Minsili belang
Pórtico nge ki Porche a mbe a bele za ntéñ ?
Be mbe bé belane pórtico nge ki porche ane nfa ye añii Nfufup vôm ye templo. Aval ane bia lang de minkulane Traducción del Nuevo Mundo nge ki Traduction du monde nouveau be nga kulu kaa naa mbu 2023 é kuiñ, « pórtico ôsu a mbe a bele becodos nge ki becoudé 20, dé vaghan ye é ndam nda é mbe, a too ôyap yô tang becodos nge ki becoudé 120 » (2 Mila. 3:4). Minkonghlane mi Bible mife mia dzô naa, pórtico nge ki porche a mbe ôyap yô tang « becodos nge ki becoudé 120 » é dzam é nga yili naa, a mbe é bo bemetros 53 !
Ve, nkonghlan Traducción del Nuevo Mundo ô nga kuiñ mbu 2023, wa dzô nfa pórtico ye é templo Salomon naa : « A mbe ôyap yô tang becoudé 20 », da yili naa, bébéñ bemetros 9 a. Ntamane yen amu dzé be nga tsen nomo té.
Baa tu ki ntéñ pórtico nten 1 Bedjié 6:3. Éfus té été, Jeremías a tu ayap dèñ ye é ndam dèñ, se ki ntéñ wèñ. Éde, abong da zu ôsu vèè, a tugha ke a ve boan bemam mefe me ne éban mé daghe templo, ane Mar de metal fundido nge ki Mer de métal fondu, awôm bikalik, minkum mi cobre nge ki cuivre mi mbe pórtico atan (1 Bed. 7:15-37). Nge pórtico a mbe ôyap yô tang bemetros 50 ye lôr minfa misese mi ye templo ntéñ, amu dzé Jeremías éé dzi ki tu nté wéñ ? Amben mintet mimbu ôsu vèè, betsili be mbe Bejudíos be nga dzô naa pórtico éé nga dang ki ôyap yô ye minfa mivoo mi ye é templo Salomon.
Beyem mam be mbe bé sôô naa minfin mi ye templo mi mbe baghe é pórtico a ne ôyap yô tang becoudé 120. Metam ô mvus, menda me mbe édedèè ôyap yô, mboane ye mekoa ye beladrillos nge ki bebrique ane mimbéñ betemplos be ye Egipto, be mbe be bele é tsîn é ne édedèè ndam ye nsong étun ayô. Ve, é templo Salomon éé mbe ki aval dèè. Beyem mam ba dzô naa, minfin mi mbe ébap fave becoudé 6 nge ki bemetros 2,7. Historiador de la arquitectura nge ki historien de l’architecture Theodor Busink a nga mane é dzô naa : « Éyong bia tem abim ébap minfin mi ye añii [templo], pórtico éé mbe ki bo [ôyap yô] tang becoudé 120. »
Éyong ézing é bôr be nga bera tsili nten 2 Milang 3:4 be nga bo ékop. Amben min’nôm mintsili mizing mia dzô naa « 120 » éfus té été, mintsili mife mia dang éban, ane é Codex Alexandrinus ye ntet mimbu saman, ye é Codex Ambrosianus bia lang naa « becoudé 20. » Éyong ézing, amu dzé ntsili ézing a nga bo ékop é tsili naa « 120 » ? Bifiè ba belane bio akal « ntet » ye « becoudé » bia fônane nkobe Hebreo. Éde, ntsili ézing a mbe tsili « ntet » ndaane naa a tsili « becoudé. »
Bebela a ne naa, nté bia dzeng naa bi tugha yem ke bia wokh boan bemam mesese meté ye tugha lere aval é templo Salomon a mbe, bia tugha bembe ébe é dzam templo té a mbe éfônan : môra templo ya nsisim. Bia bira ve Jehôva akiba naa a va luè bebo bisèñ besese bèñ naa be zu ñe lughu templo té été ! (Behéb. 9:11-14 ; Mel. 3:12 ; 7:9-17)
a Atoan ézing da tugha lere naa « min’nôm mintsili mizing mia lang naa ‘120’, atoo ki naa, mintsili mife ye minkonghlane mizing mia lang naa ‘becoudé 20.’ »