فصل پانزده

به والدین سالمند خود احترام بگذاریم

۱.‏ ما چه دِینی نسبت به والدین‌مان بر گردن داریم،‏ و به همین دلیل باید چه احساسی نسبت به آنها داشته باشیم و چگونه در مقابل آنها عمل کنیم؟‏

اندرز مرد حکیمی از روزگار باستان چنین است:‏ «پدر خویشرا که ترا تولید نمود گوش گیر،‏ و مادر خود را چون پیر شود خوار مشمار.‏» (‏امثال ۲۳:‏۲۲‏)‏ شاید بگویید:‏ ‹هیچوقت چنین کاری نخواهم کرد!‏› اغلب ما بجای آنکه مادر —‏ یا پدر—‏خود را خوار بشماریم،‏ احساس محبت عمیقی نسبت به آنها می‌کنیم.‏ ما می‌دانیم که دین بزرگی نسبت به آنها به گردن داریم.‏ در درجهٔ اول،‏ این والدین ما بودند که به ما زندگی بخشیدند.‏ درست است که یَهُوَه سرچشمهٔ زندگی است،‏ اما بدون والدینمان نمی‌توانستیم به وجود آییم.‏ ما نمی‌توانیم جبران زندگی باارزشی را که والدینمان به ما بخشیده‌اند،‏ بکنیم.‏ از آن گذشته به ازخودگذشتگیها،‏ مراقبتهای دلسوزانه،‏ مخارج،‏ و توجه پرمحبتی که لازمهٔ کمک به پرورش فرزند از دوران کودکی تا مرحلهٔ بزرگسالی است،‏ فکر کنید.‏ پس اندرز کلام خدا چقدر معقولانه است که می‌گوید:‏ «پدر و مادر خود را احترام نما .‏ .‏ .‏ تا ترا عافیت باشد و عمر دراز بر زمین کنی!‏»—‏افسسیان ۶:‏۲،‏ ۳‏.‏

آگاهی از نیازهای عاطفی

۲.‏ فرزندان چگونه می‌توانند «حقوق» والدین‌شان را ادا کنند؟‏

^۲ پولس رسول به مسیحیان نوشت:‏ «فرزندان یا نواده‌ها .‏ .‏ .‏ خانهٔ خود را با دینداری نگاه دارند و حقوق اجداد خود را ادا کنند که این در حضور خدا نیکو و پسندیده است.‏» (‏۱تیموتاؤس ۵:‏۴‏)‏ فرزندان بالغ این «حقوق» را با  سپاسگزاری از سالها محبت،‏ کار،‏ و مراقبتی که والدین و پدربزرگها و مادربزرگهایشان برای آنها انجام داده‌اند ادا می‌کنند.‏ یکی از راههایی که فرزندان می‌توانند از طریق آن سپاسگزاری خود را ابراز کنند،‏ آن است که درک کنند افراد سالخورده مانند افراد دیگر به محبت و قوت قلب نیاز دارند—‏و اغلب اوقات شدیداً.‏ مانند همهٔ ما آنها نیز نیاز دارند بدانند که دیگران برایشان ارزش قائل هستند.‏ آنها نیاز دارند که بدانند زندگیشان ارزش زیستن دارد.‏

۳.‏ چگونه می‌توانیم به والدین و پدربزرگ و مادربزرگهایمان احترام بگذاریم؟‏

^۳ ما می‌توانیم با ابراز محبت به والدین و پدربزرگها و مادربزرگهایمان به آنها احترام بگذاریم.‏ (‏۱قرنتیان ۱۶:‏۱۴‏)‏ اگر والدین ما با ما زندگی نمی‌کنند،‏ باید این نکته را بخاطر داشته باشیم که ارتباط ما با آنها برایشان اهمیت بسیار دارد.‏ یک نامهٔ نشاط‌آور،‏ یک تماس تلفنی،‏ یا ملاقات آنها می‌تواند سهم بسزایی در شادی آنها داشته باشد.‏ می‌یو که در ژاپن زندگی می‌کند در سن ۸۲ سالگی نوشت:‏ «دخترم [که شوهرش خادم سیار است] به من می‌گوید:‏ ‹مادر،‏ خواهش می‌کنم تو هم با ما «مسافرت» کن.‏› او برنامهٔ مسیر مسافرتشان و شمارهٔ تلفن محل اقامت هفتگی‌شان را برایم می‌فرستد.‏ من می‌توانم نقشه‌ام را باز کنم و بگویم:‏ ‹آهان.‏ حالا اینجا هستند!‏› من همیشه از یَهُوَه از اینکه به من چنین دختری داده است سپاسگزاری می‌کنم.‏»‏

برآورده ساختن نیازهای مالی

۴.‏ سنت مذهبی یهودی چگونه بیرحمی و سنگدلی را در قبال والدین سالمند ترویج می‌داد؟‏

^۴ آیا احترام به والدین مستلزم برآورده ساختن نیازهای مادی آنها نیز می‌شود؟‏ بله.‏ غالباً اینطور است.‏ در روزگار عیسی رهبران مذهبی یهودی رسمی داشتند بدین صورت که اگر کسی اعلام می‌کرد که پول یا ملکش را «وقف کار خدا» کرده است از مسئولیت مراقبت از والدینش با کمک این پول یا ملک مبرا بود.‏ (‏متی ۱۵:‏۳-‏۶‏)‏ چقدر بی‌عاطفه و بیرحم!‏ در واقع،‏ این  رهبران مذهبی مردم را تشویق می‌کردند که نه تنها به والدین خود احترام نگذارند بلکه با برآورده نساختن نیازهای آنان،‏ آنها را تحقیر کنند.‏ ما هیچگاه چنین کاری نباید بکنیم!‏—‏تثنیه ۲۷:‏۱۶‏.‏

۵.‏ با وجود امکاناتی که در برخی از کشورها وجود دارد،‏ احترام گذاشتن به والدین چگونه گاهی شامل دادن کمک مالی نیز می‌شود؟‏

^۵ امروزه در بسیاری از کشورها برنامه‌های تأمین اجتماعی از طرف دولت،‏ بعضی از نیازهای مادی افراد سالمند را از قبیل خوراک،‏ پوشاک و مسکن برآورده می‌سازند.‏ علاوه بر آن،‏ افراد سالمند خود ممکن است تدارکاتی برای روزهای پیری خود دیده باشند.‏ اما اگر این تدارکات به اتمام برسد یا کافی نباشد،‏ فرزندان آنها می‌توانند با انجام هر آنچه که از دستشان برمی‌آید نیازهای والدین خود را برطرف کرده و بدین ترتیب احترام آنها را نگاهدارند.‏ در واقع،‏ مراقبت از والدین سالمند گواهی است بر تخصیص خدایی،‏ یعنی تخصیص شخص به یَهُوَه خدا،‏ بنیانگذار نظام خانواده.‏

محبت و ازخودگذشتگی

۶.‏ بعضی از افراد چه تغییراتی در زندگی خود داده‌اند تا بتوانند نیازهای والدین‌شان را برآورده سازند؟‏

^۶ بسیاری از فرزندان بالغ با محبت و ازخودگذشتگی به برطرف کردن نیازهای والدین رنجور و ناتوان خود می‌پردازند.‏ برخی از آنها والدینشان را در خانهٔ خود یا محلی نزدیک به محل اقامت خود جای داده‌اند.‏ برخی دیگر به خانهٔ والدینشان نقل مکان کرده‌اند.‏ بارها،‏ چنین ترتیباتی هم برای والدین و هم برای فرزندان آنها پربرکت بوده‌اند.‏

۷.‏ چرا بهتر است که در تصمیم‌گیری در مورد والدین سالمند عجله نکنیم؟‏

^۷ اما گاهی چنین نقل‌مکانهایی نتیجهٔ خوب نمی‌دهد.‏ چرا؟‏ شاید به سبب آنکه چنین تصمیم‌گیریهایی عجولانه یا فقط از روی احساسات انجام شده‌اند.‏ کتاب مقدس به نحوی حکیمانه هشدار می‌دهد:‏ «مرد زیرک در رفتار خود تأمّل مینماید.‏» (‏امثال ۱۴:‏۱۵‏)‏ به عنوان مثال،‏ تصور کنید که مادر سالخوردهٔ شما از عهدهٔ کارها برنمی‌آید و شما گمان می‌کنید که نقل‌مکان  کردن به خانهٔ شما برایش مفید خواهد بود.‏ اگر با زیرکی گامهایی را که برمی‌دارید مورد توجه قرار دهید،‏ از خود خواهید پرسید:‏ نیازهای او در حال حاضر چیست؟‏ آیا خدمات اجتماعی خصوصی یا دولتی راه‌حل مناسب دیگری ارائه می‌دهند؟‏ آیا مادرم می‌خواهد نقل‌مکان کند؟‏ اگر مایل باشد،‏ انجام این کار چه اثراتی بر زندگی او خواهد داشت؟‏ آیا از دوستانش دور خواهد شد؟‏ در اینصورت این امر چه تأثیر عاطفیی بر روی او خواهد داشت؟‏ آیا در مورد این موضوعات با او صحبت کرده‌اید؟‏ نقل‌مکان کردن او چه اثراتی بر شما،‏ همسر و فرزندان خود شما خواهد داشت؟‏ اگر مادرتان احتیاج به کمک پیدا کند چه کسی این کمک را در اختیارش قرار خواهد داد؟‏ آیا می‌توان این مسئولیت را مشترکاً به عهده گرفت؟‏ آیا با همهٔ کسانی که مستقیماً در این کار درگیر هستند راجع به این موضوع صحبت کرده‌اید؟‏

۸.‏ برای آنکه بدانید چگونه به والدین سالمند خود کمک کنید با چه کسانی می‌توانید مشورت کنید؟‏

^۸ از آنجاییکه مسئولیت مراقبت از مادرتان بر دوش همهٔ فرزندان خانواده است،‏ شاید عاقلانه‌تر باشد که یک جلسهٔ خانوادگی تشکیل دهید تا همه بتوانند در تصمیم‌گیری شرکت کنند.‏ صحبت با پیران در جماعت مسیحی یا با دوستان که با موقعیت مشابهی روبرو بوده‌اند نیز می‌تواند مفید باشد.‏ کتاب مقدس هشدار می‌دهد:‏ «از عدم مشورت تدبیرها باطل میشود.‏ امّا از کثرت مشورت‌دهندگان برقرار میماند.‏»—‏امثال ۱۵:‏۲۲‏.‏

همدلی و زیرکی نشان دهید

۹،‏ ۱۰.‏ الف)‏ با وجود کهولت سالخوردگان باید چه چیزی را در مورد آنها مراعات کنیم؟‏ ب)‏ هنگامی که فرزند بالغ خانواده برای والدین سالخوردهٔ خود تصمیم‌گیریهایی می‌کند باید چه چیزی را در مورد آنها رعایت کند؟‏

^۹ احترام گذاردن به والدین سالمند مستلزم همدلی و زیرکی است.‏ با فرا رسیدن عواقب پیری،‏ راه رفتن،‏ غذا خوردن،‏ و بخاطر آوردن وقایع برای افراد سالمند رفته‌رفته دشوارتر می‌شود.‏ آنان ممکن است به کمک نیاز پیدا کنند.‏ غالباً فرزندان در مورد امنیت و رفاه والدین خود زیاده از حد از خود  حساسیت نشان می‌دهند و سعی می‌کنند آنها را راهنمایی کنند.‏ اما افراد سالمند نیز افراد بالغی هستند که یک عمر حکمت و تجربه دارند،‏ و از خود مراقبت کرده و برای خود تصمیم‌گیری کرده‌اند.‏ نقش آنان به عنوان والدین و افرادی بالغ ممکن است عامل تعیین‌کنندهٔ هویت و پدیدآورندهٔ عزت نفس آنان باشد.‏ والدینی که احساس می‌کنند باید کنترل زندگیشان را حالا به دست فرزندانشان بسپارند ممکن است به افسردگی یا خشم دچار شوند.‏ برخی از آنها در مقابل چیزی که در نظر آنان از میان رفتن استقلال فردیشان است اظهار انزجار کرده و مقاومت می‌کنند.‏

^۱۰ هیچ راه‌حل آسانی برای چنین مسائلی وجود ندارد،‏ اما اگر تا جای ممکن به آنها اجازه دهیم که از خود مراقبت کنند و برای خود تصمیم‌گیری کنند کاری از روی مهربانی انجام داده‌ایم.‏ عاقلانه‌تر است پیش از آنکه تصمیمی به صلاح والدین‌تان اتخاذ کنید با خود آنها صحبت کنید.‏ تا همینجا نیز،‏ در اثر پیری،‏ از خیلی چیزها محروم شده‌اند.‏ بگذارید آنچه را که برایشان باقیمانده است حفظ کنند.‏ احتمالاً در خواهید یافت که هر چه کمتر سعی کنید زندگی والدین‌تان را کنترل کنید،‏ رابطهٔ شما با آنها بهتر می‌شود.‏ همهٔ شما راضی‌تر و خوشحالتر خواهید بود.‏ حتی اگر لازم باشد برای صلاح آنان بر روی بعضی مسائل تأکید کنید،‏ احترام گذاردن به والدین‌تان مستلزم آن است که برای آنها شخصیت قائل شوید و ملاحظهٔ آنها را بکنید.‏ کلام خدا چنین اندرز می‌دهد:‏ «در پیش ریش‌سفید برخیز و روی مرد پیر را محترم دار.‏»—‏لاویان ۱۹:‏۳۲‏.‏

حفظ طرزفکر صحیح

۱۱-‏۱۳.‏ اگر روابط بین فرزند و والدینش در گذشته مطلوب نبوده است،‏ او چگونه می‌تواند در هنگام پیری آنها از عهدهٔ مراقبت از ایشان برآید؟‏

^۱۱ گاهی یکی از مشکلاتی که فرزندان بالغ برای احترام گذاردن به والدین سالخورده‌شان با آن روبرو هستند،‏ روابط گذشتهٔ آنها با والدینشان  است.‏ شاید پدر شما مردی سرد و نامهربان،‏ یا مادر شما فردی سلطه‌جو و سختگیر بوده است.‏ ممکن است هنوز از اینکه آنها پدر و مادری دلخواه برای شما نبوده‌اند،‏ احساس نارضایتی،‏ خشم یا رنجش بکنید.‏ آیا می‌توانید بر این احساسات غلبه کنید؟‏ *

^۱۲ باسه که در فنلاند پرورش یافته است،‏ چنین نقل می‌کند:‏ «پدرخواندهٔ من در ارتش نازی افسر اس‌اس بود.‏ زود از کوره درمی‌رفت و خطرناک می‌شد.‏ او بارها جلوی چشم من مادرم را به باد کتک گرفت.‏ یکبار وقتی از دستم عصبانی بود،‏ کمربندش را باز کرد و با طرف قلاب آن توی صورتم زد.‏ ضربه آنقدر محکم بود که از آن طرف تخت به زمین افتادم.‏»‏

^۱۳ اما قضیه روی دیگری نیز داشت.‏ باسه اضافه می‌کند:‏ «از طرف دیگر،‏ آدم سخت‌کوشی بود و خانواده‌مان را از لحاظ مادی کاملاً تأمین می‌کرد.‏ او هرگز به من محبت پدرانه نشان نداد،‏ اما می‌دانستم که از لحاظ عاطفی داغدیده است.‏ هنگامی که پسرکی بیش نبود مادرش او را از خانه بیرون انداخت.‏ او مجبور بود برای بقا به مشتهای خود متوسل شود و هنوز مردی جوان بود که وارد جنگ شد.‏ من می‌توانستم تا حدی رفتار او را درک کنم و ملامتش نکنم.‏ وقتی بزرگتر شدم،‏ دلم می‌خواست به او تا دم مرگش تا حد توانم کمک کنم.‏ کار آسانی نبود،‏ اما هر چه از دستم برآمد انجام دادم.‏ سعی کردم تا هنگام مرگش برایش پسر خوبی باشم،‏ و فکر می‌کنم که مرا پذیرفت.‏»‏

۱۴.‏ چه آیه‌هایی در همهٔ موارد،‏ منجمله هنگامی که مسئلهٔ مراقبت از والدین سالخورده مطرح می‌شود،‏ کاربرد دارند؟‏

^۱۴ در مورد مسائل خانوادگی نیز مانند موارد دیگر این اندرز کتاب مقدس بکار می‌آید:‏ «خود را به دلسوزی،‏ مهربانی،‏ فروتنی،‏ ملایمت و بردباری  ملبس سازید.‏ متحمل یکدیگر شوید.‏ اگر از دیگران شکوه و شکایتی دارید یکدیگر را عفو کنید و چنانکه خداوند شما را بخشیده است شما نیز یکدیگر را ببخشید.‏»—‏کولسیان ۳:‏۱۲،‏ ۱۳‏،‏ انجیل شریف.‏

مراقبان نیز احتیاج به مراقبت دارند

۱۵.‏ چرا مراقبت از والدین گاهی اندوهبار و دلخراش است؟‏

^۱۵ مراقبت از والدین ناتوان کار دشواری است،‏ که شامل وظایف،‏ مسئولیتها و وقت بسیار است.‏ اما جنبهٔ عاطفی آن از همه دشوارتر است.‏ مشاهدهٔ اینکه والدینتان سلامتی،‏ حافظه و استقلال فردی خود را از دست می‌دهند،‏ غم‌انگیز است.‏ سَندی که اهل پرتوریکو است چنین نقل  می‌کند:‏ «مادرم قلب خانواده بود.‏ مراقبت از او برایم خیلی دردناک بود.‏ اول لنگان لنگان راه می‌رفت؛‏ بعد برای راه رفتن به عصا احتیاج پیدا کرد،‏ بعد از آن به چهارچرخه و بعد به صندلی چرخدار.‏ پس از آن وضعش رو به وخامت گذاشت تا اینکه فوت کرد.‏ او به سرطان استخوان دچار شده بود و به مراقبت دائم—‏شبانه‌روزی—‏احتیاج داشت.‏ ما او را می‌شستیم،‏ به او غذا می‌دادیم و برایش کتاب می‌خواندیم.‏ کار بسیار سختی بود،‏ بخصوص از لحاظ عاطفی.‏ آن لحظه‌ای که متوجه شدم مادرم در واقع در حال مرگ است اشکم سرازیر شد چون خیلی دوستش داشتم.‏»‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ در مورد فرد مراقب چه توصیه‌ای می‌تواند برای حفظ تعادل کارها مفید واقع شود؟‏

^۱۶ اگر شما نیز در چنین شرایطی قرار بگیرید برای مقابله با آن،‏ چه می‌توانید بکنید؟‏ گوش فرا دادن به سخنان یَهُوَه توسط خواندن کتاب مقدس و صحبت با او از طریق دعا کمک عظیمی برای شما خواهد بود.‏ (‏فیلپیان ۴:‏۶،‏ ۷‏)‏ به نحوی عملی،‏ حتماً غذای کافی و مغذی صرف کنید و سعی کنید به اندازهٔ کافی بخوابید.‏ با انجام این کار،‏ هم از لحاظ عاطفی و هم از لحاظ جسمی برای مراقبت از عزیزتان آماده‌تر خواهید بود.‏ شاید بتوانید ترتیبی بدهید که گاهی از جریان کارهای روزانه فارغ شده کمی استراحت کنید.‏ حتی اگر امکان گرفتن تعطیلی وجود نداشته باشد،‏ عاقلانه‌تر است که وقتی را به استراحت و تفریح اختصاص دهید.‏ برای آنکه مدتی را دور از پدر یا مادر بیمار خود بگذرانید،‏ می‌توانید از شخص دیگری بخواهید که جای شما را بگیرد.‏

^۱۷ مراقبان معمولاً از خود بیش از حد معقول انتظار دارند.‏ اما بخاطر آنچه قادر به انجام آن نیستید احساس تقصیر نکنید.‏ تحت بعضی شرایط ممکن است مجبور شوید عزیز خود را به یکی از مراکز نگاهداری از سالخوردگان بسپارید.‏ اگر مراقبت والدین ناتوان خود را به عهده دارید از خود انتظار بیش از حد معقول نداشته باشید.‏ شما نه تنها باید  نیازهای والدینتان،‏ بلکه نیازهای فرزندان،‏ همسر و خودتان را نیز برآورده سازید.‏

نیرویی ورای حد معمول

۱۸،‏ ۱۹.‏ یَهُوَه وعدهٔ چه کمک و حمایتی را داده است،‏ و چه تجربه‌ای نشانگر آن است که به وعدهٔ خود عمل می‌کند؟‏

^۱۸ یَهُوَه از طریق کلام خود،‏ کتاب مقدس،‏ با مهربانی راهنمایی‌هایی را ارائه می‌دهد که می‌تواند به کسی که مراقبت از والدین سالخورده‌اش را به عهده دارد کمک فراوان بکند،‏ اما این تنها کمکی نیست که به آنها عرضه می‌کند.‏ به مزمورنویس وحی شده،‏ می‌نویسد:‏ «‏خداوند نزدیک است بآنانیکه او را میخوانند.‏» «تضرّع ایشانرا شنیده ایشانرا نجات میدهد.‏» یَهُوَه وفاداران خود را حتی تحت دشوارترین شرایط نجات داده یا حفاظت خواهد کرد.‏—‏مزمور ۱۴۵:‏۱۸،‏ ۱۹‏.‏

^۱۹ مِرنه،‏ اهل فیلیپین هنگام مراقبت از مادرش که دچار سکتهٔ مغزی شده بود،‏ این موضوع را تجربه کرد.‏ مرنه می‌نویسد:‏ «هیچ چیزی غم‌انگیزتر از آن نیست که عزیزتان جلوی چشمتان درد بکشد،‏ نتواند به شما بگوید دردش از کجاست .‏ .‏ .‏ مثل آن بود که کم‌کم غرق می‌شد و برای نجاتش کاری از دستم برنمی‌آمد.‏ بارها جلوی یَهُوَه زانو زدم و به او گفتم که چقدر خسته هستم.‏ مثل داوود که از یَهُوَه تمنا می‌کرد تا اشکهایش را در شیشه نگاه دارد و او را بخاطر آورد،‏ با صدای بلند گریه می‌کردم.‏ [‏مزمور ۵۶:‏۸‏] و یَهُوَه همانطور که وعده داده بود به من نیروی لازم را داد.‏ ‹یَهُوَه تکیه‌گاه من بود.‏›»—‏مزمور ۱۸:‏۱۸‏.‏

۲۰.‏ چه وعده‌هایی از کتاب مقدس به مراقبان کمک می‌کند تا خوش‌بینی خود را حفظ کنند،‏ حتی اگر کسانی که از آنها مراقبت می‌شود فوت کنند؟‏

^۲۰ می‌گویند که مراقبت از والدین سالمند «قصه‌ایست که پایان خوشی ندارد.‏» با وجود همهٔ تلاشهایی که برای مراقبت از سالمندان انجام می‌شود،‏ آنها ممکن است سرانجام جان بسپارند،‏ مانند مادر مرنه.‏ اما آنهاییکه به یَهُوَه توکل دارند می‌دانند که مرگ پایان قصه نیست.‏ پولس رسول چنین  گفت:‏ «بخدا امیدوارم .‏ .‏ .‏ که قیامت مردگان از عادلان و ظالمان نیز خواهد شد.‏» (‏اعمال ۲۴:‏۱۵‏)‏ کسانی که والدین سالمند خود را از دست داده‌اند می‌توانند از امید رستاخیز و وعدهٔ دنیای جدید پر از نشاطی که ساختهٔ خداست و در آن «موت نخواهد بود،‏» تسلی‌خاطر یابند.‏—‏مکاشفه ۲۱:‏۴‏.‏

۲۱.‏ نتایج خوب احترام به والدین سالخورده چیست؟‏

^۲۱ خادمان خدا برای والدینشان ارزش فراوانی قائلند،‏ حتی اگر پیر و سالخورده باشند.‏ (‏امثال ۲۳:‏۲۲-‏۲۴‏)‏ به آنها احترام می‌گذارند.‏ با این کار،‏ به آنچه که مَثَل وحی‌شده می‌گوید دست می‌یابند:‏ «پدرت و مادرت شادمان خواهند شد،‏ و والدهٔ تو مسرور خواهد گردید.‏» (‏امثال ۲۳:‏۲۵‏)‏ و بالاتر از همه،‏ کسانی که به والدین سالمند خود احترام بگذارند،‏ همچنین رضایت یَهُوَه خدا را کسب کرده‌اند و به او احترام گذارده‌اند.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

این اصول کتاب مقدس چگونه می‌توانند .‏ .‏ .‏

به ما برای احترام گذاشتن به والدین سالمندتان کمک کنند؟‏

ما باید حقوق والدین و پدربزرگها و مادربزرگهایمان را ادا کنیم.‏—‏۱تیموتاؤس ۵:‏۴‏.‏

همهٔ کارهای شما باید با محبت همراه باشد.‏ —‏ ۱قرنتیان ۱۶:‏۱۴‏.‏

هیچگاه نباید با عجله دست به تصمیم‌گیریهای مهم زد.‏ —‏ امثال ۱۴:‏۱۵‏.‏

باید والدین سالخورده را محترم بداریم،‏ حتی اگر بیمار و ناتوان باشند.‏—‏لاویان ۱۹:‏۳۲‏.‏

مقابله با پیری و مرگ همیشگی نخواهد بود.‏—‏مکاشفه ۲۱:‏۴‏.‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۷۹]‏

اگر بدون صحبت با والدین‌مان برای آنها تصمیم‌گیری کنیم کار عاقلانه‌ای نکرده‌ایم