پوچی امید بستن به دنیا
فصل ۲۴
پوچی امید بستن به دنیا
۱، ۲. الف) چرا اهالی اورشلیم هراسانند؟ ب) با توجه به وضعیت وخیم اورشلیم چه پرسشهایی مطرح میشود؟
اهالی اورشلیم وحشتزده و هراسانند و ترس ایشان بیجهت نیست! زیرا آشور، یعنی قدرتمندترین امپراتوری دوران، ‹بر تمامی شهرهای حصاردار یَهُودا برآمده، آنها را تسخیر نموده است.› ماشین جنگی آشور حال متوجه پایتخت یهودا شده است. ( ۲پادشاهان ۱۸:۱۳، ۱۷) در چنین وضعیتی حِزْقیّای پادشاه و بقیهٔ اهالی اورشلیم چه خواهند کرد؟
۲ چون شهرهای دیگر آن سرزمین سقوط کردهاند، حِزْقیّا میداند که اورشلیم نیز یارای مقاومت در برابر نیروی نظامی عظیم آشور را نخواهد داشت. از آن گذشته، هیچ ملتی از لحاظ بیرحمی و خشونت به پای آشوریان نمیرسد. ارتش آن کشور بقدری هولناک است که در برخی موارد دشمنان آنها بدون آنکه دست به اسلحه برند فرار را بر قرار ترجیح میدهند! با توجه به وضعیت وخیم اورشلیم، اهالی آن شهر به کجا میتوانند پناه ببرند؟ آیا میتوانند از چنگ سپاهیان آشور بگریزند؟ اصلاً چرا باید قوم خدا به چنین وضعیتی دچار شود؟ برای پاسخگویی به این پرسشها باید نگاهی به گذشته انداخت و دید که رفتار یَهُوَه در آن سالها با قومِ عهد خود چگونه بوده است.
ارتداد در اسرائیل
۳، ۴. الف) چه وقت و چگونه قوم اسرائیل به دو پادشاهی مجزا تقسیم شد؟ ب) یَرُبعام از همان ابتدای برپایی پادشاهیِ شمالیِ اسباط دهگانه دست به چه اعمال ناپسندی زد؟
۳ از هنگامی که اسرائیلیان مصر را ترک گفتند تا زمان مرگ سلیمان پسر داود، یعنی کمی بیش از ۵۰۰ سال، دوازده سِبط اسرائیل ملت واحدی را
تشکیل میدادند. پس از مرگ سلیمان، یَرُبعام ده سِبط شمالی را به شورش بر ضد خاندان داود واداشت، و در آن هنگام قوم به دو پادشاهی مجزا تقسیم گشت. این وقایع در سال ۹۹۷ ق.د.م. روی داد.۴ یَرُبعام نخستین پادشاه پادشاهی شمالی اسرائیل بود. این مرد تابعان خویش را به ارتداد کشانید زیرا به جای کهانت هارونی و پرستش شرعی یَهُوَه، کهانتی غیرقانونی و کیش گوسالهپرستی را معمول ساخت. ( ۱پادشاهان ۱۲:۲۵-۳۳) این عمل او در نظر یَهُوَه نفرتانگیز بود. ( اِرْمیا ۳۲:۳۰، ۳۵) اعمالی از این قبیل سبب شد که یَهُوَه اجازه دهد آشور اسرائیل را زیر یوغ خویش درآورد. ( ۲پادشاهان ۱۵:۲۹) هوشَع پادشاه سعی کرد با مصر بر ضد آشور تبانی کند اما نقشهاش با شکست روبرو شد. — ۲پادشاهان ۱۷:۴.
پناهگاه بیدوام اسرائیل
۵. اسرائیل برای دریافت کمک به کجا روی میآورد؟
۵ یَهُوَه میخواهد اسرائیلیان را به خود آورد. * از اینرو اِشَعْیای نبی را با این پیام هشداردهنده نزد آنها میفرستد: «وای بر آنانی که به جهت اعانت به مصر فرود آیند و بر اسبان تکیه نمایند و بر ارابهها زانرو که کثیرند و بر سواران زانرو که بسیار قوّیاند توکّل کنند امّا بسوی قدّوس اسرائیل نظر نکنند و خداوند را طلب ننمایند.» ( اِشَعْیا ۳۱:۱ ) براستی که تأثرانگیز است! اسرائیل به اسبها و ارابههای جنگی بیش از یَهُوَه خدای زنده اطمینان میکند. طرز فکر دنیوی اسرائیل سبب میشود که در نظرش اسبهای مصر کثیر و قوی بنمایند. بیشک مصر متحد خوبی برای مقابله با سپاهیان آشور خواهد بود! اما اسرائیلیان بزودی در خواهند یافت که اتحاد دنیویشان با مصر بیثمر و بیهوده است.
۶. چرا روی آوردن اسرائیل به مصر نشانگر بیایمانی فاحش آنها نسبت به یَهُوَه است؟
خروج ۲۴:۳-۸؛ ۱تواریخ ۱۶:۱۵-۱۷) اسرائیل با روی آوردن به مصر، بیایمانی خود را به یَهُوَه و بیاعتنایی خود را به قوانینی که بخشی از آن عهد مقدس را تشکیل میدهند، آشکار ساخته است. به چه دلیل؟ به دلیل اینکه یکی از شرایط ذکرشده در عهد، وعدهٔ یَهُوَه است که میگوید قومش در صورتی که منحصراً او را عبادت کنند مورد حمایت او خواهند بود. ( لاویان ۲۶:۳-۸) مطابق این وعده، یَهُوَه بارها ثابت کرده است که ‹ در وقت تنگی قلعهٔ ایشان است.› ( مزمور ۳۷:۳۹؛ ۲تواریخ ۱۴:۲، ۱۰-۱۳؛ ۱۷:۳-۵، ۱۰) علاوه بر این یَهُوَه از طریق موسی یعنی واسط عهدِ شریعت، به پادشاهان آیندهٔ اسرائیل گفت که برای خود اسبهای بسیار نگیرند. ( تثنیه ۱۷:۱۶) تابعیت از این قاعده نشانگر آن است که این پادشاهان برای حفاظت خود به «قدّوس اسرائیل» نظر کردهاند. اما متأسفانه حاکمان اسرائیل از چنین ایمانی برخوردار نیستند.
۶ اهالی اسرائیل و یهودا از طریق عهد شریعت، به یَهُوَه وقف شدهاند. (۷. مسیحیان امروز میتوانند چه درسی از بیایمانی اسرائیل بگیرند؟
۷ مسیحیان امروز میتوانند از این موضوع درس بگیرند. اسرائیل به مصر روی آورد زیرا حمایت آن را به چشم میدید اما به یَهُوَه که میتوانست حامی بسیار نیرومندتری باشد پشت کرد. به همین ترتیب امروزه نیز شاید وسوسهٔ تکیه بر منابع دنیوی از قبیل حساب بانکی، موقعیت اجتماعی، رفاقت با افراد بانفوذ و واسطههای دنیا در دل مسیحیان بیدار شود و به یَهُوَه توکل نکنند. البته مسیحیانی که سرپرستی خانواده خود را بر عهده دارند به مسئولیت خویش با جدیت عمل کرده، احتیاجات مادی اعضای خانواده خویش را برآورده میسازند. ( ۱تیموتاؤس ۵:۸) اما در عین حال به چیزهای مادی ایمان ندارند و از هر نوع «طمع» پرهیز مینمایند. ( لوقا ۱۲:۱۳-۲۱) تنها «قلعهٔ بلند در زمانهای تنگی» یَهُوَه خداست. — مزمور ۹:۹؛ ۵۴:۷.
۸، ۹. الف) با اینکه نقشههای اسرائیل از لحاظ نظامی صحیح به نظر میرسند، نتیجهٔ آنها چه خواهد بود و چرا؟ ب) تفاوت بین وعدههای انسانها و وعدههای یَهُوَه در چیست؟
اِشَعْیا ۳۱:۲ ) رهبران اسرائیلی شاید خود را حکیم بدانند. اما آیا حکمت لایزال از آنِ آفریدگار عالم نیست؟ نقشهٔ اسرائیل برای درخواست کمک از مصر از لحاظ نظامی کاملاً صحیح به نظر میرسد. با وجود این، یَهُوَه انعقاد چنین پیمان سیاسیی را زنای روحانی میشمارد. ( حِزْقِیال ۲۳:۱-۱۰) به همین جهت است که اِشَعْیا میگوید یَهُوَه «بلا را میآورد.»
۸ اِشَعْیا رهبران اسرائیلی را که با مصر پیمان منعقد ساختهاند به باد استهزا میگیرد و میگوید: «او نیز حکیم است و بلا را میآورد و کلام خود را بر نخواهد گردانید و به ضدّ خاندان شریران و اعانت بدکاران خواهد برخاست.» (۹ وعدههای انسانها بسیار غیرقابلاعتماد و حمایت آنها ناپایدار است. اما یَهُوَه نیازی ندارد که ‹کلام خود را برگرداند.› او بدون تردید به وعدههای خود عمل میکند. کلام او بیثمر نزد او باز نمیگردد. — اِشَعْیا ۵۵:۱۰، ۱۱؛ ۱۴:۲۴.
۱۰. چه بر سر مصر و اسرائیل خواهد آمد؟
۱۰ آیا مصریان حامی قابلاعتمادی برای اسرائیل خواهند بود؟ خیر، زیرا اِشَعْیا به اسرائیل میگوید: «امّا مصریان انسانند و نه خدا و اسبان ایشان جسدند و نه روح و خداوند دست خود را دراز میکند و اعانتکننده را لغزان و اعانت کرده شده را افتان گردانیده هر دوی ایشان هلاک خواهند شد.» ( اِشَعْیا ۳۱:۳ ) هم مصر اعانتکننده و هم اسرائیل اعانتشونده هنگامی که یَهُوَه از طریق آشور دست خود را برای اجرای داوری دراز کند، خواهند لغزید و هلاک خواهند شد.
سقوط سامره
۱۱. اسرائیل چه گناهانی مرتکب شده است، و نتیجهٔ آن چیست؟
۱۱ یَهُوَه از روی رحمت خود بارها انبیایی برای اسرائیل میفرستد تا آن ملت را به توبه و بازگشت به سوی پرستش پاک دعوت کند. ( ۲پادشاهان ۱۷:۱۳) با وجود این، اسرائیل علاوه بر گناه گوسالهپرستی دست به گناهانی از قبیل غیبگویی، و پرستش فاسد بَعْل میزنند و برای خود اشیره و مکانهای بلند بنا میکنند. اسرائیلیان حتی «پسران و دختران خود را از آتش» میگذرانند و بدین ترتیب جگرگوشههای خویش را قربانی خدایان دیوسیرت میکنند. ( ۲پادشاهان ۱۷:۱۴-۱۷؛ مزمور ۱۰۶:۳۶-۳۹؛ عاموس ) یَهُوَه برای آنکه به شرارت اسرائیل پایان دهد چنین حکم میکند: «پادشاه سامره مثل تکه چوبی روی امواج دریا، ناپدید خواهد شد.» ( ۲:۸هوشَع ۱۰:۱، ۷، ترجمهٔ تفسیری ) در سال ۷۴۲ ق.د.م.، نیروهای آشور به سامره، پایتخت اسرائیل حملهور میشوند. پس از یک محاصرهٔ سهساله سامره سقوط میکند و در سال ۷۴۰ ق.د.م.، پادشاهی اسباط دهگانه نابود میگردد.
۱۲. یَهُوَه امروزه چه کاری را بر عهده ما نهاده است، و چه بر سر کسانی که به هشدار او بیتوجهی کنند میآید؟
۱۲ در روزگار ما یَهُوَه کار موعظهٔ جهانی را ترتیب داده است تا به ‹تمام خلق در هر جا حکم بفرماید که توبه کنند.› ( اعمال ۱۷:۳۰؛ متّیٰ ۲۴:۱۴) کسانی که نمیخواهند وسیلهٔ نجاتی را که یَهُوَه فراهم آورده بپذیرند، مانند یک ‹تکه چوب› خواهند بود و درست همانند ملت مرتد اسرائیل نابود خواهند گشت. از سوی دیگر کسانی که به یَهُوَه امید میبندند «وارث زمین خواهند بود و در آن تا به ابد سکونت خواهند نمود.» ( مزمور ۳۷:۲۹) پس چقدر حکیمانه است که از تکرار اشتباهات پادشاهی باستانی اسرائیل پرهیز کنیم! باشد که همگی ما برای نجات خود فقط به یَهُوَه تکیه کنیم.
نیروی نجاتبخش یَهُوَه
۱۳، ۱۴. یَهُوَه چه سخنان دلگرمکنندهای به صهیون میگوید؟
۱۳ اورشلیم، پایتخت یهودا در چند کیلومتری مرز جنوبی اسرائیل واقع است. اهالی اورشلیم بخوبی از آنچه بر سامره رفته است آگاهند. حال، آنها نیز با همان دشمن سهمگینی روبرو هستند که همسایهٔ شمالیشان را از میان برد. آیا سرنوشت سامره سرمشقی برای آنان خواهد بود؟
۱۴ سخنان بعدی اِشَعْیا برای اهالی اورشلیم مایهٔ تسلّیخاطر است. او به آنها اطمینان میدهد که یَهُوَه هنوز قومِ عهد خود را دوست میدارد و میگوید: «خداوند به من چنین گفته است چنانکه شیر و شیر ژیان بر شکار خود غرّش مینماید هنگامی که گروه شبانان بر وی جمع شوند و از صدای ایشان نترسیده از غوغای ایشان سر فرو نمیآورد همچنان یَهُوَه صبایوت اِشَعْیا ۳۱:۴ ) یَهُوَه همچون شیر جوانی که بر طعمه ایستاده است، غیورانه از شهر مقدس خود صهیون حمایت خواهد کرد. نه لافزنیها، نه سخنان تهدیدآمیز و نه هیاهوی سپاهیان آشور هیچیک نخواهد توانست مقصود یَهُوَه را تغییر دهد.
نزول میفرماید تا برای کوه صهیون و تلّ آن مقاتله نماید.» (۱۵. یَهُوَه با چه شیوهٔ مهرآمیز و رحیمانهای با اهالی اورشلیم رفتار میکند؟
اِشَعْیا ۳۱:۵ ) یک مرغ مادر همیشه آمادهٔ دفاع از جوجههایش است. او با بالهای گسترده بالای سر آنها پرواز میکند و با چشمان باز هر گونه نشانهٔ خطر را دنبال میکند. اگر دشمنی نزدیک آید بسرعت فرود میآید تا از جوجههایش دفاع کند. به همین شکل، یَهُوَه نیز با مهربانی از اهالی اورشلیم در مقابل تهاجم آشوریان مراقبت خواهد نمود.
۱۵ حال به شیوهٔ مهرآمیز و رحیمانهای که یَهُوَه با اهالی اورشلیم پیش میگیرد دقت کنیم: «مثل مرغان که در طیران باشند همچنان یَهُوَه صبایوت اورشلیم را حمایت خواهد نمود و حمایت کرده، آن را رستگار خواهد ساخت و از آن درگذشته، خلاصی خواهد داد.» (ای قوم «بازگشت نمایید»
۱۶. الف) یَهُوَه چه درخواست مهرآمیزی از قوم خود میکند؟ ب) عصیان اهالی یهودا چه وقت به نحو بارزی نمایان میشود؟ توضیح داده شود.
۱۶ یَهُوَه حال به قومش یادآوری میکند که گناه کردهاند و آنان را دعوت میکند تا از خطاکاریهای خویش دست بردارند: «ای بنیاسرائیل بسوی آن کس که بر وی بینهایت عصیان ورزیدهاید بازگشت نمایید.» ( اِشَعْیا ۳۱:۶ ) فقط پادشاهی اسباط دهگانهٔ اسرائیل نیست که به سرکشی پرداخته است. اهالی یهودا نیز که بخشی از «بنیاسرائیل» هستند ‹بینهایت عصیان ورزیدهاند.› این امر بویژه هنگامی آشکار میگردد که اندکی پس از آنکه اِشَعْیا پیام نبوی خود را به پایان میبرد، مَنَسّی پسر حِزْقیّا بر تخت پادشاهی مینشیند. بر طبق گزارش کتاب مقدس، «مَنَسّی، یهودا و ساکنان اورشلیم را اغوا نمود تا از امّتهایی که خداوند پیش بنیاسرائیل هلاک کرده بود، بدتر رفتار نمودند.» ( ۲تواریخ ۳۳:۹) آیا حیرتانگیز نیست؟ یَهُوَه ملتهای بتپرست را به دلیل قباحت و فسادشان نابود میسازد، اما اهالی یهودا با وجود اینکه با یَهُوَه عهد بستهاند، از مردم این ملتها بدتر رفتار مینمایند.
۱۷. وضعیت کنونی دنیا از چه جهاتی با وضعیت یهودا در روزگار مَنَسّی شباهت دارد؟
۱۷ در روزگار ما یعنی در سپیدهدم قرن بیست و یکم، وضعیت دنیا از بسیاری جهات با وضعیت یهودا در روزگار مَنَسّی شباهت دارد. تنفر مذهبی، نژادی و قومی به طور روزافزونی دنیا را به تفرقه میکشاند. قتلها و شکنجهها و تجاوزها و به اصطلاح، پاکسازیهای قومی فجیعی میلیونها نفر را قربانی خود ساختهاند. هیچ تردیدی وجود ندارد که ملتها بخصوص ملل جهان مسیحیت ‹بینهایت عصیان ورزیدهاند.› با این حال میتوان حتم داشت که یَهُوَه اجازه نخواهد داد که شرارت تا ابد ادامه یابد. چرا میتوان از این امر اطمینان داشت؟ به دلیل آنچه در روزگار اِشَعْیا رخ داد.
اورشلیمِ نجاتیافته
۱۸. رَبْشاقی چه هشداری به حِزْقیّا میدهد؟
۱۸ پادشاهان آشور خدایانشان را عامل پیروزیهای خویش میدانستند. کتاب «متون باستانی خاور نزدیک» ( انگل.) حاوی نوشتههای آشوربانیپال یکی از شهریاران آشور است که ادعا میکند «آشور، بِل، نَبُو، خدایان کبیر، سروران [او] که ( همیشه) در کنار [وی] گام برمیدارند، [هنگامی که] سربازان جنگآزموده را . . . در نبردی عظیم شکست داد» راهنمای وی بودند. در روزگار اِشَعْیا، رَبْشاقی، نمایندهٔ سَنْخاریب، پادشاه آشور، نیز هنگامی که با حِزْقیّای پادشاه سخن میگوید نشان میدهد که به دخالت خدایان در نبردهای انسانها معتقد است. او به پادشاه یهودی هشدار میدهد که نباید برای نجات کشورش به یَهُوَه متوسل شود و میگوید که خدایان ملتهای دیگر قادر به حمایت از آنها در مقابل تسلیحات نظامی آشور نبودهاند. — ۲پادشاهان ۱۸:۳۳-۳۵.
۱۹. حِزْقیّا چه واکنشی در مقابل طعنههای رَبْشاقی از خود نشان میدهد؟
۱۹ حِزْقیّا چه واکنشی نشان میدهد؟ در کتاب مقدس آمده است: ‹چون حِزْقیّای پادشاه این را میشنود، لباس خود را چاک زده، و پلاس پوشیده، به خانهٔ خداوند داخل میشود.› ( ۲پادشاهان ۱۹:۱) حِزْقیّا میداند که فقط یک نفر میتواند او را از این وضعیت هولناک برهاند. از اینرو با فروتنی از یَهُوَه تقاضای راهنمایی میکند.
۲۰. یَهُوَه چگونه به نفع اهالی یهودا وارد عمل خواهد شد، و آنها باید چه درسی از این موضوع بگیرند؟
۲۰ یَهُوَه به تقاضای او عمل کرده، او را راهنمایی میکند و از طریق اِشَعْیای نبی میگوید: «در آن روز هر کدام از ایشان بتهای نقره و بتهای اِشَعْیا ۳۱:۷ ) هنگامی که یَهُوَه به نفع قومش وارد نبرد شود هویت واقعی و بیارزش خدایان سَنْخاریب مشخص خواهد شد. این درسی است که اهالی یهودا باید به دل بسپارند. با وجود ایمان حِزْقیّای پادشاه، سرزمین یهودا نیز همچون سرزمین اسرائیل از بت پر شده است. ( اِشَعْیا ۲:۵-۸) اهالی یهودا برای آنکه بتوانند دوباره با یَهُوَه مناسبات خوب برقرار کنند باید از گناهانشان توبه کنند و «بتهای» بیفایدهٔ خویش را طرد نمایند. — به خروج ۳۴:۱۴ مراجعه شود.
طلای خود را که دستهای شما آنها را به جهت گناه خویش ساخته است ترک خواهند نمود.» (۲۱. اِشَعْیا چگونه اعمال یَهُوَه را بر ضد آشور به صورت نبوی توصیف میکند؟
۲۱ اِشَعْیا حال نبوت کرده، توصیف میکند که یَهُوَه چگونه بر ضد دشمن هراسانگیز یهودا وارد عمل میشود: «آنگاه آشور به شمشیری که از انسان نباشد خواهد افتاد و تیغی که از انسان نباشد او را هلاک خواهد ساخت و او از شمشیر خواهد گریخت و جوانانش خراجگذار خواهند شد.» ( اِشَعْیا ۳۱:۸ ) در وقت رویارویی نهایی، لزومی نخواهد داشت که اهالی اورشلیم حتی شمشیرهایشان را از غلاف بیرون آورند. سپاهیان نخبهٔ آشور نه به شمشیر انسان بلکه به شمشیر یَهُوَه هلاک میگردند. سَنْخاریب، پادشاه آشور خود «از شمشیر خواهد گریخت.» او پس از آنکه فرشتهٔ یَهُوَه ۰۰۰,۱۸۵ نفر از جنگجویانش را به هلاکت میرساند، به وطنش باز میگردد. بعدها هنگام عبادت خدایش، نِسْروک، به دست پسران خود کشته میشود. — ۲پادشاهان ۱۹:۳۵-۳۷.
۲۲. مسیحیان امروز از وقایع مربوط به حِزْقیّا و سپاهیان آشور چه میآموزند؟
۲۲ هیچ کس منجمله حِزْقیّا، نمیتوانست پیشبینی کند که یَهُوَه چگونه اورشلیم را از چنگال سپاه آشور رها خواهد کرد. با این همه، طرز عمل حِزْقیّا در مقابل این وضعیت بحرانی نمونهٔ بسیار خوبی است برای کسانی که امروزه با مشکلات و دشواریها روبرو هستند. ( ۲قُرِنتیان ۴:۱۶-۱۸) ترس حِزْقیّا در هنگام به مخاطره افتادن اورشلیم، با توجه به سابقهٔ بیرحمیهای آشوریان بیجهت نبود. ( ۲پادشاهان ۱۹:۳) با این حال، او به یَهُوَه ایمان داشت و از او بود که طلب راهنمایی کرد، نه از انسانها. براستی که طرز عمل وی برای اورشلیم موهبت بزرگی به همراه آورد! مسیحیان خداترس امروز نیز ممکن است تحت شرایط دشوار دچار تشویش و اضطراب شدید شوند. بسیاری از اوقات ترسشان بحق است. با وجود این، اگر ‹تمام اندیشهٔ خود را به یَهُوَه واگذاریم،› او از ما مراقبت خواهد کرد. ( ۱پِطْرُس ۵:۷) یَهُوَه دست ما را خواهد گرفت تا بر ترس خود فایق آییم و تقویتمان خواهد کرد تا بتوانیم با موقعیت دشواری که باعث تشویش ما شده است مدارا کنیم.
۲۳. چرا در آخر، سَنْخاریب است که دچار وحشت شدید میشود نه حِزْقیّا؟
۲۳ در آخر، سَنْخاریب است که دچار وحشت شدید میشود نه حِزْقیّا. سَنْخاریب به چه کسی میتواند روی آورد؟ اِشَعْیا پیشگویی میکند: «صخرهٔ او از ترس زایل خواهد شد و سرورانش از عَلَم مبهوت خواهند گردید. یَهُوَه که آتش او در صهیون و کورهٔ وی در اورشلیم است این را میگوید.» ( اِشَعْیا ۳۱:۹ ) خدایان سَنْخاریب یعنی «صخرهٔ او» که به آن پناه برده است عاجز ماندهاند. آنها گویی ‹از ترس زایل شدهاند.› علاوه بر این، حتی از دست سروران سَنْخاریب نیز کاری ساخته نیست زیرا که وحشت و هراس بر ایشان نیز مستولی شده است.
۲۴. از آنچه بر سر آشور آمد براحتی میتوان چه نتیجهای گرفت؟
۲۴ این بخش از نبوت اِشَعْیا پیام روشنی است به همهٔ کسانی که هوای مخالفت با خدا را در سر دارند. هیچ اسلحهای، هیچ قدرتی و هیچ تدبیری نمیتواند تغییری در مقصود یَهُوَه ایجاد کند. ( اِشَعْیا ۴۱:۱۱، ۱۲) در عین حال، کسانی که مدعی خدمت به خدا هستند ولی برای حفظ امنیت خود به او پشت کرده و به ترفندهای جسمانی روی میآورند سرخورده خواهند گشت. هر شخصی که ‹بسوی قدّوس اسرائیل نظر نکند› خواهد دید که یَهُوَه «بلا را میآورد.» ( اِشَعْیا ۳۱:۱، ۲) براستی که تنها پناهگاه حقیقی و دیرپا، یَهُوَه خداست. — مزمور ۳۷:۵.
[پاورقیها]
^ بند 5 به احتمال زیاد سه آیهٔ اول باب سی و یکم کتاب اِشَعْیا عمدتاً خطاب به اسرائیل و شش آیهٔ پایانی ظاهراً مربوط به یهودا میباشند.
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[تصویر در صفحهٔ ۳۱۹]
کسانی که به مادیات تکیه کنند مأیوس و سرخورده خواهند گشت
[تصویر در صفحهٔ ۳۲۲]
یَهُوَه همچون شیری که از طعمهٔ خود نگهبانی میکند، از شهر مقدس خویش حمایت خواهد کرد
[تصویر در صفحهٔ ۳۲۴]
تنفر مذهبی، نژادی و قومی دنیا را به تفرقه کشانیده است
[تصویر در صفحهٔ ۳۲۶]
حِزْقیّا برای درخواست کمک به خانهٔ یَهُوَه رفت