نکاتی از کتاب لوقا
کلام یَهُوَه زنده است
نکاتی از کتاب لوقا
از شواهد امر چنین به نظر میرسد که متّیٰ در نگارش انجیل در درجهٔ اوّل یهودیان و مَرقُس غیر یهودیان را مد نظر داشتهاند. اما انجیل لوقا برای تمامی قومها نگاشته شده است. این کتاب که حدود سالهای ۵۶-۵۸ م. به رشتهٔ تحریر در آمده گزارشی کامل از زندگی و خدمت عیسی ارائه میدهد.
انجیل لوقا که وقایع ۳۵ سال از سالهای ۳ ق.م. تا ۳۳ م. را در بر دارد از نگاه پزشکی دلسوز و دقیق به قلم آمده است. او وقایع را از آغاز و به «تدقیق» و دقت نوشته است. (لوقا ۱:۳) نزدیک به ۶۰ درصد از آنچه در انجیل لوقا نگاشته شده در انجیلهای دیگر ذکر نشده است.
اوایل خدمت عیسی
(لوقا ۱:۱–۹:۶۲)
لوقا پس از بیان جزئیاتی در رابطه با به دنیا آمدن یحیی و عیسی به زمان شروع خدمت یحیی میپردازد. یحیی خدمتش را در پانزدهمین سال حکمرانی تیبریوس آغاز کرد که مصادف با بهار سال ۲۹ م. است. (لوقا ۳:۱، ۲) یحیی در پاییز همان سال عیسی را تعمید داد. (لوقا ۳:۲۱، ۲۲) در سال ۳۰ م. ‹عیسی به جلیل برگشت و در کنیسهها تعلیم میداد.› — لوقا ۴:۱۴، ۱۵.
عیسی در سفر اوّلش برای موعظه در جلیل به مردم چنین فرمود: «مرا لازم است که به شهرهای دیگر نیز به ملکوت خدا بشارت دهم.» (لوقا ۴:۴۳) شمعون ماهیگیر و چند تن دیگر او را همراهی کردند. او اشاره کرد که پس از این مردم را صید خواهند کرد. (لوقا ۵:۱-۱۱؛ متّیٰ ۴:۱۸، ۱۹) دوازده رسول عیسی در طی سفر دوّم او برای موعظه در جلیل او را همراهی میکردند. (لوقا ۸:۱) عیسی در سفر سوّمش به آن منطقه ۱۲ رسولش را روانه نمود «تا به ملکوت خدا موعظه کنند و مریضان را صحّت بخشند.» — لوقا ۹:۱، ۲.
پاسخ به پرسشهای مربوط به آیات:
۱:۳۵ — آیا نطفهٔ عیسی از بارور شدن تخمک مریم به وجود آمد؟ برای این که عیسی حقیقتاً از نوادگان ابراهیم، یهودا و داود محسوب گردد باید تخمک مریم در بسته شدن نطفهٔ عیسی دخالت میداشت. (پیدایش ۲۲:۱۵، ۱۸؛ ۴۹:۱۰؛ ۲سموئیل ۷:۸، ۱۶) اما روحالقدس یَهُوَه خدا بود که سبب شد این باروری صورت گیرد و نیروی حیات پسر یگانهٔ یَهُوَه به آن نطفه منتقل گردد. (متّیٰ ۱:۱۸) از همان ابتدا روحالقدس جنین را از هر گونه آسیب محفوظ داشت و عیسی ناکاملیهای مریم را به میراث نبرد.
۱:۶۲ — آیا زَکَرِیّا تنها قدرت تکلّم را از دست داده بود یا ناشنوا هم شده بود؟ زَکَرِیّا تنها قدرت تکلّم را از دست داده بود. این که دیگران به او «اشاره کردند» تا نظرش را در مورد نام پسر بدانند به این معنی نیست که قدرت شنوایی نیز از او سلب شده بود. به احتمال قوی زَکَرِیّا آنچه همسرش در مورد نام پسرشان گفت شنیده بود و احتمالاً مردم با اشاره یا حرکتی نظر او را در مورد آن نام جویا شدند. همچنین از این که تنها گفته شده است ‹ دهان و زبان او باز گشت› میتوان نتیجه گرفت که او شنواییاش را از دست نداده بود. — لوقا ۱:۱۳، ۱۸-۲۰، ۶۰-۶۴.
۲:۱، ۲ — اشاره به «اسمنویسی اوّل» چه کمکی در تعیین تاریخ تولّد عیسی میکند؟ در زمان اوغُسْطُس [آوگوستوس] ثبت اسامی بیش از یک بار صورت گرفت؛ یک بار در سال ۲ ق.م. که تحقق پیشگویی دانیال ۱۱:۲۰ بود و بار دوّم در سال ۶ م. یا ۷ م. انجام پذیرفت. * (اَعمال ۵:۳۷) در هر دو مورد کیرینیوس به عنوان فرماندار سوریه انجام وظیفه میکرده است. اشارهٔ لوقا به «اسمنویسی اوّل» نشان میدهد که تاریخ تولّد عیسی سال ۲ ق.م. بوده است.
۲:۳۵ — این که ‹ در قلب مریم شمشیری فرو خواهد رفت› به چه معنی بود؟ این عبارت به رنج و اندوهی اشاره داشت که مریم به خاطر عیسی متحمّل میشد. زیرا اکثریت مردم او را به عنوان مسیح نمیپذیرفتند و مرگ دردآوری نیز در انتظارش بود. — یوحنّا ۱۹:۲۵.
۹:۲۷، ۲۸ — عیسی به شاگردانش وعده داد «تا ملکوت خدا را نبینند ذائقهٔ موت را نخواهند چشید.» چرا لوقا میگوید تبدیلِ هیأت عیسی «هشت روز» پس از این گفته بوده، در حالی که متّیٰ و مَرقُس میگویند «شش روز» پس از آن بوده است؟ (متّیٰ ۱۷:۱؛ مَرقُس ۹:۲) ظاهراً لوقا روزی که عیسی این وعده را داد و روز تحقق آن وعده را نیز به حساب آورده است.
۹:۴۹، ۵۰ — چرا عیسی از عمل مردی که دیوها را بیرون میکرد و پیرو او نبود ممانعت ننمود؟ عیسی مانع عمل آن مرد نشد چرا که در آن زمان هنوز جماعت مسیحی برقرار نگردیده بود که آن مرد جزوی از آن باشد. زمانی که عیسی روی زمین بود حتی کسانی که همراه او نبودند میتوانستند به قدرت نام عیسی ایمان داشته باشند و دیوها را اخراج کنند. — مَرقُس ۹:۳۸-۴۰.
از این آیات چه میآموزیم؟
۱:۳۲، ۳۳؛ ۲:۱۹، ۵۱. مریم رویدادها و گفتههایی را که نشانهٔ تحقق پیشگوییها بود به دل میسپرد. آیا ما نیز پیشگوییهای عیسی در ارتباط با نابودی این نظام پلید را با وقایع امروز مقایسه میکنیم و گفتههای او را در دل و ذهن خود میسپاریم؟ — متّیٰ ۲۴:۳.
۲:۳۷. ما نیز باید مانند حَنّا در پرستش یَهُوَه استوار و راسخ باشیم؛ ‹همیشه دعا کنیم› و از شرکت در جلسات مسیحی و بودن با «جماعت غافل نشویم.» — ۱تَسّالونیکیان ۵:۱۷؛ عبرانیان ۱۰:۲۴، ۲۵.
۲:۴۱-۵۰. در زندگی یوسف پرستش یَهُوَه در ارجحیت قرار داشت. او به رفاه مادی خانوادهاش و رابطهٔ آنان با خدا رسیدگی میکرد. از این جهت او نمونهای برای سرپرستان خانوادههاست.
۴:۴. ما نباید یک روز هم به کلام یَهُوَه و رابطهمان با او بیتوجه باشیم.
۶:۴۰. آنکه کلام خدا را تعلیم میدهد خود باید نمونه باشد و به آنچه میگوید عمل کند.
۸:۱۵. برای ‹نگاه داشتن [کلام] و با صبر، ثمر آوردن› باید برای کلام خدا ارزش قائل باشیم، آن را فرا گیریم و به دل سپاریم. دعا و تأمّل هنگام مطالعهٔ کتاب مقدّس یا نشریاتی بر مبنای کتاب مقدّس ضروری است.
اواخر خدمت عیسی
(لوقا ۱۰:۱–۲۴:۵۳)
عیسی ۷۰ تن از شاگردانش را به شهرهایی در یهودیه که خود قصد عزیمت به آنها را داشت فرستاد. (لوقا ۱۰:۱) او «در شهرها و دهات گشته، تعلیم میداد.» — لوقا ۱۳:۲۲.
لوقا ۹:۲۲، ۴۴.
پنج روز قبل از عید فِصَح ۳۳ م. عیسی سوار بر کرهالاغی وارد اورشلیم شد. زمان تحقق این پیشگویی فرارسیده بود که «پسر انسان زحمت بسیار بیند و از مشایخ و رؤسای کَهَنه و کاتبان ردّ شده کشته شود و روز سوّم برخیزد.» پیشگوییای که رسولان عیسی از خود او شنیده بودند. —پاسخ به پرسشهای مربوط به آیات:
۱۴:۲۶ — معنی این گفتهٔ عیسی که پیروانش باید خانوادهٔ خود را ‹ دشمن دارند› چیست؟ کلمهٔ یونانیای که در اینجا بکار رفته است در کتاب مقدّس فارسی گاه «دشمن داشتن» و گاه «نفرت داشتن» ترجمه شده است و در اصل به کمتر دوست داشتن چیزی یا کسی اشاره دارد. این که مسیحیان باید خانوادهشان را ‹ دشمن دارند› به این معنی است که باید محبتشان به آنها در مقایسه با محبتشان به عیسی کمتر باشد. — متّیٰ ۱۰:۳۷.
۱۷:۳۴-۳۷ — «کرکسان» چه کسانی هستند، «لاش» چیست و در کجا گرد هم میآیند؟ کسانی که «برداشته میشوند» یا نجات مییابند مانند کرکسهای تیزبیناند. منظور از «لاش» که کرکسان در اطراف آن جمع شدهاند، مسیح در زمان حضور نادیدنیاش و غذای روحانیای که یَهُوَه خدا از طریق او در این زمان برای آنها مهیا کرده است، میباشد. — متّیٰ ۲۴:۲۸.
۲۲:۴۴ — چرا عیسی در عذاب بود؟ این امر دلایل مختلفی دارد. عیسی نگران بود که مرگش به عنوان خلافکار چه تأثیری بر یَهُوَه و نام او خواهد داشت. به علاوه عیسی کاملاً آگاه بود که زندگی ابدیاش و آیندهٔ انسانها در گرو وفاداری او به یَهُوَه خداست.
۲۳:۴۴ — آیا سه ساعت تاریکی به دلیل خورشیدگرفتگی بود؟ خیر، خورشیدگرفتگی تنها هنگام ماه نو صورت میگیرد نه هنگامی که ماه تمام است. از آنجایی که هنگام فِصَح ماه تمام است پس میتوان مطمئن بود تاریکیای که روز مرگ عیسی روی داد معجزهای از طرف خدا بود.
از این آیات چه میآموزیم؟
۱۱:۱-۴. آنچه در اینجا گفته شده است کمی با دعای نمونهٔ عیسی که ۱۸ ماه قبل در موعظهٔ بالای کوه گفته بود تفاوت دارد و این خود نشان میدهد که دعا نباید تکرار یک سری کلمات مشخص باشد. — متّیٰ ۶:۹-۱۳.
۱۱:۵، ۱۳. با اینکه یَهُوَه خدا آمادهٔ پاسخگویی به دعاهای ماست باید در دعا کردن پشتکار نشان دهیم. — ۱یوحنّا ۵:۱۴.
۱۱:۲۷، ۲۸. شادی واقعی در انجام خواست یَهُوَه و وفاداری به اوست نه نسبتهای خانوادگی یا مادیات.
۱۱:۴۱. اعانات و کمکهای ما باید از روی محبت و با خواست قلبی باشد.
۱۲:۴۷، ۴۸. آن که وظایف و مسئولیتهای سنگینتری دارد و آن را به انجام نمیرساند خطای بزرگتری مرتکب میشود از آن که وظایفش را نمیشناسد و یا کاملاً به آن واقف نیست.
۱۴:۲۸، ۲۹. خرج کردن بیش از وُسع و قدرت مالیمان کاری ناعاقلانه است.
۲۲:۳۶-۳۸. عیسی نخواست که رسولانش برای دفاع یا حفاظت از خود شمشیر به همراه برند. بلکه به این شکل در شب دستگیریاش موقعیتی را مهیا کرد تا درسی مهم به آنها بدهد که «هر که شمشیر گیرد، به شمشیر هلاک گردد.» — متّیٰ ۲۶:۵۲.
[پاورقی]
^ بند 12 پاورقی: برای اطلاعات بیشتر به کتاب به نبوّت دانیال توجه کنید! فصل ۱۴ بندهای ۵-۶ مراجعه نمایید.
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
لوقا کاملترین گزارش را از زندگی و خدمت عیسی به رشتهٔ تحریر درآورد
[تصویر در صفحهٔ ۳۱]
یوسف نمونهای برای سرپرستان خانوادههاست