Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 3

NDWOM 35 ‘Hwehwɛ Ndzɛmba A Ohia Paa No’

Sisi Gyinae A Ɔbɛma Jehovah N’enyi Agye

Sisi Gyinae A Ɔbɛma Jehovah N’enyi Agye

‘Jehovah ho suro nye nyansa ahyɛse: Krɔnkrɔnnyi no ho nyimdzee nye ntseasee.’MBƐ. 9:10.

DZA YEBOSUA

Mbrɛ nyimdzee, ntseasee, nye nhumu bɔboa hɛn ma yeetum esisi gyinae pa.

1. Sɛ yerisi gyinae a, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ yɛma ɔtsena hɛn adwen mu?

 YESISI gyinae da biara da. Gyinae ahorow no bi wɔ hɔ a, ɔnnyɛ dzen koraa dɛ yebesisi. Bi tse dɛ edziban a yɛpɛ dɛ yedzi no anapa anaa ber a yɛpɛ dɛ yɛdze da. Naaso gyinae no bi so wɔ hɔ a, ɔnnda famu dɛ yebesi. Gyinae a yebesi no bi botum aka hɛn apɔwmudzen nye hɛn som. Afei so, obotum ama yɛnye hɛn ebusuafo enyi aagye anaa hɛn werɛ ahow. Yɛpɛ dɛ yɛnye hɛn ebusuafo nya gyinae biara a yebesi no do mfaso. Naaso dza ɔkyɛn ne nyinara no, yɛpɛ dɛ yesisi gyinae a ɔbɛma Jehovah n’enyi agye.—Rom. 12:​1, 2.

2. Ebɛn ndzɛmba na eyɛ a ɔbɔboa wo ma eesisi gyinae pa?

2 Sɛ ibotum esi gyinae pa a, ɔsɛ dɛ (1) ihu asɛm no n’enyi do yie, (2) ehwehwɛ Jehovah n’adwen wɔ asɛm no ho, na (3) ehwɛ gyinae a isi a ɔbɔsɔ Jehovah n’enyi. Yɛrebɛka dɛm ndzɛmba ebiasa yi ho asɛm wɔ adzesua yi mu, na ɔbɔboa hɛn ma yeehu mbrɛ yebesi enya nhumu dze esisi gyinae pa.—Mbɛ. 2:11.

HU ASƐM NO N’ENYI DO YIE

3. Fa mfatoho kyerɛkyerɛ siantsir a ɔsɛ dɛ ihu asɛm bi n’enyi do yie ansaana eesi ho gyinae no mu.

3 Sɛ yebotum esi gyinae pa a, adze a odzi kan a ɔsɛ dɛ yɛyɛ nye dɛ yebohu asɛm no n’enyi do yie. Ebɛnadze ntsi na iyi ho hia? Fa no dɛ obi a ɔyar paa ekohu dɔkta bi. Ehwɛ a, dɔkta no bɔsoɛr ara ama no edur aber a orinndzi kan nnhu dza ɔyɛ nyimpa no anaa orimmbisabisa no nsɛm biara a? Ɔrennyɛ biribi a ɔtse dɛm koraa. Ntsi woara so, sɛ ibotum esi gyinae pa a, ɔsɛ dɛ idzi kan hu asɛm no n’enyi do yie. Ibesi dɛn ayɛ dɛm?

4. Dɛ mbrɛ Mbɛbusɛm 18:13 ma yehu no, ibesi dɛn ehu asɛm bi n’enyi do yie? (Hwɛ mfonyin no so.)

4 Mpɛn pii no, sɛ yebotum ehu asɛm bi n’enyi do yie paa a, ɔsɛ dɛ yebisabisa ho nsɛm. Fa no dɛ wɔato nsa afrɛ wo wɔ aponto bi ase. Ɔsɛ dɛ ekɔ anaa? Sɛ innyim obi a ɔrotow pon no anaa nhyehyɛɛ biara a ɔwɔ aponto no ho a, obehia dɛ ibisa obi a ɔroto nsa afrɛ wo no nsɛm bi. Henfa na wɔbɛyɛ aponto no na ebɛn aber na wɔbɛyɛ? Nyimpa ahen na wɔbɛba bi? Woana na ɔbɔhwɛ dza ɔbɔkɔ do wɔ aponto no ase do? Woananom so na wɔbɛba bi? Ebɛnadze na ɔbɔkɔ do wɔ aponto no ase? Wɔdze nsa bɛba ase anaa? Sɛ inya dɛm nsɛmbisa yi ho mbuae a, ɔbɔboa wo ma eehu dɛ ɔsɛ dɛ ekɔ anaa ɔnnsɛ dɛ ekɔ.—Kenkan Mbɛbusɛm 18:13.

Bisabisa nsɛm fa hu asɛm no n’enyi do yie (Hwɛ nkyekyɛmu 4) a


5. Sɛ ihu asɛm bi n’enyi do yie wie a, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ eyɛ?

5 Sɛ ihu asɛm no n’enyi do yie wie a, ɔsɛ dɛ etɔ bo ara susu ho kɔ ekyir. Dɛ mfatoho no, fa no dɛ ibisabisaa mu no, ibohun dɛ nkorɔfo binom a wɔreba aponto no ase no mmfa Bible mu afotusɛm nnyɛ hwee. Anaadɛ obiara nnyi hɔ a ɔbɔhwɛ nsa a wɔbɛkyekyɛ ama nkorɔfo no do. Ihu biribi a ɔkyerɛ dɛ annhwɛ a aponto n’ase bɛyɛ begyabegya anaa? (1 Pet. 4:3) Na sɛ ber a wɔdze aponto no ahyɛ no remma wo kwan ma ennkɔ asafo nhyiamu anaa asɛnka so ɛ? Sɛ isusu dɛm nsɛm yi nyina ho wie a, ɔrennyɛ dzen mma wo koraa dɛ ibesi gyinae pa. Naaso, adze fofor bi so wɔ hɔ a ɔsɛ dɛ eyɛ. Dze besi ha yi, ɔwo ehu asɛm no n’enyi do yie o, na Jehovah so ɛ, ohu no dɛn?—Mbɛ. 2:6.

HWEHWƐ JEHOVAH N’ADWEN WƆ ASƐM NO HO

6. Dɛ mbrɛ James 1:5 ma yehu no, ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yɛserɛ Jehovah dɛ ɔmboa hɛn?

6 Serɛ Jehovah dɛ ɔmboa wo ma hu n’adwen wɔ asɛm no ho. Jehovah ahyɛ hɛn bɔ dɛ ɔbɛma hɛn nyansa ma yeetum dze ehu dza yɛyɛ a ɔbɛma n’enyi agye. ‘Ɔdze nyansa a ɔtse dɛm no ma hɛn kwa na ommbu hɛn enyimtsia.’—Kenkan James 1:5.

7. Ibesi dɛn enya Jehovah n’adwen wɔ asɛm bi ho? Fa mfatoho kyerɛkyerɛ mu.

7 Sɛ ebɔ Jehovah mpaa wie a, ɔsɛ dɛ edze w’enyi to famu hwɛ mbrɛ obesi ebua dɛm mpaabɔ no. Ɔwodze ma yɛnyɛ dɛm mfatoho yi. Fa no dɛ erokɔ beebi, nna ayew, ebɛyɛ dɛn? Bi a ibebisa obi a ɔtse kurow mu hɔ dɛ ɔnkyerɛ wo kwan. Naaso sɛ ibisa no wie a, ebɛdan woho akɔ a eronntweɔn ma ɔnnkyerɛ wo kwan anaa? Oho, yɛnngye nndzi dɛ ebɛyɛ dɛm. Mbom ebɔtɔ wo bo ara etsie akwankyerɛ a ɔdze bɛma wo no yie. Dɛmara so na sɛ eserɛ Jehovah dɛ ɔmma wo nyansa a, ɔsɛ dɛ ebɔ mbɔdzen dɛ ibohu n’adwen wɔ asɛm no ho. Ibesi dɛn ayɛ dɛm? Dza ebɛyɛ nye dɛ ebɔhwehwɛ Bible mu mbra nye afotusɛm a ɔfa w’asɛm no ho. Dɛ mfatoho no, sɛ epɛ dɛ ihu dɛ ebɔkɔ aponto a yeedzi kan aka ho asɛm no anaadɛ eronnkɔ a, dza Bible no ka fa aponto a n’ase yɛ begyabegya, fɛkuw bɔn nye hia a ohia dɛ yɛdze Ahendzi ndzɛmba dzi kan wɔ hɛn asetsena mu kyɛn dɛ yɛbɛyɛ dza hɛnankasa yɛpɛ no, bi a ibotum esusu ho.—Matt. 6:33; Rom. 13:13; 1 Cor. 15:33.

8. Sɛ ihia mboa ama eetum ehu dza Jehovah pɛ dɛ eyɛ a, ebɛnadze na ibotum ayɛ? (Hwɛ mfonyin no so.)

8 Naaso ɔtɔ da a, bi a ibehia mboa ana ehu dza Jehovah pɛ dɛ eyɛ. Ibotum ebisa onua anaa akyerɛbaa bi a noho akokwaa n’adwenkyerɛ. Naaso sɛ wankasa so yɛ nhwehwɛmu a, ɔbɔboa wo paa. Ibotum enya nsɛm pii wɔ hɛn edwindadze ahorow a yɛdze sua adze no mu. Bi tse dɛ Buukuu A Jehovah Adasefo Dze Yɛ Nhwehwɛmu nye Kyerɛwnsɛm A Christianfo Dze Bɔ Bra. Ɔsɛ dɛ ekaa dɛ, dza osi w’enyi do ara nye dɛ ibesi gyinae a ɔbɛma Jehovah n’enyi agye.

Hu Jehovah n’adwen wɔ asɛm no ho (Hwɛ nkyekyɛmu 8) b


9. Yebesi dɛn ehu dɛ gyinae a yɛpɛ dɛ yesi no bɔsɔ Jehovah n’enyi? (Ephesusfo 5:17)

9 Yebesi dɛn ehu dɛ gyinae a yɛpɛ dɛ yesi no bɔsɔ Jehovah n’enyi? Odzi kan no, ɔsɛ dɛ yehu no yie. Bible no ka dɛ: “Krɔnkrɔnnyi no ho nyimdzee nye ntseasee.” (Mbɛ. 9:10) Nokwasɛm nye dɛ, sɛ yehu Jehovah no suban ahorow no yie, dza ɔabɔ ne tsirmu dɛ ɔbɛyɛ, dza ɔpɛ nye dza ɔmmpɛ a, ɔno kyerɛ dɛ yɛwɔ ntseasee ankasa. Dɛm ntsi bisa woho dɛ, ‘Osian dza minyim fa Jehovah ho ntsi, ebɛn gyinae na misi a ɔbɛma n’enyi agye?’—Kenkan Ephesusfo 5:17.

10. Ebɛnadze ntsi na Bible mu afotusɛm ho hia koraa kyɛn dza hɛn ebusuafo pɛ anaa hɛn amambra?

10 Ɔtɔ da a, osiandɛ yɛpɛ dɛ yɛsɔ Jehovah n’enyi ntsi, gyinae bi a yebesi no bɛma hɔn a wɔbɛn hɛn no atse nka dɛ yɛama hɔn nsa esi famu. Bi a awofo bi a wɔwɔ adwen pa bɛhyɛ hɔn ba basia dɛ kyenkyen ara a ɔnwar banyin bi a ɔwɔ sika anaa obotum etua sika kɛse dze ayɛ no ho adze. Naaso ebɔhwɛ mu no, nna dɛm banyin no mpo nnyer no ho wɔ Jehovah no som mu. Ɔyɛ nokwar dɛ wɔbɛpɛ dɛ banyin a ɔbɔwar hɔn ba no tum hwɛ no yie dze, naaso asɛm no nye dɛ, woana na ɔbɔboa hɔn ba no ma ɔaasom Jehovah yie? Jehovah n’adwen wɔ asɛm yi ho nye dɛn? Yebohu no wɔ Matthew 6:33. Dɛm kyerɛwsɛm no tu Christianfo fo dɛ ‘wɔnkɔ do nhwehwɛ Ahendzi no kan.’ Ɔwɔ mu dɛ yedzi hɛn awofo nyi na yebu hɔn a yɛnye hɔn tse hɛn mpotamu no dze, naaso dza ohia hɛn paa nye dɛ yɛbɛma Jehovah n’enyi agye.

HWƐ GYINAE A ISI A ƆBƆSƆ JEHOVAH N’ENYI

11. Ebɛn suban na Philippifo 1:​9, 10 ka dɛ obotum aboa wo ma eehu gyinae a isi a ɔbɔsɔ Jehovah n’enyi?

11 Bible mu afotusɛm a ɔfa w’asɛm no ho no, sɛ isusu ho wie a, obehia dɛ ehwɛ gyinae a isi a ɔbɔsɔ Jehovah n’enyi. (Kenkan Philippifo 1:​9, 10.) Aber a edze nhwehwɛmu a eyɛe no atoto w’asɛm no ho no, nhumu bɔboa wo ma eetum ehu dza obefi gyinae biara ibesi no mu aba. Ɔtɔ da a gyinae no bi wɔ hɔ a, ɔnnyɛ dzen mma hɛn koraa dɛ yebesi. Naaso gyinae no bi so wɔ hɔ a, ɔnnda famu koraa dɛ yebesi. Sɛ asɛm bi yɛ worworann dɛ dɛn ara mpo na sɛ ewɔ nhumu a, ɔbɔboa wo ma eesi gyinae pa.

12-13. Sɛ erohwehwɛ edwuma ayɛ a, nhumu besi dɛn aboa wo ma eesi gyinae pa?

12 Ɔwodze twa dɛm asɛm yi ho mfonyin hwɛ. Fa no dɛ erohwehwɛ edwuma a ɔbɔboa wo ma eetum ahwɛ w’ebusua. Enya edwuma ebien. Ahwehwɛ edwuma ebien no nyina mu na ehu edwuma pɔtsee a no mu biara yɛ, nhyehyɛɛ a ɔwɔ ho, kwan a ibotwa dze akɔ aba nye dza ɔkeka ho. Edwuma no mu biara nntsia Nyankopɔn ne mbra. Naaso no mu kor dze, sɛ inyae a nkyɛ epɛ osiandɛ w’enyi gye dɛm edwuma no ho anaadɛ n’akatua no so. Naaso ansaana ibesi iyi ho gyinae no, ndzɛmba afofor bi so wɔ hɔ a ɔsɛ dɛ isusu ho.

13 Ibotum ebisa woho dɛ: ‘Edwuma no mu biara remma munntum nnkɔ asafo nhyiamu anaa? Mber a meyi esi hɔ dɛ medze bɔboa m’ebusua ma hɔn enyi aagye na wɔaasom Jehovah yie no, edwuma no mu biara bedzidzi akɔ mu anaa?’ Nsɛm a ɔtsetse dɛm a ibebisa no bɔboa wo paa. Ɔremma emmfa edwuma na sika nndzi kan wɔ w’asetsena mu, mbom ɔbɛma edze ‘ndzɛmba a no ho hia paa’ tse dɛ Jehovah no som nye dza w’ebusua no hia edzi kan wɔ w’asetsena mu. Sɛ eyɛ dɛm a, ɔbɔboa wo ma eesi gyinae a ɔbɛma Jehovah n’enyi agye.

14. Sɛ yɛdze nhumu yɛ edwuma na yɛda ɔdɔ edzi a, obesi dɛn aboa hɛn amma yaannyɛ biribi a ɔbɔto afofor fintsidua?

14 Afei so sɛ yɛwɔ nhumu a, ɔbɔboa hɛn ma yeesusu mbrɛ gyinae a yebesi no bɛka afofor no ho amma yaannyɛ biribiara a ɔbɔto hɔn “fintsidua.” (Phil. 1:10) Sɛ yerisisi gyinae wɔ ndzɛmba bi tse dɛ hɛn ntarhyɛ nye hɛn ahosiesie ho a, dza yɛreka ho asɛm yi ho hia paa. Dɛ mfatoho no, bi a yɛwɔ ntar pɔtsee bi a hɛn enyi gye ho anaa kwan pɔtsee bi a yɛfa do siesie hɛnho. Naaso sɛ ɔbɛhaw hɔn a wɔwɔ asafo no mu nye hɔn a wonnyi asafo no mu so ɛ, yɛbɛyɛ dɛn? Nhumu bɔboa hɛn ma yaatse hɔn ase. Ɔdɔ so bɔboa hɛn ma yaahwehwɛ dza oye ma hɛn nyɛnko na yaabrɛ hɛnho adze. (1 Cor. 10:​23, 24, 32; 1 Tim. 2:​9, 10) Sɛ yɛyɛ dɛm a, gyinae a yebesi no bɛkyerɛ dɛ yɛdɔ afofor na yebu hɔn so.

15. Sɛ epɛ dɛ gyinae kɛse bi a iribesi no kɔ yie a, ebɛnadze bio na ɔsɛ dɛ eyɛ?

15 Sɛ irisi gyinae kɛse bi a, ɔsɛ dɛ edwendwen dza a obehia dɛ eyɛ ama dɛm gyinaesi no aakɔ yie no ho. Jesus kaa dɛ ansaana yɛbɛyɛ biribi no, ɔsɛ dɛ ‘yɛsese hwɛ.’ (Luke 14:28) Dɛm ntsi, mber, sika nye ahoɔdzen a obehia dɛ edze hyɛ mu ama dɛm gyinaesi no aakɔ yie no, ɔsɛ dɛ edwendwen ho. Ɔtɔ da a, bi a obehia dɛ enye w’ebusuafo susu gyinae a epɛ dɛ isi no ho. Na iyi bɛma hɔn mu biara ehu dza obotum ayɛ dze aboa wo. Ebɛnadze ntsi na iyi nyina ho hia? Bi a ɔbɛma ehu dɛ gyinae a epɛ dɛ isi no, obehia dɛ eyɛ nsesa bi wɔ mu anaadɛ obehia dɛ isi gyinae fofor koraa. Afei so, sɛ eka gyinae a epɛ dɛ isi no ho asɛm kyerɛ w’ebusuafo na itsie hɔn adwenkyerɛ a, bi a ɔrennyɛ dzen mma hɔn koraa dɛ wɔbɔboa wo ma wo gyinaesi no aakɔ yie.—Mbɛ. 15:22.

SI GYINAE PA

16. Ebɛn ndzɛmba na ɔbɔboa wo ma eesi gyinae pa? (Hwɛ adakaba a wɔato dzin “ Mbrɛ Ibesi Esisi Gyinae Pa” no so.)

16 Sɛ edze dza yɛaka ho asɛm yi nyina yɛ edwuma a, ɔbɔboa wo ma eesi gyinae pa. Sɛ ihu asɛm no n’enyi do yie na ehwehwɛ Bible mu afotusɛm a ɔfa w’asɛm no ho a, ɔbɔboa wo ma eesi gyinae a ɔsɔ Jehovah n’enyi. Afei, ibotum aserɛ Jehovah dɛ ɔmboa wo ma wo gyinaesi no nkɔ yie.

17. Ebɛnadze paa na sɛ yɛyɛ a ɔbɔboa hɛn ma yɛakɔ do esisi gyinae pa?

17 Sɛ mber bi a abɛsen kɔ no isii gyinae pa mpo a, ɔsɛ dɛ ekaa dɛ adze a ɔbɔboa wo paa ma aakɔ do esisi gyinae pa nye dɛ ebɔhwehwɛ Jehovah ne nyansaa na ɔnnyɛ dɛ edze woho bɔto wankasa wo nyansaa anaa dza inyim no do. Jehovah nkotsee na obotum ama eenya nokwar nyimdzee, ntseasee, nye nhumu, na dɛm ndzɛmba yi na ɔbɔboa wo ma eehu nyansa. (Mbɛ. 2:​1-5) Jehovah botum aboa wo ma eesisi gyinae a ɔbɛma n’enyi agye.—Ndw. 23:​2, 3.

NDWOM 28 Nyia Jehovah Bɛfa No Nyɛnko

a MFONYIN NO HO NKYERƐKYERƐMU: Enuanom mberantsɛ na nkataasia bi rohwɛ hɔn fon do. Wɔato nsa afrɛ hɔn wɔ aponto bi ase na wɔrobɔ ho nkɔmbɔ.

b MFONYIN NO HO NKYERƐKYERƐMU: Enuanom mberantsɛ no mu kor reyɛ nhwehwɛmu ansaana oesi gyinae dɛ ɔbɔkɔ aponto no ase anaa ɔronnkɔ.