Me nga byale mbu 1955, me too mesughlan ye bobefam belal. Me nga vem nfa nkièñ ye mang ya Finlande, abeng-si ba luè ému naa kisoan ya Vantaa.

Mema a nga duban ye bo moan Bengaa Jehôva, avitsang mimbu kaa naa me byale. Ve, pepa a mbe a tele bebela é ngam ayat, éde éé dzi ki yebe naa mema a yeghe Bible ye bia, nge ki naa, a ke bia bisulan bi y’ékôan. Éde a mbe éé yeghle bia be bebela be ne tsin a Bible été éyong pepa éé mbe ki a nda.

A sum ye mong, ye zu kuiñ abong di, me nga tep naa ma bo Jehôva melo. Éfônan, éyong me mbe me bele mimbu zangbwa, n’yeghle wom a nga bira wokh ma abé, amu me nga tep naa ma dzi verilättyjä (a ne crêpe ézing ya Finlande ba yam ya mekî). Y’é wo wèñ ôvoo, a nga dzeng naa a wuè m’anu ya ngu’u, y’éwi évoo ki, a nga dzeng naa a ñuat ma bidzi bité anu ya ngu’u. Éde me nga samle ñe énam, a ne élum é nga ku ôsi.

Pepa a nga wu éyong me mbe me bele mimbu 12. A kôre ye vèè, éde me nga sum naa ma ke bisulan bi y’ékôan. Bobedzang be y’ékôan be nga lere ma édzing, mbemba fulu ye vole me naa me vem a nsisim été. Me nga sum naa ma lang Bible môs ôsese ye yeghe fe mban, mebakh me y’ékôan. Mbemba mefulu meté, me nga vole me naa me duban  me bele mimbu 14, é Ngoan muom é too melu 8, ye mbu 1969.

Niène me nga man besikôlô, éde me nga sum ésèñ mpwaghe mefan. Fave ayôm besono ôsu, éde me nga ke é vôm be mbe béé yi avole é kisoan Pielavesi, bebéñ ézizang Finlande.

A Pielavesi, éñe me nga yen é minenga a sughlane bo ngal wom, Sirkka e wéñ. Me nga dzing me tèè é mbemba mefulu a mbe a bele, ane asili ñu, ya fe naa a mbe édedèè éwôlô a nsisim. Éé mbe ki é dzeng akum y’é si ñi. Bia bebèñ, bii mbe bii kômô sèhane Jehôva abim sese bii mbe de bo. Ye naa, bii mbe nkoghan naa bia bo é dzam sese be mbe bia sili naa bi bo. Bi nga lughan é Ngoan lal, é too melu 23, ye mbu 1974. Ndaane naa bia ke a lune de miel nge ki a luna de miel, bi nga vane ke é moan kisoan ba luè naa Karttula, é vôm be nga yi abuiñ avole nfa bekare fuèñ be y’Édjiè.

A sum ye metarga y’alukh dèè, Jehôva a nga lere bia naa a ye bia kale, ye ve bia biôm bi y’a nsôn nge bi tele Édjiè dèñ ôsu (Mat. 6:33). Éfônan, a Karttula, bii mbe ki bi bele metua. Ôsusua, bi mbe bii ke bikena minsini. Ve dèè, éyong avep é nga neman, bi nga yiène bele metua, naa bi ke kanghle mura abeng minkanghle y’ékôan dèè. Ve, bii mbe ki bi bele é mono bi ne ñe kus.

Kaa naa bi nga yane ñe, éde é moadzang a ne me ñamôrô a nga zu bia daghe. A nga kee bia metua wèñ. A mane fe bo mefep mesese. É nga lighi ve naa bia bebièn bi sôm combustible nge ki carburant. Dzam té é nga ve naa bi bele metua bi mbe bii yi.

Jehôva a nga lere bia naa émièn a dzale mekômgha me ya nsôn mèè. Ésèñ dèè é mbe ve naa bi tele Édjiè Nzame ôsu bining biè.

Nté bi mbe sikôlô bempwaghe mefan mbu 1978, n’yeghle wèè ézing Raimo Kuokkanen a, a nga saghe biè naa bi ke a sikôlô ya Galaad. Ye dzam té, ane bi nga sum naa bia yeghe Nges ye bele nsonghane naa bia ke sikôlô té. Ve dzam dèè, mbu 1980, kaa naa bi dzale afep nluène ya ke a Galaad, éde be nga bane bia naa bi ke sèñ ntem ékôan ya  Finlande. A ke kuène naa Bebéthélite béé mbe ki dzale afep nluène ya ke a Galaad. Ve, bi mbe bi kômô sèhane Jehôva é vôm éñ’a yen mvèñ akal dèè. Akal té, éde bi nga yebe de nluène té. Ve dèè, bi nga tsini naa bia yeghe Nges, amu bi mbe bii simane naa, ngeng ézing be ne bia dzô naa bia dzale afep nluène té.

Ayôm mimbu ôsu vèè, éde Tsîn Ékôan é nga wiè Bebéthélite zen, naa baa fe, be ntoo dzale afep nluène naa ba ke a Galaad. Niène bi nga wokh fuèñ té, ane fe bi nga dzale afep nluèn, se ki amu naa ésèñ ya Béthel dé mbe ki déé ve bia mevakh. Kaa, bi nga kômô fave be lere naa bi ne bemem, ye naa bi ne nkoghane naa bia ke sèñ é vôm avole da dang yi abuiñ. Asughlan, ane be nga luè bia a sikôlô ya Galaad, ye kuiñ nsama nomo 79, é Ngoan ébuu, ye mbu 1985. Ane be nga lôm bia a Colombia nge ki Colombie.

A Colombia nge ki Colombi, be nga tare bia lôm ntem ékôan. Me nga dzeng naa ma tugha bo ésèñ dam, ve niène me nga bo mbu mboo ntem ékôan, éde me nga wôrane naa bi nga yi naa bi tsen. A mbe éyong té étam éning dam, me nga sili naa be tsen ma ésèñ. Ôsu vèè, be nga lôm bia ane minlôman kisoan ya Neiva, a Huila.

Ma so ma bira dzing ésèñ minkanghle. Éyong me mbe mpwaghe mefan me too nkuèñ a Finlandia nge ki Finlande, é mbe déé kuiñ naa ma kanghle atéé ye kiri ya ke kuiñ alu. Ôyôm tam niène bi nga lughan, ma ye Sirkka bi mbe bii kanghle ngura nté môs ébe abuiñ biyong. Éyong bi mbe bii ke kanghle mevôm me mbe ôyap, biyong bizing, bi mbe bii dzogbe metua wèè été. Dzam té é nga ve naa é tam bia yiène bera wulu é bo étun, ye naa, bii mbe bera sum naa bia kanghle ékuna kikiri é môs mboo.

Éyong bi mbe minlôman, bi nga bera wôrane nsaza bi mbe bii wôran ésèñ minkanghle metam ô mvus. Ékôan dèè é nga vem, ye naa, bobedzang ye bekal bèè be ya Colombia be nga lere bia ngang, édzing ye n’yemane mbeng.

Kaa ôyap ye Neiva, é vôm bi mbe ane minlôman, bekisoan bezing béé mbe ki be bele Bengaa Jehôva. Me mbe méé bira yep a n’nem y’aval mbemba fuèñ a ne kuiñ mevôm meté. Ve, mevôm meté méé mbe ki édedèè mvèñ akal é bôr béé dzi ki byale wéñ. Éde me nga yaghlane naa, môr ye wéñ a bo moan Bengaa kisoan mboo y’été. Me mbe méé simane naa, môr té a nga yiène ning a Neiva naa a yeghe bebela. Akal dzam té éde me nga bera yaghlane naa, niène a duban, a bo éwôlô a nsisim ye bulan é kisoan a nga byale naa a kanghle wéñ. Me nga yiène yem naa, Jehôva a mbe a bele é dzam da dang mbeng ôsimane wèñ akal dam.

Ôyôm tam ôsu vèè, ane me nga sum ayeghe Bible y’étong fam é too éyôla naa Fernando González. A mbe éé ning a Algeciras, kisoan dèè ye bekisoan béé mbe ki be bele Bengaa. Fernando a mbe éé bo ékena a lôr bekilomètre 50 naa a zu sèñ a Neiva. A mbe éé yem a kôman akal ayeghe Bible dèñ ye sum naa a tobe bisulan bisese. Atéé y’é sono ôsua a nga sum ayeghe Bible dèñ, Fernando  a mbe éé kôane bôr be y’é kisoan dèñ naa a yeghle be é mam a mbe éé yeghe.

Fernando a nga duban é Ngoan ôsua ye 1990, mengoan mesaman ôsu vèè, a nga sum meyeghe me Bible mèñ. Ôsu vèè, a nga bo mpwaghe mefan. Amu moan Bengaa a mbe fave mboo a Algeciras, Ntem ékôan ô mbe lôm ngum aval bempwaghe mefan vôm té. É Ngoan bèè ye mbu 1992, be nga wuè ékôan kisoan té.

Ye Fernando a nga kanghle fave é kisoan dèñ ? Kaa dzôm ! Niène a nga lughan, éñe ya ngal be nga ke tobe a San Vicente del Caguán, kisoan éfe déé mbe ki é bele Bengaa Jehôva. Be nga vole naa be wuè ékôan wéñ. Mbu 2002, be nga tele Fernando ndeghe bikôan, éde, ya zu kuiñ ému, éñe ya ngal wèñ Olga, ba tsini naa ba bo ésèñ té.

Dzam té é nga yeghe me naa, é ne éban naa bi yaghlan akal mingura mi mam mizing mia tsinane bisèñ bia bo ékôan été. Jehôva a bo é dzam bii se ki bo. Da yiène amu a ne ésèñ dèñ, se ki ésèñ dèè (Mat. 9:38).

Mbu 1990 be nga lôm bia ane ndeghe bikôan. É kisoan ôsua bi nga ke ane ndeghe bikoan a mbe, Bogotá. Bi nga ko ayem té wong. Ma ye ngal wom bii bele ki ngum aval akeng ézing. Abong té bii be ki vebane naa bia ning a bura bekisoan. Ve, Jehôva a nga dzale é ngiagh dèñ bia yen nten Bephilippien 2:13 da dzô naa : « A ne Nzame émièn, amu nkômane wèñ éñ’a wône mia, éé ve mia ébe étéñ dèè, nkômane ya ngu’u ya bo mam. »

Ôsu vèè, be nga lôm bia a Medellín, é kisoan me va tu ôyô. Abong té é nget da boban bisala, daa ndaghle ki fe bôr be ye kisoan té. Éfônan, éyong ézing, me mbe méé wule ayeghe Bible, éyong bi nga wokh mengèè ma bam é nda me nga ke fep atan. Abong té me yaa barbe ôsi, ve n’yeghe Bible a nga tsini naa a lang abong, a too mvoa. Éyong a nga mane lang, a nga sili ma bidjiigha éyong té a nga kuiñ atan. Niène ôyôm tam ô nga lôt, a nga bera ñii ye boan be boan bebèñ ye dzô me naa : « Djiighe ma, ve me va yiène ke ñong é boan bam. »

Bi nga tebe bitèñ bii mbe dzimle bining bia abuiñ biyong. Éyong évoo y’été, bi mbe minkanghle mimbèñ-mimbèñ, éyong ngal wom a nga zu mbii, éé ko wong. A nga dzô naa môr a nga bii ñe ngèè. Me nga sia sighan. Ve, ôsu vèè, bi nga yem naa é môr a nga bii, éé mbe ki éé song ñe ; a mbe éé bii é môr a mbe éé lôr ñe nfeng.

Ya tam, bi nga yeghe a bo kaa fe ko wong amu é nget da boban bisala. É ngu’u Bengaa ba ning mbia vôm té, amben mam maa kômbane ki, é nga bira bia saghe. Bi nga wokh naa, nge Jehôva a vole be, a ye fe bia vole. Éyong ésese, bi mbe bii bèè melepgha bemvene, a bo nkee ye likh é mam mevoo é mo Jehôva.

Bebela a ne naa, bitèñ bizing bii mbe ki édedèè abé aval bi nga tem naa bia ye bo. Éyong ézing, me nga wokh binenga bebèñ béé yônane ye tèè mboo y’éñi mboo, é nda me nga fep atan. Me mbe ki méé kômô yen ane bôr ba wôman, ve miè-nda a nga yemle  me naa me ke daghe mbè si wèñ. Me nga sughlane yen naa « mewôman » meté me mbe ézizang akôs ébèñ é nga vu é dzam é bôr be too minfeng ba bo.

Mbu 1997, be nga tele ma ane n’yeghle ye Escuela de Entrenamiento Ministerial nge ki École de formation ministerielle b. Me mbe méé bira dzing ma tobe besikôlô be y’Ékôan, ve, méé nga simane ki naa me ne bele maa ya yeghle sikôlô mboo y’été.

Ôsu vèè, be nga tele ma ane superintendente de distrito nge ki Surveillant de district. Éyong be nga vèè ayem té, me nga bulan a ke sèñ ane ndeghe bikôan. Éde, a lôr mimbu 30, me nga bele abuan naa ma sèñ ane n’yeghle ye ndeghe bikôan. Meyem meté me nga so ma abuiñ biboran. Ve, mam méé dzi ki bo fave mvèñ. Lighane naa me dzô mia amu dzé.

Me ne é môt a ne ngu’u, a bira tobe émién mebun. Dzam té é nga vole naa me dang bitéñ bizing bi mbe ndzukh. Ve, biyong bizing me nga dang bo édedèè ayông nfa ya dzeng naa ma kôm mam me y’ékôan. Éyong ézing, ya ngu’u me nga saghe bobedzang naa be bo édzing ya yem meniè é bôr bevoo. Édi da ve me luèñ é ne naa, ane metam meté, éme me mbe ki me bele mefulu meté (Bero. 7:21-23).

Akal bikop biam, biyong bizing me nga bira sili mo ôsi (Bero. 7:24). Tam ézing, me nga dzô Jehôva meyaghlan été naa é dzam é nga ye dang mbeng é ne naa, me bulan ésèñ minlôman dam ye bulan a Finlandia nge ki Finlande. Ngoghe té me nga tobe ésulan ézing y’ékôan. Aval be nga saghe me ô wéñ, é nga ve me ndzi n’nem naa, me nga yiène tsini ésèñ nlôman dam, ya tsini naa ma luman bikop biam. Aval Jehôva a nga tugha yalane meyaghlan mam, é ngen da name ma. Ya fe naa, ma bira dzing aval a nga vole ma a dang bikop biam ya bemba n’nem.

Ma ya Sirkka bia bira ve Jéhôva akiba amu bi nga lôr môra ngap y’éning dèè ésèñ dèñ. Ma bira ve Jehôva akiba akal a nga ve ma é minenga a ne édzing ya sôsôe.

Me nkuna bele mimbu 70, éde me nkuna likh meyem me bele ane n’yeghle besikôlô be y’Ékôan, ya ésèñ ma bo ane ndeghe bikôan. Ve, dzam té daa ve ki me naa me sili mo ôsi. Amu dzé ? Amu naa ma bune ye ndzi n’nem naa é dzam da dang ve Jehôva ôlughu, a ne naa bi sèhane ñe y’asili ñuu, ye naa, bi lughu ñe ye n’nem wèè ô ne ndzalane y’édzing, ye n’yemane mbeng (Michée 6:8 ; Marc 12:32-34). Naa bi ve Jehôva ôlughu, déé se ki éban naa bi bele bura meyem.

Éyong ma siman meyem me nga bira dzing, ma yen naa, méé dzi ki bele meyem meté amu me nga dang yiène me a lôr é bôt bevoo, nge ki faa naa, amu ma me nga dang akeng a lôr é bôr bevoo. Kaa dzôm ! Ndaane de, Jehôva a nga kee ma meyem meté amu é mvam dzèñ maa yiène ki de. A nga kee ma meyem meté amben bikop biam. Ma yem naa nge me nga dzale meyem meté a mbe fave amu avole Jehôva. Aval té éde, é mam me nga ve ma atakh me nga ngône é ngu’u Nzame (2 Becor. 12:9).