انجیل مَتّی ۵:۱-۴۸
-
موعظهٔ بالای کوه (۱-۴۸)
۵ وقتی عیسی آن جمعیت زیاد را دید، از دامنهٔ کوهی بالا رفت و آنجا نشست. بعد شاگردانش پیش او آمدند.
۲ عیسی برای تعلیم دادن به آن‌ها شروع به صحبت کرد و گفت:
۳ «شاد و سعادتمندند کسانی که از نیاز روحانی‌شان آگاهند،* چون پادشاهی آسمان‌ها به آن‌ها تعلّق دارد.
۴ «شاد و سعادتمندند کسانی که غمگین و عزادارند، چون آن‌ها دلگرمی و تسلّی پیدا خواهند کرد.
۵ «شاد و سعادتمندند کسانی که خُلق و خوی ملایمی دارند،* چون زمین را به میراث خواهند برد.
۶ «شاد و سعادتمندند کسانی که گرسنه و تشنهٔ عدالتند، چون سیر خواهند شد.
۷ «شاد و سعادتمندند کسانی که رحمت و دلسوزی نشان می‌دهند، چون به آن‌ها هم رحمت و دلسوزی نشان داده خواهد شد.
۸ «شاد و سعادتمندند کسانی که دلشان پاک است، چون آن‌ها خدا را خواهند دید.
۹ «شاد و سعادتمندند کسانی که صلحجو هستند، چون آن‌ها فرزندان* خدا نامیده خواهند شد.
۱۰ «شاد و سعادتمندند کسانی که به خاطر کارهای خوب و درستشان آزار می‌بینند، چون پادشاهی آسمان‌ها به آن‌ها تعلّق دارد.
۱۱ «هر وقت مردم به خاطر من به شما توهین می‌کنند، آزار می‌رسانند و از روی بدخواهی دروغ‌های زیاد دربارهٔ شما می‌گویند، شاد باشید.
۱۲ بله، بی‌نهایت شاد و خوشحال باشید، چون پاداشی که خدا برایتان در نظر دارد* خیلی بزرگ است. یادتان باشد که به پیامبران گذشته هم به همین شکل آزار رساندند.
۱۳ «شما نمک دنیایید.* اگر نمک خاصیتش را از دست بدهد، چطور می‌شود خاصیتش را به آن برگرداند؟ نمکی که طعم و خاصیت ندارد، به درد هیچ کاری نمی‌خورد. فقط باید آن را دور ریخت تا زیر پای مردم لگدمال شود.
۱۴ «شما نور دنیایید؛ مثل شهری هستید که روی کوهی بنا می‌شود و نمی‌توان آن را پنهان کرد.
۱۵ مردم چراغ را روشن نمی‌کنند تا آن را زیر سبد* بگذارند، بلکه آن را روی پایه می‌گذارند تا نورش بر همهٔ کسانی که در خانه هستند بتابد.
۱۶ به همین شکل، بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا کارهای خوبتان را ببینند و پدر آسمانی‌تان را تمجید کنند.
۱۷ «فکر نکنید که آمده‌ام تا شریعت موسی و نوشته‌های بقیهٔ انبیا را باطل کنم. من نیامده‌ام تا آن‌ها را باطل کنم، بلکه آمده‌ام تا آن‌ها را به تحقق برسانم.
۱۸ مطمئن باشید* که حتی اگر آسمان و زمین هم از بین بروند، هیچ حرف یا نقطه‌ای از شریعت از بین نخواهد رفت تا وقتی که هر چه در آن نوشته شده به تحقق برسد.
۱۹ پس اگر کسی از کوچک‌ترین حکم شریعت سرپیچی کند و به دیگران هم یاد بدهد که این کار را بکنند، از همه کوچک‌تر شمرده می‌شود و برای همین، نسبت به پادشاهی آسمان‌ها کوچک‌ترین شمرده خواهد شد. اما کسی که از احکام خدا اطاعت کند و آن‌ها را به دیگران تعلیم دهد، بزرگ شمرده می‌شود و برای همین، نسبت به پادشاهی آسمان‌ها بزرگ شمرده خواهد شد.
۲۰ این را هم به شما می‌گویم که اگر از عالمان دین و فَریسیان درستکارتر* نباشید، غیرممکن است که بتوانید به پادشاهی آسمان‌ها وارد شوید.
۲۱ «شنیده‌اید که در قدیم به مردم گفته می‌شد: ‹قتل نکنید و هر کسی که مرتکب قتل شود، باید در دادگاه جوابگو باشد.›
۲۲ اما من به شما می‌گویم که اگر کسی از دست برادرش خشمگین شود و خشم را از دلش ریشه‌کن نکند، باید در دادگاه جوابگو باشد؛ و اگر کسی از روی نفرت به برادرش ناسزا بگوید، باید در دادگاه عالی جوابگو باشد. اما اگر کسی به برادرش بگوید، ‹ای آدم احمق و نفرت‌انگیز،›* خودش را در این خطر می‌اندازد که در آتش درّهٔ هِنّوم* بیفتد.
۲۳ «پس اگر هدیهٔ خود را به مذبح بیاوری و در آنجا یادت بیاید که برادرت از دست تو ناراحت است،
۲۴ هدیه‌ات را همان جا جلوی مذبح بگذار و اول برو و با برادرت آشتی کن و بعد برگرد و هدیه‌ات را تقدیم کن.
۲۵ «اگر کسی از دست تو شکایت کند و تو را به دادگاه بکشد، سعی کن قبل از رسیدن به دادگاه، هر چه زودتر اختلافت را با او حل کنی، وگرنه ممکن است او تو را به قاضی بسپرد و قاضی تو را به مأمور دادگاه تحویل دهد و در نهایت به زندان بیفتی.
۲۶ اگر به زندان افتادی، مطمئن باش که تا ریال آخر* را نپردازی، از زندان آزاد نمی‌شوی.
۲۷ «شنیده‌اید که گفته شده، ‹زنا* نکن.›
۲۸ ولی من به شما می‌گویم که اگر کسی با شهوت به زنی چشم بدوزد، همان لحظه در دلش با او زنا کرده است.
۲۹ پس اگر چشم راستت باعث شود که گناه کنی،* آن را درآور و دور بینداز، چون بهتر است یکی از اعضای بدنت را از دست بدهی تا این که تمام بدنت به درّهٔ هِنّوم* انداخته شود!
۳۰ اگر دست راستت باعث شود که گناه کنی،* آن را قطع کن و دور بینداز، چون بهتر است یکی از اعضای بدنت را از دست بدهی تا این که تمام بدنت به درّهٔ هِنّوم* انداخته شود!
۳۱ «به علاوه گفته شده، ‹اگر کسی بخواهد زنش را طلاق دهد، کافیست طلاق‌نامه‌ای بنویسد و به او بدهد.›
۳۲ اما من به شما می‌گویم که اگر کسی زنش را به دلیلی غیر از عمل نامشروع جنسی* طلاق دهد، او را در موقعیتی قرار می‌دهد که ممکن است مرتکب زنا شود؛ مردی هم که با آن زن ازدواج کند، در واقع مرتکب زنا شده است.
۳۳ «همچنین شنیده‌اید که در قدیم به مردم گفته می‌شد: ‹قسم دروغ نخورید و به هر قولی که به یَهُوَه* می‌دهید، وفا کنید.›
۳۴ اما من به شما می‌گویم که به هیچ وجه قسم نخورید؛ نه به آسمان که تخت پادشاهی خداست،
۳۵ و نه به زمین که زیرپایی اوست، و نه به اورشلیم که شهر پادشاه بزرگ* است.
۳۶ به سر خود هم قسم نخورید، چون نمی‌توانید حتی یک تار موی آن را سفید یا سیاه کنید.
۳۷ بلهٔ شما همیشه بله باشد و نَهٔ شما همیشه نَه،* چون اگر بیشتر از این چیزی بگویید، تحت تأثیر شیطان* قرار گرفته‌اید.
۳۸ «شنیده‌اید که گفته شده، ‹چشم در عوض چشم و دندان در عوض دندان.›
۳۹ ولی من می‌گویم اگر کسی به تو بدی کند، با او درگیر نشو؛* حتی اگر کسی به طرف راست صورتت سیلی بزند، طرف چپ را هم جلو ببر تا به آن سیلی بزند.
۴۰ اگر کسی برای گرفتن پیراهنت تو را به دادگاه بکشاند، ردایت را هم به او بده.
۴۱ اگر کسی* تو را مجبور کند که برای حمل بارش یک کیلومتر* با او بروی، دو کیلومتر با او برو.
۴۲ اگر کسی از تو چیزی خواست، به او بده؛ و اگر از تو قرض خواست، او را دست خالی روانه نکن.
۴۳ «شنیده‌اید که گفته شده، ‹باید به همسایه‌ات* محبت کنی و از دشمنت نفرت داشته باشی.›
۴۴ ولی من به شما می‌گویم، همیشه به دشمنانتان محبت کنید و از دعا کردن برای کسانی که به شما آزار می‌رسانند دست نکشید.
۴۵ با این کارها نشان می‌دهید که فرزندان* پدر آسمانی‌تان هستید، چون او آفتابش را بر همه می‌تاباند، چه بر خوبان، چه بر شریران؛ او بارانش را هم بر همه می‌باراند، چه بر درستکاران، چه بر بدکاران.
۴۶ اگر فقط به کسانی محبت کنید که به شما محبت می‌کنند، آیا لایق هستید که از خدا پاداش بگیرید؟ مگر مأموران مالیات همین کار را نمی‌کنند؟
۴۷ اگر فقط به برادران خودتان سلام کنید، آیا کار فوق‌العاده‌ای کرده‌اید؟ مگر ملت‌های دیگر همین کار را نمی‌کنند؟
۴۸ پس شما به این شکل کامل باشید، درست همان طور که پدر آسمانی‌تان کامل است.
پاورقی‌ها
^ یا: «کسانی که می‌دانند به خدا نیاز دارند.» تحت‌اللفظی: «کسانی که گدای روحند.»
^ یا: «فروتن هستند.»
^ تحت‌اللفظی: «پسران.»
^ یا: «پاداشی که در آسمان برایتان در نظر گرفته شده.»
^ تحت‌اللفظی: «زمین هستید.»
^ منظور سبد یا پیمانه‌ای برای اندازه‌گیری محصولات خشک، از قبیل غلات است.
^ یا: «آمین، به شما می‌گویم.» عیسی بارها از این عبارت استفاده کرد تا نشان دهد گفته‌هایش کاملاً درست است.
^ یا: «عادل‌تر.»
^ یا: «بی‌فایده.»
^ مکانی برای سوزاندن زباله‌ها در بیرون شهر اورشلیم؛ رجوع به واژه‌نامه.
^ تحت‌اللفظی: «آخرین کُدرانتِس.» رجوع به ضمیمهٔ ب۱۴.
^ منظور خیانت به همسر است.
^ تحت‌اللفظی: «باعث لغزشت می‌شود.»
^ رجوع به واژه‌نامه.
^ تحت‌اللفظی: «باعث لغزشت می‌شود.»
^ رجوع به واژه‌نامه.
^ رجوع به واژه‌نامه: «اعمال نامشروع جنسی.»
^ رجوع به ضمیمهٔ الف۵.
^ منظور از «پادشاه بزرگ» خداست.
^ منظور این است که به هر چه می‌گویید پای‌بند باشید و همیشه حقیقت را بگویید.
^ یا: «آن شریر.»
^ یا: «با او مقابله نکن.»
^ منظور کسی است که اختیاراتی داشت.
^ یا: «میل.» منظور میل رومی است که در آن زمان ۱۴۷۹ متر بود.
^ یا: «همنوعت.»
^ تحت‌اللفظی: «پسران.»
