Kɔ no mu nsɛm no do

Nhyiamu Ma Hɔn A Woewie Gilead A Ɔtɔ Do 134​—“Hom Nsũa Hɔn Gyedzi”

Nhyiamu Ma Hɔn A Woewie Gilead A Ɔtɔ Do 134​—“Hom Nsũa Hɔn Gyedzi”

Wɔyɛɛ nhyiamu maa hɔn a wowiee Ɔweɔn-Aban Gilead Bible Skuul a ɔtɔ do 134 no Memenda, March 9, 2013, wɔ Jehovah Adasefo adzesuabea a ɔwɔ Patterson, New York no. Jehovah Adasefo dze dɛm skuul yi tsetse hɔn asomfo a hɔnho akokwaa no ma hɔnho wea wɔ ɔsom edwuma no mu. Sɛ yɛdze anyɛnkofo, ebusuafo, nye ahɔho afofor a wɔbaa nhyiamu no ase no nyinara kã skuulfo a wowiei no ho a, nna hɔn dodow si 9,912.

Mark Sanderson, a ɔyɛ Jehovah Adasefo Akwankyerɛ Kuw no munyi na nna ɔyɛ eguamutsenanyi ma nhyiamu no. Ɔkaa etsiefo no aber a wɔtseew Gilead Skuul no fofor wɔ mfe 70 a abɛsen kɔ mu wɔ February 1, 1943 no. Dɛm da no, Nathan Knorr a nna ɔda skuul yi ano no kãa nsɛm yi dze kyerɛɛ skuul no ne tsirmpɔw: “Yenyaa edwumayɛfo pii wɔ haban no mu a, nkyɛ yebotum [dze Nyankopɔn n’ahenman no ho asɛmpa no] edu nyimpa ɔhaha nye mpempem pii nkyɛn. Ewuradze n’adom ntsi, yebenya pii.” Aso Onua Knorr n’asɛm no aba mu?

Susu nhwɛdo yi ho hwɛ. Wɔtseew skuul yi fofor no, annkyɛr na Onua Knorr kɛseraa Mexico dɛ ɔrokɔhwehwɛ mbea ahorow a wobotum dze asɛmpatserɛwfo a woewie Gilead no akɔ. Wɔ ne nseraa no mu no, wɔyɛɛ nhyiamu bi wɔ Mexico City. Wɔmaa asafo biara a ofi Mexico City rokɔ hɔ no tsentsen yɛ kilomita 240 (akwansin 150) anaa dza onndu dɛm no baa nhyiamu no bi. Nyimpa a wɔbae no dodow sii 400. Ofitsi aber a hɔn a wowiee Gilead a odzi kan no kɔr Mexico no, mfe eduosuon nye yi. Ndɛ, sɛ wɔkã dɛ wɔresan ayɛ nhyiamu fofor wɔ dɛm bea kor yi ara a, wobotum enya nyimpa bɛyɛ 200,000 ma wɔaaba ase!

“Ebɛnadze Na Ɔdze Wo Nsamu No?” Anthony Griffin, a ɔyɛ United States Nkorbata Egyinatukuw no munyi no na ɔmaa ɔkasa yi, na nna n’asɛntsir no gyina Exodus 4:2 do. Wɔ dɛm kyerɛwsɛm no mu no, Nyankopɔn bisaa Moses dɛ: “Ebɛnadze na ɔdze wo nsamu no?” Moses yii ano dɛ: “Poma a.” Jehovah dze dɛm poma no gyinaa hɔ maa tum nye edwuma a ɔdze hyɛɛ Moses ne nsa no. (Exodus 4:5) Aber a Moses dze no tum no dzii dwuma dze hyɛɛ Nyankopɔn enyimnyam no, osii no yie. Naaso aber a ɔdze no tum no hyɛɛ noho enyimnyam na ɔkasaa tsiaa no nuanom no, Jehovah enyi annsɔ no. Iyi ho nhwɛdo na osii wɔ “Meriba” no.​—Nkanee 20:​9-​13.

Onua Griffin dze Moses no poma no totoo ntsetsee a Gilead esuafo no nsa akã no ho, na ɔhyɛɛ esuafo no nkuran dɛ mma wɔmmfa hɔn tum no nnhyɛ afofor do. Mbom no, otuu hɔn fo dɛ: “Fa dza wɔdze ahyɛ wo nsa no hyɛ Jehovah enyimnyam na fa dzi no nyi, na ɔno bɛma aakɔ do ayɛ nhyira ama hɔn a ebɔsom hɔn no.”

“Kaa Manna No.” Stephen Lett a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no kãa esũadze anan bi a yebotum enya efi manna no mu. Nyankopɔn nam anwanwa kwan do dze manna no maa Israelfo no wɔ sar no do.

  • Kɔ do yɛ edwumadzen. (Nkanee 11:8) Sɛ nna Israelfo no botum enya manna no do mfaso a, nna ɔsɛ dɛ wɔkɔ ntsɛm kɔboaboa bi ano, na wɔyɛ ho edwuma ansaana oeetum edzi.​—Exodus 16:21.

  • Mma nnhwinhwin nntsia ndzɛmba a Jehovah dze ma hɛn no da. (Nkanee 11:​5, 6) Israelfo no hwinhwiin wɔ manna no ho, naaso Nyankopɔn faa nhwinhwin no dɛ otsia nankasa. Tse dɛ manna no, ɔnnyɛ aber nyina na hɛn enyi bɛgye sunsum afamu edziban a hɛn nsa kã no ho, naaso mfaso wɔ do aber nyina. Ɔsɛ dɛ hɛn enyi sɔ adze biara a Jehovah dze bɛma hɛn no.

  • Nya awerɛhyɛmu koraa dɛ Jehovah dze w’ehiadze bɛma wo. Nyankopɔn maa Israelfo no nsa kãa manna no dabiara da a ɔannto mu da kor mpo. Nna odu da a adze bɛkye ma oeedzi Ahomgyeda no a, ɔma wonya manna no mbɔho ebien. (Exodus 16:22-​26) Dɛmara na hɛn so, yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ Jehovah bɛma hɛn nsa akã hɛn ehiadze.​—Matthew 6:​11.

  • Asoɔdzen nnkowie nhyira mu da. (Exodus 16:19, 20, 25-​28) Israelfo a wɔkɔr dɛ wɔrekɛtase manna wɔ Ahomgyeda no ennya hwee, mbom no Jehovah enyi annsɔ hɔn. Na hɔn so a wɔdze manna no bi siei ma adze kyee do wɔ nda enum wɔ dapɛn no mu no hun dɛ ɔadɔ mbowaba, na ɔabɔn.

Afei Onua Lett hyɛɛ esuafo no nkuran dɛ wɔnkaa esũadze a yenya fi manna no mu no. Sɛ wɔyɛ dɛm a, Jehovah ‘bobue ɔsor ntokura ama hɔn, na oehue nhyira ama hɔn a worinnya bea a ɔsõ a wɔdze bɛgye.’​—Malachi 3:​10.

“Yɛ Krado Ma Wiadze Fofor No Mu Asetsena.” William Samuelson, a ɔhwɛ Dwumadzibea a Wɔhwɛ Theocracy Skuul Ahorow Do no do no kyerɛkyerɛɛ mu dɛ, ɔwɔ mu dɛ hɛn nyinara ayɛ krado ama wiadze fofor no mu asetsena dze, naaso no ho hia dɛ yɛyɛ krado ankasa dze nam dɛ yebesiesie hɛnho. Iyi hwehwɛ dɛ yɛma hɛn ‘adwen mu tsew.’​—1 Peter 4:7.

Ɔkwan a yɛbɛfa do ayɛ hɛn adze wɔ hɛn sintɔ ahorow ho no na ɔbɛkyerɛ dɛ yɛwɔ adwenmutsewee. Ɔnnsɛ dɛ yɛdze hɛn sintɔ ahorow no nyina ho sombo bɔ Satan anaa no wiadze a odzi do no, na yenya adwen dɛ yɛrotweɔn ekesi dɛ sintɔ ahorow yi befi hɔ wɔ wiadze fofor no mu aber a Nyankopɔn eyi Satan na no wiadze no efi hɔ no. Seseiara mpo yebotum akõ etsia suban bɔn ahorow bi tse dɛ pɛsankonya, aber a yɛbɔ mbɔdzen dɛ ‘yɛbɛhyɛ nyimpa fofor no.’​—Ephesusfo 4:​24.

“Fa Wo Kyerɛwdua No To Hɔ.” Mark Noumair a ɔyɛ Gilead kyerɛkyerɛnyi no dze kyerɛwdua yɛɛ mfatoho bi. Ɔkyerɛe dɛ, biribi botum “ekenyan hɛn ma yaakyerɛw hɛnankasa hɛn mbra wɔ asetsena mu.” Sɛ yɛma Jehovah kyerɛw mbra no ma hɛn a, nna ɔkyerɛ dɛ yɛdze ‘hɛn kyerɛwdua no rotɔ hɔ.’

Ɔhen Saul no nhwɛdo no yɛ iyi ho kɔkɔbɔ. Ɔhyɛɛ n’ahendzi no ase no, nna ɔbrɛ noho adze, ɔmmper noho, na ɔdwe so. (1 Samuel 10:22, 27; 11:13) Naaso annkyɛr na ɔhyɛɛ ase dɛ “ɔrekyerɛw nankasa ne mbra,” na ɔyɛɛ dza oye wɔ n’enyiwa do dze hyɛɛ nankasa noho enyimnyam. Nyankopɔn poow no osian n’asoɔdzen no ntsi.​—1 Samuel 14:24; 15:10, 11.

Ɔwɔ mu dɛ esuafo no akɔ do edzi nokwar ebesi ndɛ dze, naaso Onua Noumair kaa hɔn dɛ ɔsɛ dɛ wɔkɔ do yɛ Nyankopɔn n’edwuma no wɔ Nyankopɔn no kwan do. Ɔhyɛɛ esuafo no nkuran dɛ: “Hom nhwɛ yie na hom ennsusu dɛ, sɛ Nyankopɔn nye obi reyɛ edwuma a nna ɔkyerɛ dɛ ɔgye no to mu.” Dɛ nhwɛdo no, aber a Moses nam anwanwa kwan do maa nsu fii ɔbotan no mu bae no, oenndzi Nyankopɔn n’akwankyerɛ do. Ne nsa kãa dza ɔrohwehwɛ no dze, naaso oennya Jehovah nhyira.​—Nkanee 20:​7-​12.

“Yɛkã Asɛm A Ɔbɔfo A Orutu Nam Ɔsor Finimfin No Dze Ndze Kɛse Kã No Bi.” Sam Roberson a ɔyɛ Gilead kyerɛkyerɛnyi no dze ne kasa no gyinaa Nyikyerɛ 14:​6, 7 do. Afei ɔmaa esuafo no yɛɛ hɔn Ahendzi no ho asɛmpaka edwuma a wɔayɛ no ndaansa yi no ho ɔyɛkyerɛ. Dɛ nhwɛdo no, aber a wɔyɛɛ osuanyi no kor oprehyɛn wiei na ɔda asopitsi rotweɔn dɛ ɔbɛtse apɔw no, odzii nɛɛse bi dase. Nna nɛɛse no fi Peru, ntsi odzii kan dze jw.org wɛbsaet no do mfonyin bi kyerɛɛ no. Mfonyin no kyerɛ asɛnka edwuma a wɔreyɛ no wɔ Chachapoyas wɔ Peru no. Iyi buee kwan ma ɔnye nɛɛse no nye no kun hyɛɛ Bible adzesua ase.

“Adaadaa Me, Na Mennhu Ekyir.” (Jeremiah 20:7) Allen Shuster, a ɔyɛ United States Nkorbata Egyinatukuw no munyi no bisabisaa awarfo ahorow ebien bi a woewie skuul no nsɛm. Dɛm esuafo yi susuu dɛ Jehovah “adaadaa” hɔn. Wɔ ebɛn kwan do? Ahyɛse no, nna wɔdwen dɛ Gilead Skuul no bɛyɛ dzen dodoodow ama hɔn. Naaso aber a skuul no hyɛɛ ase no, wonyaa mboa pii ma hɔn ho dwuruuw hɔn. Iyi maa wonyaa skuul no do mfaso. Aber a Onuabaa Marianne Aronsson rekyerɛ Gilead ntsetsee no ho enyisɔ no, ɔkãa dɛ: “Sɛ mepɛ biribi esũa a, mennkɛberɛ ho koraa​—osiandɛ meebohu dɛ nkyekyɛmu biara a ɔwɔ Bible no mu no tse dɛ akoradze.”

“Hom Nsũa Hɔn Gyedzi.” David Splane a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi na ɔmaa ɔkasa tsitsir no, na ɔdze n’asɛntsir no gyinaa Hebrewfo 13:7 do, hɔ kã dɛ: “Hom nkaa hɔn a wɔhwɛɛ hom do a wɔkãa nyamesɛm kyerɛɛ hom no; hom nhwɛ hɔn abrabɔ ewiei, na hom nsũa hɔn gyedzi.” Ɔkwan bɛn do na “hɔn a wɔhwɛɛ” Jehovah Adasefo edwuma no do mfe 70 a abɛsen kɔ mu no daa gyedzi edzi?

Wɔ September 24, 1942 no, Nathan Knorr yɛɛ nhyehyɛɛ ma ɔnye hɔn a nna wɔda Jehovah Adasefo edwumakuw ebien a wɔdze dzi dwuma no ano no yɛɛ nhyiamu. Wɔ nhyiamu no ase no, ɔdze adwenkyerɛ bi baa dɛ wɔntsew skuul fofor​—Gilead​—na wɔmfa ntsetse asɛmpatserɛwfo ma wonkedzi asɛmpaka edwuma no enyim wɔ nsaasesin afofor do. Naaso nna tsebea no nnyɛ papa dɛm aber no dɛ wɔbɛtsew skuul yi. Nna Wiadze Kõ a otsĩa ebien no mu ayɛ dzen, ntsi nna nsaase pii wɔ hɔ a ɔbɛyɛ dzen dɛ wɔdze asɛmpatserɛwfo bɔkɔ do. Afei so, wɔ afe 1930 mfe no mu no, nna wiadze nyina sikasɛm no ayɛ basaa. Nna sika so a ahyehyɛdze no wɔ no botum ayɛ skuul yi mfe enum pɛ. Iyinom nyinara ekyir no, enuanom mbarimba no a nna wɔwɔ nhyiamu no ase no daa gyedzi edzi dze nam dɛ wɔdze adwenkor peen Onua Knorr n’adwenkyerɛ no do no.

Hɔn a wowiee Gilead Skuul ahorow a wodzii kan yɛe no so daa gyedzi a yebotum esũasua edzi. Wɔdaa abodwee edzi, kyerɛ dɛ hɔn enyi sɔɔ dza wɔwɔ no na wokwetsiir sika enyiber. (Hebrewfo 13:​5, 6) Hɔn mu pii susuu dɛ wonnkohu hɔn ebusuafo bio, osiandɛ nna ebusuafo no nnyi sika a wɔdze botua asɛmpatserɛwfo no kaar akatua kaw ma wɔaabɛsera hɔn wɔ fie. Na nokwasɛm so nye dɛ, aber a asɛmpatserɛwfo yi mu pii kodur hɔn nsaasesin mu no, woennhu hɔn ebusuafo ara mfe 10 anaa 15. Naaso nna wɔwɔ gyedzi dɛ, Jesus bɔkɔ do ahwɛ hɔn nye hɔn ebusuafo dɛ mbrɛ nna wɔayɛ aber nyina no.​—Hebrewfo 13:8.

Hɔn a wowiee Gilead a odzi kan wɔ afe 1943 mu no

Onua Splane kãa binom a nna wɔsom wɔ amanandze nsaasesin mu ansaana wɔreba Gilead no ho asɛm, na ɔkyerɛɛ nsɛndzendzen ahorow a wohyiae. Owiei no, ɔkãa kyerɛɛ esuafo no dɛ: “Hom yɛ mberantsɛ nye mbabaa a hom bɔ homho mbɔdzen paa, na hom rebɛkã enuanom mbarimba nye mbaa a wɔsom bo wɔ hɛn mfe 70 abakɔsɛm no mu dɛ wɔakɔ Gilead Skuul no ho. . . . Hom mfa enyigye nsom Jehovah wɔ beebiara a hom bɔkɔ no.”

Aber a Onua Splane dze no dwumadzi no reba ewiei no, ɔmaa woyii video bi. Nna ɔyɛ nyimpa 77 bi a woewie Gilead, a sesei wɔsom wɔ Jehovah Adasefo hɔn edwumayɛbea nkorbata a ɔwɔ United States no hɔn mfonyin na ɔwɔ video no mu. Nna nyimpa beenu bi a wowiee skuul a odzi kan no wɔ afe 1943 mu no mpo hɔn mfonyin kã ho. Aber a mfonyin no riyi no nyinara, nna ndwom a Jehovah Adasefo dze edzi dwuma mfe 70 nye yi no so robɔ. Nna ndwom no yɛ dza wɔdze ano atow.

Aber a wɔdze esuafo no hɔn abɔdzin nkrataa maa hɔn wiei no, hɔn mu kor gyinaa ne mfɛfo a ɔnye hɔn wiei no ananmu kenkaan krataa bi dze kyerɛɛ hɔn enyisɔ. Onua Sanderson dze dwumadzi no nyinara baa ewiei aber a osii do dua dɛ, ɔwɔ mu dɛ mfe 70 etwa mu dze, naaso asɛm a Onua Knorr kãa kyerɛɛ hɔn a wowiee Gilead a odzi kan no da ho ara yɛ nokwar: “Ɔmmfa ho beebiara a wɔnye wo bɔto no, kaa dɛ eyɛ . . . Ahenman no ho ɔdawurbɔfo; ɔyɛ ho kwan a ɔsen biara a abɔdze biara a ɔwɔ asaase yi do botum enya, dɛ ɔbɛyɛ ɔdawurbɔfo na ɔaatow ayɛyi ndwom ansaana Har-Magedon aba. . . . Mber tsentsen a ewɔ ho kwan dɛ ekã asɛmpa yi, kɔ do kã.”