لطف خدا به نوح موضوعی پراهمیت

مطمئناً در زندگی شما هم پیش آمده که از خبری مهم مطلع گردید.‏ شاید حتی به یاد دارید که در کجا از آن خبر آگاه شدید،‏ چه واکنشی نشان دادید و به چه کار مشغول بودید.‏ بی‌شک نوح نیز هیچ گاه خبری را که از یَهُوَه خدا،‏ سلطان عالَم شنیده بود از یاد نبرد؛‏ خبری که مهم‌ترین واقعهٔ آن زمان بشمار می‌رفت.‏ یَهُوَه نوح را از تصمیم خود آگاه ساخت و به او گفت که «تمامی بشر» را از بین خواهد برد.‏ همچنین نوح را موظف ساخت که کشتی‌ای بسازد تا خود،‏ خانواده‌اش و انواع جانداران در آن محفوظ بمانند.‏ —‏ پیدایش ۶:‏۹-‏۲۱‏.‏

نوح در مقابل این خبر چه واکنشی نشان داد؟‏ آیا از شنیدن آن شاد گردید یا این که در حضور خدا لب به شکایت گشود؟‏ چطور آن را با همسر و خانواده‌اش در میان گذاشت؟‏ کتاب مقدّس در این باره اطلاعاتی به ما نمی‌دهد،‏ اما در بارهٔ نوح می‌گوید:‏ «پس نوح چنین کرد و به هرچه خدا او را امر فرمود،‏ عمل نمود.‏» —‏ پیدایش ۶:‏۲۲‏.‏

کلام خدا در آیهٔ فوق نکته‌ای مهم را در بارهٔ نوح مشخص می‌کند.‏ از آنجایی که او آماده بود اراده و خواست خدا را انجام دهد مورد لطف خدا قرار گرفت.‏ (‏پیدایش ۶:‏۸‏)‏ چه چیز دیگری موجب گردید که نوح مورد لطف خدا باشد؟‏ پاسخ به این سؤال برای ما از اهمیت بسزایی برخوردار است،‏ زیرا هنگامی که خدا زمین را از شرارت پاک سازد ما نیز می‌خواهیم همانند نوح نجات یابیم.‏ در ادامهٔ این مقاله،‏ ابتدا زمان پیش از توفان نوح را مورد بررسی قرار می‌دهیم.‏

فرشتگان شریر به زمین آمدند

نوح در ابتدای تاریخ بشر زندگی می‌کرد و تقریباً هزار سال بعد از آفرینش اوّلین انسان یعنی آدم چشم به جهان گشود.‏ برخلاف تصوّر بسیاری،‏ انسان‌ها در آن زمان موجوداتی غارنشین،‏ کُندذهن و با بدنی خمیده و پوشیده از مو نبودند.‏ برخلاف این تصوّر،‏ مردم آن زمان باهوش بودند و برای خود ابزارهایی از آهن و مس می‌ساختند.‏ احتمالاً نوح در ساختن کشتی از آن ابزارها استفاده می‌کرد.‏ آن‌ها همچنین آلات موسیقی داشتند،‏ ازدواج می‌نمودند و فرزندان خود را تربیت می‌کردند.‏ به کشت‌وزرع و دامپروری مشغول بودند و از راه‌های گوناگون خرید و فروش می‌کردند.‏ از این جهات اجتماع آن زمان همانند اجتماع دوران ما بود.‏ —‏ پیدایش ۴:‏۲۰-‏۲۲؛‏ لوقا ۱۷:‏۲۶-‏۲۸‏.‏

اما از جهاتی نیز زندگی آنان با زندگی ما متفاوت بود.‏ یکی از این تفاوت‌ها طول عمر انسان‌هاست.‏ مردم آن زمان بیشتر عمر می‌کردند و عمر طبیعی بشر بیش از ۸۰۰ سال بوده است.‏ برای مثال،‏ نوح ۹۵۰ سال،‏ آدم ۹۳۰ سال و مَتوشالَح ۹۶۹ سال عمر کردند.‏ * —‏ پیدایش ۵:‏۵،‏ ۲۷؛‏ ۹:‏۲۹‏.‏

 تفاوت دیگری که بین جامعهٔ آن زمان و دوران ما وجود دارد در کتاب مقدّس درج شده است.‏ در آنجا می‌خوانیم:‏ «تعداد انسان‌ها روی زمین زیاد می‌شد،‏ پسران خدا مجذوب دختران زیباروی انسان‌ها شدند و هر کدام را که پسندیدند برای خود به زنی گرفتند.‏» (‏پیدایش ۶:‏۱،‏ ۲‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ این «پسران خدا» فرشتگانی بودند که به مردانی تبدیل شدند و در میان انسان‌ها زندگی کردند.‏ خدا این فرشتگان را به زمین نفرستاده بود و آنان هیچ بهره‌ای برای خانوادهٔ بشری نداشتند.‏ آنان «مسکن حقیقی خود را ترک نمودند» و به زمین آمدند که با زنان زیبا روابط جنسی داشته باشند.‏ از این رو فرشتگان شریر یا دیوها خوانده می‌شوند.‏ —‏ یهودا ۶‏.‏

عصیانگری،‏ انحراف اخلاقی،‏ قدرت فوق انسانی و هوش این فرشتگان شریر،‏ آنان را قادر می‌ساخت تأثیری بسیار مُخرِب بر انسان‌ها داشته باشند و احتمالاً جامعهٔ بشری را تحت نفوذ و تسلّط خود گیرند.‏ آنان همانند جنایتکاران حرفه‌ای که هویت و اَعمال بد خود را پنهان می‌دارند نبودند،‏ بلکه علناً و با وقاحت تمام با قوانین خدا مخالفت می‌کردند.‏

پسران خدا با زنان روابط نامشروع برقرار کردند و فرزندانی به دنیا آوردند که قدرت و نیرویی فوق‌العاده داشتند.‏ این فرزندان در زبان عبری به «نِفِلیم‌ها» معروف گشتند.‏ این کلمهٔ عبری به معنی «زمین‌زنندگان» است.‏ در کتاب مقدّس می‌خوانیم:‏ «پس از آن که پسران خدا و دختران انسان‌ها با هم وصلت نمودند،‏ مردانی غول‌آسا [نِفِلیم‌ها] از آنان به وجود آمدند.‏ اینان دلاوران معروف دوران قدیم هستند.‏» (‏پیدایش ۶:‏۴‏،‏ تفس‏)‏ نِفِلیم‌ها موجب ترس و وحشت همگان بودند؛‏ قاتلانی بی‌رحم که احتمالاً اَعمالشان بعدها بخشی از افسانه‌ها و اساطیر باستان گشت.‏

رنج و ناامیدی درستکاران

کتاب مقدّس مردم زمان نوح را نسلی توصیف می‌کند که در آن فساد و انحراف به صورتی گسترده و عمیق ریشه دوانده بود.‏ در کلام خدا می‌خوانیم:‏ ‹شرارت انسان در زمین بسیار شد و این که هر تصوّری از تدبیرات قلب ایشان همواره محض بدی می‌بود.‏ و زمین در حضور خدا فاسد شد چون که زمین از ظلم پر گردید.‏› —‏ پیدایش ۶:‏۵،‏ ۱۱،‏ ۱۲‏،‏ ترجمهٔ فاضل‌خان همدانی.‏

نوح در چنین دنیایی به سر می‌برد.‏ او برخلاف مردم روزگارش ‹مردی عادل بود و با خدا راه می‌رفت.‏› (‏پیدایش ۶:‏۹‏)‏ برای شخصی درستکار و عادل آسان نیست که در میان مردمی بی‌انصاف و ظالم زندگی کند.‏ نوح شاهد اَعمال و رفتار چنین مردمی بود.‏ به راستی که وضعیت اندوهباری را متحمّل می‌شد.‏ شاید او نیز احساسی مشابه احساس لوط داشت.‏ لوط مردی عادل بود و بعد از توفان می‌زیست.‏ او در میان مردم منحرف و فاسد سُدُوم زندگی می‌کرد و «از رفتار و سخنان قبیح و هرزه و گناه‌آلودی که هر روز از ساکنان شهر می‌دید و می‌شنید،‏ رنج می‌برد و به تنگ می‌آمد.‏» (‏۲پِطْرُس ۲:‏۷،‏ ۸‏،‏ تفس‏)‏ نوح نیز در شرایطی مشابه به سر می‌برد.‏

آیا شما نیز از اخبار تکان‌دهندهٔ روزگارمان به ستوه آمده‌اید؟‏ آیا از بی‌توجهی مردم به قوانین الٰهی رنج می‌برید؟‏ اگر چنین است شما می‌توانید احساسات نوح را به خوبی درک کنید.‏ او بیش از ۶۰۰ سال سختی و رنجِ دنیایی ناعادل را متحمّل شد،‏ چرا که بعد از طی این زمان بود که توفان به وقوع پیوست.‏ پس می‌توان تصوّر کرد که  او چقدر در آرزوی رهایی از این رنج و مصیبت بود.‏ —‏ پیدایش ۷:‏۶‏.‏

نوح مردی شجاع

نوح «در عصر خود کامل» بود.‏ (‏پیدایش ۶:‏۹‏)‏ توجه کنید که کتاب مقدّس او را کامل می‌خواند؛‏ کامل نه از دید مردمان هم‌عصرش بلکه از دید خدا.‏ مردم او را مردی غیرعادی می‌پنداشتند.‏ پس می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که او با افکار عمومی آن زمان موافق نبود و در سرگرمی‌ها،‏ خوش‌گذرانی‌ها و فعالیت‌های آنان شرکت نمی‌کرد.‏ تصوّر کنید هنگامی که به ساختن کشتی مشغول بود مردم چه دیدی نسبت به او داشتند.‏ احتمالاً او را مورد تمسخر قرار می‌دادند و گفته‌هایش را جدّی تلقّی نمی‌کردند.‏

به علاوه نوح مرد با ایمانی بود و در مورد اعتقاداتش با دیگران گفتگو می‌کرد.‏ کتاب مقدّس او را «واعظِ عدالت» می‌خواند.‏ (‏۲پِطْرُس ۲:‏۵‏)‏ بدون شک او می‌دانست که با مخالفت دیگران روبرو خواهد شد.‏ جد او خَنوخ نیز مردی پارسا و درستکار بود.‏ خَنوخ در بارهٔ شریران پیشگویی کرد که خدا آنان را داوری خواهد نمود.‏ از قرار معلوم داشتن چنین طرز تفکّری برای خَنوخ اذیت و آزار مخالفان را در پی داشت.‏ اما خدا اجازه نداد که لطمه‌ای به او وارد شود.‏ (‏پیدایش ۵:‏۱۸،‏ ۲۱-‏۲۴؛‏ عبرانیان ۱۱:‏۵؛‏ ۱۲:‏۱؛‏ یهودا ۱۴،‏ ۱۵‏)‏ نوح باید در مقابل شیطان،‏ فرشتگان شریر و نِفِلیم‌ها شجاع می‌بود.‏ همچنین با وجود بی‌تفاوتی و مخالفت مردم با دلیری پیام خدا را به آنان می‌رساند و ایمان می‌داشت که دست نجات‌بخش یَهُوَه او را حفظ خواهد نمود.‏

کسانی که خدا را خدمت می‌کنند همیشه مورد مخالفت آنانی که خدا را خدمت نمی‌کنند قرار می‌گیرند.‏ حتی عیسی مسیح و کسانی که راه او را دنبال کردند نیز مورد تنفر قرار گرفتند.‏ (‏متّیٰ ۱۰:‏۲۲؛‏ یوحنّا ۱۵:‏۱۸‏)‏ با وجود این که خدمت به خدا مورد پسند عامهٔ مردم نبود نوح با شجاعت این راه را ادامه داد.‏ او خوب می‌دانست که رضایت خدا بیشتر از رضایت مخالفان خدا اهمیت دارد.‏ از این رو نوح مورد لطف خدا قرار گرفت.‏

نوح به گفته‌های خدا توجه نمود

همان طور که دیدیم نوح با دلیری پیام خدا را به مردم می‌رساند.‏ اما واکنش آنان در مقابل این پیام چه بود؟‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «مردم می‌خوردند و می‌نوشیدند و زن می‌گرفتند و شوهر می‌کردند تا روزی که نوح داخل کشتی گشت.‏ آنان تا زمانی که سیل آمد و همه را با خود برد هیچ توجهی نکردند.‏» بلی،‏ آنان به هشدارها و پیام نوح کاملاً بی‌توجه بودند.‏ —‏ متّیٰ ۲۴:‏۳۸،‏ ۳۹‏،‏ ترجمهٔ دنیای جدید.‏

عیسی در بارهٔ دوران ما نیز پیشگویی مشابهی کرده بود.‏ بیش از صد سال است که شاهدان یَهُوَه به مردم هشدار می‌دهند که یَهُوَه خدا برای برقراری دنیای جدید دست به اقداماتی بنیادی و اساسی خواهد زد.‏ با آن که میلیون‌ها نفر به این پیام توجه نموده‌اند هنوز میلیاردها نفر از ساکنین زمین به این هشدار توجهی نکرده‌اند.‏ آنان «عمداً» واقعیت و اهمیت توفان نوح را نادیده می‌گیرند.‏ —‏ ۲پِطْرُس ۳:‏۵،‏ ۱۳‏.‏

نوح به هشدار و پیام خدا توجه نمود و به گفته‌های خدا ایمان و اطمینان داشت.‏ چنین اطاعتی سبب رهایی و نجات او شد.‏ پولُس رسول در این ارتباط می‌نویسد:‏ «وقتی نوح اخطارهای خدا را در بارهٔ امور آینده که او هنوز نتوانسته بود ببیند شنید،‏ از روی ایمان،‏ از خدا اطاعت کرد و برای نجات خانوادهٔ خویش کشتی‌ای ساخت.‏» —‏ عبرانیان ۱۱:‏۷‏،‏ انجیل شریف.‏

نوح را سرمشق قرار دهیم

نوح کشتی عظیمی ساخت که طول آن از یک زمین فوتبال طویل‌تر و ارتفاع آن همانند یک خانهٔ سه طبقه بود.‏ طول کشتی نوح ۳۰ متر از طول کشتی بادبانی وایومینگ بیشتر بود؛‏ بنا بر گزارشاتی کشتی وایومینگ بزرگ‌ترین بدنهٔ چوبی را دارا بود.‏ البته کشتی نوح به  کشتی شبیه نبود بلکه به مانند صندوق چوبی بسیار عظیمی بود که روی آب غوطه‌ور می‌شد.‏ با این حال باید برای ساخت آن از روش‌های فنی پیشرفته‌ای استفاده می‌شد.‏ دیوار داخلی و خارجی آن باید با لایه‌ای از قیر پوشیده می‌گردید.‏ احتمالاً بیش از ۵۰ سال وقت صرف ساخت آن شد.‏ —‏ پیدایش ۶:‏۱۴-‏۱۶‏.‏

همچنین نوح قبل از طوفان باید تدارکاتی دیگری می‌دید.‏ او باید غذای یک سال خانواده‌اش و حیوانات را فراهم می‌کرد،‏ حیوانات را جمع‌آوری می‌کرد و به درون کشتی می‌آورد.‏ ‹پس نوح موافق آنچه یَهُوَه او را امر فرموده بود،‏ عمل نمود.‏› به راستی که نوح چه آرامش خاطری یافت هنگامی که همه چیز را آماده ساخت و یَهُوَه خدا دِر کشتی را بست.‏ —‏ پیدایش ۶:‏۱۹-‏۲۱؛‏ ۷:‏۵،‏ ۱۶‏.‏

پس از آن ۴۰ شبانه‌روز باران بارید و سیلی بسیار عظیم سرازیر شد.‏ کشتی برای یک سال روی آب غوطه‌ور بود تا آن که آب فروکش کرد.‏ (‏پیدایش ۷:‏۱۱،‏ ۱۲؛‏ ۸:‏۱۳-‏۱۶‏)‏ در این توفان تمامی شریران نابود گشتند.‏ تنها نوح و خانواده‌اش که در کشتی بودند از آن رهایی یافتند و به زمینی که از شرارت پاک شده بود پا گذاشتند.‏

کتاب مقدّس نشان می‌دهد که اتفاقاتی مانند اتفاقات توفان نوح در آینده روی خواهند داد.‏ چطور؟‏ در کلام خدا می‌خوانیم:‏ «آسمان و زمین الآن به همان کلام برای آتش ذخیره شده و تا روز داوری و هلاکت مردم بی‌دین نگاه داشته شده‌اند.‏» همچنان که در زمان نوح عده‌ای نجات یافتند در آینده نیز عده‌ای نجات خواهند یافت.‏ پس می‌توان اطمینان داشت یَهُوَه «عادلان» را از مصیبت‌ها رهایی می‌دهد.‏ —‏ ۲پِطْرُس ۲:‏۵،‏ ۶،‏ ۹؛‏ ۳:‏۷‏.‏

نوح مردی خداترس و باخدا بود؛‏ مردی درستکار که در میان نسلی شریر و خطاکار می‌زیست.‏ او در هر امری مطیع خدا بود.‏ با وجود این که می‌دانست مورد تمسخر و تنفر کسانی قرار می‌گیرد که نمی‌خواهند خدا را خدمت کنند باز از خود شجاعت نشان می‌داد.‏ اگر همانند نوح عمل کنیم ما نیز می‌توانیم مورد لطف خدا قرار گیریم و امید رهایی را در دل بپرورانیم؛‏ رهایی از این دنیا و ورود به دنیایی جدید که به زودی برقرار خواهد شد.‏ —‏ مزمور ۳۷:‏۹،‏ ۱۰‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[نکتهٔ برجسته‌شده در س‍فحهٔ ۵]‏

احتمالاً ظلم و ستم نِفِلیم‌ها در افسانه‌ها و اساطیر باستانی بازگو شده است

‏[تصویر در صفحهٔ ۷]‏

اگر ایمان نوح را سرمشق قرار دهیم می‌توانیم مورد لطف خدا قرار گیریم

‏[صاحب امتیاز تصویر در سفحهٔ ۵]‏

Alinari/Art Resource, NY