خدای حقیقی کیست؟
فصل ۳
خدای حقیقی کیست؟
۱. چرا بسیاری از افراد با کلمات آغازین کتاب مقدس موافق هستند؟
هنگامی که در یک شب صاف به آسمان نگاه می‌کنید، آیا از دیدن این همه ستاره به حیرت نمی‌افتید؟ وجود آنها را چگونه توضیح می‌دهید؟ همینطور موجودات زندهٔ روی زمین را همچون گلهای رنگارنگ، پرندگان با آواز دلنشینشان، والهای پرقدرتی که در اقیانوس جست و خیز می‌کنند؟ و موجودات بیشمار دیگر. همهٔ اینها نمی‌توانسته‌اند در اثر شانس و تصادف به وجود آمده باشند. تعجب‌آور نیست که بسیاری افراد با کلمات آغازین کتاب مقدس موافقند: «در ابتداء خدا آسمانها و زمین را آفرید»! — پیدایش ۱:۱.
۲. کتاب مقدس دربارهٔ خدا چه می‌گوید، و ما را تشویق به انجام چه کاری می‌کند؟
۲ در میان افراد بشر در مورد خدا اختلاف‌نظرهای بسیاری وجود دارد. بعضی تصور می‌کنند که خدا نیرویی بی‌هویت است. میلیونها نفر نیاکان مردهٔ خود را می‌پرستند، با این تصور که خدا دست‌نیافتنی است. اما کتاب مقدس آشکار میسازد که خدای حقیقی شخصی واقعی است که علاقهٔ شدیدی به فرد فرد ما نشان می‌دهد. به همین دلیل کتاب مقدس ما را تشویق می‌کند تا ‹خدا را طلب کنیم› و می‌گوید: «[او] از هیچ یکی از ما دور نیست.» — اعمال ۱۷:۲۷.
۳. چرا ساختن تصویری از خدا کاری ناممکن است؟
۳ خدا چه شکلی دارد؟ تعداد کمی از خدمتگزارانش رؤیاهایی از حضور عالی او را مشاهده کرده‌اند. در این رؤیاها در حالی که او خود را نشسته بر تخت پادشاهی نشان می‌دهد، روشنایی عجیبی از او ساطع می‌شود. با این حال، کسانی که چنین رؤیاهایی را مشاهده کردند، هرگز چهرهٔ مشخصی را توصیف نکردند. (دانیال ۷:۹، ۱۰؛ مکاشفه ۴:۲، ۳) دلیل آن این است که «خدا روح است»؛ و دارای بدن جسمانی نیست. (یوحنا ۴:۲۴) در واقع، به وجود آوردن تصویری دقیق و واقعی از آفریدگارمان کاری غیرممکن است، زیرا «خدا را هرگز کسی ندیده است.» (یوحنا ۱:۱۸؛ خروج ۳۳:۲۰) با این حال، کتاب مقدس مطالب بسیاری در مورد خدا به ما می‌آموزد.
خدای حقیقی دارای نام است
۴. برخی از عناوین پرمعنی که در کتاب مقدس به خدا اطلاق شده‌اند، کدامند؟
۴ در کتاب مقدس، خدای حقیقی با عباراتی همچون «قادر مطلق»، ‹حضرت اعلی›، «آفریننده»، ‹معلّم›، «خداوند»، «پادشاه سرمدی» توصیف شده است. (پیدایش ۱۷:۱؛ مزمور ۵۰:۱۴؛ جامعه ۱۲:۱؛ اشعیا ۳۰:۲۰؛ اعمال ۴:۲۴؛ ۱تیموتاؤس ۱:۱۷) تعمق بر چنین عنوانهایی می‌تواند ما را در رشد معرفت خدایی یاری کند.
۵. نام خدا چیست، و چند بار در نوشته‌های مقدس عبرانی ذکر شده است؟
۵ با این حال، خدا نام بی‌همتایی دارد که حدود ۷۰۰۰ بار در نوشته‌های مقدس عبرانی تکرار شده است — یعنی بیش از عنوانهای او. حدود ۱۹۰۰ سال پیش، یهودیان از روی خرافات، از آوردن نام الهی دست کشیدند. زبان عبری که برای نوشتن کتاب مقدس به کار رفت، بدون حروف صدادار بود. به همین دلیل هیچ راهی وجود ندارد که بدانیم موسی، داوود، و دیگر مردم باستان چهار حرف بی‌صدای (הוהי) را که نام الهی را تشکیل می‌دادند چگونه تلفظ می‌کردند. برخی از محققین بر آنند که نام خدا «یَهْوِه» تلفظ می‌شده است، ولی در این مورد اطمینان ندارند. تلفظ فارسی «یَهُوَه» مدتهاست که مورد استفاده قرار می‌گیرد، و مترادف آن امروزه در بسیاری از زبانها به نحو گسترده‌ای پذیرفته شده است. — به خروج ۶:۳ و اشعیا ۲۶:۴ مراجعه شود.
چرا باید از نام خدا استفاده کنید
۶. مزمور ۸۳:۱۸ دربارهٔ یَهُوَه چه می‌گوید، و چرا ما باید نام او را به کار ببریم؟
۶ نام بی‌همتای خدا، یَهُوَه، برای مشخص کردن او از همهٔ خدایان دیگر است. به همین دلیل است که این نام به دفعات در کتاب مقدس بویژه در متن عبرانی ظاهر می‌شود. بسیاری از مترجمان از نام الهی استفاده نمی‌کنند، ولی مزمور ۸۳:۱۸ بروشنی می‌گوید: «تو که اسمت یَهُوَه میباشد. بتنها بر تمامئ زمین متعال هستی.» بنابراین شایسته است که هنگام صحبت از خدا، از نام شخصی او استفاده کنیم.
۷. معنی نام یَهُوَه چه چیزی را در مورد خدا به ما می‌آموزد؟
۷ نام یَهُوَه شکلی از فعل عبری به معنای «شدن» است. بنابراین نام خدا به این معنی است: «او سببِ شدن می‌گردد». یَهُوَه بدین ترتیب خود را به عنوان قصدکنندهٔ بزرگ مشخص می‌کند. او همیشه سبب می‌شود که مقصودهایش جامهٔ عمل بپوشند. فقط خدای حقیقی می‌تواند بدرستی این نام را بر خود داشته باشد، زیرا انسانها هیچگاه نمی‌توانند از موفقیت برنامه‌ریزیها و طرحهایشان مطمئن باشند. (یعقوب ۴:۱۳، ۱۴) فقط یَهُوَه می‌تواند بگوید: «همچنان کلام من که از دهانم صادر گردد خواهد بود. . . . برای آنچه آنرا فرستادم کامران خواهد گردید.» — اشعیا ۵۵:۱۱.
۸. یَهُوَه چه مقصودی را از طریق موسی اعلام کرد؟
۸ ابراهیم بطریرک (پاتریارخ) عبرانی، اسحاق و یعقوب هر یک ‹نام یَهُوَه› را می‌آوردند، اما به معنی کامل نام الهی واقف نبودند. (پیدایش ۲۱:۳۲؛ ۲۶:۲۵؛ ۳۲:۹؛ خروج ۶:۳) هنگامی که بعدها یَهُوَه مقصود خویش را مبنی بر رهایی دادن فرزندان آنان یعنی اسرائیلیان، از بردگی در مصر و بخشیدن ‹زمینی که در آن شیر و شهد جاری بود› برای آنان آشکار ساخت، شاید چنین چیزهایی به نظر ایشان غیرممکن می‌آمد. (خروج ۳:۱۷) با وجود این، خدا بر معنی جاودانی نام خود با نقل این مطلب به موسای نبی تأکید کرد: «به بنی اسرائیل چنین بگو یَهُوَه خدای پدران شما خدای ابراهیم و خدای اسحاق و خدای یعقوب مرا نزد شما فرستاده. اینست نام من تا ابدالآباد و این است یادگارئ من نسلاً بعد نسل.» — خروج ۳:۱۵.
۹. فرعون چه نظری دربارهٔ یَهُوَه داشت؟
۹ موسی از فرعون پادشاه مصر، درخواست کرد که به اسرائیلیان اجازه دهد تا در بیابان به پرستش یَهُوَه بپردازند. اما فرعون، که خود یک خدا محسوب می‌شد و خدایان دیگر مصری را می‌پرستید، پاسخ گفت: «یَهُوَه کیست که قول او را بشنوم و اسرائیل را رهائی دهم یَهُوَه را نمیشناسم و اسرائیل را نیز رها نخواهم کرد.» — خروج ۵:۱، ۲.
۱۰. در زمان مصر باستان، یَهُوَه برای به انجام رساندن مقصود خود در مورد اسرائیلیان، دست به چه کاری زد؟
۱۰ یَهُوَه پس از آن تدریجاً دست به اعمالی زد تا مقصود خویش را به انجام برساند و به این ترتیب بر طبق مفهوم نام خود عمل کرد. او ده بلا را بر مصریان باستان آورد. آخرین بلا همهٔ نخستزادگان مصری، از جمله پسر فرعون مغرور را از بین برد. پس از آن مصریان مشتاقانه خواستار رفتن اسرائیل شدند. با این حال، برخی از مصریان آنچنان تحت تأثیر قدرت یَهُوَه قرار گرفته بودند که به اسرائیلیان پیوستند و با آنان مصر را ترک کردند. — خروج ۱۲:۳۵-۳۸.
۱۱. یَهُوَه چه معجزه‌ای در دریای سُرخ انجام داد، و دشمنان او مجبور به قبول چه موضوعی شدند؟
۱۱ فرعون خودرأی و لشکر او به همراه صدها ارابهٔ آن، برای دستگیری مجدد بردگان خویش رهسپار شدند. در حالی که مصریان نزدیک می‌شدند، خدا به نحوی اعجازآمیز دریای سُرخ را شکافت تا اسرائیلیان بتوانند بر روی زمین خشک از آن بگذرند. هنگامی که تعقیب‌کنندگان وارد بستر دریا شدند، یَهُوَه «چرخهای عرابهای ایشانرا بیرون کرد تا آنها را بسنگینی برانند.» جنگجویان مصری با نگرانی فریاد برآوردند: «از حضور بنی اسرائیل بگریزیم زیرا خداوند برای ایشان با مصریان جنگ می‌کند.» ولی دیگر دیر شده بود. دیواره‌های آب بر روی هم غلطیدند و ‹عرابها و سواران و تمام لشکر فِرْعَون را . . . پوشانیدند.› (خروج ۱۴:۲۲-۲۵، ۲۸) بدین ترتیب، یَهُوَه نامی کبیر برای خویش ساخت و این واقعه تا به امروز نیز به دست فراموشی سپرده نشده است. — یوشع ۲:۹-۱۱.
۱۲، ۱۳. الف) مفهوم نام خدا برای ما امروزه چیست؟ ب) مردم باید چه چیزی را بدون اتلاف وقت فراگیرند، و چرا؟
۱۲ نامی که یَهُوَه برای خویش ساخته است، برای ما امروزه معنای مهمی دارد. نام او یعنی یَهُوَه، نمایندهٔ آن است که او سبب می‌شود تا هر آنچه مقصود اوست به حقیقت بپیوندد. این شامل به انجام رساندن مقصود اولیهٔ او یعنی تبدیل زمین به بهشت نیز می‌شود. (پیدایش ۱:۲۸؛ ۲:۸) در این باره، خدا همهٔ مخالفان کنونی سلطنتش را از میان برخواهد داشت، زیرا چنین اظهار کرده است: «خواهند دانست که من یَهُوَه هستم.» (حزقیال ۳۸:۲۳) پس از آن خدا وعدهٔ خویش را به انجام خواهد رساند یعنی رساندن پرستندگانش به دنیای جدیدی که عدالت در آن حکمفرماست. — ۲پطرس ۳:۱۳.
۱۳ همهٔ کسانی که خواهان جلب رضایت خدا هستند باید نام او را با ایمان بخوانند. کتاب مقدس چنین وعده می‌دهد: «هر که نام خداوند را بخواند نجات خواهد یافت.» (رومیان ۱۰:۱۳) آری، نام یَهُوَه دارای معنایی است غنی. خواندن یَهُوَه به عنوان خدا و رهایی‌دهنده می‌تواند ما را به سعادت بی‌پایانی برساند.
خصوصیات خدای حقیقی
۱۴. کتاب مقدس کدام خصوصیات اساسی خدا را مد نظر قرار می‌دهد؟
۱۴ بررسی رهایی اسرائیل از مصر چهار خصوصیت اصلی خدا را که در کمال تناسب از آنها برخوردار است آشکار می‌کند. رفتار او با فرعون نشانگر قدرت حیرت‌آور او بود. (خروج ۹:۱۶) طریق استادانه‌ای که بوسیلهٔ آن موقعیتی آنچنان بغرنج را حل و فصل کرد نشانگر حکمت بی‌همتای او بود. (رومیان ۱۱:۳۳) خدا با تعیین مجازات مخالفان سرسخت خویش و کسانی که به قومش ستم می‌کردند، عدالت خویش را نشان داد. (تثنیه ۳۲:۴) یک خصوصیت بارز خدا محبت است. یَهُوَه با به انجام رساندن وعدهٔ خویش در مورد فرزندان ابراهیم محبت چشمگیر خویش را نمایان ساخت. (تثنیه ۷:۸) او به مصریان اجازه داد تا خدایان دروغی را کنار گذاشته و با جانبداری از تنها خدای حقیقی به منافع فراوان دست یابند.
۱۵، ۱۶. خدا از چه طرقی محبت خویش را نمایان ساخته است؟
۱۵ در حین خواندن کتاب مقدس، در خواهید یافت که محبت خصلت اصلی خداست، و آن را به طرق بسیاری نمایان میسازد. به عنوان مثال، از روی محبت بود که به آفریننده‌ای مبدل شد و در ابتدا مخلوقات روحی را در خوشی زندگی سهیم ساخت. این صدها میلیون فرشته به خدا محبت می‌ورزند و او را ستایش می‌کنند. (ایوب ۳۸:۴، ۷؛ دانیال ۷:۱۰) خدا همچنین با آفرینش زمین و آماده کردن آن برای زندگی سعادت‌آمیز انسانها محبت خویش را نشان داد. — پیدایش ۱:۱، ۲۶-۲۸؛ مزمور ۱۱۵:۱۶.
۱۶ از راههای بیشماری که نمی‌توان به همهٔ آنها پرداخت، از محبت خدا برخوردار می‌شویم. به عنوان مثال، خدا بدن ما را به نحوی حیرت‌آور ساخته است تا بتوانیم از زندگی لذت ببریم. (مزمور ۱۳۹:۱۴) محبت او در این آشکار است که ‹از آسمان باران بارانیده و فصول بارآور بخشیده دلهای ما را از خوراک و شادی پُر میسازد.› (اعمال ۱۴:۱۷) خدا حتی «آفتاب خود را بر بدان و نیکان طالع میسازد و باران بر عادلان و ظالمان میباراند.» (متی ۵:۴۵) همینطور محبت است که آفریدگار ما را وامی‌دارد تا ما را در کسب معرفت او و خدمت به او به صورت پرستندگانش یاری کند. به راستی که، «خدا محبّت است.» (۱یوحنا ۴:۸) ولی شخصیت او جنبه‌های بسیار دیگری نیز دارد.
«خدای رحیم و رؤف»
۱۷. در خروج ۳۴:۶، ۷ چه چیزهایی در مورد خدا فرا می‌گیریم؟
۱۷ حتی پس از آنکه اسرائیلیان از دریای سرخ گذشتند، هنوز احتیاج به شناختی بهتر از خدا داشتند. موسی به این نیاز پی برد و دعا کرد: «اگر فی‌الحقیقة منظور نظر تو شده‌ام طریق خود را بمن بیاموز تا ترا به شناسم و در حضور تو فیض یابم.» (خروج ۳۳:۱۳) موسی با شنیدن بیانات خود خدا به شناخت بهتر وی نائل شد: «یَهُوَه یَهُوَه خدای رحیم و رؤف و دیرخشم و کثیراحسان و وفا. نگاه‌دارندهٔ رحمت برای هزاران و آمرزندهٔ خطا و عصیان و گناه لکن گناه را هرگز بی‌سزا نخواهد گذاشت.» (خروج ۳۴:۶، ۷) خدا محبت و عدالت خویش را با تناسب به کار می‌گیرد، و از گناهکاران خودرأی در مقابل عواقب اعمال نادرستشان محافظت نمی‌کند.
۱۸. رحمت یَهُوَه چگونه به اثبات رسیده است؟
۱۸ همانطور که موسی آموخت، یَهُوَه از خود رحمت نشان می‌دهد. شخص رحیم و بخشایشگر از رنج دیگران آزرده می‌شود و تلاش می‌کند تا آنان را رهایی بخشد. بدین ترتیب خدا با فراهم آوردن رهایی همیشگی از رنج، بیماری، و مرگ، دلسوزی خویش را برای افراد بشر نشان داده است. (مکاشفه ۲۱:۳-۵) پرستندگان خدا ممکن است به علت اوضاع شریرانهٔ این دنیا به مصیبتهایی دچار شوند و یا با عمل کردن از روی بی‌خردی دچار گرفتاریهایی شوند. اما اگر با فروتنی به سوی یَهُوَه روی آورند، او آنان را تسلی داده و به یاریشان خواهد شتافت. چرا؟ زیرا او رحیمانه در مقابل پرستندگانش از خود توجهی همراه با مهربانی نشان می‌دهد. — مزمور ۸۶:۱۵؛ ۱پطرس ۵:۶، ۷.
۱۹. چرا می‌توانیم بگوییم که خدا رئوف و مهربان است؟
۱۹ بسیاری از صاحب‌منصبان با دیگران با خشونت رفتار می‌کنند. یَهُوَه بر خلاف آنان، چقدر نسبت به خادمان فروتن خود رئوف و مهربان است! با وجود آنکه والاترین مقام در عالم است، نسبت به کل افراد بشر از خود مهربانیی چشمگیر نشان می‌دهد. (مزمور ۸:۳، ۴؛ لوقا ۶:۳۵) یَهُوَه نسبت به افراد نیز مهربان است و به تقاضاهای شخصی آنان پاسخ مساعد می‌دهد. (خروج ۲۲:۲۶، ۲۷؛ لوقا ۱۸:۱۳، ۱۴) البته خدا اجباری ندارد که به کسی لطفی بکند و یا از خود رحمت نشان دهد. (خروج ۳۳:۱۹) به همین دلیل، باید برای رحمت و رأفت خدا از خود قدرشناسی عمیق نشان دهیم. — مزمور ۱۴۵:۱، ۸.
دیرخشم، بی‌طرف، و عادل
۲۰. چه امری نشانگر آن است که یَهُوَه هم دیرخشم و هم بی‌طرف است؟
۲۰ یَهُوَه دیرخشم است. اما این بدان معنا نیست که دست به عمل نمی‌زند، زیرا هنگامی که فرعون خودرأی و لشکرش را در دریای سرخ نابود ساخت، چنین کرد. یَهُوَه بی‌طرف نیز است. از اینرو، قوم مورد لطفش یعنی اسرائیلیان، عاقبت به دلیل ادامهٔ اعمال نادرستشان نظر لطف او را از دست دادند. خدا مردم همهٔ ملتها را به عنوان پرستندهٔ خویش می‌پذیرد، اما فقط آنهایی را که از طریقهای درست او پیروی می‌کنند. — اعمال ۱۰:۳۴، ۳۵.
۲۱. الف) مکاشفه ۱۵:۲-۴ چه مطلبی را دربارهٔ خدا به ما می‌آموزد؟ ب) چه چیزی انجام آنچه را که به گفتهٔ خدا درست است، آسانتر میسازد؟
۲۱ کتاب مکاشفه در کتاب مقدس اهمیت شناخت «احکام» خدا را نشان می‌دهد. این کتاب برای ما نقل می‌کند که مخلوقات آسمانی چنین می‌خوانند: «عظیم و عجیب است اعمال تو ایخداوند خدای قادر مطلق. عدل و حقّ است راههای تو ای پادشاه امّتها. کیست که از تو نترسد خداوندا و کیست که نام ترا تمجید ننماید زیرا که تو تنها قدّوس هستی و جمیع امّتها آمده در حضور تو پرستش خواهند کرد زیرا که احکام تو ظاهر گردیده است.» (مکاشفه ۱۵:۲-۴) ما با پیروی از آنچه به گفتهٔ یَهُوَه درست است، ترسی سالم از او داریم و یا به معنای دیگر حرمت او را نگاه می‌داریم. به یاد آوردن حکمت و محبت خدا، انجام این کار را آسانتر میسازد. فرمانهای او، همه به صلاح ما هستند. — اشعیا ۴۸:۱۷، ۱۸.
«خدای ما یَهُوَه واحد است»
۲۲. چرا کسانی که کتاب مقدس را پذیرفته‌اند تثلیث را نمی‌پرستند؟
۲۲ مصریان باستان خدایان بسیاری را می‌پرستیدند، اما یَهُوَه ‹خدای غیور است.› (خروج ۲۰:۵) موسی به اسرائیلیان خاطرنشان ساخت که «خدای ما یَهُوَه واحد است.» (تثنیه ۶:۴) عیسی مسیح نیز این سخنان را تکرار کرد. (مرقس ۱۲:۲۸، ۲۹) بنابراین، کسانی که کتاب مقدس را کلام خدا می‌دانند تثلیث را که سه شخص یا سه خدا در یکی است نمی‌پرستند. در واقع، واژهٔ «تثلیث» در کتاب مقدس حتی ذکر نشده است. خدای حقیقی یک شخص است و مجزا از عیسی مسیح. (یوحنا ۱۴:۲۸؛ ۱قرنتیان ۱۵:۲۸) روح‌القدس خدا یک شخص نیست. بلکه نیروی فعال یَهُوَه است که توسط قادر مطلق برای انجام مقصودهایش مورد استفاده قرار می‌گیرد. — پیدایش ۱:۲؛ اعمال ۲:۱-۴، ۳۲، ۳۳؛ ۲پطرس ۱:۲۰، ۲۱.
۲۳. الف) محبت شما نسبت به خدا چگونه بیشتر می‌شود؟ ب) عیسی دربارهٔ خدای مهربان چه گفت، و ما باید چه چیزی در مورد مسیح فرا بگیریم؟
۲۳ هنگامی که پی می‌برید، یَهُوَه تا چه اندازه عالیست، آیا موافق نیستید که شایستهٔ پرستش است؟ در طی مطالعهٔ کلام او یعنی کتاب مقدس، او را بهتر خواهید شناخت و می‌آموزید که چه شرایطی برای رفاه و سعادت ابدی شما قائل است. (متی ۵:۳، ۶) علاوه بر آن، محبت شما نسبت به خدا بیشتر خواهد شد. این شایسته است زیرا عیسی گفت: «خداوند خدای خود را بتمامئ دل و تمامئ جان و تمامئ خاطر و تمامئ قوّت خود محبّت نما.» (مرقس ۱۲:۳۰) واضح است که عیسی چنین محبتی نسبت به خدا داشت. اما کتاب مقدس دربارهٔ عیسی مسیح چه می‌گوید؟ نقش او در مقصود یَهُوَه چیست؟
معرفت خویش را بیازمایید
نام خدا چیست، و چند بار در نوشته‌های مقدس عبرانی ذکر شده است؟
چرا شما باید نام خدا را به کار ببرید؟
کدامیک از خصوصیات یَهُوَه بویژه برای شما گیرایی دارد؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
آفریدگار همه چیز را تا چه حد می‌شناسید؟
