نمی‌دانیم کدام دانه کامیاب خواهد شد!‏

‏«بامدادان تخم خود را بکار و شامگاهان دست خود را باز مدار زیرا تو نمی‌دانی کدام یک از آن‌ها این یا آن کامیاب خواهد شد یا هر دو آن‌ها مثل هم نیکو خواهد گشت.‏» —‏ جامعه ۱۱:‏۶‏.‏

۱.‏ از چه جهت پدیدهٔ رشد یک گیاه شگفت‌انگیز است و سبب می‌شود انسان به کوچکی خود پی ببرد؟‏

برزگر پس از آن که بذرها را بر زمین افشاند،‏ می‌باید با شکیبایی برای رویش محصول انتظار بکشد.‏ (‏یعقوب ۵:‏۷‏)‏ اگر تمام شرایط مساعد باشد دانه جوانه می‌زند و از خاک سر بر می‌آورد.‏ سپس،‏ رشد می‌کند،‏ محصول به بار می‌آورد و آمادهٔ درو می‌گردد.‏ پدیدهٔ رشد گیاهان را به راستی باید معجزه خواند.‏ ما حقیقتاً خود را در مقابل خالقی که رشد شگفت‌انگیز گیاهان را میسر ساخته کوچک حس می‌کنیم.‏ انسان می‌تواند دانه را آب دهد و به آن رسیدگی کند،‏ اما خداست که آن را می‌رویاند.‏ —‏ با اوّل قُرِنتیان ۳:‏۶ مقایسه شود.‏

۲.‏ در تشبیهاتی که در مقالهٔ قبل بررسی کردیم عیسی در خصوص رشد روحانی به چه نکاتی اشاره کرد؟‏

^۲ چنانچه در مقالهٔ قبل ذکر شد،‏ عیسی موعظهٔ مسیحیان را به بذرافشانی تشبیه کرده است.‏ او با تشبیه خاک‌های مختلف روی این موضوع تأکید می‌کند که دانه‌هایی که برزگر می‌افشاند همه نیکواند،‏ اما وضعیت مساعد یا نامساعد دل شخص است که سبب می‌شود دانه در آن رشد کند یا بخشکد.‏ (‏مَرقُس ۴:‏۳-‏۹‏)‏ عیسی در تشبیه برزگری که شب به خواب می‌رود،‏ بر این موضوع که برزگر درک درستی از چگونگی رشد بذر ندارد تأکید می‌کند.‏ زیرا رشد در دست یَهُوَه است،‏ نه در دست ما انسان‌ها.‏ (‏مَرقُس ۴:‏۲۶-‏۲۹‏)‏ در این مقاله می‌خواهیم به سه تشبیه دیگر بپردازیم؛‏ یکی دانهٔ خردل،‏ دیگری خمیرمایه،‏ و در آخر تور ماهی‌گیری.‏ *

تشبیه دانهٔ خردل

۳،‏ ۴.‏ تشبیه دانهٔ خردل چه جنبه‌ای از پیام ملکوت را برجسته می‌کند؟‏

^۳ تشبیه دانهٔ خردل در مَرقُس باب ۴ دو نکته را برجسته می‌کند:‏ نخست،‏ گسترش خارق‌العادهٔ پیام ملکوت،‏ سپس محفوظ نگاه داشتن کسانی که پیام را می‌پذیرند.‏ عیسی گفت:‏ «به چه چیز ملکوت خدا را تشبیه کنیم و برای آن چه مَثَل بزنیم؟‏ مثل دانهٔ خردلی است که وقتی که آن را بر زمین کارند،‏ کوچک‌ترین تخم‌های زمینی باشد.‏ لیکن چون کاشته شد،‏ می‌روید و بزرگ‌تر از جمیع بُقُول می‌گردد و شاخه‌های بزرگ می‌آورد،‏ چنانکه مرغان هوا زیر سایه‌اش می‌توانند آشیانه گیرند.‏» —‏ مَرقُس ۴:‏۳۰-‏۳۲‏.‏

^۴ در اینجا رشد دانهٔ خردل که معرف رشد ‹ملکوت خداست› و تبدیل شدن آن به گیاهی بزرگ،‏ تصویری زیبا از گسترش پیام ملکوت خدا و توسعهٔ جماعت مسیحی پس از سال ۳۳ م.‏ به دست می‌دهد.‏ دانهٔ خردل دانه‌ای ریز و معرف آغازی کوچک است.‏ (‏با لوقا ۱۷:‏۶  مقایسه شود.‏)‏ اما از این دانه گیاهی بلند و درخت‌مانند به ارتفاع ۳ تا ۵ متر با شاخه‌هایی محکم به وجود می‌آید.‏ —‏ متّیٰ ۱۳:‏۳۱،‏ ۳۲‏.‏

۵.‏ مسیحیان قرن اوّل شاهد چه رشدی در جماعت مسیحی بودند؟‏

^۵ رشد جماعت مسیحی نیز در سال ۳۳ م.‏ با تقریباً ۱۲۰ شاگرد عیسی که با روح‌القدس تعمید گرفتند آغاز شد.‏ اما در مدتی کوتاه از این گروه کوچک گروهی چند هزار نفره به وجود آمد.‏ (‏اَعمال ۲:‏۴۱؛‏ ۴:‏۴؛‏ ۵:‏۲۸؛‏ ۶:‏۷؛‏ ۱۲:‏۲۴؛‏ ۱۹:‏۲۰ خوانده شود.‏‏)‏ در مدتی کمتر از ۳۰ سال شمار دروکنندگان چنان افزایش یافت که پولُس به جماعت کُولُسی نوشت:‏ «به تمامی خلقتِ زیر آسمان [مژدهٔ ملکوت خدا] موعظه شده است.‏» (‏کُولُسیان ۱:‏۲۳‏)‏ به راستی که چه رشد چشمگیری!‏

۶،‏ ۷.‏ الف)‏ از سال ۱۹۱۴ شاهد چه رشدی بوده‌ایم؟‏ ب)‏ در آینده چه رشد دیگری به وجود خواهد آمد؟‏

^۶ از آغاز برقراری ملکوت خدا در سال ۱۹۱۴ درخت ملکوت بسیار شاخه گسترانیده است.‏ قوم خدا شاهد تحقق پیشگویی اِشَعْیا بوده‌اند که می‌گوید:‏ «صغیر هزار نفر خواهد شد و حقیر امّت قوی خواهد گردید.‏» (‏اِشَعْیا ۶۰:‏۲۲‏)‏ گروه کوچک مسح‌شدگانی که در اوایل قرن بیستم موعظه را آغاز کردند هرگز تصوّر نمی‌کردند که در سال ۲۰۰۸ حدود هفت میلیون نفر در ۲۳۰ سرزمین در فعالیت موعظه شرکت خواهند کرد.‏ حقیقتاً عیسی چه تشبیه بجایی به کار برد که این رشد را به رشد یک دانهٔ خردل تشبیه کرد!‏

^۷ آیا این رشد در اینجا متوقف می‌شود؟‏ خیر.‏ روزی خواهد آمد که تمام سکنهٔ زمین تابعان ملکوت خدا خواهند بود.‏ تمام مخالفان حکومت الٰهی از میان خواهند رفت.‏ آیا این حکومت به دست انسان‌ها برقرار خواهد شد؟‏ خیر.‏ یَهُوَه است که با قدرت عظیم خود در امور بشر دخالت خواهد نمود.‏ (‏دانیال ۲:‏۳۴،‏ ۳۵ خوانده شود.‏‏)‏ در آن زمان شاهد تحقق نهایی یکی دیگر از نبوّت‌های اِشَعْیا خواهیم بود که می‌گوید:‏ ‹جهان از معرفت یَهُوَه پر خواهد بود مثل آب‌هایی که دریا را می‌پوشاند.‏› —‏ اِشَعْیا ۱۱:‏۹‏.‏

۸.‏ الف)‏ پرندگان تشبیه عیسی معرف چه کسانی هستند؟‏ ب)‏ ما حتی در حال حاضر از چه چیزهایی در امان می‌باشیم؟‏

^۸ عیسی می‌گوید که پرندگان آسمان در سایهٔ درخت ملکوت پناه می‌گیرند.‏ این پرندگان را نباید با پرندگانی مقایسه کرد که در تشبیه خاک‌های مختلف بذر ملکوت را می‌خورند.‏ در این تشبیه پرندگان دشمنان ملکوت نیستند.‏ (‏مَرقُس ۴:‏۴‏)‏ بلکه معرف انسان‌های صادقی هستند که در سایهٔ امن جماعت مسیحی پناه گرفته‌اند.‏ اینان حتی اکنون نیز در پناه جماعت مسیحی از رفتار و عادات زشت رایج در این دنیای شریر که شخص را از خدا دور می‌کند در امان می‌باشند.‏ (‏با اِشَعْیا ۳۲:‏۱،‏ ۲ مقایسه شود.‏)‏ یَهُوَه حکومت مسیحایی را به یک درخت زیبا تشبیه کرد و در مورد آن چنین پیشگویی نمود:‏ «آن  را بر کوه بلند اسرائیل خواهم کاشت و آن شاخه‌ها رویانیده،‏ میوه خواهد آورد.‏ و سرو آزاد قشنگ خواهد شد که هر قِسم مرغان بالدار زیر آن ساکن شده،‏ در سایهٔ شاخه‌هایش آشیانه خواهند گرفت.‏» —‏ حِزْقِیال ۱۷:‏۲۳‏.‏

تشبیه خمیرمایه

۹،‏ ۱۰.‏ الف)‏ عیسی در تشبیه خمیرمایه بر چه نکته‌ای تأکید می‌کند؟‏ ب)‏ در کتاب مقدّس خمیرمایه اغلب سمبول چیست،‏ و چه سؤالی در مورد اشاره عیسی به خمیرمایه مطرح می‌گردد؟‏

^۹ رشد گاهی از دید ما انسان‌ها پنهان است.‏ عیسی در تشبیه بعدی خود روی این نکته تأکید کرده،‏ می‌گوید:‏ «ملکوت آسمان خمیرمایه‌ای را مانَد که زنی آن را گرفته،‏ در سه کیل خمیر پنهان کرد تا تمام،‏ مخمّر گشت.‏» (‏متّیٰ ۱۳:‏۳۳‏)‏ خمیرمایه در اینجا معرف چیست و چه ارتباطی با رشد ملکوت دارد؟‏

^۱۰ در کتاب مقدّس خمیرمایه اغلب به عنوان سمبول گناه به کار رفته است.‏ برای مثال،‏ پولُس رسول تأثیر گناه یک شخص بر کلّ جماعت قُرِنتُس را به خمیرمایه تشبیه کرد.‏ (‏۱قُرِنتیان ۵:‏۶-‏۸‏)‏ آیا عیسی نیز در مورد رشدِ عاملی منفی صحبت می‌کند؟‏

۱۱.‏ در زمان قدیم اسرائیلیان چه استفاده‌ای از خمیرمایه می‌کردند؟‏

^۱۱ برای پاسخ به این سؤال باید سه نکتهٔ مهم را مد نظر قرار دهیم.‏ نکتهٔ اوّل:‏ اگرچه یَهُوَه استفاده از خمیرمایه را در مراسم فِصَح منع کرده بود،‏ در موقعیت‌های دیگر هدایایی را که حاوی خمیرمایه بود می‌پذیرفت.‏ برای مثال،‏ در ذبیحهٔ شکرگزاری که شخص به میل خود برای تشکر از برکات یَهُوَه تقدیم می‌کرد،‏ خمیرمایه به کار می‌رفت.‏ این خوراک برای کسانی که در خوردن آن سهیم می‌شدند مایهٔ شادی بود.‏ —‏ لاویان ۷:‏۱۱-‏۱۵‏.‏

۱۲.‏ کتاب مقدّس چگونه از سمبول‌ها استفاده کرده است؟‏

^۱۲ نکتهٔ دوّم:‏ برخی واژه‌ها در یک آیه دارای معنای منفی‌اند و در آیه‌ای دیگر دارای معنای مثبت.‏ مثلاً،‏ در اوّل پِطْرُس ۵:‏۸ درنده‌خویی و رفتار وحشیانهٔ شیر به شیطان نسبت داده شده است.‏ اما در مکاشفه ۵:‏۵ شیر مظهر شجاعت منظور شده،‏ و عیسی ‹شیری از سِبط یهودا› لقب گرفته است.‏

۱۳.‏ تشبیه عیسی در خصوص خمیرمایه چه نکته‌ای را در مورد رشد روحانی شخص نشان می‌دهد؟‏

^۱۳ نکتهٔ سوّم:‏ عیسی در تشبیه خود اشاره‌ای نمی‌کند که خمیرمایه آن خمیر را فاسد و غیرقابل استفاده می‌کند.‏ او برای شنوندگانش شیوهٔ معمول پختن نان را توصیف می‌کند.‏ هدف آن زن تهیهٔ نان بود و عمداً به خمیر خود خمیرمایه اضافه کرد.‏ چرا عیسی اشاره می‌کند که خمیرمایه در خمیر پنهان است؟‏ تأکید عیسی روی این نکته است که روند تخمیر از دید شخص پنهان می‌باشد.‏ این بخش از تشبیه عیسی ما را به یاد تشبیه برزگر می‌اندازد که پس از افشاندن بذرها شب به خواب رفت.‏ عیسی می‌گوید:‏ ‹بدون آن که برزگر بداند تخم رویید و نموّ کرد.‏› (‏مَرقُس ۴:‏۲۷‏)‏ این تشبیه ساده به خوبی روند رشد روحانی شخص و نزدیک شدن او به یَهُوَه را نشان می‌دهد؛‏ روندی که در آغاز از نظرها پنهان است اما نتیجهٔ آن سرانجام آشکار می‌شود.‏

۱۴.‏ فراگیر بودن روند تخمیر چه جنبه‌ای از فعالیت موعظه را آشکار می‌کند؟‏

 ^۱۴ تشبیه خمیرمایه و تأثیری که بر کلّ «سه پیمانهٔ آرد» می‌گذارد دو جنبه دارد که یک جنبهٔ آن ناپیدا بودن روند تخمیر،‏ و جنبهٔ دیگرش فراگیر بودن آن است.‏ (‏لوقا ۱۳:‏۲۱‏)‏ موعظهٔ ملکوت همچون خمیرمایه سبب رشدی فوق‌العاده بوده است که در نتیجهٔ آن اکنون موعظهٔ ملکوت «تا اقصای جهان» موعظه می‌شود.‏ (‏اَعمال ۱:‏۸؛‏ متّیٰ ۲۴:‏۱۴‏)‏ به راستی که چه موهبت بزرگی داریم که می‌توانیم در گسترش پیام ملکوت سهیم باشیم!‏

تشبیه تور ماهیگیری

۱۵،‏ ۱۶.‏ الف)‏ تشبیه تور ماهیگیری را به اختصار شرح دهید.‏ ب)‏ تور ماهیگیری معرف چیست،‏ و چه جنبه‌ای از رشد ملکوت را توصیف می‌کند؟‏

^۱۵ مهم‌تر از رشد شمار کسانی که خود را شاگرد عیسی می‌خوانند،‏ خصوصیات ایشان است.‏ عیسی با تشبیه تور ماهیگیری نیز به همین جنبه از رشد ملکوت اشاره کرده،‏ می‌گوید:‏ «ملکوت آسمان مثل دامی است که به دریا افکنده شود و از هر جنسی به آن درآید.‏» —‏ متّیٰ ۱۳:‏۴۷‏.‏

^۱۶ تور ماهیگیری که معرف فعالیت موعظهٔ ملکوت است،‏ انواع مختلف ماهی را در خود جمع می‌کند.‏ عیسی در ادامه می‌گوید:‏ «چون [تور ماهیگیری] پُر شود،‏ به کناره‌اش کشند و نشسته،‏ خوب‌ها را در ظروف جمع کنند و بدها را دور اندازند.‏ بدین طور در آخر این عالَم خواهد شد.‏ فرشتگان بیرون آمده،‏ طالحین [یا بدکاران] را از میان صالحین،‏ جدا کرده،‏ ایشان را در تنور آتش خواهند انداخت،‏ جایی که گریه و فشار دندان می‌باشد.‏» —‏ متّیٰ ۱۳:‏۴۸-‏۵۰‏.‏

۱۷.‏ در تشبیه تور ماهیگیری جداسازی در چه دورانی صورت می‌گیرد؟‏

^۱۷ آیا جدا کردن ماهی‌های خوب از بد همان داوری‌ای است که عیسی هنگام آمدن در جلال ملکوت میان گوسفندان و بزها به اجرا می‌گذارد؟‏ (‏متّیٰ ۲۵:‏۳۱-‏۳۳‏)‏ خیر.‏ داوری گوسفندان و بزها طی مصیبت عظیم به اجرا در می‌آید.‏ در حالی که جداسازی ماهی‌های خوب از بد طی «ایّام آخر» صورت می‌گیرد.‏ * یعنی پیش از مصیبت عظیم و در همین روزهای حاضر.‏ این جداسازی چگونه انجام می‌شود؟‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ الف)‏ امروزه جداسازی چگونه صورت می‌گیرد؟‏ ب)‏ پاکدلان چه قدم‌هایی باید بردارند؟‏ (‏پاورقی ملاحظه شود.‏)‏

^۱۸ امروزه میلیون‌ها ماهی سمبولیک از دریای انسان‌ها مجذوب جماعات شاهدان یَهُوَه شده‌اند.‏ برخی چه بسا در مراسم یادبود شرکت می‌کنند،‏ برخی شاید در جلسات نیز حضور می‌یابند و شماری نیز تنها به مطالعهٔ کتاب مقدّس قناعت می‌کنند.‏ آیا همهٔ این افراد را می‌توان مسیحیان واقعی خواند؟‏ در تشبیه عیسی همه ماهی‌ها با تور به ساحل ‹کشیده می‌شوند،‏› اما فقط «خوب‌ها» را در ظروف که معرف جماعات مسیحی است جمع می‌کنند.‏ «بدها» کنار گذاشته می‌شوند و در انتها به تنور آتش  سمبولیک که به مفهوم نابودی است انداخته می‌شوند.‏

^۱۹ ماهی‌های بد یا نامناسب معرف چه کسانی هستند؟‏ این‌ها معرف کسانی هستند که مدتی با کمک شاهدان یَهُوَه کتاب مقدّس را مطالعه کرده‌اند و بعد آن را کنار گذاشته‌اند.‏ یا فرزندان شاهدانی هستند که از پیروی از عیسی سر باز می‌زنند.‏ برخی از ایشان به هیچ وجه نمی‌خواهند یَهُوَه را خدمت کنند و برخی نیز او را مدتی خدمت می‌کنند و بعد از مدتی خدمت به او را کنار می‌گذارند.‏ * (‏حِزْقِیال ۳۳:‏۳۲،‏ ۳۳‏)‏ بسیار حیاتی است که پیش از روز داوری نهایی،‏ همهٔ پاکدلان خود را در زمرهٔ ماهیانی قرار دهند که در «ظروف» قرار داده خواهند شد.‏ برای این منظور باید چه کار بکنند؟‏ باید به جماعات مسیحی پناه ببرند و در آن بمانند.‏

۲۰،‏ ۲۱.‏ الف)‏ در خصوص رشد چه مطالبی از تشبیه‌های عیسی آموختیم؟‏ ب)‏ شما مصمم به چه کاری هستید؟‏

^۲۰ ما از این تشبیه‌هایی که عیسی در مورد رشد و پیشرفت به کار برد چه آموختیم؟‏ اوّل این که،‏ رشد دانهٔ خردل و تبدیل آن به یک درخت را می‌توان به رشد عظیمی تشبیه کرد که در شمار مبشّران به وجود آمده است.‏ آموختیم که هیچ چیز نمی‌تواند مانع پیشرفت کار یَهُوَه شود!‏ (‏اِشَعْیا ۵۴:‏۱۷‏)‏ همچنین کسانی که در ‹سایهٔ› آن درخت پناه می‌جویند از آلودگی‌های دنیای شیطان محفوظ می‌باشند.‏ دوّم این که،‏ یَهُوَه است که می‌رویاند.‏ درک چگونگی رشد و پیشرفت نوآموزان مانند خمیرمایه‌ای که در خمیر پنهان شده است و تمام خمیر را تخمیر می‌کند برای ما بسیار دشوار است،‏ ولی نتیجهٔ آن کاملاً آشکار است.‏ سوّم،‏ عده‌ای هستند که تا حدّی به کلام خدا علاقه نشان می‌دهند،‏ اما در نهایت مناسب و شایسته شناخته نخواهند شد.‏ عیسی برخی را به ماهی‌هایی تشبیه کرد که دور انداخته می‌شوند.‏

^۲۱ از سوی دیگر چقدر مایهٔ دلگرمی است که می‌بینیم یَهُوَه ماهی‌های شایستهٔ بسیاری را نیز نزد خود کشیده،‏ سبب رشد سریع جماعات در سطح جهان گشته است.‏ (‏یوحنّا ۶:‏۴۴‏)‏ عامل این رشد یَهُوَه است و افتخار و جلال این کار هم از آن اوست.‏ ما که شاهد این رشد بوده‌ایم،‏ نباید این پند کلام خدا را از نظر دور بداریم:‏ «بامدادان تخم خود را بکار .‏ .‏ .‏ زیرا تو نمی‌دانی کدام یک از آن‌ها این یا آن کامیاب خواهد شد یا هر دو آن‌ها مثل هم نیکو خواهد گشت.‏» —‏ جامعه ۱۱:‏۶‏.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

مرور مقاله

‏• تشبیه دانهٔ خردل چه مطلبی را در مورد رشد ملکوت و محافظت از آلودگی‌های دنیای شیطان نشان می‌دهد؟‏

‏• خمیرمایه در تشبیه عیسی معرف چیست،‏ و از کدام جنبه از رشد ملکوت صحبت می‌کند؟‏

‏• در تشبیه تور ماهیگیری روی کدام جنبهٔ رشد ملکوت تأکید شده است؟‏

‏• چگونه می‌توانیم خود را در زمرهٔ کسانی قرار دهیم که به اصطلاح در ‹ظروف› قرار داده می‌شوند؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصاویر در صفحهٔ ۲۵]‏

تشبیه دانهٔ خردل چه نکته‌ای را در مورد رشد ملکوت روشن می‌کند؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۶]‏

از تشبیه خمیرمایه چه می‌آموزیم؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۸]‏

جداسازی ماهی‌های خوب از ماهی‌های نامناسب معرف چیست؟‏