1. Dzé é ne paradis ya nsisim, ye naa, za nkighane bia yiène ñong ?

 VÔM ézing ô ne a si va, ô too ndzalane y’é bôr ba bo é mam me ne mbeng. Ô ne abôm y’é bôr ba buane ña mvoa. É bôr be ntoo paradis té été, be ñong-hang nkighane naa, baa vaghle ki ñe kôre. Ba kômô fe naa, abuiñ bôr befe be zu kôane be mbemba étéñ té. A ne za étéñ ? A ne paraíso nge ki paradis ya nsisim a !

2. Za dzam da dang édedèè mbeng a paradis ya nsisim été ?

² É dzam é ne éyaghan é ne naa, Jehôva a nga ve naa, ayong dèñ é ning a mvoa été, amben da ning mbia émo Satan di, é ne ndzalane y’abé n’nem, ye naa, bôr ba vinane bevoo y’éba bevoo (1 Jean 5:19 ; Mel. 12:12). N’dzidzing Ésaa wèè a yen mbia bemam émo di da so mo, ve a ve naa, bebo bisèñ bèñ be wôrane naa be ne nkaman, aval da ve naa, be tsini naa ba sèhane ñe ya mevakh. Nkobe wèñ wa lere naa, paradis ya nsisim a ne ane, « ña ashuèñ » ye fe « afup ba yem ve mendzim » (Esaïe 4:6 ; 58:11). Y’éborane Jehôva, é bôr be too paradis té, ba wôrane mvom, ye naa, be ne nkaman metam me ne ndzukh me y’asughlane ma (Esaïe 54:14 ; 2 Tim. 3:1).

3. Aval avé nkulan adzô bia yen nten Esaïe abong 65 é nga dzaleban a Israel y’ôkua ?

³ Ngalane nkule medzô Isaías nge ki Esaïe, Jehôva a nga lere é dzam paradis ya nsisim a ye fônane de, akal é bôr ba ye ning été. Mi ne de yen abong 65 y’é kalare Esaïe, é nga dzalban éyong ôsua mbu 537 kaa naa Yésu a byale. Tam té, Bejudíos nge ki Bejuif be nga dzôbane, be nga tobe nkôrane minkôm be mbe a Babilonia nge ki Babylone, éde be nga  bulan é si deba. Jehôva a nga boran ayong dèñ naa, é bera mane kôm é kisoan Jerusalén nge ki Jérusalem é mbe ntsaman, ye bera tele templo ane tsîn ye ña ékang a Israel (Esaïe 51:11 ; Zach. 8:3).

4. Aval avé nkulane adzô bia yen nten Esaïe abong 65 da dzalban melu mèè ?

⁴ Ndzalane bèè ye nkulan adzô Esaïe ô nga sum mbu 1919 ye metam mèè, éyong bebo bisèñ Jehôva be nga tobe nkôran nkôm be mbe ébe é Babilonia nge ki Babylone n’nen. Atéé ye vèè, éñe paradis ya nsisim té, a nga sum naa a miaman a si ése ngura ôtetak-ôtetak. Bekare fuèñ be ye Édjié Nzame be ne ayông, be nga sum tele bikôan ye bele mbemba mefulu bekristen. Befam ye binenga be mbe nget ye bele mefulu betsit, « be boarang nféféñ môr ô nga tobe mvelan ye nkômane Nzame » (Beéph. 4:24). Bebela, abuiñ biborane y’ébi bia yen nten Esaïe, bia ye tugha yem dzalban nféféñ éning da zu. Ve, amben abong di, bia buan abuiñ mbemba bemam. N’yenan aval paradis ya nsisim té a name bia, ye amu dzé biaa yiène ki ñe vaghle kôre môs ézing.

É MAM É BÔR BE NE A PARADIS YA NSISIM BE BELE

5. Aval ane a nga kiagh de nten Esaïe 65:13, za dzam bia buane de a paraíso nge ki paradis ya nsisim été ?

⁵ Ba yem dzi ye ñu. Nkulan adzô Esaïe ô nga tugha lere nkane ô ne ézizang é bôr ba ning a paradis ya nsisim été, y’éba ba ning atan (A lang Esaïe 65:13). Jehôva a ve bebo bisèñ bèñ é dzôm ésese ba yi naa be tobe ñe bébéñ. Bi bele nfufup nsisim wèñ, Nkobe wèñ ô ne ntsilan, ye abuiñ bidzi bi ya nsisim aval da ve naa, bi ne « dzi, [. . .] a ñu, [. . .] [ye] vakh » (A vaghane ye Melere 22:17). Nfa mboo ki, é bôr be ne paradis ya nsisim té atan « ba wokh zèñ, [. . .] évéé, [. . .] [ye] wokh ôsoan. » Béé bele ki é mam ba yi nfa ya nsisim (Amos 8:11).

6. Aval avé nten Joël 2:21-24 da lere bedas bézing Jehôva a ve bia, ye aval avé ki bi ne buane bedas beté ?

⁶ Nkulan adzô wèñ été, Joël a nga belane biôm ane, mefes, vino, ye mboan oliva nge ki olive, nfa ya lere naa, ye fulu añep, Jehôva a ve ayong Dèñ é dzôm ésese da yi naa é baghle mebun me ne ngu’u, kaa ki vuène bidzi bi ya nsisim (Joël 2:21-24). A bo de ngalane Bible, mebakh mèè me ne tsîn a Bible été, é nden wèè, bisulane biè, bisesang alu daa ye bisesang melu melal. Bi ne buane mintaane mimam mi ya nsisim mité melu mesese, dzam té éde da ve naa bi wôrane naa bia yem dzi ye ñu.

7. Dzé da ve bia mbemba « étéñ ya nsisim » ? (Esaïe 65:14)

⁷ Mvom ye mevakh. Ayong Jehôva é ne « yônan ya mevakh » amu da yem mbeng ôsese Jehôva a bo de (A lang Esaïe 65:14). É mbemba bebebela ya mengiagh ma fôlô me ne a Bible été, ya fe ôyane wèè, be tsii ébe atunegha Christ a nga ve, ba ve bia « mbemba étéñ ya n’nem. » A kobe mam meté ya bobedzang ya bekal bèè, da ve bia ña mvom ! (Bya 34:8 ; 133:1-3)

8. Za mam mebèñ ya paradis ya nsisim me ne éban ?

⁸ Édzing y’élat é ne ézizang bebo bisèñ Jehôva, me ne mam mebèñ me ne éban a paradis ya nsisim été. « Élat » té da ve bia ôsiman ye aval éning da ye bo nféféñ émo, é vôm bebo bisèñ Jehôva ba ye buane édzing ye élat ba dang ngu’u y’ébi be bele ému (Becol. 3:14). Kal dzèè ézing a kanghle é dzam a nga baghle nfa bebo bisèñ Jehôva, éyong ôsua a nga yen be.  A nga dzô naa : « Méé mbe ki méé yem aval môr a ne tobe mvom, amben é nda-bôr dzam été. Éyong ôsua me nga yen bôr ba leran édzing, a mbe ye Bengaa Jehôva. » É môr asese a kômô tobe ña mvom ya mevakh, a yiène tobe é paradis ya nsisim wèè été. Kaa bis é mam mesese bôr ba siman nfa Bengaa Jehôva, be bele mbemba éyôla nge ki éwogha, asu Jehôva ye é bôr besese ba kang Ñe (Esaïe 65:15).

9. Za mam nten Esaïe 65:16, 17 da kiagh nfa é mam ma ve bia mintèñ ye dzughu bia ému ?

⁹ Awèèghan ya mvoa. Ésaïe 65:14 a dzô naa, é bôr ba top naa, ba tobe a paradis ya nsisim atan, ba « yôn amu mintèñ mi ne be a n’nem [ye] yôn fe amu be mana takh a nsisim. » Ve, za dzam ki da daghe é mam mesese ma ve ayong Nzame mintèñ ye mindzukh ému ? Asughlan, mam meté « ma ye tobe mvuène [ya] n’shualan é mis [Nzame] » (A lang Esaïe 65:16, 17). Jehôva a ye ve naa mindzukh miè mi mane dzang, éde, ye tam amben ôsiman ye mindzukh misese mité, wa ye mane dzang mbèmbèè.

10. Amu dzé wa tem naa, a tobe ye bobeñong ye bekal buè be ya nsisim é ne éboran ? (A daghe fe évaghle).

¹⁰ Amben éndagha, bia wôrane naa bi ne mvoa, éyong bi ne bisulan bi y’ékôan, é vôm bi ne mvoa ye bo kaa bembe ébe mbia bemam y’émo di, ma ve bia meyep a n’nem. Bia fe, bi ne vole bobedzang ye bekal bèè be ya nsisim, naa be buane mvoa té, éyong bia lere édzing, mevakh, mvoa, mbemba fulu, y’évuvuèñ, bia so ébuma ya nsisim Nzame été (Begal. 5:22, 23). Za môra éboran bi bele naa bi ne môr mboo y’Ékôan Nzame nga ! É bôr ba tsini naa ba tobe a paradis ya nsisim été, ba ye yen ane é ngiagh Nzame ye « nféféñ dzôp ye nféféñ si » da tugha mane dzalban.

11. Aval ane nten Esaïe 65:18, 19 da lere de, aval avé é paradis ya nsisim Jehôva a nga té, a yiène bia name, amu dzé ki ?

¹¹ A yem mbeng ye bira san. Esaïe a tsini éé lere bia amu dzé bi bele abuiñ mekalgha ye « a vakh ye san » a paradis ya nsisim été. Étéñ ya nsisim té, da so bia ébe Jehôva (A lang Esaïe 65:18, 19). Éde da yiène naa, Jehôva a belane bia naa, a vole bôr a kôre mbia bikôan bi y’émo di, ébi biaa yeghle ki bôr bebela nfa Nzame, ye vole be naa be bo bôr be y’é mbemba paradis bia ning été ! Bia bira san amu biboran bia ñong naa bi ne a bebela été, dzam té da ve naa bi bele nkômane ô ne ngu’u  ya kanghle bôr mbemba bebebela beté (Jér. 31:12).

12. Mengiagh bia lang nten Esaïe 65:20-24 ma ve naa ô wôrane yè, amu dzé ki ?

¹² Bia ve fe akiba ye bira san amu bi bele mbemba élat ya Jehôva. Tamane siman é mam mesese bia ye yen ye bo nféféñ éning Nzame a kiagh bia ! Bible a kiagh naa : « Moan ézing [. . .] aa ye ki fe ning fave ayôm melu, n’nôm ézing wa, waa ye ki wu avôô. » Bia ye « long menda ye tobe été [ye] béñ bilé bi vino ye dzi bibuma bi y’été. » Biaa ye « ki sèñ a zeze » amu « Jehôva a ye borane » bia. A kiagh bia éning é ne mvoa, ndzalan, é bele fe ayilgha. « Amben kaa naa be luè ñe », a ye yem é dzam kada môr a yi, ye « dzale mekômgha é dzôm ésese da ning » (Esaïe 65:20-24 ; Bya 145:16).

13. Aval avé nten Esaïe 65:25 wa lere mintsenan bôr ba bo éning deba éyong ba sum sèhane Jehôva ?

¹³ Évuvuèñ ye nkaman. Y’avole nsisim Nzame, abuiñ y’é bôr be mbe be bele mefulu betsit melu ô mvus, be mana bo bura mitsenan bining bieba (A lang Esaïe 65:25). Be nga sèñ ngu’u naa be tsen mbimbia mefulu meba (Bero. 12:2 ; Beéph. 4:22-24). Bebela a ne naa, bôr a minsem ébe be ne ayong Nzame, bia ye tsini naa bia bo bikop. Ve, Jehôva a nga kôan « bôr meval mesese » ngalan édzing y’é mvoa déé se ki man (Tite 2:11). A ne akengha fave sugha Nzame a ne bo !

14. Aval avé nten Esaïe 65:25 é nga dzalbane nfa moadzang ézing ?

¹⁴ Ye boan bebôr be ne faa tsen aval bôr be ne ? N’fasghane nlang wi. Étong mong ézing, a nga bira ke mimbokh a bele mimbu 20, a mbe a bele édedèè mbia abo dulu a too fe édedèè nget. Be nga fet ñe minbokh amu naa a nga wup metua, a buiñ menda, ye bo mbia bemam mefe. A mbe nkoghane naa a yirane ye môr asese. Éyong ôsua a nga wokh é bebela a so Bible été, ye sum naa a tobe bisulan Bengaa Jehôva, a mbe a bele ndzi-n’nem naa a yenang é dzam é ne ñe bo naa a tsini naa a ning ; a kang Jehôva a paradis ya nsisim été. Niène a nga duban, a nga bo éé siman aval nten Esaïe 65:25 é nga dzalban nfa wèñ. Éé mbe fe é môr a ne nget a fônane mbwémbwém, ve, a nga bo é môr a ne évuévuéñ a fônane ntôma.

15. Amu dzé bia kômô bane bôr befe naa be zu kuane bia a paradis ya nsisim été, ye naa, aval avé bi ne bo dzam té ?

¹⁵ Esaïe 65:13 a sum ye bifiè bi : « É dzam di éde Sugha Nti Jehôva a dzô. » Éfus 25 da man ye bifiè bi : « Éde Jehôva a dzô. » Mengiagh mèñ ma dzalban éyong ésese (Esaïe 55:10, 11). Paradis ya nsisim a ntoo é dzam é ne bebela. Jehôva a nga lat é nda-bôr daa fônane ki éfe a si va. Ayong dèñ été, bi ne bele mvoa, mevakh, ye wôrane nkaman ézizang émo é ne nget été (Bya 72:7). Akal mam meté, éde bia kômô vole abuiñ bôt naa be zu kôane bia é nda-bôr bekristen dèè été. Bi ne de bo éyong bia bembe naa bia vole bôr naa be bo beyeghe (Mat. 28:19, 20).

AVAL BI NE VOLE BÔR A ÑII A PARADIS YA NSISIM ÉTÉ

16. Dzé é ne vole bôr naa be kômô ñii a paradis ya nsisim été ?

¹⁶ Kada môr y’ébe bia a ne bo dzam ézing naa a ve naa, bôr be kômô ñii a paradis ya nsisim. Naa bi bo dzam té, bia yiène vu Jehôva. Aa yemle ki môr ézing naa a bo môr y’Ékôan dèñ. Ndaane de, a ve naa ôtetak-ôtetak, bôr be « kômô zu » ébe ñe (Jean 6:44 ; Jér. 31:3). Éyong é bôr be bele mbemba min’nem ba yem  édzing Jehôva a bele, y’é mbemba môr a ne, bébién étam ba kômô zu ébe ñe. Aval avé bia, y’é mbemba mefulu mèè, y’é mbemba abo-dulu bi bele, bi ne ve naa bôr be kômô ñii a paradis ya nsisim été ?

17. Aval avé bi ne ve naa bôr be kômô ñii a paradis ya nsisim été ?

¹⁷ Aval évoo bi ne ve naa bôr be kômô ñii a paradis ya nsisim été, é ne naa, bi ñong é bobedzang ye bekal bèè be ya nsisim y’édzing ya mbemba n’nem. Éyong ôsua bôr ba tare zu bisulan bia, bia kômô naa be wôran aval é bôr béé mbe ki bekristen be nga wôran, éyong be nga tare tobe ékôan bekristen ya Corinto nge ki Corinthe ye melu mvus. Be nga dzô naa : « Nzame a ne faa ézizang denan » (1 Becor. 14:24, 25 ; Zach. 8:23). Éde, bia yiène tsini ôsu naa bia béé melepgha ma dzô naa, « bi tsini naa bia tobe mvoa, bevoo y’éba bevoo » (1 Beth. 5:13).

18. Dzé é ne ve naa bôr be kômô ñii Ékôan dèè été ?

¹⁸ Éyong ésese, bia yiène dzeng naa bi yen bobedzang ye bekal bèè be ne bekristen ane Jehôva a yen be. Bia bo de éyong bia bembe ébe é mbemba mefulu meba, se ki bikop bieba, amu bikop bieba bia ye sughlane dzang melu ma zu. Bi ne kôm mintsiè misese bi ne bele ézizang dèè y’édzing, éyong bia lere « mbemba fulu bevoo y’éba bevoo, bia tebe étéñ deba ye dzamane fe bevoo y’éba bevoo éyong ésese » (Beéph. 4:32). Nge bi bo de, é bôr ba kômô naa be belane fe bo aval té, ba ye kômô ñii a paradis ya nsisim b.

 TOBEGHE A PARADIS YA NSISIM ÉTÉ

19. (a) Aval ane bia yen de nkaalé ô ne nlô-adzô naa, «  Be nga ke, be bereya so », za dzam bôr bézing be nga dzô éyong be nga bulan a paradis ya nsisim été ? (b) Za dzam bia yiène ñong nkighane naa bia bo ? (A daghe fe évaghle).

¹⁹ Bia bira ve akiba akal é paradis ya nsisim wèè ! A ne édedèè mbeng ému a lôr melu mvus, ye naa éndagha, bebo bisèñ Jehôva be ne été, be nga dang-hang abuiñ a lôr abim be mbe melu mvus. Éde, bia kômô tsini naa bia ve akiba akal é paradis ya nsisim Jehôva a va ve bia alé. É môr asese a kômô tobe évuvuèñ, mevakh, mvoa ye nkaman, a yiène ñii a paradis ya nsisim été, a kaa ki ñe vaghle kuiñ môs ézing ! Tobeghane nkee, amu Satan a ve mengu’u mèñ mesese, naa a vèè bia été (1 Pierre 5:8 ; Mel. 12:9). Biaa yiène ki ñe likh naa a wun bia. N’tsinighane naa bia sèñ ngu’u naa bi kame mbeng, nfuban y’é mvoa é ne a paradis ya nsisim été.