1. Za dzam bebyèñ ba kômô akal é boan beba ?

 A BEBYÈÑ, bia yem naa, mia kômô vole é boan benan naa be yem ye dzing Jehôva. Ve bii se ki yen Nzame. Aval avé mi ne vole é boan benan a yen ñe ane ña Môt ye yir ñe bebéñ ?—Jacq. 4:8.

2. Aval avé bebyèñ be ne yeghle é boan beba mefulu Jehôva ?

² Aval évoo é ne éban é ne vole é boan benan a yit Jehôva bebéñ, é ne a yeghe Bible ya be (2 Tim. 3:14-17). Ve, Bible a lere aval afe é ne vole bitong a yeghe a yem Jehôva. Nten Minkana, ésaa a simane é moan wèñ naa, a taa vaghle vuène mefulu Jehôva ma lereban ébe avele (Mink. 3:19-21). Bia ye fas meval mézing bebyèñ be ne belane avele naa, be vole é boan beba a yeghe aval môt Jehôva a ne.

3. Aval avé béésa be ne vole é boan beba ?

³ Bible a lere naa, « mefulu mèñ bi ne kaa yen ya mis, bia tugha me yen ébe é biôm a nga vele, amu naa, ma lerebane ngalane é mam a nga bo » (Bero. 1:20) A béésa, é ne bo naa, mina bira dzing mia lôt tam atan ya é boan benan. Beleghane tam té naa, mine vole é boan benan a yen élat é ne ézizang é mbemba mefulu Jehôva ya « é mam a nga bo. » Nfa té, n’yeneghane é dzam béésaa be ne yeghe ya éfônane Yésu.

4. Aval avé Yésu a nga belane avele naa, a yeghle beyeghe bèñ ? (Luc 12:24, 27-30)

 ⁴ Bilighe aval Yésu a nga belane avele naa a yeghle. Éyong ézing a nga sili beyeghe bèñ naa, be daghe be cuervos nge ki corbeau ya mesam (A Luc 12:24, 27-30). Yésu a mbe tu betsit befe nge ki biloa bife, ve a nga top anoan ya é sam beyeghe bèñ be nga tugha yem. Éyong ézing, beyeghe bèñ be mbe yen ane be cuervos nge ki corbeau be mbe béé yele, ye ane mesam me mbe méé fèè mefup été. Ye ô ne yen Yésu é ke a lere be mam meté ya mo nté a nga kobe ? Éde, a nga bo dzé niène a nga mane be tu bifônane bité ? A nga ve beyeghe bèñ môra ayeghle nfa é mbemba fulu ye akap Ésaa wôba a ne a dzôp : Jehôva a ye ve bidzi ye boare besôsôe be-bo bisèñ bèñ, aval a bo de akal be cuervos nge ki corbeau ya mesam me ye mefup.

5. Aval avé bebyèñ be ne belane avele naa, be yeghle é moan wôba é mam ma daghe Jehôva ?

⁵ A béésaa, ye mia ye vu aval Yésu a yeghle ? Mi ne dzô é moan wônan dzam ézing ye avele mina bebièn mia dzing, ane é tsit nge ki élé mia dang dzing. Éyong mia bo de, dzenghane naa, mi lere ñe, é mam bifônane bité, bia yeghle nfa Jehôva. Ôsu vèè, ô ne sili é moan wiè é tsit nge ki élé a dang dzing. Nge wa belane dzam ézing ye avele a dzing a yen, é ne bo naa, a ye tugha bèè éyong wa ye kobe adzô mefulu Jehôva.

6. Za ayeghle bi ne ñong ya éfônane niè Christopher ?

⁶ Ye béésaa ba yiène ñong abuiñ tam naa, be bo mindzeng nfa tsit nge ki élé ézing ye ba kômô belane de éyong ba ye yeghle é boan beba mam nfa Jehôva ? Kaa, déé se ki éban. Yésu éé dzi ki ve môra ayilgha nfa mefulu n’dziène be cuervos nge ki corbeau, nge ki aval be lirios nge ki lis be ne mboane. Bebela a ne naa, biyong bizing é moan wiè a ne buane éyong a bo mindzeng nfa mam me ye avele. Ô ne belane fave ôyôm nsili nge ki a daghe dzôm ézing ye avele naa, ô ngônô dzam ézing. Baghle é dzam moadzang wèè a too éyôla naa, Christopher a simane ye metam a mbe mong : « Mema a nga bo éé dzô bia boan be-mam naa, a vole bia a dzing é mam me ye avele me mbe bia minfeng. Éfônan, éyong bi mbe bebéñ minkôô, a mbe dzô naa : ‘Daghane ane minkôô mi ne ôyap yôp ye mbeng ! Ke Jehôva a ne dzam afe nga ?’ Nge ki éyong bii mbe bebéñ mang, a mbe dzô naa : ‘Daghane ane minkumle mi mang mi ne édedèè ngu’u ! Ye Nzame a se ngu’u ?’» Christopher a dzô naa : « Boan be-mam meté, me mbe méé bira bia name. »

7. Aval avé mi ne yeghle é boan benan a fas avele ?

⁷ Nté é boan benan ba ke ba vem, mi ne ke mia yeghle be naa, be sum tem mam me ye avele, ye ñong meyeghle ébe aval môt Jehôva a ne. Mi ne ngônô avele ézing Nzame, ye sili é boan benan naa, « Dzé dzam té da yeghle mia nfa Jehôva ? » Mi ne yaghane ye tobe mevakh éyong mia ye wokh é dzam ba dzô—Mat. 21:16.

8. Za dzam béésaa Israelitas be mbe bo, nté be nga wulu a « zen » naa ba ke bikena ?

⁸ Be nga saghe béésaa Israelitas naa, be yeghle é boan beba bifiè bi ye metsing Jehôva éyong be nga wulu « a zen » (Deut. 11:19). Mezen me nga bo méé kighane mefan me ye Israel. Be mbe yen abuiñ mendzang betsit, anoan ya mesam. Éyong menda me-bôt be Israelitas be mbe béé ke bikena béé lôt mezen meté, be mbe ñong tam té naa ba véé ébe é boan beba, nkômane ye a yem Jehôva  ngalane avele dèñ. É ne bo naa, mi bele aval biyong bité naa, mi belane avele nfa ye a yeghle é boan benan. Fasghe aval béésaa bézing be bo-hang de.

9. Za dzam mi ne yeghe ya éfônane Punitha ye Katya ?

⁹ Niè ézing a too éyôla naa Punitha, a tobe é môra kisoan ye India, a dzô naa : « Éyong bia ke fep é mvong bôt dèè a dzèè, bia yen de ane éyong ya vole é boan bèè, a yeghe mbemba be-mam nfa avele Jehôva. Ma wôrane naa, é boan bam ba tugha yem wokh avele, éyong be ne ôyap ye bura mezen me ye bekisoan me ne mindzalane ya bôt, ya bemetua. » A bebyèñ, é ne bo naa, é boan benan baa ye ki vaghle vuène é tam be nga lôt ya mina meval mevôm meté. Katya, kal dzaa ya Moldavia nge ki Moldave, a dzô naa : « É mam ma bira simane ye éyong me mbe mong, ane metam me nga lôt ya bebyèñ bam a dzèè. Ma bira be ve akiba amu be nga yeghle ma atéé yô mong, a sim ye bili é mam Jehôva a nga bo, ye yen ñe ngalane avele dèñ. »

10. Za dzam bebyèñ be ne bo nge é ne be ndzukh naa, be ke ékena ôyap ya kisoan ? (A daghe nkaalé «  Avole akal bebyèñ »).

¹⁰ Éde ô ne bo ya nge wéé se ki ke ékena a dzèè ? Amol, ña fe a too India, a dzô naa : « É vôm me too, bebyèñ ba yiène sèñ tang abuiñ mewala, ye naa, a ke ékena a dzèè é ne bo édedèè nku abé. Ve, a kôm mbemba vôm ya mesam é fèè dzèñ nge ki a nseng é ne bo éban, ane é vôm mi ne belane wô naa, mi bili avele, ye kobe adzô mefulu Jehôva. » Éyong wa tugha daghe, ô ne fe yen abuiñ mam me ye avele bebéñ é vôm ô too, ô ne lere é boan buè (Bya 104:24). Éyong ézing ô ne yen anoan, biwuluwulu, biloa ye abuiñ mam mefe. Karina, éñi a tobe Alemania, a dzô naa : « Mema a bira dzing mesam, éde éyong me mbe mong, a mbe éé lere  ma mbemba mesam é tam sese bi nga ke bia wulu nsama. » A béésaa, mina fe mi ne belane abuiñ bingengeng, ya mebakh ma tiè adzô avele, ékôan é kuleyang naa, mine yeghle é boan benan. Ôwé, a bo bitéñ bisese mi ne bo, mi ne vole é boan benan a bili é mam Jehôva a nga bo. Éndagha, bia ye zu yen mefulu mézing Jehôva mi ne lere é boan benan.

11. Aval avé bebyèñ be ne vole é boan beba naa, be yen édzing Jehôva ?

¹¹ Nfa ye naa, ô vole é boan buè naa, be yen édzing Jehôva, ô ne be lere aval betsit ba kale é boan beba ya édzing (Mat. 23:37). Ô ne fe ngônô mbemba mendzang me biôm bi ye avele bia buane bie. Karina, éñi bi va tare tu ôyôp a dzô naa : « Éyong bii mbe bi ke bia wulu minseng, mema a nga saghe me naa, me sim ye bili aval kada sam daa fônane ki ya édi avoo, ye aval mbeng wèñ wa lere édzing Jehôva. Mimbu mi lôr-hang, ve me ngene ma tugha bili mesam, mendzang meba, aval be ne mboane ya minsin mieba. Me ngene ma simane ma nté mbé Jehôva a dzing bia. »

12. Aval avé bebyèñ be ne vole é boan beba a yen akeng Nzame ? (Bya 139:14) (A daghe fe évaghle).

¹² Voleghe é boan buè a yen akeng Nzame. É ne bebela naa, Jehôva éñe a dang akeng ya bia (Bero. 11:33). Éfônan, ô ne dzô é moan wiè aval mendzim ma bet a dzôp ye venghane minkut, ye ane minkut mité mia kôre vôm ézing naa mia ke vôm afe kaa ve ngu’u (Job 38:36, 37) Ô ne fe ngônô nté mbé é ñuu moan môt é ne mboane mbeng (A lang Bya 139:14). Fasghe aval ésaa ézing a too éyôla naa Vladimir a nga bo de. A dzô naa : « Môs ézing é moan wèè a nga ku misini, ane a nga dzukh. Niène ôyôm melu me nga lôt, aveng é mane let. Ma ya ngal wom, bi nga belane dzam té naa bia lere é môan wèè naa, Jehôva a nga vele bia aval da ve naa, é ñuu dèè é ne let étam. Bi nga lere ñe naa, biaa be yen é dzôm ézing moan môt a bo-hang, é ne bo aval dzam té. Éfônan, metua éé se ki kômbane émièn niène a wu-hang. Dzam té é nga vole é moan wèè a wokh akeng Jehôva. »

13. Aval avé bebyèñ be ne vole é boan beba a yen é ngu’u Nzame ? (Esaïe 40:26)

¹³ Jehôva a bane bia naa bi bere mis ôyôp ye fas aval é môra ngu’u dèñ da biñ atétéñ sesese ya dzôp naa, be tobe é vôm da yiène (A lang Esaïe 40:26). Ô ne saghe é boan buè naa, be bo béé daghe dzôp ye binane. Baghle é dzam Tingting, kal dzaa ya Taiwan, a simane ye é tam a mbe mong : « Môs ézing mema a nge ke ma afan été. Niène alu é nga kuiñ, bi nga tugha yem yen atétéñ ya dzôp, akal éyèè ya kisoan déé mbe ki. Dzam té é nga boban, é tam me mbe méé yep a n’nem ye sili mamièn nge ma ye faa tsini naa ma sèhane Jehôva ya sôsôe, amu é bong bevoo be mbe béé yemle me naa, me bo é dzam da ve Jehôva n’nem abé. Mema a nga saghe me naa, me fas é ngu’u Jehôva a nga belane de naa, a vele atétéñ sese té, ye simane me naa, A ne fe belane é ngu’u dzèñ naa, a vole ma a dang minzukh misese ma tubane mie. Niène bi nga mane bili avele ékena té, me nga wôrane naa, me nga tugheya yem Jehôva, dzam té é nga wônô nkighane wom naa ma sèhane Jehôva. »

14. Aval avé bebyèñ be ne belane avele, naa be vole é boan beba a yen naa, Jehôva a ne é Nzame a ne mevakh ?

¹⁴ Avele Jehôva da lere mevakh mèñ ya é mam me luèñ mèñ. Beyem mam be biliyang naa, abuiñ betsit ba tsap, a lang été anoan ya bekoas (Job 40:20). Ye éyong ézing é boan buè be wula wéñ éyong ba yen tsit da tsap ? Éyong ézing be yenang ane moan ésingha a dzirane moan mbang nge ki a yen ane boan bemvu ba yirane. Éyong é boan benan ba ye bera wéñ, nté ba yen ane betsit ba tsap, amu dzé waa belane ki dzam té naa, ô simane be naa bia sèhane é Nzame a ne mevakh ?—1 Tim. 1:11.

15. Dzé é ne vole bebyèñ naa be yem ôsiman é boan beba be bele ? (Minkana 20:5) (A daghe fe évaghle).

¹⁵ Biyong bizing é ne bo ayèñ akal bebyèñ naa be tsini é boan beba naa be  kulu é mam me ne be min’nem nfa minzukh ba tubane mie. Nge aval étéñ té éde ô tele, wa yiène bo dzam naa, ô kulane mesiman é boan buè (A lang Minkana 20:5). Ébe béésaa bézing, é wôla be bo ébubu naa, be buane dzam té éyong ba buane avele ya é boan beba. Amu dzé ? Akalgha évoo ye été é ne amu bebyèñ ya boan be ne bem ôsimane wôba fave ébe dzam daa. Ésaa ézing ya Taiwan a too éyôla naa, Masahiko a tu akalgha éfe : « Éyong bia lôt tam a nseng ya é boan bèè, bii ke bia wulu minkôô nge ki a wulu nsa mang, ba wôrane naa, min’nem mi bôô be ôsi. Metam meté, é ne bia ébubu naa, bi yem é mam ba tem ye wôrane. » Katya, éñi bi va tu ôyô, a dzô naa : « Mema a nga bo éé ke ma a mbemba parque. Vôm té , éyong n’nem ô nga silbane ma ôsi, é mbe ma ébubu naa, me dzô ñe é dzam da lôrane ma a sikôlô nge ki é dzam da kele ma n’nem ôyô. »

16. Aval avé menda me-bôt me ne yua ye tsap éyong ba belane avele Jehôva ?

¹⁶ Avele Jehôva é ne fe ve menda me-bôt é tam ma yua ye tsap, méé wônô fe élat é nda bôt dzeba. Biblia a dzô naa, « é tam ba wéñ é ne », « é tam ba dzem é ne » fe (Eccl. 3:1, 4, atoan). Ngalane bisèñ bi ye é mo mèñ, Jehôva a nga vele mbemba mevôm a si, é vôm bi ne bo é mam bia dzing. Abuiñ menda me-bôt ma dzing ma tobe mbemba mefan été, be mèè, mevôm me ne minkôô, nge ki minsa mi mang. Bong bézing ba dzing ba mare ye tsap be parque, a daghe betsit, nge ki a djua asuiñ, nge ki mang. Kié za mbemba dzam, naa éyong bia ke bia wulu atan, bi ne lôt mbemba tam ye avele Jehôva !

17. Amu dzé bebyèñ ba yiène vole é boan beba naa, be buane avele Nzame ?

¹⁷ Nféféñ éning Nzame, bebyèñ ye boan ba ye buane avele Jehôva aval baa be ki de tare bo môs ézing. Éde, biaa ye ki fe bele akalgha naa, bia ko betsit wong, nge ki naa, ba, ba ko bia wong ane ému (Esaïe 11:6-9). Bia ye buane é mam Jehôva a nga bo, mbèmbèè (Bya 22:26). Ve, a béésaa, mi taa yane tam té naa, mine sum vole é boan benan a buane avele. Nté wa belane avele naa, ô yeghle é boan buè nfa Jehôva, é ne bo naa, be yebe é dzam kéza David a nga dzô di : « A Jehôva, mimboane mizing miaa se ki ane éé muè »—Bya 86:8.