فصل ۱۱

وای بر سرکشان!‏

اِشَعْیا ۹:‏۸–‏۱۰:‏۴

۱.‏ یَرُبعام مرتکب چه اشتباه فاحشی شد؟‏

هنگامی که قومِ عهد یَهُوَه به دو پادشاهی مجزا تقسیم شد،‏ یَرُبعام به حکمرانی پادشاهی اسباط دهگانهٔ شمال رسید.‏ این پادشاه جدید حاکمی توانا و پرجنب و جوش بود.‏ اما به یَهُوَه ایمان واقعی نداشت.‏ به همین دلیل مرتکب اشتباهی فاحش شد که تأثیر آن در سراسر تاریخ پادشاهی شمال محسوس بود.‏ در شریعت موسی به اسرائیلیان فرمان داده شده بود سه بار در سال به معبد اورشلیم بروند که حالا در خاک پادشاهی جنوب در یهودا قرار داشت.‏ (‏ تثنیه ۱۶:‏۱۶‏)‏ یَرُبعام که می‌ترسید مبادا تابعانش در پی این سفرهای مکرر فکر وحدتِ دوباره با برادران جنوبی‌شان را در سر بپرورند،‏ «دو گوسالهٔ طلا ساخت و به ایشان گفت:‏ ‹برای شما رفتن تا به اورشلیم زحمت است،‏ هان ای اسرائیل خدایان تو که تو را از زمین مصر برآوردند!‏› و یکی را در بیت‌ئیل گذاشت و دیگری را در دان قرار داد.‏» —‏ ۱پادشاهان ۱۲:‏۲۸،‏ ۲۹‏.‏

۲،‏ ۳.‏ اشتباه یَرُبعام چه اثراتی بر اسرائیل گذارد؟‏

^۲ ظاهراً نقشهٔ یَرُبعام در کوتاه‌مدت نتیجه داد.‏ مردم کم‌کم از رفتن به اورشلیم بازایستادند و به پرستش آن دو گوساله پرداختند.‏ (‏ ۱پادشاهان ۱۲:‏۳۰‏)‏ اما این رسم مذهبی مرتدانه،‏ پادشاهی اسباط دهگانه را به فساد کشید.‏ سالها بعد،‏ حتی ییهُو که در پاکسازی اسرائیل از پرستش بَعْل غیرتی تحسین‌آمیز از خود نشان داده بود نیز همچنان به سجده در مقابل گوساله‌های طلایی ادامه داد.‏ (‏ ۲پادشاهان ۱۰:‏۲۸،‏ ۲۹‏)‏ تصمیم اشتباه و  اسفبار یَرُبعام چه نتایج دیگری به بار آورد؟‏ بی‌ثباتی سیاسی و درد و رنج برای قوم.‏

^۳ به دلیل ارتداد یَرُبعام،‏ یَهُوَه اعلام داشت که ذریّت وی بر آن سرزمین حکمرانی نخواهند کرد،‏ و پادشاهی شمال با فاجعه‌ای عظیم روبرو خواهد گشت.‏ (‏ ۱پادشاهان ۱۴:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ کلام یَهُوَه به وقوع پیوست.‏ هفت تن از پادشاهان اسرائیل به مدت دو سال یا کمتر حکمرانی کردند؛‏ بعضی فقط به مدت چند روز.‏ یکی از آنان دست به خودکشی زد،‏ و شش تن دیگر به دست مردانی جاه‌طلب که تاج و تخت را غصب کردند به هلاکت رسیدند.‏ اسرائیل بویژه پس از پایان حکومت یَرُبعام دوم یعنی از سال ۸۰۴ ق.‏د.‏م.‏،‏ که مقارن بود با دوران حکومت عُزِّیّا در یهودا،‏ گرفتار ناآرامی و خشونت و قتل شد.‏ تحت چنین شرایطی بود که یَهُوَه از طریق اِشَعْیا مستقیماً هشدار یا ‹کلام› خود را برای پادشاهی شمال فرستاد.‏ ‏«خداوند کلامی نزد یعقوب فرستاد و آن بر اسرائیل واقع گردید.‏» —‏ اِشَعْیا ۹:‏۸‏.‏ *

غرور و تکبّر خشم خدا را برمی‌انگیزد

۴.‏ یَهُوَه چه ‹کلامی› بر ضد اسرائیل می‌فرستد،‏ و به چه علت؟‏

^۴ به «کلام» یَهُوَه بی‌اعتنایی نخواهد شد.‏ ‏«تمامی قوم خواهند دانست یعنی اِفرایم و ساکنان سامره که از غرور و تکبّر دل خود می‌گویند.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏۹ ‏)‏ منظور از «یعقوب،‏» «اسرائیل،‏» «اِفرایم،‏» و «سامره» در واقع پادشاهی شمالی اسرائیل است که اِفرایم سِبط اصلی و سامره پایتخت آن می‌باشد.‏ کلام یَهُوَه که بر ضد آن پادشاهی گفته شده است بیانگر داوریی سخت است،‏ زیرا اِفرایم در ارتداد غوطه می‌خورد و با بی‌شرمی در مقابل  یَهُوَه از خود تکبّر نشان می‌دهد.‏ خدا قوم را در مقابل عواقب وخیم کارهای شریرانه‌شان محافظت نخواهد کرد.‏ آنان مجبور خواهند شد به کلام خدا گوش دهند و به آن توجه کنند.‏ —‏ غَلاطیان ۶:‏۷‏.‏

۵.‏ اسرائیلیان چگونه بی‌اعتنایی خویش را نسبت به داوری یَهُوَه نشان می‌دهند؟‏

^۵ با وخیم‌تر شدن اوضاع،‏ افراد قوم دچار ضایعات سختی می‌شوند،‏ منجمله از دست دادن خانه‌هایشان که معمولاً با خشت و چوب ارزان‌قیمت ساخته شده‌اند.‏ آیا در اثر این ضایعات دلهایشان نرم می‌گردد؟‏ آیا از انبیای یَهُوَه پیروی کرده و به سوی خدای حقیقی باز می‌گردند؟‏ * اِشَعْیا پاسخ تکبّرآمیز قوم را چنین بازگو می‌کند:‏ ‏«خشتها افتاده است امّا با سنگهای تراشیده بنا خواهیم نمود؛‏ چوبهای افراغ در هم شکست امّا سرو آزاد به جای آنها می‌گذاریم.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۰ ‏)‏ اسرائیلیان از فرمان یَهُوَه سرپیچی می‌کنند و انبیای او را که دلیل رنج و سختی‌هایشان را به آنها می‌گویند طرد می‌نمایند.‏ افراد قوم در واقع می‌گویند:‏ ‹شاید خانه‌های سست خود را که از خشت و چوب ارزان‌قیمت ساخته شده‌اند از دست بدهیم،‏ اما در عوض خانه‌هایی با مصالح بهتر یعنی از سنگ تراشیده و چوب سرو آزاد برای خود بنا خواهیم کرد!‏› (‏ با ایّوب ۴:‏⁠۱۹ مقایسه شود.‏)‏ آنها چاره‌ای برای یَهُوَه باقی نمی‌گذارند جز آنکه تأدیب را ادامه دهد.‏ —‏ با اِشَعْیا ۴۸:‏۲۲ مقایسه شود.‏

۶.‏ یَهُوَه چگونه نقشهٔ سوریه و اسرائیل را بر ضد یهودا عقیم می‌سازد؟‏

^۶ اِشَعْیا در ادامه می‌گوید:‏ ‏«بنابراین خداوند دشمنان رَصین را بضدّ او خواهد برافراشت.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۱الف ‏)‏ فَقَح پادشاه اسرائیل و رَصین پادشاه سوریه با یکدیگر متحد شده‌اند.‏ نقشهٔ ایشان آن است که پادشاهی اسباط دوگانهٔ یهودا را مغلوب سازند و بر تخت یَهُوَه در اورشلیم،‏ پادشاهی دست‌نشانده بنشانند —‏ شخصی که «پسر طبئیل» خوانده شده است.‏  ‏(‏ اِشَعْیا ۷:‏۶‏)‏ اما این توطئه عقیم می‌ماند.‏ رَصین دشمنان قدرتمندی دارد و یَهُوَه این دشمنان را بر ضد «او» یعنی اسرائیل،‏ «خواهد برافراشت.‏» عبارت ‹برافراشتن› به معنای آن است که اجازه می‌دهد آنها با موفقیت وارد نبرد شده و به این اتحاد خاتمه بخشند و اهداف آن را عقیم گذارند.‏

۷،‏ ۸.‏ فتح سوریه به دست آشوریان چه نتیجه‌ای برای اسرائیل به بار می‌آورد؟‏

^۷ فسخ این اتحاد هنگامی آغاز می‌گردد که آشوریان به سوریه حمله می‌برند.‏ «پادشاه آشور به دمشق [پایتخت سوریه] برآمده،‏ آن را گرفت و اهل آن را به قیر به اسیری برد و رَصین را به قتل رسانید.‏» (‏ ۲پادشاهان ۱۶:‏۹‏)‏ فَقَح پس از آنکه کشور متحد نیرومند خود را از دست می‌دهد درمی‌یابد که نقشه‌هایی که برای یهودا در سر دارد نقش بر آب شده‌اند.‏ اندکی پس از مرگ رَصین،‏ مردی به نام هوشَع،‏ فَقَح را به قتل رسانده به جای وی بر تخت سلطنت سامره می‌نشیند.‏ —‏ ۲پادشاهان ۱۵:‏۲۳-‏۲۵،‏ ۳۰‏.‏

^۸ سوریه،‏ کشور متحد سابق اسرائیل،‏ حال دیگر دست‌نشاندهٔ ابرقدرت منطقه یعنی آشور گشته است.‏ اِشَعْیا در مورد چگونگی استفادهٔ یَهُوَه از این اتحاد جدید سیاسی چنین نبوت می‌کند:‏ ‏«‏‏[‏یَهُوَه ‏] خصمان او ‏[‏اسرائیل ‏] را خواهد برانگیخت.‏ اَرامیان ‏[‏اهالی سوریه ‏] را از مشرق و فلسطینیان ‏[‏فلسطیان ‏] را از مغرب و ایشان اسرائیل را با دهان گشوده خواهند خورد.‏ امّا با این همه خشم او برگردانیده نشده و دست او هنوز دراز است.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۱ب،‏ ۱۲ ‏)‏ آری،‏ حال که سوریه دشمن اسرائیل گشته است،‏ اسرائیل باید خود را بر ضد حملهٔ آشور و سوریه آماده سازد.‏ حملهٔ آنان با موفقیت روبرو می‌شود.‏ آشوریان هوشَعِ غاصب را خادم خود می‌سازند،‏ و خراج سنگینی بر او تحمیل می‌کنند.‏ (‏ دهها سال پیش،‏ آشوریان مبلغ هنگفتی از مَنَحیم،‏ پادشاه اسرائیل دریافت داشته بودند.‏)‏ چقدر سخنان هوشَع نبی صحیح است که می‌گوید:‏ «غریبان قوّتش [یعنی قوّت اِفرایم] را خورده‌اند»!‏ —‏ هوشَع ۷:‏⁠۹؛‏ ۲پادشاهان ۱۵:‏۱۹،‏ ۲۰؛‏ ۱۷:‏⁠۱-‏۳‏.‏

۹.‏ چرا می‌توان گفت که فلسطیان «از پشت سر» حمله می‌کنند؟‏

 ^۹ آیا اِشَعْیا همچنین نگفت که فلسطیان از «مغرب» یا همانطور که در متن عبری آماده است «از پشت سر» حمله‌ور خواهند شد؟‏ آری.‏ پیش از اختراع قطب‌نمای مغناطیسی،‏ عبرانیان برای جهت‌یابی رو به طلوع خورشید می‌ایستادند،‏ بدین ترتیب «شرق» روبروی آنها واقع بود و غرب یعنی قلمرو ساحلی فلسطیان «در پشت سر» آنها قرار داشت.‏ منظور از «اسرائیل» که در اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۲ ذکر شده است احتمالاً منطقهٔ یهودا نیز می‌باشد زیرا فلسطیان در زمان حکومت آحاز،‏ یعنی مقارن با سلطنت فَقَح،‏ به یهودا حمله کردند و تعدادی از شهرها و قلعه‌های یهودا را مغلوب ساخته اشغال کردند.‏ یهودا نیز همچون اِفرایم در شمال،‏ سزاوار این تأدیب از جانب یَهُوَه است،‏ زیرا آن سرزمین نیز در ارتداد غوطه‌ور است.‏ —‏ ۲تواریخ ۲۸:‏⁠۱-‏۴،‏ ۱۸،‏ ۱۹‏.‏

قومی سرکش،‏ از ‹سر تا دم›‏

۱۰،‏ ۱۱.‏ یَهُوَه چگونه اسرائیل را به دلیل سرکشی مداومش تأدیب خواهد کرد؟‏

^۱۰ پادشاهی شمال با وجود همهٔ رنجها و سخنان سخت انبیای یَهُوَه همچنان از یَهُوَه نافرمانی می‌کند.‏ ‏«این قوم به سوی زنندهٔ خودشان بازگشت ننموده و یَهُوَه صبایوت را نطلبیده‌اند.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۳ ‏)‏ از اینرو اِشَعْیا می‌گوید:‏ ‏«بنابراین خداوند سر و دم و نخل و نی را از اسرائیل در یک روز خواهد برید.‏ مرد پیر و مرد شریف سر است و نبی‌ای که تعلیم دروغ می‌دهد،‏ دُم می‌باشد.‏ زیرا که هادیان این قوم ایشان را گمراه می‌کنند و پیروان ایشان بلعیده می‌شوند.‏» —‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۴-‏۱۶‏.‏

^۱۱ ‏«سر» و «نخل» مظهر «مرد پیر و مرد شریف» یعنی رهبران قوم هستند.‏ «دم» و «نی» نمایندهٔ انبیای کاذبی هستند که هر آنچه خوشایند رهبرانشان است به زبان می‌آورند.‏ یکی از محققان کتاب مقدس می‌نویسد:‏ «انبیای کاذب دم خوانده می‌شوند،‏ زیرا از لحاظ اخلاقی از همهٔ مردم  پست‌تر هستند،‏ و نوکران سرسپرده و حامیان رهبران شریر می‌باشند.‏» پرفسور ادوارد جِی.‏ یانگ دربارهٔ این انبیای کاذب می‌گوید:‏ «اینان به هیچ روی رهبر نبودند بلکه پیرو رهبران بودند.‏ کار آنان چاپلوسی و تملق بود،‏ همچون دمِ جنبانِ سگ.‏» —‏ با دوم تیموتاؤس ۴:‏۳ مقایسه شود.‏

حتی ‹بیوه‌زنان و یتیمان› نیز سرکشی می‌کنند

۱۲.‏ فساد تا چه حد در جامعهٔ اسرائیل رخنه کرده است؟‏

^۱۲ یَهُوَه مدافع بیوه‌زنان و یتیمان است.‏ (‏ خروج ۲۲:‏۲۲،‏ ۲۳‏)‏ با وجود این ببینیم حال اِشَعْیا چه می‌گوید:‏ ‏«از این سبب خداوند از جوانان ایشان مسرور نخواهد شد و بر یتیمان و بیوه‌زنان ایشان ترحّم نخواهد نمود.‏ چونکه جمیع ایشان منافق و شریرند و هر دهانی به حماقت متکلّم می‌شود با اینهمه غضب او برگردانیده نشده و دست او هنوز دراز است.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۷ ‏)‏ ارتداد،‏ همهٔ اقشار جامعه را به فساد کشیده است،‏ منجمله بیوه‌زنان و یتیمان را!‏ یَهُوَه با بردباری انبیایش را می‌فرستد و امید دارد که قوم شیوهٔ عملش را تغییر دهد.‏ برای مثال هوشَع نبی از آنها تقاضا می‌کند:‏ «ای اسرائیل به سوی یَهُوَه خدای خود بازگشت نما زیرا به سبب گناه خود لغزیده‌ای.‏» (‏ هوشَع ۱۴:‏۱‏)‏ براستی که برای حامی بیوه‌زنان و یتیمان چقدر دردناک است که بر ضد آنها داوری کند!‏

۱۳.‏ ما از وضعیتی که در روزگار اِشَعْیا وجود داشت چه می‌آموزیم؟‏

^۱۳ ما نیز همچون اِشَعْیا در دوران حساس پیش از روز داوری یَهُوَه بر ضد شریر زندگی می‌کنیم.‏ (‏ ۲تیموتاؤس ۳:‏⁠۱-‏۵​)‏ چقدر اهمیت دارد که مسیحیان حقیقی،‏ در هر موقعیت اجتماعی که هستند از لحاظ روحانی،‏ اخلاقی،‏ و ذهنی پاک بمانند تا لطف خدا شامل حالشان شود.‏ باشد که همهٔ ما غیورانه رابطه‌مان با یَهُوَه را پاس نهیم و هیچیک از کسانی که «بابل عظیم» را ترک کرده‌اند دوباره «در گناهانش شریک» نشوند.‏ —‏ مکاشفه ۱۸:‏۲،‏ ۴‏.‏

 پرستش کاذب موجب بروز خشونت است

۱۴،‏ ۱۵.‏ الف)‏ نتیجهٔ پرستش دیوها چیست؟‏ ب)‏ بر طبق نبوت اِشَعْیا اسرائیل دچار چه رنج و عذاب مداومی خواهد گشت؟‏

^۱۴ پرستش کاذب در واقع پرستش دیوهاست.‏ (‏ ۱قُرِنتیان ۱۰:‏۲۰‏)‏ همانطور که پیش از طوفان روزگار نوح نمایان بود،‏ تأثیر دیوها موجب پدید آمدن خشونت و تعدی می‌شود.‏ (‏ پیدایش ۶:‏⁠۱۱،‏ ۱۲‏)‏ پس جای تعجب نیست که هنگامی که اسرائیل به ارتداد می‌گراید و شروع به پرستش دیوها می‌نماید،‏ خشونت و شرارت،‏ آن سرزمین را پر می‌سازد.‏ —‏ تثنیه ۳۲:‏۱۷؛‏ مزمور ۱۰۶:‏۳۵-‏۳۸‏.‏

^۱۵ اِشَعْیا با زبانی توصیفی و زنده گسترش شرارت و خشونت را در اسرائیل شرح می‌دهد:‏ ‏«شرارت مثل آتش می‌سوزاند و خار و خس را  می‌خورد،‏ و در بوته‌های جنگل افروخته شده،‏ دود غلیظ پیچان می‌شود.‏ از غضب یَهُوَه صبایوت زمین سوخته شده است و قوم هیزم آتش گشته‌اند و کسی بر برادر خود شفقت ندارد.‏ از جانب راست می‌ربایند و گرسنه می‌مانند و از طرف چپ می‌خورند و سیر نمی‌شوند و هر کس گوشت بازوی خود را می‌خورد.‏ مَنَسّی اِفرایم را و اِفرایم مَنَسّی را و هر دوی ایشان بضدّ یهودا متّحد می‌شوند.‏ با اینهمه غضب او برگردانیده نشده و دست او هنوز دراز است.‏» —‏ اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۸-‏۲۱‏.‏

۱۶.‏ مطالبی که در اِشَعْیا ۹:‏⁠۱۸-‏۲۱ آمده است چگونه تحقق می‌یابند؟‏

^۱۶ همچون شعله‌ای که از خار و خسی به خار و خس دیگر سرایت می‌کند،‏ خشونت نیز به نحوی لجام‌گسیخته و با شتاب به «بوته‌های جنگل» می‌رسد و جنگلی سوزان از خشونت پدید می‌آورد.‏ محققان کتاب مقدس کایل و دِلیتْش میزان خشونت را در آن سرزمین به حد «غیرانسانی‌ترین خودویرانگری در طی یک جنگ داخلی پرهرج و مرج» توصیف کرده،‏ می‌گویند:‏ «آنان در کمال قساوت و به نحوی سیری‌ناپذیر یکدیگر را می‌دریدند.‏» به احتمال زیاد دلیل آنکه مَنَسّی و اِفرایم فقط در اینجا نام برده شده‌اند آن است که نمایندگان اصلی پادشاهی شمال هستند و چون از اخلاف دو تن از پسران یوسف می‌باشند با اسباط دهگانه خویشاوندی نزدیکتری دارند.‏ با اینهمه فقط هنگامی از خشونت و برادرکشی دست برمی‌دارند که با سرزمین یهودا در جنوب وارد جنگ می‌شوند.‏ —‏ ۲تواریخ ۲۸:‏⁠۱-‏۸‏.‏

داوران فاسد با داور خود روبرو می‌شوند

۱۷،‏ ۱۸.‏ در سیستم قضایی و اداری اسرائیل از چه نظر فساد وجود دارد؟‏

^۱۷ یَهُوَه سپس داوران فاسد و مقامات دیگر اسرائیل را داوری می‌کند.‏ آنها از اختیارات خود سوءاستفاده می‌کنند زیرا مسکینان و فقیرانی را که  در طلب عدالت به آنها روی می‌آورند تاراج می‌کنند.‏ اِشَعْیا می‌گوید:‏ ‏«وای بر آنانی که احکام غیر عادله را جاری می‌سازند و کاتبانی که ظلم را مرقوم می‌دارند،‏ تا مسکینان را از داوری منحرف سازند و حقّ فقیران قوم مرا بربایند تا آنکه بیوه‌زنان غارت ایشان بشوند و یتیمان را تاراج نمایند.‏» —‏ اِشَعْیا ۱۰:‏⁠۱،‏ ۲‏.‏

^۱۸ شریعت یَهُوَه هر گونه بی‌عدالتی را محکوم می‌شمارد:‏ «در داوری بی‌انصافی مکن،‏ و فقیر را طرفداری منما،‏ و بزرگ را محترم مدار.‏» (‏ لاویان ۱۹:‏۱۵‏)‏ مقامات دولتی،‏ این قانون را زیر پا نهاده،‏ ‹احکام غیر عادلهٔ› خویش را به مورد اجرا می‌گذارند تا به دزدی آشکار و بی‌رحمانهٔ خویش یعنی غارت اموال ناچیز بیوه‌زنان و یتیمان،‏ جنبهٔ قانونی بدهند.‏ واضح است که خدایان کاذب اسرائیل این بی‌عدالتی را نمی‌بینند،‏ اما یَهُوَه شاهد همهٔ این وقایع است.‏ حال یَهُوَه از طریق اِشَعْیا این داوران شریر را مخاطب قرار می‌دهد.‏

۱۹،‏ ۲۰.‏ چگونه وضعیت داوران فاسد اسرائیلی تغییر خواهد کرد،‏ و چه بر سر «جلال» آنها خواهد آمد؟‏

^۱۹ ‏«پس در روز بازخواست در حینی که خرابی از دور می‌آید،‏ چه خواهید کرد و به سوی که برای معاونت خواهید گریخت و جلال خود را کجا خواهید انداخت؟‏ غیر از آنکه زیر اسیران خم شوند و زیر کشتگان بیفتند.‏ با اینهمه غضب او برگردانیده نشده و دست او هنوز دراز است.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۱۰:‏⁠۳،‏ ۴الف ‏)‏ بیوه‌زنان و یتیمان داورانِ باانصافی ندارند تا به آنها روی آورند.‏ حال که یَهُوَه آنها را مسئول می‌داند از آن داوران فاسد اسرائیلی می‌پرسد به چه کسی می‌خواهند روی آورند.‏ آری،‏ این داوران بزودی درخواهند یافت که «افتادن به دستهای خدای زنده چیزی هولناک است.‏» —‏ عبرانیان ۱۰:‏۳۱‏.‏

^۲۰ ‏«جلال» این داوران شریر یعنی نفوذ،‏ احترام و قدرتی که ثروت و مقامشان بدیشان بخشیده است،‏ دیری نخواهد پایید.‏ برخی از آنها در  جنگ اسیر گشته و در میان اسیران پشت ‹خم› خواهند کرد،‏ و در همان حال بقیهٔ داوران به قتل رسیده،‏ اجسادشان را مردگان جنگ می‌پوشانند.‏ دارایی نامشروع آنان که جزیی از «جلال» آنهاست نیز به دست دشمن غارت خواهد شد.‏

۲۱.‏ با توجه به تأدیبی که بر اسرائیل اِعمال شده است آیا خشم یَهُوَه فرو می‌نشیند؟‏

^۲۱ اِشَعْیا سپس این قطعه را با هشداری تلخ به پایان می‌برد و می‌گوید:‏ ‏«با اینهمه ‏[یعنی با وجود همهٔ مصیبتهایی که قوم بدان دچار شده‌اند] غضب او برگردانیده نشده و دست او هنوز دراز است.‏» ‏(‏ اِشَعْیا ۱۰:‏۴ب ‏)‏ آری،‏ کار یَهُوَه هنوز با اسرائیل به پایان نرسیده است.‏ دست یَهُوَه دراز است و تا وقتی که ضربهٔ نهایی و ویرانگر را بر پیکر پادشاهی شمال وارد نسازد دستش را پس نخواهد کشید.‏

هیچگاه گرفتار دروغ و خودخواهی نشویم

۲۲.‏ از آنچه بر اسرائیل می‌آید چه می‌توانیم بیاموزیم؟‏

^۲۲ کلام یَهُوَه که از زبان اِشَعْیا بیان شده است بسختی بر اسرائیل واقع شد و ‹نزد یَهُوَه بی‌ثمر برنگشت.‏› (‏ اِشَعْیا ۵۵:‏۱۰،‏ ۱۱‏)‏ تاریخ نشان می‌دهد که پادشاهی شمالی اسرائیل سرانجامی مصیبت‌بار داشت و رنج و عذاب ساکنان آن ناگفتنی است.‏ کلام خدا با همین قطعیت در روزگار ما نیز در مورد سیستم کنونی،‏ خصوصاً در مورد جهان مرتد مسیحیت تحقق خواهد یافت.‏ از اینرو ضروری است که مسیحیان به تبلیغات دروغین و ضدخدایی وقعی ننهند!‏ به یمن کلام خدا،‏ ترفندهای زیرکانهٔ شیطان مدتهاست که برملا گشته‌اند،‏ تا ما همچون قوم اسرائیل باستان گرفتار آنها نشویم.‏ (‏ ۲قُرِنتیان ۲:‏⁠۱۱‏)‏ باشد که همهٔ ما یَهُوَه را همواره «به روح و راستی» بپرستیم.‏ (‏ یوحنّا ۴:‏⁠۲۴‏)‏ بدین ترتیب،‏ دست درازشدهٔ یَهُوَه که اِفرایم سرکش را زد پرستندگانش را نخواهد زد بلکه آنها را بگرمی در بازوهای خود خواهد فشرد،‏ و در جادهٔ زندگی ابدی بر روی بهشت زمینی یاورشان خواهد بود.‏ —‏ یعقوب ۴:‏۸‏.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۳۹]‏

شرارت و خشونت همچون آتش‌سوزیی که در جنگل به پا می‌شود،‏ اسرائیل را به کام خود می‌کشد

 ‏[تصویر در صفحهٔ ۱۴۱]‏

یَهُوَه کسانی را که برای دیگران دام می‌گسترانند مسئول می‌داند