A ke été

A ke minlô medzô

AYEGHLE 44

ZA 33 Kaghe Jehôva mbeghe wiè

Aval avé bi ne dang bikoar-koat bi-mam

Aval avé bi ne dang bikoar-koat bi-mam

« Ô taa likh naa, abé éde é wun wa, ve, tsinighe naa wa wun abé ye mbeng » (BERO. 12:21).

É DZAM BIA YE YEN

Bia ye yen aval bi ne dang bikoar-koat bi-mam, ye aval bi ne ve naa mintsiè mi taa vem.

1-2. Za bitsible kada môr y’ébe bia a ne tubane bie ?

 YÉSU a nga kane nlang nkus minenga, ô mbe wé ke sili nkikh minsang éyong asese naa a tsiè adzô dèñ. Kaa bisô naa, beyeghe Yésu be mbe tugha wokh é dzam nkus minenga ye nlang té a mbe é wôran, amu bôr be mbe bé bira tsible é bôr bevoo metam meté (Luc 18:1-5). Ému, bia fe, bi ne wokh é dzam a mbe é wôran, amu bia besese bi tebeyang aval bitéñ bité.

2 Abuiñ bôr be ye émo ému, ba dzing ba kikh é bôr bevoo mbia nsang, be too abé n’nem, ye fe ôzang mono. Akal dzam té, bia yem naa be ne bia bo bikoar-koat bi-mam (Eccl. 5:8). É dzam é ne bia bira sulu, é ne éyong moadzang nge ki kal dzèè, éñe a lere bia abé-n’nem ; atoo naa dzam té é ne boban. Bebela a ne naa, bobedzang beté baa lumane ki bebela. A ne fave naa, be ne bebo-minsem ane bia. Bi ne yeghe abuiñ mam ye aval Yésu a nga ñong mam, éyong a nga tubane bikoar-koat bi-mam é bôr be mbe be tele ñe é ngam ayat be nga bo ñe. Nge bi ne lere ôdzibi ye é bôr be tele bia é ngam ayat be va bo bia bikoar-koat bi-mam, ke bia dang bera bele mekalgha naa, bi lere ôdzibi ye é bôr bia be be, bia sèhane Jehôva ! Za dzam Jehôva a wôran éyong moadzang wèè, kal dzèè, nge ki môr nfe a va bo bia ékoar-koat dzam ? Ye a bis é dzam da biaane bia ?

3. Aval avé bia yem naa, Jehôva a bis aval é bôr bevoo ba belane bebo-bisèñ bèñ ?

3 Jehôva a kômô naa, be yem bia ñong, ye naa, a yen éyong é bôr bevoo ba tsible bia. « Jehôva a dzing sôsôe » (Bya 37:28). Yésu a ban bia naa, niène tam da ye kuiñ, Jehôva « a ye ve naa, mam me wulu sôsôe [. . .] avôô-avôô » (Luc 18:7, 8). A nkune mane kôm abé ésese be va bo bia, ye vèè ékoar-koat, meval mesese (Bya 72:1, 2).

4. Za avole Jehôva a ve bia ému ?

4 Nté bia yane éyong mam mesese ma ye boban ye sôsôe a si ése ngura, Jehôva a vole bia a dang bikoar-koat bi-mam ému (2 Pierre 3:13). Éfônan, a vole bia naa bi yem ñong mam éyong ba tsible bia, nfa ye naa, bi saalé abuiñ mintsiè. Ngalane Ndôma dzèñ, Jehôva a ve bia éfônan da dang mbeng nfa ye aval bi ne dang ékoar-koat. Jehôva, a ve fe bia melepgha a Biblia été, nfa é dzam bi ne bo éyong ba bo bia ékoar-koat dzam.

BOGHANE NKEE YE AVAL MIA ÑONG BIKOAR-KOAT BI-MAM BA BO MIA

5. Amu dzé bia yiène bo nkee nfa aval bia ñong bikoar-koat bi-mam ba bo bia ?

5 Bi ne bira wokh mintéñ ye yep a n’nem éyong bia tubane bikoar-koat bi-mam (Eccl. 7:7). Besôsôe bebo-bisèñ Jehôva ane, Job, Habacuc, baa fe, be nga wôran aval dèè (Job 6:2, 3 ; Habac. 1:1-3). Amben da yiène naa, bi wôran aval té, bia yiène bo nkee ye aval bia ñong mam éyong bia tubane bikoar-koat bi-mam, naa bi taa sia bo é dzam é ne abé.

6. Za ayeghle éfônan Absalón da ve bia ? (A daghe fe évaghle).

6 Éyong môr ézing a tsible bia, nge ki naa, a tsible é môr bia dzing, bi ne kômô dzeng naa, bi kun bia bebién. Ve, a bo mam aval té, é ne so bia mintsiè mife. Ntamane ñong éfônan Absalón, ndôma ézing kéza David. A nga bira wokh ôlun éyong moanñang wèñ Amnón, a nga mane dzap kal dzèñ, Tamar. Aval ane Atsing Moisés da dzô de, Amnón a nga yiène wu akal é dzam a nga bo (Lév. 20:17). Amben bia wokh amu dzé Absalón a nga wokh ôlun, ve daa, se ki éñe a nga yiène kôm mam (2 Sam. 13:20-23, 28, 29).

Éyong be nga dzap kal dzèñ Tamar, Absalón éé dzi ki djié ôlun wèñ (A daghe abong 6)


7. Aval avé ntsili Bya a nga ñong mam, éyong ôsua a nga tubane bikoar-koat bi-mam ?

7 Éyong bia yen naa, é bôr ba bo bikoar-koat bi-mam baa tubane ki abé da so é mam ba bo ayat, bi ne sum simane naa déé se ki éban ézing naa bi bo é mam me ne mbeng. Mbo-ésèñ Jehôva ézing a nga yen ane mbia be-bôr be mbe bé tsible besôsôe, ve, é mbe dé yene ane mbia be-bôr beté, be mbe bé yem buan éning. A nga dzô naa : « A ne mbia be-bôt, ébe be bele mban éning é ne ébubu » (Bya 73:12). A mbe é bira wokh abé étom ékoar-koat a mbe é yen, éde a nga tem naa, déé se ki éban ézing naa a fiang tsini naa a sèhane Jehôva. A nga dzô naa : « Éyong me nga dzeng naa me wokh dzam té, me nga bira yep a n’nem » (Bya 73:14, 16). Bebela a ne naa, a nga yebe naa : « Mebo mam, me nga ye saalé zen, abong té mebo mam me yaa sen » (Bya 73:2). Aval dzam té é nga biaane é moadzang bia ye luè naa Alberto.

8. Aval avé ékoar-koat dzam é nga biaane moadzang ézing é nga name ñe ?

8 Kaa naa a nga bo de, bobedzang bézing be nga tsini Alberto naa, a nga wup é mono ba belane ñe akal ékôan. Ye dzam té, ane a nga dzimle meyem a mbe a bele ékôan été. Ye fe naa, éyong be nga wokh dzam té, abuiñ bobedzang ye bekal bèñ be ye ékôan be nga dzimle é ngang be mbe bele akal dèñ. A simane naa, « Me nga bira wokh n’nem mintéñ, ye simane fave mbia be-mam. » A nga likh naa, ôlun ye mintéñ a mbe é wôran, me ndaman élar dèñ ye Jehôva. Asughlan ye été, ane a nga bo mimbu mitan kaa fe bera ke bisulan. Éfônane té da lere é dzam é ne biaane bia nge bi bo kaa djié ôlun wèè éyong ba tsible bia.

A VU AVAL YÉSU A NGA DANG BIKOAR-KOAT BI-MAM

9. Za bikoar-koat bi-mam Yésu a nga tubane bie ? (A daghe fe évaghle).

9 Yésu a nga ve éfônane da dang mbeng nfa ye a dang bikoar-koat bi-mam. Ntamane yen bikoar-koat bi-mam bizing a nga dang, a bo a nda bôr dzèñ été nge ki ye bôr befe. Bôr be ye nda bôr dzèñ be nga dzô naa, a nga koanang n’nem. Betebe ôsu be ye menda menzame, baa, be nga dzô naa, é ngu’u dzèñ é nga so ébe mbia minsisim. Ye naa, bezima Beromanos be nga poghe ñe, a tsible ñe, asughlan, ane be nga wiñ ñe (Marc 3:21, 22 ; 14:55 ; 15:16-20, 35-37). Nté ésese a mbe é tubane bikoar-koat bi-mam bité, Yésu éé dzi ki vaghle yalane ye abé-n’nem. Za ayeghle bi ne ñong ye éfônane dèñ ?

Yésu a nga ve éfônane da dang mbeng nfa ye a dang bikoar-koat bi-mam (A daghe mebong 9-10)


10. Aval avé Yésu a nga dang bikoar-koat bi-mam ? (1 Pierre 2:21-23)

10 A lang 1 Pierre 2:21-23 a. Yésu a nga ve bia éfônane da dang mbeng, nfa ye aval bi ne ñong mam, éyong bi va tubane bikoar-koat bi-mam. A mbe é yem, éyong a nga yiène si évôô ye fe éyong a nga yiène kobe (Mat. 26:62-64). Éyong é bôr bevoo be mbe bé bo ñe bibôra, biyong bizing a mbe é top naa aa yalane ki be (Mat. 11:19). Éyong a mbe é kobe, éé mbe ki é tè nge ki a ñan é bôr be mbe bé tsible ñe. Yésu a nga lere naa, a mbe a bele môra ndjiène n’nem, amu « a mbe é daghe ébe é Môr a kikh nsang ye sôsôe. » Yésu a mbe é yem naa, amben be mbe bé ñong ñe ye ékoar-koat, Jehôva a mbe é yen asese. A mbe a bele mebun me ne ngu’u, naa é tam da yiène, Jehôva a nga ye mane vèè bikoar-koat bi-mam bisese.

11. (a) Meval mevé mézing bi ne djiè é mam bia kulu anu ? (A daghe fe bivaghle).

11 Éyong môr a tsible bia, bi ne vu Yésu, bi bo nkee ye é dzam bia dzô. Biyong bizing, éyong é dzam be va bo bia déé se ki édedèè abé, bi ne top naa, bia si évôô, nge ki a likh de nèè. Bi ne fe top naa biaa dzô ki dzam ézing, nge é ne ve naa ntsiè ô taa vem (Eccl. 3:7 ; Jacq. 1:19, 20). Biyong bivoo ki, bi ne top naa bia kobe, nge bia kômô kamane é môr be va bo ékoar-koat, nge ki faa, éyong bia kômô kamane bebela (Bisè mintôl 6:1, 2). Aval ésese é ne bo, nge bia top naa bia kobe, bia yiène ve mengu’u mèè mesese, naa bi bo de a mvoa été, ye ngang ésese b (1 Pierre 3:15).

Éyong bia tubane bikoar-koat bi-mam, bi ne vu Yésu, bi bo nkee éyong bia kobe, ye aval bia bo de (A daghe mebong 11-12)


12. Aval avé bi ne daghe « ébe é Môr a kikh nsang ye sôsôe » ?

12 Bi ne fe vu Yésu, éyong bia daghe « ébe é Môr a kikh nsang ye sôsôe. » Éyong é bôr bevoo ba tsible bia, nge ki a dzime bia kikh nsang, bi bele ndzi-n’nem naa, Jehôva a yem bebela. A yem naa, Jehôva a yem bebela, é ne bia vole a zôme éyong ba ñong bia ye ékoar-koat, amu bia yem naa, Jehôva a ye sughlane songhane mam. Nge bia tobe Jehôva mebun, ye yane naa a kôm bikoar-koat bi-mam bisese bia biaane bia, biaa ye ki tsini naa bia wokh abé, nge ki, a baghle zing min’nem mia été. A tsini ôsu naa, bia wokh abé ye é bôr bevoo, é ne ve naa, bi bo é dzam é ne abé, a dzimle mevakh mèè, ye dzimle fe é mbemba élat bi bele ye Jehôva (Bya 37:8).

13. Dzé é ne bia vole naa, bi tsini naa bia zôme bikoar-koat bi-mam ye ôdzibi ?

13 Bebela a ne naa, daa ye ki vaghle kuiñ naa, bi vu éfônane Yésu kaa ékop. Biyong bizing, bia ye bo nge ki a dzô é mam bia ye dzôbane melu ma zu (Jacq. 3:2). Biyong bivoo ki, aval é bôr bevoo ba tsible bia, é ne ve naa bi wokh mintéñ, ye ve naa bi dzukh, nté sese bia ning, émo di été. Nge dzam té é va biaane mia, tobghane ndzi-n’nem naa, Jehôva a yem é dzam da lôrane mia. Ye naa, Yésu a yem mbeng-mbeng é dzam mia wôran, amu naa, ñe a fe a nga tubane bikoar-koat bi-mam (Behéb. 4:15, 16). Jehôva, éé dzi ki bo fave a ve bia éfônane Yésu é ne kaa ékop, a ve fe bia é mbemba melepgha bia yen a Biblia été, ma vole bia, a dang bikoar-koat bi-mam. Ntamane yen bifus bibèñ bi ye é kalare Beromain, bi ne bia vole nfa té.

« LIGHANE NAA, NZAME ÉÑE A YÈÈ »

14. Bifiè « lighane naa Nzame éñe a yèè » bia yili za dzam ? (Beromain 12:19)

14 A lang Beromain 12:19. Ye mi va yen ayèè za ba kobe de éfus té été ? A ne « ayèè [. . .] Nzame ». Bia ve naa, Nzame éñe a yèè, éyong bia likh ñe naa, éñe a kikh é tam, ye aval a ye kôm ntsiè té. Niène be nga belane ñe ye ékoar-koat, é moadzang ézing ba luè naa John, a nga dzô naa : « Me nga lumane ye nkômane ya dzeng naa mamién ma kôm é dzam be nga bo ma, aval ma kômô. Nten Beromain 12:19 ô nga vole ma a yane naa, Jehôva éñe a kôm wô. »

15. Amu dzé da dang mbeng naa, bi likh naa, Jehôva éñe a kôm ntsiè ?

15 Bia ñong abuan éyong bia yane naa, Jehôva éñe a kôm ntsiè. Éyong bia bo de, bia ye saalé abuiñ meyep, ye ôlun bia wôran, éyong bia bebién bia dzeng naa, bi kôm ntsiè. Jehôva a ve bia avole dèñ. A ne ane a dzô bia naa : « Lighe ékoar-koat dzam té é mo mam ; amu ma ye mane kôm mam mesese. » Nge bi bunu é ngiagh Jehôva naa, « a ye kikh, » é bôr besese ba tsible é bôr bevoo nsang, biaa ye ki ke ôsu naa bia wokh abé, amu bia yem naa, a ye bo é dzam é ne sôsôe. Dzam té, éde é nga vole John, éñi bi va tu ôyô. A nga dzô naa : « Nge me yane naa Jehôva éñe a kôm ntsiè wom, asughlan da ye dang bo mbeng, a lôt nge mamièn ma dzeng naa ma kôm wô. »

« TSINIGHE NAA WA WUN ABÉ YE MBENG »

16-17. Aval avé meyaghlan me ne bia vole a « [tsini] naa [bia] wun abé ye mbeng » ? (Beromain 12:21)

16 A lang Beromain 12:21. Pablo a nga saghe fe bekristen naa, be « tsini naa [ba] wun abé ye mbeng. » Ntun Yésu a nga bo nkôô ayô, a nga dzô naa : « Tsinighane naa, mia dzing minzizing mienan, ye yaghlan akal é bôr ba tsible mia » (Mat. 5:44). Dzam té éde faa, a nga bo. Éyong ézing, bia simane mindzukh Yésu a nga tubane mie, éyong Beromanos be nga domle ñe nkum. Ve, bii se ki tugha wokh abim avé a nga dzukh.

17 Yésu a nga tsini naa a lere édzing ye tobe sôsôe ya Jehôva, afiang bo mindzukh misese a nga tubane mie. Ndaane naa, a bông bizima bité, a nga yaghlane naa : « A Tat, djiighe be, amu baa yem ki, é dzam ba bo » (Luc 23:34). Éyong bia yaghlane Jehôva naa a vole é bôr ba tsible bia, dzam té é ne bia vole naa, bi tobe mvoa, ye kaa ki dang wokh ôlun. É ne fe bia vole a tsen, é dzam bia wôran nfa wôba.

18. Aval avé meyaghlan me nga vole Alberto ba John naa be dang bikoar-koat bi-mam ?

18 Meyaghlan me nga vole é bobedzang bebèñ be va tu ayeghle di été, naa be dang bikoar-koat bi-mam be nga tubane bie. Alberto a dzô naa : « Me nga yaghlan akal é bobedzang be nga bôre ma adzô. Me nga dzaa Jehôva abuiñ biyong naa, a vole me naa, me taa bera wokh ôlun étom é dzam é nga biaane ma. » Édi é ne mbeng é ne naa, Alberto a nga bereyang sèhane Jehôva ye sôsôe. John a dzô naa : « Ébe abuiñ biyong, me nga yaghlan akal é moadzang a nga bo ma abé. Aval meyaghlan meté, me nga vole ma a yen mam aval da yiène, kaa ki kikh môr nsang. Me nga ve fe ma, mvoa ya nsisim. »

19. Za dzam bia yiène bo, ya ke kuiñ amanegha ye mbia émo di ? (1 Pierre 3:8, 9)

19 Nté sese bia ye ning ntukh émo wi été, bi ne tubane bikoar-koat bi-mam. Ve, amben é dzam ésese é ne bo, bi taa vaghle sim naa, bia yaghlane Jehôva naa, a vole bia. Ye fe naa, bi vughan aval Yésu a nga ñong mam éyong be nga tsible ñe, ye ke ôsu naa bia dzale metsin metsing me ya Biblia. Nge bi bo de, bi ne tobe ndzi-n’nem naa, Jehôva a ye borane bia (A lang 1 Pierre 3:8, 9).

ZA 38 Â ye yemle é ngul dwiè

a Mebong 2 ye 3 ye kalare ôsua ntôô Pedro a nga tsili, a nga lere bikoar-koat bi-mam bizing bekristen be ye ntet mimbu ôsua be nga tubane bie, bi nga so be ébe bemasa, nge ki beyôm béé mbe ki bé bunu Nzame (1 Pierre 2:18-20 ; 3:1-6, 8, 9).

b A daghe a nden jw.org éngengeng Aval édzing da soo ña mvoa.