داستان پسر گمشده
فصل ۸۶
داستان پسر گمشده
عیسی که اندکی پیش دو مثل دربارهٔ گوسفند گمشده و درهم گمشده برای فریسی‌ها نقل کرده بود، حال مثل دیگری می‌آورد. این یکی دربارهٔ رفتار پدری است مهربان با دو پسرش که هر کدام نقطه‌ضعف‌های بزرگی دارند.
شخصیت اصلی داستان پسر کوچکتر است. او میراث خود را می‌طلبد که پدرش بی‌درنگ در اختیار او می‌گذارد. سپس خانه را ترک کرده و زندگی پر از عیش و عشرت در پیش می‌گیرد. اما به داستان آنطور که عیسی آن را نقل می‌کند گوش کنید و ببینید آیا می‌توانید تشخیص دهید که شخصیت‌های آن مظهر چه کسانی هستند.
عیسی داستان را چنین آغاز می‌کند: ‹مردی بود که دو پسر داشت. پسر کوچکتر به پدر گفت: «پدر، سهم مرا از دارائی خودت به من بده.» پس پدر دارائی خود را بین آن دو تقسیم کرد.› اما پسر کوچکتر با این دارایی چه می‌کند؟
عیسی چنین نقل می‌کند: «چند روز بعد پسر کوچک تمام سهم خود را به پول نقد تبدیل کرد و رهسپار سرزمین دوردستی شد و در آنجا دارائی خود را در عیاشی به باد داد.» او در واقع دارایی خود را خرج زندگی با روسپی‌ها می‌کند. پس از آن به سیه‌روزی دچار می‌شود، همانطور که عیسی نقل می‌کند:
‹وقتی تمام آن را خرج کرد قحطی سختی در آن سرزمین رخ داد و او سخت دچار تنگدستی شد. پس رفت و نوکر یکی از ملاکین آن محل شد. آن شخص او را به مزرعهٔ خود فرستاد تا خوکهایش را بچراند. او آرزو داشت شکم خود را با نواله‌هائی که خوکها می‌خورند پر کند ولی هیچکس به او چیزی نمی‌داد.›
بر طبق شریعت، خوک حیوانی است ناپاک، بنابراین نگهداری از خوکها چقدر مایهٔ خفت او بود! اما چیزی که برای او از همه دردناک‌تر بود گرسنگی عذاب‌آوری بود که حتی باعث می‌شد در حسرت غذای خوکها باشد. به نقل از عیسی آن پسر از فرط مصیبت، «سرانجام به خود آمد.»
عیسی داستان را ادامه داده می‌گوید: ‹[او با خود] گفت: «چقدر از مزدوران پدرم نان فراوان دارند و من از گرسنگی هلاک می‌شوم. برخاسته نزد پدر خود میروم و بدو خواهم گفت: ‹ای پدر به آسمان و به حضور تو گناه کرده‌ام. و دیگر شایستهٔ آن نیستم که پسر تو خوانده شوم مرا چون یکی از مزدوران خود بگیر.› » در ساعت برخاسته بسوی پدر خود متوجّه شد.›
در اینجا نکتهٔ جالب توجهی وجود دارد: اگر هنگامی که آن پسر خانه را ترک کرد، پدرش به او پشت کرده و با خشم بر سر او فریاد زده بود، به احتمال زیاد پسر نمی‌توانست به این وضوح راه درست بازگشت را بیابد. شاید تصمیم به بازگشت می‌گرفت، اما در محل دیگری در زادگاهش کاری می‌یافت تا مجبور نشود با پدرش روبرو شود. اما به هیچ وجه چنین فکری در سر نداشت. او یکراست به خانه رفت!
روشن است که در مثل عیسی، پدر مظهر یَهُوَه خدا، پدر آسمانی مهربان و رحیم ماست. و احتمالاً متوجه شده‌اید که پسر گمشده مظهر گناه‌کاران معروف است. فریسی‌ها که روی سخن عیسی با آنهاست، قبلاً از او انتقاد کرده بودند که چرا با چنین افرادی بر سر یک سفره می‌نشیند. اما پسر بزرگ مظهر چه کسانی است؟
هنگامی که پسر گمشده بازیافته شد
هنگامی که پسر گمشدهٔ مثل عیسی به خانهٔ پدرش بازگشت، از او چگونه استقبال شد؟ به توصیف عیسی توجه کنید:
«هنوز دور بود که پدرش او را دیده ترحّم نمود و دوان دوان آمده او را در آغوش خود کشیده بوسید.» این پدر رحیم و دلسوز واقعاً مظهر خوبی است از پدر آسمانی ما یَهُوَه!
به احتمال زیاد این پدر از زندگی بی‌بندوبار پسرش باخبر بوده است. اما با این حال بدون اینکه انتظار توضیح مفصلی داشته باشد ورود او را به خانه خوشامد می‌گوید. عیسی نیز چنین روحیهٔ خوشامدگویی داشت زیرا خود برای ملاقات گناه‌کاران و مأموران مالیات یعنی کسانی که پسر گمشده مظهر آنان است، پیشقدم می‌شد.
درست است که در مثل عیسی این پدر دانا بی‌شک از مشاهدهٔ چهرهٔ غم‌زده و افسردهٔ پسرش در هنگام بازگشت دریافته بود که آمادهٔ توبه است. اما این امر که با مهربانی به پیشواز او آمد سبب شد که آسان‌تر به گناهان خود اعتراف کند، همانطور که عیسی نقل می‌کند: ‹پسر وی را گفت: «ای پدر به آسمان و به حضور تو گناه کرده‌ام و بعد از این لایق آن نیستم که پسر تو خوانده شوم. . . . مرا چون یکی از مزدوران خود بگیر.» ›
هنوز این سخنان از دهان وی خارج نشده بود که پدرش دست به کار شده به غلامانش دستور داد: «زود بروید. بهترین قبا را بیاورید و به او بپوشانید. انگشتری به انگشتش و کفش به پاهایش کنید. گوسالهٔ پرواری را بیاورید و سر ببرید تا مجلس جشنی بر پا کنیم، چون این پسر من مرده بود زنده شده و گم شده بود پیدا شده است.» پس شروع به ‹شادی کردند.›
در همان حال، «پسر بزرگ او در مزرعه بود.» ببینید آیا با شنیدن بقیهٔ داستان می‌توانید بگویید که او مظهر چه کسانی است. عیسی دربارهٔ پسر بزرگ می‌گوید: ‹چون آمده نزدیک به خانه رسید صدای ساز و رقص را شنید. پس یکی از نوکران خود را طلبیده پرسید: «این چیست؟» به وی عرض کرد: «برادرت آمده و پدرت گوسالهٔ پرواری را ذبح کرده است زیرا که او را صحیح باز یافت.» ولی او خشم نموده نخواست به خانه درآید تا پدرش بیرون آمده به او التماس نمود. اما او در جواب پدر خود گفت: «اینک سالهاست که من خدمت تو کرده‌ام و هرگز از حکم تو تجاوز نورزیده و هرگز بزغاله‌ای به من ندادی تا با دوستان خود شادی کنم. لیکن چون این پسرت آمد که دولت ترا با فاحشه‌ها تلف کرده است برای او گوسالهٔ پرواری را ذبح کردی.» ›
چه کسانی مانند پسر بزرگ از رحمت و توجهی که به گناه‌کاران مبذول شده است انتقاد کرده‌اند؟ آیا فریسی‌ها و کاتبان نبودند؟ پسر بزرگ مظهر این افراد است زیرا انتقاد آنان از عیسی به دلیل آنکه به استقبال گناه‌کاران می‌رود سبب شد که این مثل را بیاورد.
عیسی داستان خود را با این درخواست پدر از پسر بزرگش پایان می‌دهد: ‹ای فرزند تو همیشه با من هستی و آنچه از آنِ من است مال تست. ولی می‌بایست شادمانی کرد و مسرور شد زیرا که این برادر تو مرده بود زنده گشت و گم شده بود یافت گردید.›
بدین ترتیب عیسی واکنش پسر بزرگ را قید نمی‌کند. در واقع بعدها، پس از مرگ و رستاخیز عیسی، «بسیاری از کاهنان نیز ایمان به مسیح را پذیرفتند،» که احتمالاً عده‌ای از طبقهٔ «پسر بزرگ» نیز که در اینجا روی سخن عیسی با آنان است، در میان آنان بوده‌اند.
اما این دو پسر در روزگار ما مظهر چه کسانی هستند؟ اینان باید کسانی باشند که از مقصودهای یَهُوَه اطلاع کافی دارند زیرا توانسته‌اند با او در ارتباط باشند. پسر بزرگ مظهر برخی از اعضای «گلهٔ کوچک،» یا «اجتماع نخست‌زادگانی که اسامی آنان در عالم بالا ثبت شده است» می‌باشد. طرز فکر این افراد شبیه طرز فکر پسر بزرگ است. آنها هیچ تمایلی نداشتند که به طبقهٔ افراد زمینی یعنی «گوسفندان دیگر» خوشامد بگویند و در نظر آنها این افراد نباید مرکز توجه قرار گیرند.
پسر گمشده مظهر آن دسته از قوم خداست که او را ترک می‌کنند تا در دنیا خوش‌گذرانی کنند. اما پس از چندی توبه کرده باز می‌گردند و دوباره به خدمت کردن به خدا مشغول می‌شوند. بله، این پدر نسبت به کسانی که می‌دانند باید بخشیده شوند و به سوی او می‌آیند بسیار مهربان و رحیم است! لوقا ۱۵:۱۱-۳۲؛ لاویان ۱۱:۷، ۸؛ اعمال ۶:۷؛ لوقا ۱۲:۳۲؛ عبرانیان ۱۲:۲۳؛ یوحنا ۱۰:۱۶.
▪ عیسی این مثل یا داستان را برای چه کسانی و به چه دلیل نقل می‌کند؟
▪ شخصیت اصلی این داستان کیست و چه اتفاقی برای او روی می‌دهد؟
▪ پدر و پسر کوچک مظهر چه کسانی در روزگار عیسی هستند؟
▪ عیسی چگونه از پدر دلسوزی که در مثل خود ذکر کرد، تقلید می‌کند؟
▪ پسر بزرگ در مورد استقبالی که از برادرش به عمل آمد چه نظری دارد، و رفتار فریسی‌ها چه تشابهی با رفتار پسر بزرگ دارد؟
▪ کاربرد مثل عیسی در روزگار ما چیست؟
