۱-‏۳.‏ الف)‏ چرا زبان خدا و برقراری ارتباط برای او بسیار فراتر از توانایی انسان‌ها در این زمینه‌هاست؟‏ ب)‏ در این مقاله چه موضوعی بررسی می‌شود؟‏

یَهُوَه خدا قصد کرد که به موجوداتی هوشمند حیات و شادی بخشد،‏ از این رو فرشتگان و انسان‌ها را آفرید.‏ (‏مز ۳۶:‏۹؛‏ ۱تیمو ۱:‏۱۱‏)‏ او در ابتدا فرشته‌ای را آفرید که یوحنای رسول او را «کلمه» خوانده است؛‏ کسی که «آغاز آفرینشِ خداست.‏» (‏یو ۱:‏۱؛‏ مکا ۳:‏۱۴‏)‏ یَهُوَه خدا با او ارتباط برقرار می‌کرد و افکار و احساساتش را به این فرزند ارشدش می‌گفت.‏ (‏یو ۱:‏۱۴،‏ ۱۷؛‏ کول ۱:‏۱۵‏)‏ پولُس رسول به «زبان‌های فرشتگان» اشاره کرده است،‏ شکلی از برقرار کردن ارتباط که برتر از زبان انسان‌هاست.‏—‏۱قر ۱۳:‏۱‏.‏

^۲ یَهُوَه دانشی عمیق از میلیاردها مخلوق هوشمندش یعنی فرشتگان و انسان‌ها دارد.‏ هر لحظه ممکن است افراد بی‌شماری به زبان‌های مختلف به او دعا کنند،‏ یَهُوَه خدا همزمان به دعاهای این افراد گوش می‌دهد و فرشتگان را نیز هدایت کرده با آنان ارتباط برقرار می‌کند.‏ چنین قابلیتی نشان می‌دهد که افکار و زبان او همچنین برقراری ارتباط برای او بسیار فراتر از توانایی انسان‌ها در این زمینه‌هاست.‏ ‏(‏اِشَعْیا ۵۵:‏۸،‏ ۹ خوانده شود.‏)‏ واضح است زمانی که یَهُوَه با انسان‌ها ارتباط برقرار می‌کند،‏ افکارش را برای آنان ساده و قابل فهم می‌سازد.‏

^۳ در این مقاله بررسی می‌کنیم که یَهُوَه خدای حکیم برای برقراری ارتباطی روشن  با انسان‌ها،‏ در طول تاریخ بشر،‏ چه کرده است.‏ همچنین خواهیم دید که چگونه هماهنگ با نیازها و شرایطشان شیوهٔ ارتباطش را با آنان تطبیق داده است.‏

۴.‏ الف)‏ یَهُوَه برای ارتباط برقرار کردن با موسی،‏ سموئیل و داوود از چه زبانی استفاده کرد؟‏ ب)‏ کتاب مقدّس شامل چیست؟‏

^۴ یَهُوَه خدا در باغ عدن برای گفتگو با آدم از زبان انسان‌ها استفاده می‌کرد.‏ احتمالاً او برای این منظور از شکلی از زبان عبری باستان بهره می‌گرفت.‏ بعدها او افکارش را با افرادی همچون موسی،‏ سموئیل و داوود که عبری‌زبان بودند،‏ آشکار ساخت و آنان آن افکار را به شیوه و کلمات خودشان بیان کردند.‏ آنان در کنار نگارش آنچه یَهُوَه خدا مستقیماً گفته بود،‏ گزارش‌هایی در مورد رفتار او با قومش به قلم آوردند.‏ همچنین در مورد ایمان،‏ محبت،‏ اشتباهات و نافرمانی‌هایشان نیز نوشتند.‏ امروزه تمامی این اطلاعات در کتاب مقدّس برای ما بسیار با ارزش است.‏—‏روم ۱۵:‏۴‏.‏

۵.‏ آیا یَهُوَه خدا برای ارتباط با انسان‌ها تنها از زبان عبری استفاده کرد؟‏ توضیح دهید.‏

^۵ یَهُوَه خدا برای برقراری ارتباط با انسان‌ها تنها از زبان عبری استفاده نکرد،‏ بلکه هماهنگ با شرایط از زبان‌های دیگر نیز بهره گرفت.‏ پس از این که اسرائیلیان از اسارت در بابِل آزاد شدند،‏ زبان آرامی زبان روزمرهٔ برخی از آنان شد.‏ چه بسا از این رو،‏ یَهُوَه خدا دانیال نبی،‏ اِرْمیای نبی و عِزرای کاهن را بر آن داشت تا بخشی از کلام الهامی او را به زبان آرامی به نگارش در آورند.‏ *

۶.‏ چرا نوشته‌های مقدّس عبری به یونانی ترجمه شد؟‏

^۶ بعدها اسکندر کبیر بخش بزرگی از جهان باستان را تسخیر کرد و زبان یونانی عامیانه،‏ زبان بین‌المللی شد.‏ از آنجا که بسیاری از یهودیان به این زبان صحبت می‌کردند،‏ نوشته‌های مقدّس عبری به زبان یونانی ترجمه شد.‏ این ترجمه توسط ۷۲ مترجم صورت گرفت و در فارسی ترجمهٔ هفتادی خوانده می‌شود.‏ این اولین ترجمهٔ کتاب مقدّس و یکی از مهم‌ترین آن‌ها شمرده می‌شود.‏ * از آنجا که مترجمین بسیاری دست اندر کار بوده‌اند،‏ در این ترجمه سبک‌های مختلف به کار رفته است،‏ برخی کلمه‌به‌کلمه ترجمه کرده‌اند و برخی دیگر سبک دیگری در پیش گرفته‌اند.‏ با این همه،‏ ترجمهٔ هفتادی از دید یهودیان یونانی زبان و بعدها از دید مسیحیان کلام خدا شمرده می‌شد.‏

۷.‏ عیسی برای تعلیم شاگردانش از چه زبانی بهره می‌گرفت؟‏

^۷ زمانی که عیسی بر زمین بود به احتمال قوی به زبان عبری آن زمان صحبت می‌کرد و تعلیم می‌داد.‏ (‏یو ۱۹:‏۲۰؛‏ ۲۰:‏۱۶؛‏ اعما ۲۶:‏۱۴‏)‏ زبان عبری در قرن اول تحت تأثیر زبان آرامی بود،‏ پس احتمالاً عیسی از برخی عبارات آرامی نیز استفاده می‌کرده است.‏ آنچه مسلّم است او با زبان عبری باستان نیز آشنا بود،‏ زبانی که موسی و انبیا به آن صحبت می‌کردند و نوشته‌های آنان هر هفته در کنیسه خوانده می‌شد.‏ (‏لو ۴:‏۱۷-‏۱۹؛‏ ۲۴:‏۴۴،‏ ۴۵؛‏ اعما ۱۵:‏۲۱‏)‏ در آن زمان در اسرائیل زبان یونانی و لاتین نیز صحبت می‌شد.‏ در کتاب مقدّس در مورد این که آیا عیسی به این زبان‌ها صحبت می‌کرده است یا نه،‏ اشاره‌ای نشده است.‏

۸،‏ ۹.‏ با گسترش تعالیم مسیح چرا زبان یونانی زبان اصلی میان قوم خدا شد،‏ و این موضوع چه امری را در مورد یَهُوَه خدا روشن می‌کند؟‏

^۸ زبان کسانی که در ابتدا از جمله شاگردان عیسی مسیح  شدند،‏ عبری بوده است،‏ اما پس از مرگ او شاگردانش به زبان‌های دیگری صحبت می‌کردند.‏ ‏(‏اعمال ۶:‏۱ خوانده شود.‏)‏ پس از گسترش تعالیم مسیح،‏ مسیحیان اغلب به زبان یونانی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کردند.‏ در واقع انجیل‌های مَتّی،‏ مَرقُس،‏ لوقا و یوحنا که در مورد تعالیم و اعمال عیسی است به صورتی گسترده به یونانی پخش شد،‏ چون زبان بسیاری از شاگردان یونانی بود،‏ نه عبری.‏ * نامه‌های پولُس رسول و دیگر نوشته‌های مقدّس نیز به زبان یونانی پخش شدند.‏

^۹ جالب توجه است آنان که نوشته‌های مقدّس یونانی را به نگارش در آوردند،‏ برای نقل‌قول از نوشته‌های مقدّس عبری،‏ اغلب از ترجمهٔ هفتادی استفاده می‌کردند.‏ این نقل‌قول‌ها نیز بخشی از نوشته‌های مقدّس یونانی شد،‏ هر چند که گاه دقیقاً ترجمهٔ کلمه‌به‌کلمهٔ متن عبری نیست.‏ به این ترتیب ترجمهٔ انسان‌های ناکامل بخشی از کلام الهامی خدا شد،‏ خدایی که هیچ فرهنگ یا زبانی را برتر از فرهنگ یا زبانی دیگر نمی‌شمارد.‏—‏اعمال ۱۰:‏۳۴ خوانده شود.‏

۱۰.‏ از شیوه‌ای که یَهُوَه خدا برای ارتباط با انسان‌ها به کار گرفت چه می‌آموزیم؟‏

^۱۰ مرور کوتاهی که در مورد برقراری ارتباط یَهُوَه خدا با انسان‌ها داشتیم،‏ به ما می‌آموزد که او بر پایهٔ نیاز و شرایط انسان‌ها با آنان ارتباط برقرار می‌کند.‏ او نخواسته است که ما برای شناخت او و مقاصدش زبان مشخصی را بیاموزیم.‏ ‏(‏زَکَریا ۸:‏۲۳؛‏ مکاشفه ۷:‏۹،‏ ۱۰ خوانده شود.‏)‏ یَهُوَه چنان عمل کرد که کتاب مقدّس تحت الهام او نوشته شود و در عین حال به نویسندگان کتاب مقدّس اجازه داد که افکار او را با سبک خود بیان کنند.‏

۱۱.‏ چرا زبان‌های مختلف انسان‌ها مانعی برای برقراری ارتباط یَهُوَه با آنان نبوده است؟‏

^۱۱ آیا زبان‌های مختلف انسان‌ها و تفاوت‌های جزئی در ترجمه مانعی برای برقراری ارتباط یَهُوَه خدا با آنان بوده است؟‏ خیر.‏ برای مثال،‏ در کتاب مقدّس تنها چند کلمه از سخنان عیسی به زبانی که او صحبت می‌کرد،‏ نوشته شده است.‏ (‏مت ۲۷:‏۴۶؛‏ مرق ۵:‏۴۱؛‏ ۷:‏۳۴؛‏ ۱۴:‏۳۶‏)‏ اما یَهُوَه کاری کرد که پیام عیسی به زبان یونانی و به مرور زمان به زبان‌های دیگر ترجمه شود.‏ بعدها یهودیان و مسیحیان بارها و بارها از نوشته‌های مقدّس نسخه‌برداری کردند و به این ترتیب این نوشته‌های مقدّس حفظ شد.‏ این نوشته‌ها به زبان‌های بسیاری نیز ترجمه شد.‏ جان کریسوستوم که حدود ۴۰۰ سال بعد از عیسی می‌زیست گفت که تا آن روز تعالیم عیسی برای مردم سوریه،‏ مصر،‏ هند،‏ پارس،‏ حبشه و همین طور برای بسیاری از مردمان دیگر ترجمه شده است.‏

۱۲.‏ چگونه کتاب مقدّس مورد حمله قرار گرفت؟‏

^۱۲ در دست بودن کتاب مقدّس به زبان‌های مختلف تلاش بسیاری را در نابود کردن این کتاب خنثی کرد.‏ یکی  از آنان امپراتور روم دیوکلِتیانوس بود که در سال ۳۰۳ م.‏ فرمان داد که تمام نسخه‌های نوشته‌های مقدّس نابود شود.‏ در واقع،‏ به کلام خدا،‏ مترجمانِ آن و آنان که در توزیع آن نقش داشتند به کرّات حمله شده است.‏ در قرن شانزدهم ویلیام تیندِل شروع به ترجمهٔ کتاب مقدّس از عبری و یونانی به انگلیسی کرد.‏ او گفت که اگر خدا بخواهد و عمرش باقی باشد کاری می‌کند که پسری دهقان که زمین را شخم می‌زند کتاب مقدّس را بهتر از یک کشیش بشناسد.‏ تیندِل مجبور شد برای ترجمه و چاپ ترجمه‌اش از انگلیس به اروپا بگریزد.‏ با این که روحانیون تلاش کردند که تمامی نسخه‌هایی که از ترجمهٔ تیندِل یافتند در ملأ عام بسوزانند،‏ ترجمهٔ او در دست بسیاری قرار گرفت.‏ در آخر تیندِل را خفه کردند و بر چوبه سوزاندند،‏ اما ترجمهٔ او همچنان باقی ماند.‏ بعدها این ترجمه کمک بزرگی برای ترجمهٔ کینگ جِیمز بود؛‏ ترجمه‌ای که به شکلی وسیع در دست همگان قرار گرفت.‏—‏۲تیموتائوس ۲:‏۹ خوانده شود.‏

۱۳.‏ بررسی دست‌نوشته‌های باستانی چه امری را ثابت کرده است؟‏

^۱۳ البته درست است که در برخی نسخه‌های باستانی از کتاب مقدّس تفاوت‌های جزئی و خطاهایی کوچک دیده می‌شود.‏ اما،‏ محققان هزاران دست‌نوشته و تکه دست‌نوشته‌ها و ترجمهٔ باستانی کتاب مقدّس را با یکدیگر مقایسه و با دقت و موشکافی بررسی کرده‌اند و متوجه شدند که تنها در چند آیه تفاوت‌هایی جزئی وجود دارد.‏ این تفاوت‌های جزئی بر پیام کتاب مقدّس تأثیری نداشته است.‏ تحقیق در نسخه‌های باستانی کتاب مقدّس به شاگردان صادق این کتاب اطمینان می‌بخشد که آنان آنچه یَهُوَه خدا به نویسندگان کتاب مقدّس الهام کرد،‏ در دست دارند.‏—‏اشع ۴۰:‏۸‏.‏ *

۱۴.‏ امروزه کتاب مقدّس تا چه حد در دسترس مردم است؟‏

^۱۴ با وجود مخالفت‌های شدید و بی‌رحمانهٔ دشمنان،‏ یَهُوَه کاری کرد که کلامش بیش از هر کتاب دیگری در تاریخ بشر ترجمه شود.‏ حتی اکنون که بسیاری ایمانی به خدا ندارند،‏ کتاب مقدّس پرفروش‌ترین کتاب باقی مانده است و اکنون کل یا بخش‌هایی از آن به بیش از ۲۸۰۰ زبان ترجمه شده است.‏ هیچ کتاب دیگری از جهت در دسترس بودن و انتشار با کتاب مقدّس قابل مقایسه نیست.‏ برخی ترجمه‌های کتاب مقدّس در مقایسه با ترجمه‌های دیگر چندان روشن و قابل اعتماد نیست.‏ اما با این حال می‌توان پیام امیدبخش و نجات‌دهندهٔ کتاب مقدّس را از هر ترجمه‌ای دریافت.‏

۱۵.‏ الف)‏ چگونه غذای روحانی به مردم زبان‌های مختلف رسید؟‏ ب)‏ چرا نشریات ما ابتدا به زبان انگلیسی آماده می‌شود؟‏

^۱۵ در سال ۱۹۱۹ گروهی کوچک از شاگردان فعال کتاب مقدّس به عنوان «غلام امین و دانا» منصوب شدند.‏ در  آن زمان بیشتر ارتباط آنان با قوم خدا به زبان انگلیسی بود.‏ (‏مت ۲۴:‏۴۵‏)‏ آن «غلام» تلاش کرده است تا غذای روحانی را به زبان‌های بیشتر و بیشتری تهیه کند،‏ تا جایی که امروزه به بیش از ۷۰۰ زبان در دسترس است.‏ همچون زبان عامیانهٔ یونانی در گذشته،‏ زبان انگلیسی امروزه زبانی شناخته شده و رایج برای بازرگانی و تحصیل است.‏ از این رو نشریات ما ابتدا به این زبان آماده می‌شود و سپس به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شود.‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ الف)‏ قوم خدا به چه نیاز داشتند؟‏ ب)‏ این نیاز آنان چگونه برآورده شد؟‏ پ)‏ در سال ۱۹۵۰ امید می‌رفت که ترجمهٔ دنیای جدید چه نیازی را برآورده کند؟‏

^۱۶ کتاب مقدّس پایه و اساس غذای روحانی است.‏ در اواسط قرن بیستم،‏ ترجمهٔ کینگ جِیمز چاپ ۱۶۱۱،‏ ترجمه‌ای بود که بیش از هر ترجمهٔ دیگر استفاده می‌شد.‏ اما زبان آن زبانی قدیمی بود.‏ نام خدا تنها چند بار در متن آن ذکر شده بود،‏ در حالی که در دست‌نوشته‌های باستانی کتاب مقدّس نام خدا هزاران بار آمده است.‏ اشتباهاتی در این ترجمه صورت گرفته بود و آیاتی در آن بود که در دست‌نوشته‌های باستانیِ معتبر یافت نمی‌شد.‏ دیگر ترجمه‌های کتاب مقدّس به زبان انگلیسی نیز ضعف‌هایی داشتند.‏

^۱۷ از این رو نیاز به ترجمه‌ای به زبان امروزی بود که با دقت منظور نوشته‌های مقدّس را برساند.‏ کمیتهٔ ترجمهٔ کتاب مقدّس دنیای جدید شکل گرفت و طی ۱۰ سال از سال۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ ترجمهٔ دنیای جدید به زبان انگلیسی در شش جلد انتشار یافت.‏ در ۲ اوت ۱۹۵۰در کنگره‌ای نخستین جلد آن توزیع شد،‏ در آن روز برادر ناتان نُر چنین گفت:‏ «نیاز به ترجمه‌ای به زبان امروزی هر روز بیشتر و بیشتر احساس می‌شد،‏ ترجمه‌ای که هماهنگ با حقیقتِ آشکارشده باشد و همین طور مفهوم زبان اصلی را کاملاً وفادارنه ارائه دهد تا پایه‌ای برای درک حقایق بیشتر شود؛‏ ترجمه‌ای که برای خوانندهٔ امروزی همان قدر قابل فهم باشد که نوشته‌های شاگردان عیسی برای خوانندگان آن زمان که مردمی ساده و عامی بودند،‏ قابل فهم بود.‏» برادر نُر امید داشت که ترجمهٔ دنیای جدید نیاز روحانی میلیون‌ها انسان را برآورده سازد.‏

۱۸.‏ چه تصمیماتی به ترجمهٔ کتاب مقدّس سرعت بخشید؟‏

^۱۸ تا سال ۱۹۶۳ امید برادر نُر جامهٔ عمل پوشید و ترجمهٔ دنیای جدید از بخش یونانی کتاب مقدّس به شش زبان دیگر ترجمه شد؛‏ زبان‌های هلندی،‏ فرانسوی،‏ آلمانی،‏ ایتالیایی،‏ پرتغالی،‏ و اسپانیولی.‏ در سال ۱۹۸۹ هیئت اداره‌کنندهٔ شاهدان یَهُوَه برای کار ترجمهٔ کتاب مقدّس بخشی را در شعبهٔ مرکزی تأسیس کرد.‏ در سال ۲۰۰۵ ترجمهٔ کتاب مقدّس برای زبان‌هایی که مجلّهٔ برج دیده‌بانی را ترجمه می‌کردند،‏ اولویت یافت.‏ همین شد که کل ترجمهٔ دنیای جدید کتاب مقدّس یا بخشی از آن اکنون به بیش از ۱۳۰ زبان در دسترس است.‏

۱۹.‏ الف)‏ در سال ۲۰۱۳ چه رویداد تاریخی‌ای رخ داد؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعد چه موضوعی بررسی می‌شود؟‏

^۱۹ با گذشت زمان به دلیل تغییر زبان،‏ نیاز به ویرایش جدیدی از ترجمهٔ دنیای جدید به زبان انگلیسی احساس شد.‏ در روز پنجم و ششم اکتبر،‏ ۲۰۱۳ در صدوبیست‌ونهمین اجلاس سالانهٔ انجمن کتاب مقدّس و رسالهٔ برج دیده‌بانی پنسیلوانیا،‏ ۱٬۴۱۳٬۶۷۶ نفر در ۳۱ کشور در این برنامه شرکت کردند یا آن را از طریق ارتباط تصویری دیدند.‏ همگی از این که یکی از اعضای هیئت اداره‌کننده ویرایش جدید ترجمهٔ دنیای جدید را اعلام کرد،‏ بسیار شاد شدند.‏ زمانی که نسخه‌های این ترجمه میان حضار پخش شد،‏ بسیاری اشک شادی ریختند و وقتی آیاتی از این ترجمه خوانده شد،‏ همه متوجه سلاست و قابل درک بودن این ترجمه شدند.‏ در مقالهٔ بعد به توضیح جزئیاتی در مورد ویرایش جدید ترجمهٔ دنیای جدید به انگلیسی و همین طور ترجمهٔ آن به زبان‌های دیگر می‌پردازیم.‏