درس ۱۴

سنجیده،‏ ولی قاطع

۱.‏ چرا باید گفتار و رفتار سنجیده را در خود پرورش دهیم؟‏

^۱ هنگامی که عیسی شاگردان خود را برای موعظه روانه کرد به آنها گوشزد نمود که در گفتار و کردار خود احتیاط کنند و اگر چه قول داده بود که با آنها باشد،‏ این حقیقت نمی‌بایست باعث می‌شد آنها طوری رفتار کنند که بی‌جهت برای خود تولید اشکال نمایند.‏ (‏ متی ۱۰:‏۱۶‏)‏ مسیحیان حتی در میان خودشان نیز باید احتیاط را در سخنان و اعمال خویش به کار ببندند،‏ تا مبادا یکدیگر را از روی بی‌توجهی برنجانند.‏ (‏ امثال ۱۲:‏۸،‏ ۱۸‏)‏ بنابراین،‏ لازم است که گفتار و رفتار سنجیده را در خود پرورش دهند.‏

۲.‏ مقصود از سنجیدگی چیست؟‏

^۲ سنجیدگی یعنی «تشخیص دادنِ آنچه برای گفتن یا انجام دادن مناسب است» و «درایت در رفتار با دیگران بدون ایجاد رنجش.‏» بنابراین،‏ سنجیده عمل کردن به  این معنا است که در گفتار و رفتار آنقدر خوشایند باشیم تا دیگران نرنجند.‏ نمی‌خواهیم طرز گفتار و رفتار ما دیگران را برنجاند.‏ امّا،‏ این به آن معنا نیست که هرگز با سخنان و کارهای خود دیگران را نخواهیم رنجاند،‏ زیرا خود پیام کتاب مقدس برای بعضی رنجش‌آور است.‏ (‏ روم‍.‏ ۹:‏۳۳؛‏ ۲ قرنت‍.‏ ۲:‏۱۵،‏ ۱۶‏)‏ پس،‏ در حالی که سنجیده رفتار می‌کنیم،‏ در مورد کلام حقیقت خدا نیز قاطع می‌باشیم.‏

۳.‏ توضیح بده که ثمرهٔ روح چگونه اساس اَعمالِ سنجیده است.‏

^۳ اگر در زندگی روزمره،‏ از خود ثمرات روح‌القدس خدا را نشان دهیم،‏ سنجیده عمل کردن مشکل نخواهد بود،‏ زیرا ثمرات روح‌القدس اساس و پایهٔ درایت و سنجیدگی است.‏ (‏ غلا.‏ ۵:‏۲۲،‏ ۲۳‏)‏ مثلاً شخصی که از روی محبّت برانگیخته شده است نمی‌خواهد دیگران را بیازارد،‏ بلکه صادقانه مایل به کمک به آنها است.‏ کسی که مهربانی از خود نشان می‌دهد،‏ در نحوهٔ انجام دادن چیزها ملایم خواهد بود.‏ کسی که خویشتنداری را در خود پرورش داده است،‏ تحت وضعیتهای دشوار می‌تواند آرامش خود را حفظ کند و بهتر می‌تواند علاقهٔ دیگران را به نقطه‌نظر خود جلب نماید.‏ از طرف دیگر،‏ کسی که زودرنج و زودخشم است،‏ احتمالاً بی‌پرده سخن خواهد گفت و در نتیجه با مخالفت از جانب مخاطبان خود روبرو خواهد شد.‏ (‏ امثال ۱۵:‏۱۸‏)‏ سخنان و اعمال ما باید آنچنان باشد که افکار اشخاص معقول را جلب نماید،‏ نَه اینکه باعث دوری و مخالفت ایشان گردد.‏

۴-‏۸.‏ الف)‏ چگونه می‌توانیم در خدمت خانه به خانه سنجیده عمل کنیم؟‏ ب)‏ آیا سنجیدگی شامل مصالحه است؟‏ پس شامل چیست؟‏

^۴ سنجیده عمل کردن در خدمت موعظه.‏ سنجیده عمل کردن در خدمت خانه به خانه به این ترتیب است که مکالمه را با موضوعهایی آغاز کنی که برای شخص اهمیت دارند،‏ و نشان دهی که ملکوت خدا چگونه علاج مشکلات را مهیا خواهد ساخت.‏ سعی کن به حس محبّت آن شخص برای درستکاری و استدلال و آرزویش برای چیزهای بهتر،‏ متوسل شوی.‏ اگر اعتقادات و نظریات مذهبی او را محکوم کنی و یا مورد تمسخر قرار دهی،‏ تنها باعث خواهی شد که دیگر به تو توجه نکند.‏ پس،‏ بجای صحبت در مورد مطالبی که باعث مخالفت می‌گردند سعی کن از چیزهایی صحبت کنی که مردم عموماً قبول دارند.‏ اگر احساس می‌کنی لازم است وارد بحث در موضوعات انتقادی شوی،‏ اول سعی کن چند نکته را که مورد توافق اوست بیابی و سپس بر روی آن نکات تأکید نمایی.‏ اگر بتوانی حقایق امیدبخش ملکوت و برکات آن را در ذهن شخص بگنجانی،‏ با گذشت زمان و افزایش قدردانی او از فیض خدا،‏ مشکلات موجود رفته رفته برطرف خواهند شد.‏

^۵ شخصی که از روی سنجیدگی عمل می‌کند،‏ می‌کوشد تا فرد مخاطب تشویق به شرکت در گفتگو شود و نظرات خود را ابراز نماید.‏ پولس همیشه سعی می‌کرد موافق با نقطه‌نظر کسانی که به آنها شهادت می‌داد فکر کند و بدین ترتیب می‌توانست  دلایلی قوی به نفع بشارت ارائه دهد.‏ (‏ ۱ قرنت‍.‏ ۹:‏۲۰-‏۲۲‏)‏ ما نیز باید چنین روشی را در پیش بگیریم.‏ اگر از روی همدردی وضعیت دیگران را در نظر داشته باشیم،‏ یعنی درک کنیم چرا مردم در حال حاضر این طور هستند،‏ یا چرا اعتقادات و سخنانشان این گونه است،‏ گفتگوی ما با آنها سنجیده و همراه با دلسوزی خواهد بود.‏ شاید وضعیت متفاوت زندگی،‏ تجربیات مختلف،‏ یا اعتقاد به مرجعی متفاوت باعث طرز تفکر فعلی آنها شده باشد.‏ وقتی که از افکار طرف مقابل نکته‌ای به دست آوری،‏ خواهی توانست به نحوی مثبت بشارت را ارائه دهی و از روی عدمِ درکِ طرز تفکر او و علت آن،‏ باعث رنجش او نخواهی شد.‏

^۶ در نظر داشتن نقطه‌نظر طرف مقابل به این معنا نیست که حقیقت را با آن مصالحه می‌دهی.‏ سنجیدگی به معنای تحریف واقعیتها نیست.‏ همیشه باید به آنچه حقیقت است متمسک بود،‏ زیرا در غیر این صورت،‏ ممکن است شخص متوجه شود که بجای سنجیدگی،‏ حقیقت را با دروغ مصالحه می‌دهی.‏ شاید دریابد که انگیزهٔ تو در نتیجهٔ ترس از انسان و نَه علاقه به درستکاری است.‏ امّا در حالی که سنجیدگی شامل تحریف حقیقت نیست،‏ شامل وقت‌شناسی هست،‏ یعنی درک زمان مناسبی که می‌توان اطلاعات مشخصی را ارائه داد.‏ بعضی مواقع سنجیدگی صرفاً در این است که سخن گفته شده را نشنیده تلقی کرد.‏ شاید بهتر باشد بعضی موضوعها را برای مدتی کنار گذاشت تا شخص برای شنیدن آن آماده باشد.‏ همانطور که عیسی به شاگردانش گفت:‏ «بسیار چیزهای دیگر نیز دارم به شما بگویم،‏ لکن الآن طاقت تحمّل آنها را ندارید.‏» (‏ یوحنا ۱۶:‏۱۲‏)‏ اگر چه ممکن است با مخاطب خود توافق نداشته باشیم،‏ امّا مجبور نیستیم یکایک عقاید اشتباه او را به رخ او بکشیم.‏ اگر چنین کاری را انجام دهیم،‏ ممکن است فکر او بسته شود و مانع ادامهٔ بحث گردد.‏

^۷ اگر صاحبخانه‌ای در ضمن گفتگو مواردی از کتاب مقدس را مطرح می‌کند که به عقیدهٔ او غلط است،‏ دشوار است بتوانی در زمانی کوتاه و با سنجش عمل همهٔ اعتراضات وی را رد کنی.‏ اغلب بهترین کار این است که اکثر گفته‌های او را نشنیده بگیری و فقط دربارهٔ موضوع بخصوص مورد نظر بحث کنی.‏ شاید صاحبخانه سعی کند تو را در بحثهای دنیوی دخالت دهد.‏ با سنجیدگی از درگیری در اینگونه بحثها بپرهیز و در هر مورد جواب کتاب مقدس را به چنین مسائل دنیوی بده.‏ بدین ترتیب به مثال عیسی اقتدا خواهی کرد.‏—‏متی ۲۲:‏۱۵-‏۲۲‏.‏

^۸ اگر با یک صاحبخانهٔ عصبانی برخورد می‌کنی،‏ سنجیده ولی قاطع باش.‏ صرفاً برای آرام کردن او حقیقت را با دروغ مصالحه نده.‏ در عوض سعی کن بفهمی چرا احساسات او این چنین است،‏ و حتی اگر لازم باشد از او بپرس که چرا این  نقطه‌نظر را دارد.‏ اگر او نظر خود را بیان کرد،‏ شاید بتوانی بگویی که مایلی نظر شخصی خودت را به او توضیح دهی.‏ در هر صورت،‏ صرفِ‌نظر از حدّی که بتوانی گفتگو را ادامه دهی،‏ سنجیده عمل کردن همیشه بهترین نتیجه را خواهد داد.‏ این پند امثال ۱۵:‏۱ را به خاطر بیاور:‏ «جواب نرم خشم را برمی‌گرداند،‏ اما سخن تلخ غیظ را به هیجان می‌آورد.‏» در هر صورت،‏ اگر بعضی غیرمعقول هستند،‏ آنگاه بهترین کار این است که آنجا را ترک کنی.‏—‏متی ۷:‏۶‏.‏

۹،‏ ۱۰.‏ آیا در گفتار با برادران روحانی‌مان سنجیدگی لازم است؟‏

^۹ سنجیده عمل کردن با برادران مسیحی.‏ سنجیدگی نَه تنها در روابطمان با مردمی که یَهُوَه را نمی‌شناسند لازم است،‏ بلکه در روابطمان با برادران روحانی نیز واجب است.‏ ممکن است برادران و خواهرانی که در خدمت موعظه سنجیده رفتار می‌کنند،‏ گهگاهی نیاز به سنجیدگی در روابط برادری را فراموش کنند.‏ درون سازمان یَهُوَه،‏ برای به وجود آوردن روحیهٔ محبّت و اتحاد،‏ و حفظ روابط خوب روزمره،‏ ملایمت در گفتار و رفتار امری است حیاتی.‏ پولس گفت:‏ «خلاصه بقدری که فرصت داریم با جمیع مردم احسان بنماییم،‏ علی‌الخصوص با اهل بیت ایمان.‏»—‏غلا.‏ ۶:‏۱۰‏.‏

^۱۰ همهٔ ما به برادران خود علاقه‌مندیم،‏ بخصوص به مصالح روحانی ایشان،‏ زیرا همگی ما در سازمان یَهُوَه هستیم.‏ (‏ فیلپ‍.‏ ۲:‏۲،‏ ۴‏)‏ شخصی که سنجیده رفتار می‌کند،‏ می‌داند که گرچه به برادران خود علاقه‌مند است،‏ نباید در امور شخصی آنها فضولی کند،‏ و احتمالاً سؤالهایی نامربوط کند و باعث خجلت ایشان شود.‏ سنجیدگی به ما کمک خواهد کرد تا ‹از فضولی کردن در امور دیگران اجتناب کنیم.‏›—‏۱ پطر.‏ ۴:‏۱۵.‏

۱۱.‏ نوشته‌های مقدس به چه ترتیب نشان می‌دهند که بر پیران جماعت واجب است سنجیده عمل نمایند؟‏

^۱۱ سنجیده عمل نمودن بخصوص برای پیرانی که در جماعت مشکلات را حل می‌کنند اهمیت دارد.‏ هنگامی که پولس تیموتاؤس را در طرز برخورد با افراد خودسر در جماعت مسیحی راهنمایی می‌نمود،‏ بر ملایمت و مهربانی تأکید کرد،‏ و گفت:‏ «امّا بندهٔ خدا نباید نزاع کند،‏ بلکه با همه کس ملایم .‏ .‏ .‏ و صابر در مشقّت باشد،‏ و با حلم مخالفین را تأدیب نماید که شاید .‏ .‏ .‏ راستی را بشناسند.‏ تا از دام ابلیس باز به هوش آیند.‏» (‏ ۲ تیمو.‏ ۲:‏۲۴-‏۲۶)‏ همچنین این رسول سفارش کرد که به هنگام وارد شدن در گفتگو با برادری که ناآگاهانه قدمی خطا برداشته است «روح تواضع» به کار برده شود.‏ (‏ غلا.‏ ۶:‏۱‏)‏ پیران باید در پند دادن به چنین اشخاصی سنجیدگی را رعایت کنند.‏ ولی در عین حال برای پشتبانی از اصول عدالت قاطع باشند.‏

۱۲،‏ ۱۳.‏ چرا سنجیدگی در منزل اهمیت دارد؟‏

^۱۲ رفتار سنجیده با دیگران باید شامل اهل خانهٔ خود ما نیز باشد.‏ اینکه افراد خانوادهٔ خود را می‌شناسیم،‏ نباید دلیلی باشد که با آنها درشتی یا نامهربانی کنیم.‏ آنها نیز حق دارند که با ایشان سنجیده رفتار شود.‏ اظهارات رُک،‏ طعنه‌آمیز و خشن  آنها را بیزار خواهد ساخت.‏ حال اگر دیگر اعضای خانواده،‏ خادمان یَهُوَه نباشند،‏ آیا این باید عذری باشد که هنگام گفتگو با ایشان سنجیدگی را کنار بگذاریم؟‏ به هیچ وجه،‏ زیرا سنجیدگی در رفتار با بی‌ایمانان ممکن است باعث شود که ایشان روزی پرستش حقیقی را قبول کنند.‏—‏۱ پطر.‏ ۳:‏۱،‏ ۲.‏

^۱۳ سنجیدگیِ تئوکراتیک در رفتارمان ثمرات بسیار خوبی به بار می‌آورد،‏ خواه با عموم باشد،‏ خواه با برادران و خواهران روحانی‌مان و چه با خانواده‌مان.‏ همانطور که امثال ۱۶:‏۲۴ نشان می‌دهد،‏ رفتار سنجیده اثر خوبی بر شنونده دارد:‏ «سخنان پسندیده مثل شان عسل است،‏ برای جانْ شیرین است و برای استخوانها شفادهنده.‏» پس حتماً سنجیدگی را در خود پرورش بده و انگیزه‌ات این باشد که شدیداً بخواهی به هر کسی که ملاقات می‌کنی فایده برسانی.‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏