AYEGHLE 40
ZA 30 Ésaa wom, é Nzame wom, Mvuiñ dzam
Jehôva « a lere é bôr min’nem mia dzukh »
« A lere é bôr min’nem mia dzukh ; a yale meveng meba » (BYA 147:3).
É DZAM BIA YE YEN
Jehôva a bira bis é bôr bese be ne édedèè éwiñ nge ki éba ba bira dzukh. Ayeghle di da ye lere aval Jehôva a fôlô bia éyong bi ne édedèè éwiñ, ye vole fe bia a fôlô é bôr bevoo.
1. Za dzam Jehôva a wôran akal bebo bisèñ bèñ ?
JEHÔVA a yen é mam mesese bebo bisèñ bèñ be ne a si, ba tôbane me. A yen éyong bi ne mesan ya fe éyong bi ne éwiñ (Bya 37:18). Éyong a yen naa bia ve mengu’u naa bia sèhane ñe bi fiang tôbane mindzukh, a yen bia n’nem mbeng, ye bele bura mesan ! Ye fe naa, a lôr mam meté, a bera fe bele nkômane ye naa, a sukh bia a si ye fôlô bia.
2. Za dzam Jehôva a bo akal é bôr min’nem mia dzukh, ye aval avé bi ne buan avole dèñ ?
2 Nten Bya 147:3 wa dzô naa Jehôva ‘a yale meveng’ é bôr min’nem mia dzukh. Éfus té, da lere aval Jehôva a fôlô ye kale, é bôr min’nem mi ne édedèè éwiñ. Ve, za dzam bia yiène bo nge bia kômô buan avole Jehôva ? N’tamane ñong éfônan. É dokira a yem bo ésèñ dèñ, a ne bo abuiñ naa a vole é môr a bele aveng ô ñuu naa a let. Ve, naa môr té a buan avole té, a yiène béé melepgha dokira a ye ñe kee. Ayeghle di été, bia ye yen é dzam Jehôva a dzô Nkobe wèñ été, nfa é bôr ba bira dzukh min’nem mieba été, ye yen aval bi ne dzale melepgha mèñ me ne ndzalan ya édzing.
JEHÔVA A BAN BIA NAA BI NE ÉBAN
3. Amu dzé bôr bézing ba wôrane naa béé se ki éban ?
3 Bia ning ézizang émo é ne kaa édzing, ye naa, é dzam é ne éngôngoo é ne naa, dzam té é nga ve abuiñ bôr ôsimane naa, be ne kaa éban. Kal dzaa ézing a too éyôla naa Helen a a dzô naa : « Me nga vem ézizang é nda bôr é ne kaa édzing. Ésaa wom a mbe nget, é baale bia môs misese naa bii se ki éban. » Ngeng ézing ane Helen, be va tsible wa, a ta wa éyong ésese, ye ve wô naa, ô wôrane naa wéé se ki éban ézing. Nge éñe é ne nèè, é ne wô bo ndzukh naa ô tem naa môr a bis wa.
4. Aval ane bia lang de nten Bya 34:18, za dzam Jehôva a ban bia ?
4 Amben é bôr bevoo be nga tsible wa, ô ne tobe ndzi-n’nem naa Jehôva a dzing wa, ye naa a bis wa. A « ne bébéñ ye é bôr min’nem mia dzukh » (A lang Bya 34:18). Nge wa wôrane naa ô ne « ntsaane ôsimane » wiè été, simeghane naa, Jehôva a va yen mbemba be-mam n’nem wiè été, ye naa, émièn a va dure wa ébe ñe (Jean 6:44). A ne nkoghan éyong ésese naa a vole wa, amu ô ne édedèè éban é mis mèñ.
5. Za ayeghle bi ne ñong ye aval Yésu a mbe é ñong é bôr be mbe bé wôrane naa béé se ki éban ézing ?
5 Bi ne yeghe abuiñ mam nfa awôrane Jehôva, éyong bia binan éfônane Yésu. Éyong a nga bo ésèñ minkanghle dèñ a si va, Yésu a mbe é bis é bôr be mbe bé biane, ye belane be ye n’nem éngôngoo (Mat. 9:9-12). Éyong minenga ézing a nga name étô dzèñ é bunu naa a ye let mbia ôkoan a mbe a bele, Yésu a nga fôlô ñe, ye saghe ñe akal mebun mèñ (Marc 5:25-34). Yésu a tugha yem vu mefulu Ésaa wèñ (Jean 14:9). Éde bi ne bele ndzi-n’nem naa, Jehôva a bis biè, ye naa a yen é mbemba mefulu bi bele, a lang fe été, mebun ya édzing bia lere akal dèñ.
6. Za dzam ô ne bo nge wa tsini naa wa wôrane naa wéé se ki éban ézing ?
6 Za dzam ô ne bo nge wa tsini naa wa wôrane naa wéé se ki éban ézing ? Langhe bifus bi ya Biblia bia ban wô naa ô ne éban é mis Jehôva ye binane bie b (Bya 94:19). Ô taa vaghane ye é bôr bevoo, ye naa, ô taa ki bembe ébe é mam wéé se ki bo. Jehôva aa yane ki naa ô bo é dzam a yem naa wéé se ki bo (Bya 103:13, 14). Nge môr a nga tsible wa melu mvus, ô taa ve wamién bidzô akal é dzam môr té a nga bo wa. Wéé nga yiène ki ye aval mboane té ! Ô taa ki vuène naa, bebo abé ébe Jehôva a ye sili naa be tang, se ki é bôr be nga tsible (1 Pierre 3:12). Sandra, éñi be nga tsible a too mong a dzô naa : « Me wôla sili Jehôva naa, a vole ma, a yen é mbemba mefulu a yen ébe ma. »
7. Aval avé bi ne belan é mam bi nga tôbane me melu mvus, naa me bo bia éban ésèñ bia bo Jehôva ?
7 Mi taa vaghle bele bisô naa, Jehôva a ne belane miè naa mi vole é bôr bevoo. A nga ve miè mura ayem naa, mi sèñ nsama ye ñe, ésèñ minkanghle (1 Becor. 3:9). É mam mi nga tôbane me bining bienan, me nga yiène mia ve naa mi kuè é bôr bevoo éngôngoo, ye yem é dzam be ne wôran. Mi ne bo abuiñ naa mi vole be. Helen, éñi bi va tu ôyôp, a nga bele avole, ye naa éndagha, a ntoo nkoghane naa a ne yem vole é bôr ba dzukh. A dzô naa : « Me mbe me bele fulu ya wôrane naa, méé se ki éban ézing, ve Jehôva a va vole ma, a wôrane naa ba dzing ma, ye belane ma naa, ma fe me vole é bôr bevoo. » Éndagha, Helen a ne mesan naa a sèñ ane mpwaghe mefan.
JEHÔVA A KÔMÔ NAA BI YEBE NDJIAN WA SO ÉBE ÑE
8. Za dzam Jehôva a ban bia nten Esaïe 1:18 ?
8 Abim bebo bisèñ Jehôva bézing be ngene be bele abuiñ meyep étom minsem be nga bo melu mvus, é ne bo naa, be nga bo mie kaa naa be duban, nge ki a kuane naa be dubaneyang. Ve, da ye bia bo mbeng a simane naa, Jehôva a nga ve ntang amu é môra édzing a bele akal daa. Bebela a ne naa, a kômô naa bi yebe môra das té. Jehôva a ban bia naa, niène bi bereya mane « kôme mam aval da yiène c » ye ñe, aa tsini ki fe naa a wokh bia abé étom minsem mia (A lang Esaïe 1:18). Bia bira de ve akiba, amu naa, Ésaa waa a ne édzing, Jehôva a dzame minsem mia bi nga bo melu mvus ! Étéñ té ébièn, aa vaghle ki vuène mbeng bi va bo (Bya 103:9, 12 ; Behéb. 6:10).
9. Amu dzé daa yiène ki naa, bi bembe ôsimane waa ébe minsem bi nga bo melu mvus ?
9 Nge ô bele meyep a n’nem akal é mam mézing ô nga bo melu mvus, vaa mengu’u muè mesese naa ô bembe ébe é mam wa bo éndagha, ye éma ô ne bo akal melu ma zu. N’tamane ñong éfônane ntôô Pablo. A nga dzôbane naa a nga tsible bekristen ye nget melu mvus, ve, a mbe é yem naa, Jehôva a nga djii ñe (1 Tim. 1:12-15). Ya nga tsini naa, a ve émièn bidzô étom minsem a nga bo melu mvus ? Kaa dzôm. Aval fe ane éé dzi ki lôt é tam dèñ naa a ke a binan é mam mese a nga bo nfa ye naa, a bo é moan Fariseo nge ki Pharisien ba bira kang (Beph. 3:4-8, 13-15). Ndaane de, Pablo a nga bembe ye ayông ésese, ésèñ minkanghle dèñ, é bembe fe ébe é mam me mbe mé yane ñe ôsu. Ane Pablo, mii se ki tsen é mam mi nga bo ô mvus. Ve daa, mi ne ve Jehôva duma ye étéñ mi tele éndagha, ye bembe ébe é mbemba be-mam a kiagh mia.
10. Za dzam bi ne bo nge é mam bi nga bo melu mvus me nga dzughe é bôr bevoo ?
10 Ô ne tobe éwiñ amu abim mam mézing ô nga bo melu mvus me nga dzughu é bôr bevoo. Éde dzé é ne wô vole ? Boghe é dzam ésese ô ne bo naa ô kôm abé té, bia lang fe été, a sili bidzamgha ye n’nem ôsese. Ye fe naa, dzôghe be ye lere be naa wa bira dzôban (2 Becor. 7:11). Silighe Jehôva naa a vole é bôr besese mbia abo dulu djiè é nga name. A ne mia vole, wa ye é bôr besese ô nga dzughu naa mi zôme, ye tsini ôsu naa mia sèhane ñe ye bera bele mvoa.
11. Za ayeghle bi ne ñong ya éfônane nkulu medzô Jonás ? (A daghe fôrô ).
11 Ñong ayeghle ébe bivus buè ye melu mvus, ye tobe nkoghane naa wa likh Jehôva a belane wa aval a yen mbeng. N’tamane fas éfônane nkulu medzô Jonas. Ndaane naa a ke a Nínive aval ane Nzame a nga dzô ñe de, Jonas a nga vane tup naa a ñong zen éfe. Ane Jehôva a nga suru ñe, éde a nga ñong ayeghle ya ékop a nga bo (Jonas 1:1-4, 15-17 ; 2:7-10). Jehôva éé dzi ki lame Jonas, Nzame a nga bera ñe ve maa nfe naa a ke a Nínive, éde éyong té, Jonas a nga bo mewokh étéñ té ébién. Éé dzi ki likh bidzô bi ye bivus a nga bo melu mvus, bi ve naa, a taa yebe ayem Jehôva a nga kee ñe alé (Jonas 3:1-3).
JEHÔVA A FÔLÔ BIA NGALANE NFUFUP NSISIM WÈÑ
12. Aval avé Jehôva a ve bia é mvoa dzèñ éyong bia tôban é dzam da ve naa bi ko wong nge ki éyong bi va dzimle môt ? (Bephilippien 4:6, 7)
12 Ngalane nfufup nsisim wèñ, Jehôva a fôlô bia éyong bia tôbane é dzam da dzughu bia, nge ki éyong mbia dzam ézing a ve biaane bia. N’tamane ñong éfônane Ron ye Carol. Be nga bele mbia dzam. Ndôma dzeba é nga wiñ émién. Ba kane naa : « Abong té melu mvus bi tareya tôbane mindzukh, ve éwi, éwô ô nga dang so bia mintéñ. Bi nga yaghlan tang abuiñ melu, kaa kô ôyô, éyong té bi nga wôran é mvoa ba kobe de nten Bephilippien 4:6, 7 » (A lang). Nge wa tôbane meboblan ma ve naa ô bira yep a n’nem, ô ne wiè Jehôva n’nem wiè meyaghlan été éyong ése, ye abim ayap ô ne de kômô bo (Bya 86:3 ; 88:1). Silighe Jehôva nfufup nsisim wèñ abuiñ biyong. Aa ye ki vaghle bo kaa bèè meyaghlan muè (Luc 11:9-13).
13. Aval avé nfufup nsisim ô ne bia vole a tsini naa bia sèhane Jehôva ye sôsôe ? (Beéphésien 3:16)
13 Ye ô tôbaneyang meboblan mézing me va bira wô dzughu ye likh wa kaa fe ngu’u naa ô bo dzam ézing ? Nfufup nsisim ô ne wô ve ngu’u naa ô tsini naa wa sèhane Jehôva ya sôsôe (A lang Beéphésien 3:16). N’tamane ñong éfônane kal dzaa ézing é ne éyôla naa Flora. Éñe ye n’nôm, be mbe minlômane nsama éyong n’nôm a nga bo nsem évakh ya ke kuiñ naa be nga tsam alukh deba. A dzô naa : « Me nga wôran édedèè éwiñ amu éé dzi ki tobe sôsôe ye ma, ye naa, méé mbe ki fe tem dzam éfe. Me nga yaghlane Jehôva naa a ve ma nfufup nsisim wèñ nfa ye naa me zôme. Jehôva a nga ve ma é dzôm me mbe mé yi naa me let, ye naa me dang meboblan méé mbe ki vaghle tem naa, me ne dang. » Flora a wôrane naa, Nzame a nga vole ñe naa a bera ve mebun mèñ ébe ñe, ye ve fe ñe ndzi-n’nem naa a ye ñe vole mindzukh mise a ne tôbane mie. A koghle naa : « Bifiè bia kuiñ nten Bya 119:32 bia dzalban nfa wom : ‘Ma ye ke mbii é zen ye metsing muè, amu naa wa ve ma afôô akal dèñ n’nem wôm été.’ »
14. Aval avé bi ne likh nfufup nsisim naa ô vole bia ?
14 Za dzam wa yiène bo éyong ô mane dzaa Jehôva naa a ve wa nfufup nsisim wèñ ? Boghe é mam ma ye wô ve naa ô tugha bele nsisim Nzame. Bia lang été, a ke bisulan ye a ke minkanghle ya é bôr bevoo. Dzalghe ôtemgha wiè ye mesimane Jehôva wé lang Nkobe wèñ kada môs (Beph. 4:8, 9). Nté wa lang, dzeng naa ô baghle bifônane bi ye é bôr be ya Biblia be nga tôbane meboblan ye binan aval Jehôva a nga vole be naa be zôme. Sandra, éñi bi va tu ôyôp, a nga tôban abuiñ meboblan. A dzô naa : « Nlang José wa bira me name. Éé dzi ki likh meboblan ye bikoarkoat bimam a nga tôbane bie, me ve naa élar dèñ ba Jehôva é mane sibi » (Atar. 39:21-23).
JEHÔVA A FÔLÔ BIA NGALANE BEKRISTEN BEVOO
15. Ébe beza bi ne bele afôlô, ye naa, aval avé be ne bia vole ? (A daghe fe évaghle).
15 Éyong bia dzukh, bobedzang ye bekal baa be ne bo « é bôr ba ve bia môra afôlô » (Becol. 4:11). Jehôva a belane bobedzang ye bekal baa naa a lere bia é môra édzing a bele akal daa. Bobedzang beté be ne bia fôlô éyong ba lôr tam ye bia ye bèè bia éyong bia kane be aval bia wôran. Be ne fe kap ye bia, bifus bi ya Biblia bia saghe ye bo fe meyaghlan ye bia d (Bero. 15:4). Biyong bizing, moadzang nge ki kal dzaa ézing a ne bia simane ôtemgha Jehôva ô ne bia vole naa, bi wôrane mvoa. Bobedzang be ne fe bia sukh asi aval da yiène. Éfônan, be ne bia ve bidzi naa bi bele ngu’u éyong bi tele mindzukh été.
16. Za dzam bi ne bo nfa ye naa é bôr bevoo be sukh bia asi ?
16 Naa bi bele avole da so ébe é bôr bevoo, ngeng ézing bia yiène de sili. Bobedzang ye bekal baa ba dzing bia, ye naa ba kômô fe bia vole (Mink. 17:17). Ve daa, ngeng ézing, baa yem ki é dzam bia wôran nge ki é dzam bia yi (Mink. 14:10). Nge mia bira dzukh a n’nem été, mi ne kobe ye memvuiñ menan ye dzô be aval mia wôran. Dzôghane fe be, é dzam é ne mia vole. Mi ne fe top naa mia kobe ye mvene mboo nge ki bebèñ ye éba mina be be mia bira woghan. Bekal baa bézing be nga bele avole éyong be nga kobe ye kal dzaa éfe é ne éwôlô nsisim.
17. Mindzukh mivé mi ne ve naa bi taa yebe naa be saghe bia, ye aval avé bi ne dang mindzukh mité ?
17 Ô taa dang dzeng naa ô tobe étam. Amu naa mintèñ wa wokh mi ne ve naa, ô taa kômô tobe ye é bôr bevoo. É ne kuiñ biyong bizing naa, bobeñong ye bekal buè baa yem ki wô wokh nge ki naa, baa belane ki bifiè bia yiène (Jacq. 3:2). Ve daa, ô taa likh naa mindzukh mité mi kame wô naa ô lôr tam ye be. Jehôva a ne belane be naa a saghe wa. Mvene ézing a too éyôla naa Gavin, a koan depresión a dzô naa : « Biyong bizing maa kômô ki kobe ye mengom mam nge ki a lôr tam ye be. » Ve, Gavin a ve mengu’u naa a lôr tam ye bobeñang ye bekal bèñ. Éyong a bo de, a wôrane mbeng. Kal dzaa ézing a too éyôla naa Amy a dzô naa : « Étom é mam me nga tôbane me melu mvus, é ne me ndzukh naa me tobe é bôr bevoo mebun. Ve, ma yeghe a dzing bobedzang ye bendôm bam aval ane Jehôva a bo de. Ma yem naa dzam té da ve Jehôva mesan ye naa, da ve fe mamién mesan. »
JEHÔVA A KIAGH NAA A YE BIA FÔLÔ MELU MA ZU
18. Za dzam bi ne yane akal melu ma zu, ye naa, za dzam ki bi ne bo éndagha ?
18 A ligheya avitsang tam, Jehôva a nkune mane vaa, é mam mesese ma so bia meboblan ye bura mindzukh (Mel. 21:3, 4). Éyong tam té da ye kuiñ, é mam mese me nga dzughu bia « maa ye ki fe bia bera bere n’nem » (Esaïe 65:17). Aval bi va yen de, Jehôva ‘a yale meveng maa’ asum ye éndagha. Jehôva a va ve abuiñ mam naa a fôlô bia ye vole bia ému. Yebeghe avole dèñ té. Ô taa vaghle bele bisô nfa Jehôva naa « a bis wa » (1 Pierre. 5:7).
ZA 7 Jehôva, é ngul dzaa
a Be nga tsen biyôla bizing.
b A daghe nkaalé « Ô ne éban é mis Jehôva. »
c Naa bi tugha yem bera « kôm mam aval da yiène » ye Jehôva, bia yiène lere naa bia dzôban, bi dzaa ñe bidjiigha akal minsem mia ye tsen fe abo dulu daa. Nge bi bo nsem ônen, bia yiène fe dzeng avole da so bia ébe bemvene ékôan été (Jacq. 5:14, 15).
d Éfônan, mi ne ke daghe bifus bi ya Biblia bia yen minlô medzô « Angustia; preocupación » ye fe « Consuelo » a Textos bíblicos para la vida cristiana nge ki « Inquiétude » ye fe « Réconfort ; consolation » a Versets pour la vie chrétienne.