AYEGHLE 3
Jehôva a vole wa naa, é dzam se wa bo é wulu mbeng
« Jehôva a mbe ya José nge ki Joseph [. . .], éé ve naa é dzam se a nga bo é wulu mbeng »—ATAR. 39:2, 3.
ZA 30 Ésaa wom, é Nzame wom, Mvuiñ dzam
AKIGHE BES a
1-2. (a) Amu dzé biaa yaghane ki naa, bia tubane minzukh ? (b) Za dzam bia ye fas ayeghle di été ?
ANE ayong Jehôva, déé se ki bia éyaghane dzam, éyong bia tubane minzukh. Bia wokh naa, aval Biblia a dzô de, « bia yiène ñii Édjié Nzame été ngalane abuiñ bitsible » (Bisè mintôl 14:22). Bia yem fe naa, minzukh mizing bia tubane mio ému, miaa ye ki mane kômban nté sese bii be ki ñii nféféñ éning Nzame a kiagh bia, é vôm « awu, éwiñ, miyôn nge ki mintèñ miaa ye ki bera bo »—Mel. 21:4.
2 Jehôva a kame ki bia naa, bi taa tubane minzukh. Ve, a vole bia naa, bi zôme mie. Baghle é dzam ntôl Paul a nga dzô bekristen be nga ning a Roma. Ôsusua a nga tare toat minzukh éñe ya bobedzang be nga ke ba tubane mio. Éde a nga tsili naa : « Bia mane wun mam mesese meté ngalane é môt a nga dzing bia » (Bero. 8:35-37). Dzam té da yili naa, Jehôva a ne ve naa, mam me wulu bia mbeng éyong bi ne minzukh été. N’yenghan aval Jehôva a nga vole José naa mam me wulu ñe mbeng, ya aval A ne wô vole.
ÉYONG MAM MA TSEN BIA KAA NAA BI VA YANE DE
3. Za dzam é nga sia tsen éning José été kaa naa a nga yane de ?
3 Jacob a nga lere naa, a nga bira dzing é moan wèñ José (Atar. 37:3, 4). Asughlane ye été, mintôô miboan Jacob be nga sum bo é moañang wôba abèan. Niène be nga bele éyong, ane be nga kuane Jose ébe nsama be-bo ôkira Bemadianite. Be-bo ôkira beté, be nga ke José édedèè ôyap, Egipto. Ane be nga bera ñe kuan, tam té, be nga kuane ñe Potifar, ndjié bizima Faraón. Éning José é nga sia tsen avôô, aval é nga ve naa, a nga kôre étéñ é moan ésaa a nga dang dzing, naa a bo nkôm moan égyptien !—Atar. 39:1.
4. Za aval minzukh mi ne tubane mio ?
4 Biblia a dzô naa, « mbia be-mam ma biane môt asese » (Eccl. 9:11, La Biblia: La Palabra de Dios para todos). Biyong bizing bia tubane minzukh « môt asese » da yili naa, minzukh mia biane boan be-bôt besese (1 Becor. 10:13). Nge ki naa, bi ne dzukh fave amu bi ne betông Yésu. Éfônan, be ne bia poghe, a tebe bia é ngam ayat, nge ki a tsible bia fave amu mbunane wèè (2 Tim. 3:12). A bo minzukh misese wa tubane mio, Jehôva a ne ve naa, mam me wulu wô mbeng minzukh mité été. Aval avé a nga bo de akal José nge ki Joseph ?
Jehôva a nga vole José naa mam me wulu ñe mbeng éyong be nga kuane ñe ane nkôm Potifar Égypte (A daghe abong 5)
5. Potifar a nga sughlane wokh yè ébe akalgha é nga ve naa mam me wulu José mbeng ? (Atarga 39:2-6)
5 A lang Atarga 39:2-6. Potifar a nga yen naa, José nge ki Joseph a mbe étong môt é mbe akeng ya naa, a mbe é bira sèñ. A nga yem fe amu dzé a mbe aval té. Potifar a nga wokh naa, « Jehôva a mbe é ve naa, é mam mesese [José] a mbe é bo, me wulu mbeng. » b Dzam té é nga likh naa, moan Égyptien té a nga ñong Joseph ane mbo ésèñ wèñ. A nga ñong fe José naa a baghle biôm bisese bi ye é nda dzèñ. Dzam té é nga sughlan yè ? Potifar a nga bele abuiñ akum.
6. Za dzam José a mbe wôrane nfa étéñ dèñ ?
6 Tamane simane é dzam José a mbe wôrane. Za dzam a nga dang kômô naa é boban ? Ye a nga kômô naa Potifar a ve ñe ayebe dèñ ye ve ñe maan ? É dzam é ne bebela é ne naa, José a nga kômô kôre nkôm ye bulane ébe ésaa. Amben meyem mesese a mbe a bele é nda Potifar, José a mbe é moan nkôm a nga yiène bo é masa wèñ mewokh, a too naa Potifar éé nga sèhane ki Nzame. Jehôva éé nga ve ki naa, Potifar a kôre José. Ye naa, ôsu vèè, étéñ José a mbe a tele da ye bo édedèè abé.
NGE ÉTÉÑ DENAN DA KE VE ABÉ-ABÉ
7. Aval avé étéñ José é nga ke ve abé-abé ? (Atarga 39:14, 15)
7 Aval ane bia lang de nten Atarga abong 39, ngal Potifar a nga sum naa a dzing José nge ki Joseph ya dzeng ébe abuiñ biyong naa, ba ñe be ke binong. Ébe biyong bisese bité, José a nga tep é dzam a nga dzaa ñe. Asughlane ye été, ngal Potifar a nga bira wokh ôlun, ane a nga tsine José naa, a yaa ñe dzap (A lang Atarga 39:14, 15). Éyong Potifar a nga wokh dzam té, ane a nga wèè Joseph mimbokh, é vôm a nga lighi tang ayôm mimbu (Atar. 39:19, 20). Aval avé nda mimbokh té é mbe ? Éfiè Hébreu José a belane de akal « mimbokh » é ne yili « ébèñ, » nge ki « édoa étam é véé-yang, » éé lere vèè naa, é vôm a mbe, ô mbe ô dzibi si, ya naa, a mbe é wôrane naa, aa ye ki bele akôre (Atar. 40:15 ; atoan). A too fe naa, Biblia a lere naa, ébe ôyôm tam, mebo José me mbe minkaane ya minkoo, ya naa, be nga tsine ñe king ya bikéñ (Bya 105:17, 18). Étéñ José é nga ke ve abé-abé. A nga bera kôre étéñ nkôm be mbe béé tobe a ñe mebun, naa a bo zeze mbokh.
8. Amben minzukh miè mia ke ve abé-abé, za ndzi n’nem bi ne bele ?
8 Ye éyong ézing ô tebe-yang aval étéñ é ne naa, da ke ve abé-abé amben ô dzia yaghlane ya n’nem ôse ? Dzam té é ne boban. Jehôva aa kame ki bia nfa naa, minzukh mi taa biane bia émo Satan a djié di (1 Jean 5:19). Amben aval té, ô ne tobe ndzi n’nem ébe é dzam di : Jehôva a tugha yem é dzam wa tubane de, ya naa, a bis wa (Mat. 10:29-31 ; 1 Pierre 5:6, 7). A too fe naa, Jehôva a nga kiagh naa : « Maa ye ki wô vaghle likh, ya naa, Maa ye ki wô vaghle lame » (Behéb. 13:5). Jehôva a ne wô vole a zôme minzukh amben éyong wa yen naa, étéñ duè daa ye ki bele akôre. N’yenghan aval dzam té é nga boban nfa José nge ki Joseph.
Jehôva a mbe ya José amben éyong a mbe a mbokh é kale mimbokh mivoo (A daghe abong 9)
9. Dzé da lere naa Jehôva a mbe ya José éyong a mbe mimbokh ? (Atarga 39:21-23)
9 A lang Atarga 39:21-23. Amben mbia étéñ José a mbe a tele mimbokh, Jehôva a nga ve naa, é mam mese mèñ me wulu mbeng. Aval avé ? Ya tam, ndjié bizima a nga sum naa, a bele mebun ye kang José, aval ane Potifar a nga bo de. Avitsang tam ôsu vèè, ane ndjié mimbokh a nga tele José ane mbaghle mimbokh mivoo. Biblia a dzô naa, « Ndjié bizima éé nga tié fe dzam ézing nfa ye mimbokh, amu a nga likh de é mo José. » Éndagha, José a mbele dzam ézing é ne ve naa a lôt éyong, a bo ésèñ be nga ve ñe. Aval mam me nga boban, é mbe éyaghane dzam ! Aval avé é moan mbokh be nga somane naa, a nga ye dzap é minenga môra môt ye Égypte, a ne bele aval éto da sili naa be tobe ñe mebun ? Ayilgha é ne fave avoo. Aval ane Atarga 39:23 da dzô de, « Jehôva a mbe ya José, ye naa, Jehôva a nga ve naa é mam mese José me wulu mbeng. »
10. Lereghe amu dzé éyong ézing José a nga wôrane naa, mam maa wulu ki ñe mbeng.
10 Tame bera simane aval José a nga wôrane. Niène be nga bôr ñe dzam, ya wua ñe mimbokh, ye mia tem naa, a nga wôrane naa mam mese me nga wulu ñe mbeng ? Za dzam José a nga dang bira kômô ? Ye é mbe naa, a yene mvèñ é mis ndjié mimbokh ? A ne bo naa, é dzam José a nga dang kômô é ne naa, be ve éyôla dèñ nfuban ye kulu ñe mimbokh. A nga dzaa fe é moan mbokh mboo be nga ye kulu ôyôm tam ôsu vèè, naa a kobe adzô dèñ ébe Faraón nfa ye naa, be kulu ñe mbia mimbokh té été (Atar. 40:14). Ve, môt té éé dzi ki kobe adzô dèñ ébe Faraón étéñ té ébièn. Éde asughlan ye été, José a nga bera tobe mimbokh tam mimbu mibèñ (Atar. 40:23; 41:1, 14). Amben aval té, Jehôva a nga tsini naa a ve naa, é mam mèñ me wulu mbeng. Aval avé ?
11. Za ngura aval akeng Jehôva a nga ve Joseph, ye naa, aval avé dzam té é nga vole naa, nkômane Jehôva ô dzalban ?
11 Nté Joseph nge ki José a mbe mimbokh, Jehôva a nga ve naa, kéza ye Égipto a bele bôra biyeyem bibèñ, bi nga ve ñe wong. Faraón a nga kômô bira yem é dzam biyeyem bité bi nga yili. Niène kéza a nga wokh naa, José a mbe a bele akeng ye a ve ayilgha ye biyeyem, éde a nga lôm naa be zu a ñe. Ya avole Jehôva, José a nga mane ñe ve ayilgha ye biyeyem bièñ, ya name Faraón ya mbemba melepgha a nga ve ñe. Amu a nga yen naa, Jehôva a mbe ya étong fam té, éde Faraón a nga tele José ane mbaghle bidzi bi ya Egipto ngura (Atar. 41:38, 41-44). Ôsu vèè, a ne môra zéñ é nga bo, se fave Égipto ve, ya fe a Canaan, é si é nda bôt José é nga ning. A ke kué naa, éndagha José a tele aval étéñ é ne likh naa, a kôre é nda bôt dzéñ ya baghle nlong bôt wa ke kuiñ ébe Mesías.
12. Aval avé Jehôva a nga ve naa, é mam mese José a nga bo, me wulu mbeng ?
12 Tamane simane biyaghan bi-mam bi nga boban éning José été. Za a nga likh naa, Potifar a yen José se fave ane zeze nkôm ? Za nga tsini ndjié mimbokh naa a ñong José é môt a mbe zeze mbokh, naa, a baghle mimbokh mivoo ? Za a nga ve Faraón biyeyem bi nga bira ñe ve wong, ye naa, za ki a nga ve José akeng ye a ve ayilgha ye biyeyem bité ? Za a mbe tsîn ye nkighane Faraón naa, ba tele José ane mbaghle bidzi bi ya Egipto ngura ? (Atar. 45:5) Bebela a ne naa, a ne Jehôva éñe a nga ve naa, é mam mese José a nga bo, me wulu mbeng. Asughlan, amben bobeñang José be nga kômô ñe wiñ, Jehôva a nga tsen étéñ dèñ nfa ye naa, A dzale nkômane Wèñ.
AVAL JEHÔVA A VE NAA MAM ME WULU WÔ MBENG
13. Ye Jehôva éñe a wulu é mam mesese bia tubane me éning dèè ? Vakh ayilgha.
13 Za ayeghle bia ñong nlang José nge ki Joseph ? Ye Jehôva éñe a wulu é mam mesese bia tubane me éning dèè ? Ye éñe a wulu é mam bia tôbane me éning dèè, aval da ve naa, mbia be-mam ma boban éning dèè, me ne amu a bele mbemba akalgha ézing ? Kaa, Biblia aa sukh ki n’yenane mam té (Eccl. 8:9 ; 9:11). Ve, é dzam bia yem é ne naa : Éyong bia tubane ndzukh ézing, Jehôva a tugha de yem, ye naa, a bèè éyong bia sili ñe avole (Bya 34:15 ; 55:22 ; Esaïe 59:1). É dzam da dang mbeng, Jehôva a ne bia vole naa, mam me wulu bia mbeng éyong bi tele minzukh été. Aval avé ?
14. Aval avé Jehôva a vole bia éyong bia tubane minzukh ?
14 Dzam daa ye é mam Jehôva a bo naa a vole bia, é ne a fong bia ye sakh bia, abuiñ biyong é tam da yiène (2 Becor. 1:3, 4). Dzam té, éde é nga boban akal Eziz, moadzang ye Turkménistan, be nga kikh nsang naa, a yiène ke mimbokh tang mimbu mibèñ étom mebun mèñ. A kanghle naa : « Kikiri ye é môs be nga kikh me nsang, moadzang ézing a nga lere ma, nten Esaïe 30:15, é vôm wa dzô naa : ‘É ngu’u duè da ye bo naa, ô tobe mvoa ye bele mebun.’ Éfus té é nga vole ma tam ése naa, me tobe mvoa ye daghe ébe Jehôva akal mam mese. A binan ébe éfus té, é nga vole ma nté sese me mbe a mbokh. » Ye mia simane éyong ézing ye éning denan, Jehôva a nga sukh miè asi, éé ve mia afongha ye sakh mina é tam mi nga dang yi avole ?
15-16. Za ayeghle mia ñong ya nlang Tori ?
15 Abuiñ biyong é wôla kuiñ naa, fave niène étsible é man-hang, éde bia yen aval Jehôva a va vole bia a dang étsible té. Kal dzaa ézing, a too éyôla naa Tori, a nga yen naa, dzam té é ne bebela. Ndôma dzèñ, Mason, a nga lumane okôan cáncer tang mimbu misaman yakekuiñ é môs a nga wu. Bi ne yem wokh vèè naa, Tori a nga wôrane édedèè n’nem mintèñ. A dzô naa, « Maa bunu ki naa ndzukh ézing wa lôt é wi té mintèñ akal ñiè moan. » A koghle naa, « Ma bunu ya n’nem ôse naa, bebyèñ befe, baa fe ba yebe ôsimane ye naa, a yen ane é moan wiè a dzukh, éde é ne awôrane da dang mintèñ bebyèñ be ne wôran. »
16 Éyong a nga yen ane é moan wèñ a bira dzukh aval té, dzam té é nga ve Tori naa a tobe édedèè éwiñ. Ôsu vèè, a nga simane aval Jehôva a nga vole ñe a zôme. A dzô naa, « Éyong ma daghe a mvus, me ne yen ndzidzing wo Jehôva, nté sese é moan wom a mbe é koan. Éfônan, amben Mason a mbe édedèè nkôkoan aval é nga ve naa, éé mbe ki yen é bôt ba zu ñe fep, bobedzang ya bendôm bam, be nga dure bemetua tang mewôla menkuale mebèñ, naa ba zu a nda biang. Éyong ésese, môt a mbe é vôm é bôt ba fep minkôkoan ba yane, nkoghan naa, a zu bia ve avole ya n’nem ôse. Ye naa, é mam mese bi nga yi a nfa ya nsôn, me nga tobe n’dzalane. Amben mbimbia metam bi nga lôt, éyong ésese éde bi nga bele é dzôm bia yi. » Jehôva a nga ve Tori é dzôm a nga yi naa a zôme, ya naa, a nga bo fe de ya Mason émièn. A yen nkaalé, « Jehôva a nga ve bia é dzam ébién bi nga yi. »
LANGHANE BIBORAN MI BELEYANG
17-18. Dzé da ye bia vole a yem ye dzing aval Jehôva a vole bia metam me ne ndzukh ? (Bya 40:5)
17 A lang Bya 40:5. Éyong môt a long nda, é dzam a bele ôsiman, é ne a mane nda té ya zu de tobe. Ve, nté sese a long de, a yiène ñong tam naa tebe ye fas abim ésèñ a bo-hang ya zu kuiñ tam té. Aval daa fe, ñonghane tam biyong bizing naa, mia tebe ye fas, aval Jehôva a so a ve vole mina, nfa ye naa mam me wulu mina mbeng, nté sese mi nga tubane minzukh. Éyong môs wa mam, silighe wamièn naa : ‘Aval avé me va yen biborane Jehôva ému ? Afang bo naa étsible é ngen, aval avé Jehôva a vole ma a zôme ?’ Tame fas nge ô ne yen éborane daa-daa Jehôva, ye aval a va vole wa naa, dzam é wulu wô mbeng.
18 Bebela a ne naa, ô ne yaghlane naa ndzukh wiè ô man. Bia wokh wa, da yiène fe (Beph. 4:6). Ve, bia yiène fe yem biborane bi bele éndagha. Asughlan, Jehôva a kiagh naa, a ye bia ve ngu’u ye vole bia naa, bi zôme mio. Éde, bi taa vaghle vuène mbeng Jehôva a bo bia. Éyong té, mia ye yen aval Jehôva a ke a vole mina, naa mam me wulu mina mbeng aval a nga bo de akal José, amben minzukh été—Atar. 41:51, 52.
ZA 32 Ñongh’e ngam Jehôva !
a Éyong bia tubane bôra minzukh bi ne tem naa, mam maa « wulu ki bia mbeng. » Bi ne simane naa, éfiè té bi ne belane de, fave éyong minzukh mi man-hang. Ve, é mam me nga biane José nge ki Joseph ma ve bia môra ayeghle. Jehôva a ne bia vole naa, mam me wulu bia mbeng, amben éyong bia tubane bôra minzukh. Ayeghle di, da ye bia lere aval a bo de.
b Biblia a kobe adzô mintsenan mi nga boban éning José éyong a mbe nkôm, fave ébe ayôm bifus. Ve, mam meté me nga boban ébe abuiñ mimbu.
