درس ۴

چگونه بخوانیم و به یاد آوریم

۱،‏ ۲.‏ چرا برای ما مهم است که بتوانیم آنچه را می‌خوانیم به یاد آوریم؟‏

^۱ برای کسانی که فقط برای تفریح یا سرگرمی کتاب می‌خوانند،‏ به یاد آوردن مطالب خوانده‌شده چندان اهمیتی ندارد.‏ امّا برای اشخاصی که برای حرفه‌ای مطالعه می‌کنند،‏ حیاتی است آنچه را در کتابهای درسی خود می‌خوانند به یاد آورند.‏ زیرا قبول شدن در امتحانات و ورود به حرفهٔ دلخواه خود،‏ مشروط به آن است.‏ به هر حال مطالعه چه برای تفریح باشد،‏ چه برای آموختن،‏ یک خادم مسیحی نیاز بیشتری برای به خاطر آوردن مطالب خوانده‌شده دارد.‏ زیرا هدف او نزدیک‌تر شدن به یَهُوَه،‏ و بهبود بخشیدن به خدمتش برای جلال یَهُوَه است.‏—‏تثنیه ۱۷:‏۱۹‏.‏

 ^۲ مطلب اصلی خواندنی یک مسیحی کتاب مقدس است و همچنین نشریاتی که واقعاً در فهمیدن کتاب مقدس به او کمک می‌کنند.‏ او می‌داند که فقط معرفتی که در این کتاب یافت می‌شود انسان را به حیات ابدی هدایت می‌کند.‏ همین خواندن است که او را برای خدمت مؤثر آماده می‌نماید و همین خواندن است که ما آن را در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک در نظر داریم.‏

۳،‏ ۴.‏ چرا باید در مورد مطالبی که می‌خوانیم حُسن‌انتخاب به خرج دهیم؟‏

^۳ کسب اطلاعات از طریق خواندن را می‌توان به غذا خوردن تشبیه کرد.‏ در هر دو مورد باید حُسن‌انتخاب به خرج دهیم.‏ شخصی که غذا می‌خورد،‏ حتی اگر برای ارضای اشتهایش چیزی را بخورد که غیر قابل هضم و برای بدن مضر بوده و شاید هم مسموم‌کننده باشد نادان خواهد بود.‏ برای بهترین اثر و فایدهٔ درازمدت از غذا،‏ بدن باید بتواند آن را به آسانی هضم و جذب کند.‏

^۴ خواندن ما نیز باید چنین باشد.‏ آنچه می‌خوانیم خواه سرگرم‌کننده،‏ خواه جدی،‏ باید برای عقل قابل‌هضم و برای فکرمان به طور پایدار مفید باشد.‏ واضح است که عاقلانه نخواهد بود فکر خود را با آنچه ناپاک یا غیراخلاقی است تغذیه کنیم،‏ زیرا ممکن است باعث سوءهاضمهٔ روحانی شود.‏ (‏ فیلپ‍.‏ ۴:‏۸‏)‏ اصلاً چرا باید موضوعهای بی‌ارزش را بخوانیم؟‏ همانطور که در غذای خود حُسن‌انتخاب به خرج می‌دهیم،‏ باید در آنچه می‌خوانیم نیز چنین کنیم.‏

۵،‏ ۶.‏ چرا لازم است برای خواندن شخصی وقت معین کنیم،‏ و در چه مواقعی می‌توانیم این نوع خواندن را انجام دهیم؟‏

^۵ برنامه‌ای برای خواندن شخصی.‏ اگر مطلب صحیح خواندنیی را انتخاب کرده‌ای،‏ باید قدم بعدی را برداری،‏ ساختن برنامه‌ای که با طرز زندگی تو سازگار باشد.‏ اگر برای خواندن روزها یا شبهای بخصوصی را معین نکنی،‏ احتمالاً کوششهایت موفقیت‌آمیز نخواهد بود.‏—‏اعمال ۱۷:‏۱۱‏.‏

^۶ خواندن همراه با تفکر نیازمند وقت زیاد،‏ و تعمق در مورد موضوع نیز نیازمند محیط مساعد می‌باشد.‏ امّا تو نمی‌توانی برای یک مدّت طولانی مشغول خواندن باشی.‏ اگر بتوانی مرتباً هر روز ۱۰ تا ۱۵ دقیقه را صرف خواندن کنی،‏ از نتیجهٔ آن شگفت‌زده خواهی شد.‏ بعضیها خواندن را صبحِ زود یا شب قبل از خوابیدن انجام می‌دهند.‏ کسانی دیگر این کار را هنگام رفتن به سر کار یا مدرسه در وسایل نقلیهٔ عمومی،‏ و یا هنگام صرف نهار انجام می‌دهند.‏ بعضی از خانواده‌ها،‏ پس از صرف غذا،‏ و یا قبل از خواب،‏ با هم یکبار در روز برای مدت ۵ الیٰ ۱۰ دقیقه قرائت می‌کنند.‏ نظم و قاعده در انجام کمی خواندنِ روزانه نتایج خوبی می‌دهد.‏

۷.‏ هدف ما از خواندن کتاب مقدس باید چه باشد؟‏

 ^۷ در برنامهٔ شخصی خودت حتماً وقت برای خواندن کتاب مقدس بگنجان.‏ خواندن کتاب مقدس از ابتدا تا انتهای آن بسیار مفید است.‏ این کار را می‌توانی با خواندن چند فصل یا چند صفحه در روز یا هفته انجام دهی.‏ امّا هدفت نباید تنها خواندن سطحی کتاب باشد،‏ بلکه باید سعی کنی از نقطه‌نظر آن اطلاع جامعی کسب کرده و بتوانی آن را به یاد آوری.‏ برای تعمق بر گفته‌های آن وقت صرف کن.‏ هنگامی که کتاب مقدس را می‌خوانی،‏ می‌توانی مطمئن باشی که از بهترین غذای روحانی موجود تغذیه می‌کنی.‏

۸،‏ ۹.‏ چه نشریات مفید دیگری را می‌توانیم در برنامه خواندن خود بگنجانیم؟‏

^۸ برای خواندن و آماده کردن مطالبی که به هنگام مطالعهٔ برج دیده‌بانی و جلسات دیگر مطرح می‌شوند وقت لازم است.‏ خوب است که تفسیر و جواب دادن به سؤالات در جلسات را در نظر داشته باشی،‏ ولی یافتن جوابها نباید هدف اصلی تو باشد.‏ در عوض،‏ باید سعی کنی آنچه را می‌خوانی درک نمایی و فکر کنی چگونه می‌تواند در زندگی تو مؤثر می‌باشد.‏

^۹ علاوه بر مقاله‌هایی که در برج دیده‌بانی برای مطالعهٔ هفتگی در نظر گرفته می‌شوند،‏ مقاله‌های دیگری نیز در همین مجله وجود دارند.‏ همچنین در صفحات مجلهٔ «بیدار شوید!‏» (‏ انگل‍.‏)‏ نیز مطالب حاوی اطلاعات مفید به چاپ می‌رسند.‏ آیا نشریات قدیمی انجمن را که به زبان تو چاپ شده است،‏ خوانده‌ای؟‏ همانقدر که برای خواندن این مطالب وقت کنار بگذاری،‏ به همان اندازه نیز برکت خواهی یافت.‏ سرعت رشد روحانی هر شخص تا حدّ زیادی بستگی به نظم،‏ قاعده،‏ و کیفیت روش خواندن وی دارد.‏

۱۰-‏۱۷.‏ چه تمرینهایی به ما کمک خواهد کرد تا مقدار بیشتری از مطالب خوانده‌شده را به یاد آوریم؟‏

^۱۰ کمکهایی برای به خاطر سپردن.‏ برای اینکه از مطالب خوانده‌شده استفادهٔ کامل ببریم،‏ باید بتوانیم آن را به خاطر آوریم.‏ مردم اغلب می‌گویند که چیزی را به یاد نمی‌آورند،‏ زیرا حافظهٔ خوبی ندارند.‏ در بسیاری از موارد،‏ علت آن ممکن است حافظهٔ تعلیم‌ندیده و استفاده‌نشده باشد.‏ طریق حکمت این است که سعی کنیم از مطالبی که می‌خوانیم حداکثر فایده را ببریم.‏ اگر مطلب را بزودی پس از خواندن فراموش کنیم،‏ قسمت اعظم فایدهٔ آن از دست رفته است.‏ بنابراین،‏ باید چگونگی خواندن را بیاموزیم تا بتوانیم مطالب خوانده‌شده را به یاد آوریم.‏ تعدادی پیشنهاد وجود دارد که برای خوانندگان مجرب مفید بوده،‏ و ممکن است برای تو نیز مفید باشند.‏

^۱۱ هنگام خواندن سعی کن به جای کلمات منفرد،‏ عبارات یا کلمات دسته‌بندی‌شده را بخوانی.‏ بدین طریق،‏ سرعت خواندنِ تو بالا خواهد رفت،‏ و به تو کمک خواهد شد تا به جای اینکه با معنای کلمات کلنجار بروی،‏ منظور را درک کنی.‏ به هنگام  خواندن معمولی کلمات را ادا نکن،‏ لبهایت را حرکت نده،‏ و از دوباره خواندن جمله‌ها بپرهیز،‏ مگر اینکه دوباره خواندن برای تأکید نکته‌ای مهم باشد.‏ البته،‏ برای خواندن مطالب مهم و پیچیده باید از سرعت خواندن بکاهی تا موضوع را بدرستی بفهمی.‏ حتی شاید بخواهی با صدای بلند یا آهسته بخوانی.‏ (‏ مز.‏ ۱:‏۲‏)‏ مثلاً،‏ مزمور و امثال نَه برای خواندن سریع بلکه برای تعمق نوشته شده‌اند.‏—‏مز.‏ ۷۷:‏۱۱،‏ ۱۲‏.‏

^۱۲ در ضمن،‏ خوب است که موقع خواندن مدادی در دست داشته،‏ زیر کلمات اصلی و نکات مهمی که بعداً می‌خواهی مرور کنی،‏ خط بکشی.‏ امّا،‏ در خط کشیدن نباید زیاده‌روی کرد،‏ در غیر این صورت هدف که مشخص کردن افکار اصلی است،‏ از دست می‌رود.‏ اگر به توضیح یا استدلال باارزشی برخورد کردی که می‌توان از آن در بر طرف نمودن یک اعتراض معمولی در خدمت خانه به خانه استفاده کرد،‏ خوب است که صفحه و بند مزبور را در آخر کتاب خود یادداشت نمایی.‏ در این صورت وقتی که لازم باشد به آسانی می‌توانی آن را بیابی.‏ البته،‏ همیشه کتابی را علامتگذاری کن که متعلق به خودت است.‏

^۱۳ اگر واقعاً می‌خواهی نکات برجسته و مهم یک مقاله یا یک کتاب را به یاد آوری،‏ نباید صرفاً آن را بخوانی بدون اینکه در حین خواندن مکث و تفکر کنی و اطلاعات خوانده‌شده را با حقایقی که دربارهٔ موضوع آن می‌دانی،‏ مقایسه کنی.‏ یاد بگیر آنچه را می‌خوانی تجزیه و تحلیل کنی،‏ و دلایل و استدلالهایی را که برای نتیجه‌گیری آورده شده است مورد توجه قرار دهی.‏ همچنین،‏ اصولی را که به زندگی تو مربوط می‌شوند و راهنمایی برای آن می‌باشند،‏ در نظر بگیر.‏ کمی تأمل کن،‏ و توجه نما که چگونه می‌توانی آنها را به کار ببندی.‏

^۱۴ اگر می‌خواهی یکی از کتابهای انجمن را به طور جدّی بخوانی،‏ خوب است ابتدا عنوان و ترتیب فهرست آن را مورد توجه قرار دهی.‏ این کار موضوع کلّی آن را بر ذهن تو به جا خواهد گذاشت.‏ وقتی که می‌خواهی مجله یا فصلی از یک کتاب را بخوانی،‏ اول نگاهی به عنوانهای فرعی آن بینداز.‏ این به تو نشان خواهد داد،‏ که موضوع به چه ترتیبی بسط داده شده است.‏ مخصوصاً به جمله‌هایی که به موضوع ربط دارند و معمولاً در اوایل هر بند می‌آیند،‏ توجه کن.‏ این جملات مختصراً به تو خواهند گفت که بند راجع به چه موضوعی است.‏ فکرت را متمرکز کن تا نظری کلّی از موضوعی که می‌خوانی به دست آوری.‏

^۱۵ یک پیشنهاد دیگر این است که بکوشی آنچه را می‌خوانی در فکر خود تصور کنی،‏ و به این صورت برای کمک به حافظهٔ خود تصویرهای ذهنی درست کنی.‏ در  فکر خود بازیگران و صحنه را تجسم کن،‏ صداها را بشنو،‏ بوها را حس کن،‏ غذا و آشامیدنی را بچش،‏ و در شادی و غم اوضاع شریک باش.‏ به طور خلاصه،‏ سعی کن خود را در صحنه‌ای که تشریح می‌شود قرار دهی.‏ از همهٔ حواس می‌توان به طور تخیلی استفاده کرد تا آن گزارش کتاب مقدس را دوباره بوضوح به تصویر درآورد.‏ از این طریق می‌توان داستانهای کتاب مقدس را آسانتر به خاطر سپرد.‏

^۱۶ هنگامی که به انتهای فصل می‌رسی،‏ در فکر خود یک مرور خلاصه‌ای بکن،‏ و سپس آن را دوباره با مطالب نوشته‌شده مقایسه کن.‏

^۱۷ در صورت امکان،‏ نکاتی را که مطالعه کرده‌ای با کسی دیگر مورد بحث قرار بده.‏ بهتر است این کار را زمانی انجام دهی که موضوع هنوز در فکر تو تازه است.‏ گفتگو در مورد مطالب خوانده‌شده،‏ نه تنها اثر آن را بر حافظهٔ تو عمیق‌تر خواهد کرد،‏ بلکه ممکن است دیگران هم بتوانند به اطلاعات تو دربارهٔ موضوع بیفزایند.‏ اگر نکاتی عملی برای خدمت موعظه یافتی هر چه زودتر از آن در خدمت موعظه استفاده کن.‏ این کار نیز مطالب را در حافظه‌ات محکمتر خواهد کرد.‏

۱۸-‏۲۰.‏ چرا اهمیت دارد که خوب خواندن را بیاموزیم؟‏

^۱۸ ارزش خواندنِ مؤثر.‏ خواندن اثر مستقیمی بر زندگی ما دارد.‏ نوع شغل ما،‏ استعدادهای ما،‏ لذت بردن از زندگی و رشد روحانی ما با توانایی خواندن ما مرتبط می‌باشند.‏ بدون توانایی خواندن،‏ یک شخص از ثروت سرشار آموختن و تجربه محروم می‌ماند.‏ والدین می‌توانند با یک برنامه منظم فرزندان خود را در خواندن آموزش دهند.‏ مثلاً گهگاهی خوب است از فرزندان خود بخواهی با صدای بلند،‏ متن و تفسیر آیهٔ روز را از روی کتابچهٔ بررسی روزانهٔ نوشته‌های مقدس بخوانند.‏ اگر در خواندن روان نیستی،‏ مفید خواهد بود که هر روز ۱۵ الیٰ ۳۰ دقیقه تمرین کنی.‏ در عرض چند ماه نتایج رضایت‌بخشی به دست خواهی آورد.‏

^۱۹ عادتهای خوب خواندن،‏ زمان برنامه‌ریزی شده برای آن،‏ تحقیق،‏ و به کار بردن پیشنهادات متفاوتی که در بالا ذکر شده است،‏ همگی استعداد خدمت تو را بهبود خواهند بخشید.‏ تو قادر خواهی بود مطالب بیشتری را از کلام گرانبهای خدا به یاد آوری تا در زندگی و خدمت خود از آنها استفاده کنی.‏ حتی اشخاص مسن نیز می‌توانند با استفاده از نکات فوق توانایی یادآوری خود را بهتر کنند.‏ هیچ‌کس نباید احساس کند که او برای استفاده بردن از این فواید پیر شده است.‏

^۲۰ دلیل خدا برای به تحریر در آوردن مقاصد عالی خود در یک کتاب این بود که اعمال شگفت‌انگیزش را به فرزندان بشر بشناساند و آنها مدتهای مدید آن مقاصد  را به یاد بیاورند.‏ (‏ مز.‏ ۷۸:‏۵-‏۷‏)‏ قدردانی ما از سخاوتمندی خدا در این مورد،‏ با پشتکار ما در خواندن و به یاد آوردن آن کلام حیات‌بخش مشهود می‌شود.‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏