپرسید: ‹آیا این مطلب از وبسایتی رسمی و قابلاعتماد گرفته شده است یا این که مرجع آن وبلاگ یا منبعی ناشناخته است؟ آیا آن مطلب، در وبسایتهایی که اطلاعات گمراهکننده را به اطلاع مردم میرسانند، گزارش شده است؟› * سپس «قدرت تشخیص» خود را به کار گرفته، به آن مطلب فکر کنید. (عبر ۵:۱۴) اگر باور کردن خبر یا گزارشی دشوار است، احتمالاً حقیقت ندارد. به علاوه، اگر خبر یا مطلبی عدهای را بدنام میسازد، به این موضوع فکر کنید: ‹چه کسی ممکن است از پخش چنین خبری بهره ببرد؟ آیا او با انگیزه و هدفی درست چنین مطلبی را پخش میکند؟›
ارسال مطالب از روی عادت
برخی برای جلب توجه دیگران، دوست دارند هر خبر و اطلاعی را که میخوانند سریع به همهٔ آشنایان و دوستان خود بفرستند. آنها نه در مورد اعتبار آن مطالب تحقیق و نه به نتیجهٔ کار خود فکر میکنند. (۲سمو ۱۳:۲۸-۳۳) اما شخص «عاقل» همیشه در نظر میگیرد که ‹آیا پخش این مطلب به شخص یا سازمانی صدمه میرساند یا او را بدنام میکند؟›
افس ۵:۱۵، ۱۶) هنگامی که در اعتبار خبری شک داریم، به جای این که فکر کنیم: ‹شاید ارسال آن مفید باشد› عاقلانهتر خواهد بود که فکر کنیم: ‹شاید ارسال آن مضر باشد!›
تحقیق کردن در مورد صحّت خبری ملزم به تلاش است. از این رو، برخی این کار را وظیفهٔ خود نمیشمارند و مسئولیت آن را به دریافتکننده محوّل میکنند. ولی باید فکر کرد که تحقیق در مورد آن مطلب چقدر وقت دریافتکننده را خواهد گرفت؟ وقت برای همه بسیار باارزش است. (از خود بپرسید: ‹آیا من مرتباً و از روی عادت، مطالبی را که به من ایمیل شده، پخش میکنم؟ آیا گاهی لازم بوده است از همهٔ آنانی که از طریق ایمیل با آنها تماس دارم عذرخواهی کنم، چون مطلبی که به آنها فرستاده بودم غلط یا دروغ از آب در آمد؟ آیا کسی از من درخواست کرده است که دیگر مطالبی را که به من ایمیل شده، به او نفرستم؟› به خاطر داشته باشید افرادی که با آنها در تماس هستید، به اینترنت دسترسی دارند و خود میتوانند مطالب مورد نیازشان را بیابند. حقیقتاً هیچ کس نیاز ندارد که انبوهی از داستانهای خندهدار، کلیپهای ویدیویی یا نمایشهای اسلایدی دریافت کند. همچنین عاقلانه نیست که سخنرانیهای ضبطشده یا یادداشتهای شخصی را به دیگران ارسال کنیم. * علاوه بر آن، نباید مطالبی را که خود برای آماده کردن جلسات تحقیق کردهایم، آیاتی که برای مطالعه از کتابخانهٔ برج دیدهبانی بیرون کشیدهایم و پاسخ پرسشهایی را که آماده کردهایم برای دیگران ارسال کنیم، چون این کار ارزش آماده کردن جلسات را کم میکند.
حال اگر در رابطه با سازمان شاهدان یَهُوَه در اینترنت خبری افتراآمیز میخوانید، باید چه کار کنید؟ چنین مطالبی را باید بلافاصله رد کرد. برخی فکر میکنند که برای نظرخواهی از دیگران، باید آن خبر را به اطلاع آنان برسانند؛ ولی نتیجهٔ این کار پخش بیشتر خبرهای افتراآمیز است. اگر به دلیل دیدن خبری در اینترنت مضطرب شدهایم، باید از یَهُوَه در دعا حکمت بطلبیم و سپس شخصاً با برادران باتجربه در رابطه با آن صحبت کنیم. (یعقو ۱:۵، ۶؛ یهو ۲۲، ۲۳) عیسی که خود بارها مورد اتهام قرار گرفته بود، به شاگردانش هشدار داد که آنان مورد آزار و اذیت دشمنانشان قرار خواهند گرفت و به آنان گفت: «انواع دروغهای بدخواهانه علیهتان» به زبان خواهند آورد. (مت ۵:۱۱؛ ۱۱:۱۹؛ یو ۱۰:۱۹-۲۱) ما باید از «دوراندیشی» و «فهم» خود استفاده کنیم، تا «شریران» و آنانی را که «راههایشان کج» است، تشخیص دهیم.—امث ۲:۱۰-۱۶.
احترام گذاشتن به حق دیگران
همچنین لازم است که در رابطه با خبرها و تجربیاتی که در مورد امور روحانی میباشد، و ما آن را به صورت غیرمستقیم دریافت کردهایم، مراقب باشیم. حتی اگر گزارشی حقیقت داشته باشد، به این مفهوم نیست که میتوان آن را پخش کرد؛ گاه این کار نه صحیح است و نه محبتآمیز. (مت ۷:۱۲) برای مثال، غیبت کردن در مورد دیگران حتی زمانی که حقیقت داشته باشد، هیچ گاه مهرآمیز و تشویقکننده نیست. (۲تسا ۳:۱۱؛ ۱تیمو ۵:۱۳) برخی خبرها محرمانه میباشند و ما باید از روی احترام به افراد یا گروه مربوطه، بگذاریم که آن خبر در زمان مناسب و به دست اشخاص جایز به اطلاع دیگران رسانده شود. پخش چنین اطلاعات، قبل از زمان مناسب میتواند سبب صدمه یا آزار برخی شود.
امروزه، امکانپذیر شده است که خبرهای درست یا غلط، باارزش یا بیارزش، مفید یا مضر با سرعت بسیار پخش شود. هر کسی که قصد دارد ایمیل یا پبامکی بفرستد باید مد نظر داشته باشد که چه بخواهیم چه نخواهیم امکان دارد که آن متن طی چند ثانیه در تمام دنیا پخش شود. از این رو، نباید سریع و بدون هیچ دلیلی اطلاعات دریافت شده را به همه ارسال کرد. وقتی خبری پرسروصدا میخوانیم، باید به خاطر داشته باشیم که محبت نه سادهلوح و زودباور است و نه بیش از حد شکاک و بدگمان. مهمتر از آن، محبت ما به سازمان یَهُوَه مانع میشود تا کنایهها و دروغهایی را که در مورد برادرانمان پخش میشود، باور کنیم؛ دروغهایی که به دست غلامان شیطان ابلیس یا «پدر دروغ» پخش میشود. (یو ۸:۴۴؛ ۱قر ۱۳:۷) دوراندیشی و فهم به ما کمک خواهد کرد که «عاقل» باشیم و فکر کنیم که بهترین راهِ برخورد با انبوه اطلاعاتی که روزانه به آن دسترسی داریم چیست. کلام خدا به ما میگوید: «میراث سادهلوحان حماقت است، اما بر سر عاقلان تاج معرفت گذاشته میشود.»—امث ۱۴:۱۸.