1-2. Za « mbemba ésèñ » bemvene ba bo ?

 NGE é ntoo ôyôm tam ave wa sèñ ane amvene, da yili naa ô sèhang ngu’u naa ô veme abuiñ mbemba mefulu me ne éban naa, ô bo mvene. Ye ô ne dzing wa bo é « mbemba ésèñ » bemvene ba bo ? (1 Tim. 3:1)

² Za ésèñ mvene a bo ? A ve mbemba éfônane nfa ye ésèñ minkanghle, a ve mengu’u naa, a kale ye yeghle bobeñang ye bekal bèñ, ye fe naa, ngalan é mam a dzô ye bo, a wône mebun meba. Ye dzam té, éde Biblia a luè bemvene naa, « bôr ane bedas » (Beéph. 4:8).

3. Za dzam é moadzang a kômô sèñ ane mvene a yiène bo ? (1 Timothée 3:1-7 ; Tite 1:5-9)

³ Za dzam ô ne bo, naa ô sèñ ane mvene ? Se ki fave akeng môr émién a bele, éde étam é ne ñe ve naa, a bo mvene. Émo di été, naa be ve wô ésèñ, é môr a ne mbanegha, a wôle daghe é mam môr émién a yem bo, nfa ye naa, a ve ñe ésèñ té. A tobe mvene déé se ki aval dèè. A tobe mvene daa sughe ki fave naa, ô bo mbemba nkare fuèñ, nge ki n’yeghle a ne akeng, wa yiène dzale mefulu ya Biblia akal bemvene bia yen nten 1 Timothée 3:1-7 ye nten Tite 1:5-9 (A lang). Ayeghle di été, bia ye yen é dzam bemvene ba yiène bo minfa milal mi : bé wun mbemba éwogha nfa bôr be ye ékôan été, ye bôr be ye atan, bé ve mbemba éfônan ane minlô mi ya menda-mebôt, ye tobe nkoghane naa ba sèhan ékôan.

A BELE MBEMBA ÉWOGHA

4. A « bo kaa bidzô » da yili ya ?

⁴ Naa, ô tobe mvene, wa yiène « bo kaa bidzô, » da yili naa, bôr be ye ékôan be bele mbemba ôsiman nfa wiè, akal é mbemba abo-dulu duè, ye naa, môr ézing éé se ki wô tsini é  dzam é ne abé, kaa naa é ne bebela. Ye fe naa, wa yiène bele « mbemba éwogha nfa ye é bôr béé se ki ékôan été. » É bôr baa sèhane ki Jehôva, be ne kobe mbunane wiè abé, ve daa, baa yiène ki bele mekalgha ma ve naa, be kobe abo-dulu duè nge ki é sôsôe wiè abé (Dan. 6:4, 5). Éde, silighe wamién naa, ‘Ye me bele mbemba éwogha ékôan été ye fe atan ?’

5. Aval avé ô ne lere naa, wa « ñeghe mbemba be-mam » ?

⁵ Nge wa « ñeghe mbemba be-mam, » da yili naa, wa dzeng mbeng ô ne ébe é bôr bevoo, ye saghe bo, akal é mbemba mefulu meba. Ô ne fe mevakh éyong wa bo é bôr bevoo mbeng, amben wa bo de, a lôt abim wa yiène de bo (1 Beth. 2:8). Amu dzé fulu té é ne édedèè éban akal bemvene ? Amu naa, ba belane mura ngap ye é tam deba naa, ba baghle ékôan, ye fe bo bisèñ bieba (1 Pierre 5:1-3). Éde, amben dzam té da ve ñe abuiñ ésèñ, a wôran abuiñ mevakh éyong a sèhan é bôr bevoo aval té (Bisè mintôl 20:35).

6. Meval mevé ô ne lere « añep » ? (Behébreu 13:2, 16 ; A daghe fe évaghle).

⁶ Wa lere naa ô ne « añep » éyong wa bo mbemba be-mam akal é bôr bevoo, amben é bôr béé se ki memvuiñ ma dang wô élat (1 Pierre 4:9). Abakh ézing da dzô naa, é môr a ne añep, a ne aval di : « Mbéñ ye é nda dzèñ, ye éwi ye n’nem wèñ, wa yiène tobe n’wièn akal beyeng. » Silighe wamién naa, ‘Ye bôr be ye ékôan, ba yem ma, ane é môr a ne añep, éyong bôr ba zu me fep ?’ (A lang Behébreu 13:2, 16) É môr a ne añep a kap é dzôm a bele ye é bôr ba zu ñe fep. Été, bia lang é bôr be ne asili ñuu, ye bebo-bisèñ ba sèñ ngu’u, ane bedeghe bikôan, é bobedzang ba zu tebe mintun bikôan bia (Atar. 18:2-8 ; Mink. 3:27 ; Luc 14:13, 14 ; Bisè mintôl 16:15 ; Bero. 12:13).

7. Aval avé mvene a ne lere naa « éé bele ki édzing akal mono » ?

⁷ « Éé bele ki édzing akal mono. » Da yili naa, waa bembe ki ébe akum ye si. A bo naa ô ne kuma nge ki agèñ, wa tele mam me ye Édjié Nzame ôsu ébe minfa misese mi ye éning duè (Mat. 6:33). Wa belan é tam duè, é ngu’u duè, ye é biôm bisese ô bele naa, wa lughu Jehôva, wa baghle é nda-bôr duè, ye naa, wa sèhan ékôan (Mat. 6:24 ; 1 Jean 2:15-17). Silighe wamién naa : ‘Aval avé ma yen mono ? Ye me ne mevakh  ye abim me bele ? Nge ki naa, ye ma bembe naa ma bira dzeng mono, ye dzeng naa me bele abuiñ akum ?’ (1 Tim. 6:6, 17-19)

8. Meval mevé ô ne lere naa « wa yem djié wamièn ébe mam mesese » ye naa, ô bele « ndjiène n’nem » ?

⁸ Nge « wa yem djié wamién ébe mam mesese », ye naa, ô bele « ndjiène n’nem, » da yili naa, wa ve menié ébe é mam mesese wa bo éning duè été. Éfônan, waa dzi ki nge ki a ñu aval da neman, bitô wa boat ye aval wa kôm nlô, bia lere naa, ô ne é môr a yem meniè mèñ ; ye fe naa, wa yem top bingengeng wa daghe, nge ki metsap wa bo. Waa dzeng ki naa ô vu, mbia mimboan é bôr baa sèhane ki Jehôva (Luc 21:34 ; Jacq. 4:4). Wa tobe évuvuèñ amben éyong é bôr bevoo ba bo wa abé. Ô ne « kaa fuène meyokh » ; ye naa, baa yem ki wô naa, ô ne aval môr da bira ñu meyokh. Silighe wamién naa, ‘Ye aval ma ning da lere naa, ma yem djiè mamién ébe mam mesese, ye naa, me bele ndjiène n’nem ?’

9. Bifiè « a bele mbemba n’yenane mam » ye « yem takh mam » bia kômô yili ya ?

⁹ A « bele mbemba n’yenane mam, » da yili naa, wa tugha fas é dzam Biblia a dzô ébe bitéñ bisese wa tubane bie éning. Ô ñonghang tam naa wa tugha fas metsin metsing meté. Dzam té da ve wô naa, ô tugha yem wokh mam, ye ñong minkighane mi ne fakh. Waa ñong ki fe minkighane muè avôô-avôô, ve wa tare dzeng naa, ô mane tugha yem é mam mesese ma tsinan adzô té (Mink. 18:13). Asughlan, wa ñong minkighane mia lere naa, wa bembe ébe ôsimane Jehôva. Nge wa « yem takh mam, » da yili naa, wa bo é mam muè mesese aval da yiène, ye bo me, ye awala. Ba yem wô naa, ô ne é môr be ne tobe a ñe mebun, ye éñi a béé metsing. Mefulu meté mesese, ma ve naa, ô bele mbemba éwogha. Éndagha, ntamane yen mefulu Biblia a dzô naa, mvene a yiène bele nfa ye naa, a lere mbemba éfônan ane nlô ye nda-bôt.

VAHANE MBEMBA ÉFÔNAN ANE NLÔ YA NDA-BÔT

10. Aval avé nlô ya nda-bôt a ne bo « é môr a yem a wulu é nda-bôr dzèñ » ?

¹⁰ Nge ô ne é fam é ne nlughan, ye naa, wa kômô bo mvene, da sili naa, bôr be ye é nda-bôr duè, baa fe, be bo mbemba bifônan akal é bôr bevoo. Éde, wa yiène « yem wulu ye é nda-bôr [duè]. » Wa yiène bele éwogha naa, ô ne nlô ya nda-bôt a ne édzing, ye éñi a yem bo mam. Da yili naa, wa yiène yem wulu ye ayeghle ye nda-bôt, wé ve naa, é nda-bôr duè ésese é tobe bisulan, ye vole fe be naa, be bo abim ésese be ne bo, ésèñ minkanghle. Amu dzé dzam té é ne édedèè éban ? Ntôô Pablo a nga dzô naa : « Nge môr aa yem ki wulu é nda-bôr dzèñ, aval avé a ye yem wulu ékôan Nzame ? » (1 Tim. 3:5)

11-12. Amu dzé abo-dulu é boan, é môr a kômô bo mvene é ne édedèè éban ? (A daghe fe évaghle).

¹¹ Nge ô ne ésaa boan, ye naa, boan beté baa be ki dzale mimbu 18 bé ning fe ye wa, é ne éban naa, ô « yem baghle é boan buè édjié duè asi. » Wa yiène be yeghle ye édzing ye vole be naa, be yem bo mam. Ane bong besese, baa fe, ba ye bele biyong ba wuèñ ye bo metsap. Ve, ye é mbemba ayeghle wa ve be, ba ye bo é boan be ne mewokh, ngang, ye bele mbemba mefulu. Wa yiène fe bo, é dzam ésese da yiène, naa ô vole é boan buè naa, be bele mbemba élat ye Jehôva, naa be ning bé béé metsin metsing mèñ, ye naa, be vem a nsisim ya ke kuiñ ba duban.

¹² « A bele é boan ba kang Nzame, môr ézing kaa ki be bualé naa be va bo mbia  dzam, nge ki naa be ne melo. » Aval avé nsem ônen é moan a kang Nzame a va bo, ô ne name ésaa wèñ ? Nge ésaa wèñ éé dzi ki ve mengu’u mesese ma yiène, naa a yeghle é moan wèñ ye songhane ñe, da yili naa, ngeng ézing ésaa té, éé se ki nkoghane tam té, naa a tobe mvene (A daghe La Atalaya, 15 de octubre de 1996 pág. 21, párrs. 6-7, nge ki La Tour de garde, 15 octobre 1996 p. 21, §6-7).

A VOLE ÉKÔAN

13. Bifiè « é môr a yem kang ôsiman é bôr bevoo, » « kaa tep asiman é bôr bevoo » bia yili za dzam ?

¹³ É bobedzang be bele mbemba mefulu bekristen, be ne mura avole akal ékôan. « É môr a yem kang ôsiman é bôr bevoo, » a sèñ ngu’u naa, a tobe mvoa ye be. Ye vole fe be naa, be tobe mvoa, bevoo ye éba bevoo. Nge wa kômô naa be yem wa, ane é môr a kang ôsiman é bôr bevoo, bèèghe be bevoo ye dzeng naa, ô wokh ôsimane wôba. Éfônan, nge môra ngap ye nsama bemvene be ñonghang nkighan ézing, wé wulu nsama ye metsin metsing me ya Biblia, ye ô ne nkoghane naa, wa sukh nkighane wôba amben se ki é dzam ô va kômô é d’alé ? A bo é môr a ne « kaa tep asiman é bôr bevoo, » da yili naa, waa yemle ki éyong ésese naa, mam me boban aval wa kômô, wa yebe naa, é ne éban naa, ô bèè é dzam é bevoo ba siman (Atar. 13:8, 9 ; Mink. 15:22). Ô ne é môr a ne « kaa dzing môman » nge ki « kaa dzigha wokh ôlun. » Waa biane ki é bôr bevoo, nge ki a wômane be. Ndaane de, ô ne mbemba fulu ye be, ye kobe be, ye mbemba bifiè. Amu, ô ne môr a mvoa, wa dzeng naa, ô tobe mvoa ye é bôr bevoo, amben éyong bitéñ bi ne édedèè ndzukh (Jacq. 3:17, 18). É mbemba bifiè wa belane bie, bi ne sili é bôr bevoo min’nem, amben émi é bôr be tele wa é ngam ayat (Bekô. 8:1-3 ; Mink. 20:3 ; 25:15 ; Mat. 5:23, 24).

14. Bifiè « a [. . .] se ki é môr a ndaghe duban » ye « sôsôe » bia yili za dzam ?

¹⁴ É moadzang ba tele mvene « aa se ki é môr a ndaghe duban. » Afiang bo naa, déé  se ki éban naa, ô tare tobe nduban tang abuiñ mimbu, ve, da sili tam naa ô bo é kristen a ne éwôlô a nsisim. Kaa naa, be tele wô mvene, wa yiène lere naa, ane Yésu, ô ne asili ñu, ye naa, wa yane naa Jehôva, a ve wa ésèñ (Mat. 20:23 ; Beph. 2:5-8). Ô ne lere naa ô ne « sôsôe, » éyong wa daghe ébe Jehôva, ye metsin metsing mèñ me ne sôsôe, wé béé fe melepgha a ve wa, ngalan Ékôan dèñ (1 Tim. 4:15).

15. Ye é ne siba-mekôm naa mvene a bo akeng nkobe ? Vakh ayilgha.

¹⁵ Biblia a tugha lere naa, bemvene ba yiène bo « beyeghle. » Ye da yili naa, siba-mekôm wa yiène bo akeng nkobe ? Kaa. Afiang bo naa, se ki bemvene besese ébe be ne akeng nkobe, ve, ba tugha yem yeghle éyong ba bo minkanghle, ye fe éyong ba ke fep bobeñang ye bekal beba naa, ba saghe be (A vaghane 1 Becorinthien 12:28, 29 ye fe Beéphésien 4:11). Afiang bo aval té, wa yiène sèñ ngu’u éyong ésese, naa ô veme akeng duè akal ayeghle. Aval avé ô ne veme akeng duè ?

16. Aval avé ô ne bo n’yeghle a ne akeng ? (A daghe fe évaghle).

¹⁶ « É tugha tông beña medzô. » Naa, ô tugha bo n’yeghle a ne akeng, wa yiène bem mintun muè, ye melepgha wa ve bôt, Nkobe Nzame été. Naa ô bo de, wa yiène tugha yeghe Biblia, ye mebakh mèè (Mink. 15:28 ; 16:23). Nté wa yeghe, tugha bili aval mebakh mèè, ma ve ayilgha ye bifiè bité, naa ô dzale bie aval da yiène. Ye naa, éyong wa yeghle, dzeng naa, ô name min’nem é bôr wa yeghle. Ô ne bo n’yeghle a ne akeng, nge wa dzaa avole, ye bèè melepgha bemvene be ntoo akeng ba ve wa (1 Tim. 5:17). É ne été naa, bemvene ba yiène tobe « nkoghane naa [. . .] ba saghe » bobeñang ye bekal beba ; ve, ba yiène fe tobe nkoghane biyong bizing naa be ve be melepgha, nge ki faa, a ve be « akira. » Ve, ébe minfa mibèñ mité, bemvene yiène belane mbemba bifiè éyong ésese. Nge ô ne mbemba fulu, ye édzing, ye naa, wa bem melepgha muè Nkobe Nzame été, wa ye bo akeng, amu wa ye vu, N’yeghle n’nen Yésu (Mat. 11:28-30 ; 2 Tim. 2:24).

 TSINIGHE NAA WA SÈÑ NAA Ô BO MVENE

17. (a) Dzé é ne vole amvene naa, a tsini naa, a kômô bo mbemba ésèñ ? (b) Za dzam bemvene ba yiène bele ôtemgha éyong ba kômô yem nge bobedzang bézing be ntoo nkoghane naa, ba bo bemvene ? (A daghe nkaalé «  Yemghane menié menan, éyong mia kômô yem nge bobedzang be ntoo nkoghane. »)

¹⁷ Bamvene bézing be ne tem naa, béé se ki vaghle bo bemvene, amu naa, ba yiène sèñ abuiñ mefulu naa be bo bemvene. Ve, simghane naa, a bo Jehôva nge ki Ékôan dèñ, môr ézing ye été aa sili ki mia naa, mi mane dzale mefulu meté mesese kaa bo ékop (1 Pierre 2:21). Ye naa, a ne é ngu’u nfufup nsisim Jehôva éde da vole mia naa, mi dzale mefulu meté (Beph. 2:13). Ye mia kômô songhane fulu ézing ye mefulu bi va tu alé ? Yaghlane Jehôva akal té. Dzenghane minlô medzô mia tsiè adzô fulu té, ye dzaa mvene ézing naa, a dzô mia aval mi ne de songhane.

18. Za dzam ba saghe bamvene besese naa be bo ?

¹⁸ Bia besese, a lang été, é bôr be ntoo bemvene, ntsinighane naa, bia ve mengu’u, naa bi bele mefulu bi va yen ayeghle di été (Beph. 3:16). Ye ô ne amvene ? Tsinighe naa wa bele nkômane ye naa, wa bira vole é bôr bevoo ! Dzaaghe Jehôva naa, a tsini naa, a vole wa, a bele nkômane ya vole bobeñong ye bekal buè, naa ô tobe édedèè éban akal dèñ ye akal ékôan (Esaïe 64:8). Bebela a ne naa, Jehôva a ye tsini naa a borane mia, akal mengu’u mesese mia ve, naa mi sèñ ane bemvene.