Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 17

Sɛ Ihyia Ɔhaw A Ennhwɛ Kwan A, Jehovah Bɔboa Wo Ma Eetum Egyina Ano

Sɛ Ihyia Ɔhaw A Ennhwɛ Kwan A, Jehovah Bɔboa Wo Ma Eetum Egyina Ano

‘Ɔtseneneenyi n’ahohia dɔɔ so, naaso Jehovah yi no fi ne nyina mu.’​—NDW. 34:19.

NDWOM 44 Mbɔbɔrnyi Mpaabɔ

DZA YERUBOSUSU HO a

1. Ebɛnadze na yɛgye dzi?

 YƐYƐ Jehovah n’asomfo, ntsi yɛgye dzi dɛ ɔdɔ hɛn na ɔpɛ dɛ yenya asetsena a enyigye wɔ mu. (Rom. 8:35-39) Afei so, yɛgye dzi dɛ, sɛ yɛdze Bible mu afotu bɔ hɛn bra a, ɔboa hɛn. (Isa. 48:17, 18) Naaso, sɛ ɔba no dɛ yehyia ɔhaw ahorow bi a yɛnnhwɛ kwan a, ebɛnadze na yebotum ayɛ?

2. Ɔhaw a yebotum ehyia no, bi nye dɛn? Na ebɛn nsɛm na obotum ama yeebisa hɛnho?

2 Jehovah n’asomfo nyina hyia ɔhaw. Dɛ nhwɛdo no, hɛn busuanyi bi botum ama hɛn nsa esi famu. Obotum so aba no dɛ, yarba bi a no mu yɛ dzen ntsi yenntum nnyɛ pii wɔ Jehovah no som mu. Bio so, atoyerɛnkyɛm bi botum esi ma hɛnho aaka. Anaa mpo dɛ, osiandɛ yɛyɛ Jehovah Adasefo ntsi nkorɔfo bɛtan hɛn enyi. Sɛ ɔba no dɛ yehyia ɔhaw a ɔtsetse dɛm a, annhwɛ a nsɛm a yebebisa hɛnho nye dɛ: ‘Ɔbaa no dɛn na mirihyia dɛm ɔhaw yi? Mayɛ bɔn bi anaa? Anaa Jehovah no bo efuw me?’ Ana ebisa woho dɛm nsɛm yi bi pɛn? Sɛ dɛm na ɔtse wɔ w’afamu a, mma w’abaw mu mmbu atse. Jehovah n’asomfo anokwafo pii so bisaa hɔnho nsɛm a ɔtsetse dɛm.​—Ndw. 22:1, 2; Hab. 1:2, 3.

3. Ebɛnadze na yebotum esua efi Ndwom 34:19 no mu?

3 Kenkan Ndwom 34:19. Kyerɛwsɛm yi ma yehu nsɛntsitsir ebien bi. Ɔno nye dɛ: (1) Atseneneefo hyia ɔhaw. (2) Jehovah gye hɛn fi hɛn haw mu. Ebɛnadze na Jehovah yɛ dze gye hɛn? Adze kor a Jehovah yɛ nye dɛ, ɔkyerɛkyerɛ hɛn ma yehu dɛ yebotum ehyia ɔhaw wɔ hɛn asetsena mu. Jehovah aka akyerɛ hɛn dɛ, sɛ yɛsom no a hɛn enyi bɛgye, naaso ɔannka dɛ yerinnhyia ɔhaw wɔ hɛn asetsena mu. (Isa. 66:14) Mbom asetsena pa a ɔpɛ dɛ yenya no daakye no, ɔno na otu hɛn fo dɛ yɛmfa hɛn adwen nsi do. (2 Cor. 4:16-18) Naaso seseiara a dɛm aber no mmbae no, ɔboa hɛn ma yɛkɔ do som no da biara.​—Kwa. 3:22-24.

4. Ebɛnadze na yebosusu ho wɔ adzesua yi mu?

4 Hom mma yensusu Jehovah n’asomfo anokwafo binom a wɔtsenaa ase wɔ tsetse mber mu nye hɛn aber yi do no ho, na yɛnhwɛ dza yebotum esua efi hɔn hɔ. Adzesua yi bɛma yeehu dɛ, yebotum ehyia ɔhaw a yɛnnhwɛ kwan. Naaso sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do a, ɔremma hɛn nsa nnsi famu da. (Ndw. 55:22) Aber a yerususu Jehovah n’asomfo yinom ho no, bisa woho dɛ: ‘Sɛ emi na asɛm a ɔtse dɛm too me a, nkyɛ mebɛyɛ m’adze dɛn? Ebɛn kwan do na dza wɔyɛe no hyɛ gyedzi a mowɔ wɔ Jehovah mu no dzen? Ebɛn esuadze na ɔwɔ hɔn asɛm no mu a mubotum dze abɔ me bra?’

TSETSE MBER MU

Mfe 20 a Jacob nye no wɔfa Laban a ɔnnka nokwar yɛɛ edwuma no, Jehovah hyiraa Jacob (Hwɛ nkyekyɛmu 5)

5. Ebɛn ɔhaw ahorow na Jacob hyiae wɔ Laban ne nsa ano? (Hwɛ mfonyin a ɔwɔ Ɔweɔn-Aban yi enyim no.)

5 Sɛ yɛkenkan Bible no a, yehu dɛ Jehovah n’asomfo a wɔtsenaa ase wɔ tsetse mber mu no hyiaa ɔhaw a nna wɔnnhwɛ kwan. Ma yɛmfa Jacob dɛ nhwɛdo. Ne papa Isaac kaa kyerɛɛ no dɛ, ɔnkɔwar Laban a nna noara so yɛ Nyankopɔn no somfo no ne ba basia, na ɔmaa no awerɛhyɛmu dɛ Jehovah behyira no paa. (Gen. 28:1-4) Ntsi, Jacob tsiee ne papa n’asɛm no, na ofii Canaan kɔr Laban ne nkyɛn. Nna Laban wɔ mbabaa beenu. Nna wɔfrɛ panyin no Leah na wɔfrɛ kakraba no so Rachel. Jacob tsewee hwee Rachel no dɔ mu ma nna ɔnnyɛ agor koraa. Ntsi ɔgyee too mu dɛ ɔbɔsom Laban mfe esuon ama ɔdze Rachel ama no awar. (Gen. 29:18) Naaso awerɛhosɛm nye dɛ, ndzɛmba annkɔ dɛ mbrɛ nna Jacob hwɛ kwan no. Laban daadaa Jacob, na ɔdze ne ba Leah mbom maa no awar. Afei, dapɛn kor ekyir no, Laban maa Jacob waar Rachel, naaso nna ɔsɛ dɛ ɔsan som no mfe esuon ka ho. (Gen. 29:25-27) Bio so, aber a Laban nye Jacob yɛɛ edwuma no, Laban sisii no pɔtɔɔ. Ntsi, sɛ yɛka ne nyina bɔ mu a, Laban sisii Jacob mfe pɔrpɔr 20!​—Gen. 31:41, 42.

6. Ebɛn ɔhaw afofor na Jacob hyiae?

6 Ma yɛnhwɛ ɔhaw afofor a Jacob hyiae. Nna n’ebusua no mufo dɔɔ so, na ɔtɔ da a nna akasakasa tum si ne mba mbanyimfo no ntamu. Hɔnara hɔn nua Joseph mpo, wɔtɔɔn no ma ɔkɛyɛɛ akowaa. Jacob ne mba beenu a wɔfrɛ hɔn Simeon na Levi guu ebusua no enyim ase, na woguu Jehovah ne dzin so ho fi. Ɔnnyɛ ɔno nko, Jacob ne yer Rachel a ɔda n’akoma do no wui aber a nna ɔrowo ne ba a otsia ebien no. Afei so, aber a Jacob bɔɔ akɔkora no, ɔkɔm kɛse bi sii wɔ beebi a nna ɔwɔ no. Dɛm ntsi nna ɔsɛ dɛ otu fi hɔ kɔ Egypt.​—Gen. 34:30; 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28.

7. Ebɛnadze na Jehovah yɛe ma Jacob hun dɛ ɔtaa n’ekyir?

7 Ɔhaw a Jacob hyiae nyina mu no, gyedzi a ɔwɔ wɔ Jehovah nye no bɔhyɛ ahorow mu no ennhinhim. Jehovah so maa Jacob hun dɛ ɔtaa n’ekyir. Dɛ nhwɛdo no, ɔmmfa ho dɛ Laban sisii Jacob mpɛn pii no, Jehovah hyiraa Jacob ma onyaa ahodze beberee. Afei so, hwɛ enyigye ara a Jacob nyae aber a ɔsanee hyiaa ne ba Joseph a nna ɔdwen dɛ oewu no. Ekyingye biara nnyi ho dɛ, n’enyi sɔɔ dza Jehovah yɛe maa no no! Nokwasɛm nye dɛ, anyɛnkofa a nna no mu yɛ dzen a Jacob nye Jehovah wɔ no na ɔboaa no ma otumii gyinaa ɔhaw ahorow a ohyiae no ano. (Gen. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Hɛn so, sɛ yɛyer hɛnho nye Jehovah nya anyɛnkofa a no mu dzen a, yebotum egyina ɔhaw a yɛnnhwɛ kwan a yebehyia no ano.

8. Nna ebɛnadze na ɔda Ɔhen David n’akoma do dɛ ɔbɛyɛ?

8 Hom mma yɛnhwɛ Ɔhen David so. Nokwasɛm nye dɛ, ɔnnyɛ biribiara a nna ɔpɛ dɛ ɔyɛ wɔ Jehovah no som mu nyina na otumii yɛe. Dɛ nhwɛdo no, nna dza ɔda David n’akoma do paa nye dɛ obesi asɔrfi ama Nyankopɔn. Ntsi ɔkaa ho asɛm kyerɛɛ nkɔnhyɛnyi Nathan. Nathan so kaa kyerɛɛ no dɛ: “Yɛ dza ɔwɔ w’akoma mu nyinara; na Nyankopɔn dzi w’ekyir.” (1 Mber. 17:1, 2) Enyigye a David nyae aber a Nathan kaa dɛm asɛm no kyerɛɛ no no dze, wɔnnka. Obotum aba dɛ ntsɛmara na David hyɛɛ ase yɛɛ edwuma kɛse yi ho ntotoe.

9. Aber a Nathan kaa kyerɛɛ David dɛ ɔnnyɛ ɔno na obesi asɔrfi no, ɔyɛɛ n’adze dɛn?

9 Naaso, wɔannkyɛr koraa na Jehovah no nkɔnhyɛnyi no sanee baa David ne nkyɛn bɛkaa asɛm bi a obu abaw mu kyerɛɛ no. Jehovah kaa kyerɛɛ Nathan dɛm “anadwe no ara” dɛ, ɔnnyɛ David na obesi asɔrfi no, na mbom David ne mba no mu kor na obesi dan no. (1 Mber. 17:3, 4, 11, 12) Aber a David tsee asɛm no, ɔyɛɛ n’adze dɛn? Ɔsesaa n’adwen. Afei dze, ɔdze sii n’enyi do dɛ ɔbɔboaboa sika nye ndzɛmba a ne ba Solomon dze besi dan no ano.​—1 Mber. 29:1-5.

10. Ebɛn kwan do na Jehovah hyiraa David?

10 Aber a Jehovah maa David hun dɛ ɔnnyɛ ɔno na obesi asɔrfi no, owiei ara pɛ na ɔnye no yɛɛ ahyɛmu. Dɛm ahyɛmu no mu no, Jehovah hyɛɛ David bɔ dɛ n’asenyi bi bedzi hen daa. (2 Sam. 7:16) Ɔwodze hwɛ dɛ yɛakɔ wiadze fofor no mu na David ehu dɛ Jesus a ofi n’ebusua mu no na ɔyɛ Mfrenhyia Apem Tumdzi no do Hen. Innhu dɛ iyi bɛma n’enyi agye paa? David n’asɛm yi ma yehu dɛ, sɛ yenntum nnyɛ dza yɛpɛ dɛ yɛyɛ wɔ Jehovah no som mu no mpo a, Jehovah behyira hɛn ma wɔaabor dza yɛhwɛ kwan no koraa.

11. Ɔwɔ mu dɛ Ahendzi no ammba aber a nna tsetse Christianfo no hwɛ kwan no dze, naaso ebɛn kwan do na Jehovah hyiraa edwuma a wɔyɛe no do? (Asomafo Ndwuma 6:7)

11 Tsetse Christianfo no so hyiaa ɔhaw ahorow a nna wɔnnhwɛ kwan. Dɛ nhwɛdo no, nna wɔrohwɛ kwan paa dɛ Nyankopɔn n’Ahendzi no bɛba, naaso nna wonnyim aber a ɔbɛba. (Andw. 1:6, 7) Ntsi ebɛnadze na wɔyɛe? Wɔyeer hɔnho yɛɛ asɛnka edwuma no. Aber a wɔkaa asɛmpa no wɔ mbea pii no, wohun dɛ ampa Jehovah rihyia edwuma a wɔreyɛ no do.​—Kenkan Asomafo Ndwuma 6:7.

12. Ebɛnadze na tsetse Christianfo no yɛe aber a ɔkɔm bi sii no?

12 Mber bi, ɔkɔm kɛse bi sii “asaase nyina do.” (Andw. 11:28) Ntsi yebotum aka dɛ, ɔkɔm a osii no kaa tsetse Christianfo no so. Ɔwodze hwɛ ahokyer a dɛm ɔkɔm yi dze baa hɔn do. Henfa mpo na mbusua tsir benya edziban ama hɔn mbusua? Na mbabun a nna hɔn so wɔpɛ dɛ wɔyɛ pii wɔ Jehovah no som mu no so ɛ? Aso nna ɔsɛ dɛ wɔtweɔn ma ɔkɔm no kɔ ana wɔayɛ dza wɔdze esi hɔn enyi do no? Ɔmmfa ho ɔhaw a ɔkɔm no dze bae biara no, tsetse Christianfo no gyee too mu dɛ ndzɛmba asesa. Wɔkɔr do yɛɛ dza wobotum biara dze kaa asɛmpa no, na wofii hɔn akoma mu nye hɔn nuanom Christianfo a nna wɔwɔ Judea no kyɛɛ dza wɔwɔ no.​—Andw. 11:29, 30.

13. Ebɛnadze na Jehovah yɛe dze boaa tsetse Christianfo no aber a ɔkɔm no sii no?

13 Ebɛnadze na Jehovah yɛe dze boaa tsetse Christianfo no aber a ɔkɔm no sii no? Tsetse Christianfo a hɔn nsa kaa ndzɛmba a hɔn nuanom fii hɔn akoma mu dze kɛmaa hɔn no hun dɛ Jehovah roboa hɔn paa. (Matt. 6:31-33) Obotum aba dɛ, iyi maa anyɛnkofa a nna ɔda wɔnye hɔn nuanom a wɔdze mboa brɛɛ hɔn no ntamu no bɛyɛɛ dzen. Afei so, Christianfo a wɔdze ndzɛmba kɔboaa hɔn nuanom anaa wɔyɛɛ biribi dze boaa hɔn no enyi gyee dɛ wɔyɛɛ dɛm. (Andw. 20:35) Osiandɛ Christianfo no nyina gyee too mu dɛ ndzɛmba asesa ntsi, Jehovah hyiraa hɔn.

14. Ebɛn asɛm na ɔtoo Barnabas na ɔsomafo Paul, na ebɛnadze na ofii dza wɔyɛe no mu bae? (Asomafo Ndwuma 14:21, 22)

14 Wɔtaan tsetse Christianfo no enyi mpɛn pii. Ɔtɔ da mpo a, ɔbɛyɛ dɛ nna wɔnnhwɛ kwan dɛ biribi a ɔtse dɛm bɔto hɔn. Ɔwodze ma yɛnhwɛ dza ɔtoo Barnabas na ɔsomafo Paul aber a nna wɔreka asɛmpa no wɔ Lystra no. Ahyɛse no dze, wɔgyee hɔn fɛw do na wotsiee hɔn. Naaso awerɛhosɛm nye dɛ, ekyir yi atamfo bi botutui “guu nyimpadodow no aso mu,” na hɔn a wotsiee asɛmpa no mu binom siiw Paul abo na wogyaa no hɔ dɛ onwu. (Andw. 14:19) Naaso iyi emmbu Barnabas na Paul hɔn abaw mu, mbom wɔkɔr do kaa asɛmpa no wɔ beebi fofor. Ebɛnadze na ofii dza wɔyɛe no mu bae? Wonyaa ‘esuafo dodow bi,’ na nsɛm a wɔkae nye dza wɔyɛe no hyɛɛ hɔn nuanom no nkuran. (Kenkan Asomafo Ndwuma 14:21, 22.) Ɔwɔ mu dɛ Barnabas na Paul hyiaa ɔsoɛrtsia aber a nna wɔnnhwɛ kwan dze, naaso wɔkɔr do kaa asɛmpa no, na dza wɔyɛe no hyɛɛ nkorɔfo pii hɔn gyedzi dzen. Hɛn so, sɛ yehyia ɔhaw na yɛkɔ do yɛ edwuma a Jehovah dze ahyɛ hɛn nsa no a, obehyira hɛn.

HƐN ABER YI DO

15. Ebɛnadze na yebotum esua efi Onua A. H. Macmillan n’asɛm no mu?

15 Ansaana afe 1914 reba no, nna Jehovah n’asomfo rohwɛ ndzɛmba bi kwan dzendzenndzen. Dɛ nhwɛdo no, hom mma yensusu Onua A. H. Macmillan no suahu no ho nhwɛ. Nna enuanom a wɔwɔ hɔ dɛm aber no mu pii nye Onua Macmillan hwɛ kwan dɛ ɔrennkyɛr koraa wɔbɛfa hɔn akɔ sor. September 1914 mu no, ɔmaa ɔkasa bi, na wɔ dɛm ɔkasa no mu no, asɛm a ɔkae nye dɛ: “Bi a iyi nye bagua mu ɔkasa a otwa tun a mebɛma.” Naaso wɔammba no dɛm. Ekyir yi Onua Macmilan kaa dɛ: “Hɛn mu binom wɔ hɔ a, ɔbɛyɛ dɛ yɛpeer hɛnho nyaa adwen dɛ wɔrebɛfa hɛn akɔ sor ara nye no.” Ɔdze kaa ho dɛ: “Dza nna ɔsɛ dɛ yɛyɛ nye dɛ yɛbɛyɛ pii wɔ Ewuradze n’edwuma no mu.” Onua Macmillan dze nankasa n’afotu no yɛɛ edwuma, na ɔyeer noho yɛɛ asɛnka edwuma no. Afei so, enuanom a wɔdze hɔn koguu efiadze osiandɛ wɔammpen do dɛ wɔbɔkɔ sogya ntsi no, ɔhyɛɛ hɔn mu pii nkuran. Aber a Onua Macmillan bɔɔ akɔkora mpo no, nna ɔda ho ara kɔ adzesua. Onua Macmillan yeer noho wɔ Jehovah no som mu aber a nna ɔrotweɔn no sor akatua no. Ebɛn mfaso na onyaa fii dza ɔyɛe no mu? Wɔaka kakra ma oeewu wɔ afe 1966 mu no, ɔkaa dɛ: “Ndɛ na ndɛ nyinara, me gyedzi da ho ara yɛ dzen.” Hɛn nyina botum esua biribi efi dza Onua Macmillan yɛe no mu, nkanka aber a yerihyia ɔhaw bi na ɔyɛ hɛn dɛ ɔhaw no rekyɛr no!​—Heb. 13:7.

16. Onua Herbert Jennings na ne yer hyiaa ɔhaw bi a nna wɔnnhwɛ kwan. Ɔyɛ ebɛn ɔhaw? (James 4:14)

16 Jehovah n’asomfo pii wɔ hɔ a, ɔtɔ da a yarba bi a wɔnnhwɛ kwan tum bɔ hɔn. Yarba bi a ɔtse dɛm na ɔbɔɔ Onua Herbert Jennings. b Aber a ɔreka n’asetsena mu nsɛm no, ɔkaa dɛ aber a nna ɔnye ne yer yɛ asɛmpatserɛwfo wɔ Ghana no, nna hɔn enyi gye paa. Naaso, ekyir yi wɔkaa kyerɛɛ no dɛ oenya adwenmuhaw. Nna yarba no yɛ hu paa. Onua Jennings reka ne yarba no ho asɛm no, ogyinaa asɛm a ɔwɔ James 4:14 do kaa dɛ nna ɔyɛ “‘ɔkyena’ bi a yɛnnhwɛ kwan.” (Kenkan.) Ɔdze kaa ho dɛ: “Yɛgyee hɛn tsebea no too mu, ntsi yɛyɛɛ nhyehyɛɛ fii Ghana, na yegyaa hɛn anyɛnkofo no hɔ sanee kɔr Canada [dɛ merekɛgye ayarsa].” Ɔwɔ mu dɛ Onua Jennings nye ne yer hyiaa ɔhaw pii dze, naaso Jehovah boaa hɔn ma wɔkɔr do dze nokwardzi somee.

17. Ebɛn kwan do na dza Onua Jennings yɛe no aboa enuanom afofor?

17 Nsɛm a Onua Jennings fii n’akoma mu kae wɔ n’asetsena mu nsɛm mu no aboa enuanom paa. Akyerɛbaa bi kaa Onua Jennings n’asetsena mu nsɛm no ho asɛm dɛ: “Mekenkaan n’asɛm no, ɔkaa m’akoma paa. Mennkenkaan asɛm bi ma ɔnnkaa m’akoma dɛm da. . . . Aber a muhun dɛ Onua Jennings gyaa n’asɛmpatserɛw edwuma no too hɔ mbrɛ ɔbɛyɛ a obotum akɛsa noho yarba no, ɔmaa minyaa tsebea a mowɔ mu no ho adwempa.” Onua bi so kaa dɛ: “Medze mfe du soom dɛ asafo mu panyin, naaso osian adwen mu yarba bi a minyae ntsi, nna ɔsɛ dɛ medze dɛm hokwan no to hɔ. Nna metse nka dɛ me nsa esi famu. Ntsi mpɛn pii no, sɛ mekenkaan afofor hɔn asetsena mu nsɛm a, nna ɔma meyɛ basaa. . . . Naaso tsebea a Onua Jennings kɔr mu a ɔammpa abaw no hyɛɛ me nkuran paa.” Dɛm nsɛm yi ma yehu dɛ, sɛ ɔhaw bi a yɛnnhwɛ kwan to hɛn, na yemia hɛn enyi gyina mu a, obotum ahyɛ afofor nkuran. Dɛm ntsi, sɛ ndzɛmba annkɔ dɛ mbrɛ nna yɛhwɛ kwan no mpo a, kaa dɛ, sɛ afofor hu gyedzi a yɛwɔ nye enyimia a yɛdze gyina ɔhaw ano no a, wobotum esua biribi efi mu.​—1 Pet. 5:9.

Sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do na yehyia ɔhaw a yɛnnhwɛ kwan mpo a, dɛm ɔhaw no botum aboa hɛn ma yaatwe abɛn no paa (Hwɛ nkyekyɛmu 18)

18. Dɛ mbrɛ yehu wɔ mfonyin no mu no, ebɛnadze na yesua fi kunafo no a ɔwɔ Nigeria no n’asɛm no mu?

18 Ɔhaw ahorow bi tse dɛ COVID-19 yarba no ama Jehovah n’asomfo pii hɔnho aka. Kunafo bi a ɔwɔ Nigeria n’asɛm no ma yehu dɛ dɛm asɛm yi yɛ nokwar. Nna n’edziban nye ne sika a wɔaka no ho no suar koraa. Ntsi da kor anapa bi, ne babaa bisaa no dɛ, sɛ wodzi emo kakra a wɔwɔ no wie a, wɔbɛyɛ dɛn? Hɛn akyerɛbaa no kaa kyerɛɛ ne babaa no dɛ, hɔn edziban asa na wonnyi sika so wɔ hɔ, ntsi ɔsɛ dɛ wosuasua dza kunafo a ofi Zarephath no yɛe no. Afei ɔkaa kyerɛɛ no dɛ, wɔnnoa emo kakra a wɔaka no, na wɔmfa hɔnho nto Jehovah do. (1 Ahe. 17:8-16) Enyigyesɛm nye dɛ, wɔanndwendwen dza dɛm da no ewiaber wobedzi mpo ho na wohun dɛ enuanom bi dze ndzɛmba rebrɛ hɔn. Nna edziban a ɔka ndzɛmba no ho no dɔɔ so ara ma obotum dze hɔn etwa bɔbor adapɛn ebien. Akyerɛbaa no kaa dɛ, nna onnyim dɛ saana Jehovah ritsie asɛm a ɔkaa kyerɛɛ ne babaa no paa. Nokwasɛm nye yi, sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do na yehyia ɔhaw ahorow a yɛnnhwɛ kwan mpo a, dɛm ɔhaw no botum aboa hɛn ma yaatwe abɛn Jehovah paa.​—1 Pet. 5:6, 7.

19. Ebɛn ɔsoɛrtsia na Aleksey Yershov hyiae?

19 Awerɛhosɛm nye dɛ, ndaansa yi, enuanom pii rihyia ɔsoɛrtsia a nna wɔnnhwɛ kwan. Asɛm a ɔtse dɛm na ɔtoo Onua Aleksey Yershov a ɔwɔ Russia no. Aber a wonumaa Onua Aleksey Yershov wɔ afe 1994 mu no dze, nna enuanom a wɔwɔ Russia no wɔ fahodzi kakra. Naaso ekyir yi, ndzɛmba sesae. Afe 2020 mu no, aporisifo bɔe wuraa ne fie kɔhwehwɛɛ ne ndzɛmba mu, na aban no dze ne nsa too n’egyapadze beberee do. Abosoom pii ekyir no, aban no bɔɔ no sombo dɛ oebu ɔman no ne mbra do. Dza ɔsɛɛ asɛm no mpo nye dɛ, obi dze bɔbor afe kor yɛɛ noho dɛ ɔpɛ dɛ osua Bible no. Dɛm nyimpa no twaa Bible adzesua a nna ɔnye Onua Aleksey Yershov yɛ no ho video, na dɛm video no na aban no gyinaa do dze bɔɔ no sombo. Hwɛ etsirmɔdzensɛm a ɔtse dɛm!

20. Ebɛnadze na Onua Yershov ayɛ dze ahyɛ ɔnye Jehovah ntamu ebusuabɔ no mu dzen?

20 Yembisa dɛ biribi pa bi efi Onua Yershov n’asɛm no mu aba? Nyew. Seseiara, ɔnye Jehovah ntamu ebusuabɔ no mu ayɛ dzen paa. Ɔkaa dɛ: “Menye me yer taa bɔ mpaa paa. Mehu dɛ, sɛ Jehovah ammboa me a, murunntum nngyina ɔhaw a mirihyia no ano.” Ɔtoaa do dɛ: “Sɛ m’abaw mu bu a, ankorankor adzesua a meyɛ no boa me ma mutum gyina ano. Ɔyɛ a, modwendwen dza Jehovah n’asomfo anokwafo a wɔtsenaa ase wɔ tsetse mber mu yɛe no ho. Enyigyesɛm nye dɛ, kyerɛwtohɔ pii wɔ Bible no mu a ɔtwe adwen si siantsir a no ho hia dɛ yenya Jehovah no mu awerɛhyɛmu na yɛyɛ komm tweɔn no no do.”

21. Ebɛnadze na adzesua yi ama yeehu?

21 Dze besi ha yi, ebɛnadze na yeesua? Yeebohu dɛ yerunntum nnkyerɛ dza obesi ɔkyena. Naaso, yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ, Jehovah bɔboa n’asomfo a wɔdze hɔnho to no do aber nyina no. Kyerɛwsɛm a adzesua yi gyina do no ma yehu dɛm nokwasɛm yi. Ɔka dɛ, ‘Ɔtseneneenyi n’ahohia dɔɔ so, naaso Jehovah yi no fi ne nyina mu.’ (Ndw. 34:19) Ntsi, hom mma hɛn nyina nkɔ do mfa hɛn adwen nsi tum a Jehovah wɔ dɛ ɔbɔboa hɛn no do, na nnyɛ ɔhaw ahorow a yehyia no. Sɛ yɛyɛ dɛm a, ɔno dɛ mbrɛ ɔsomafo Paul kae no, hɛnara so yebotum aka dɛ: “Mutum adze nyina yɛ wɔ nyia ɔhyɛ me dzen no mu.”​—Phil. 4:13.

NDWOM 38 Ɔbɛma Ayɛ Dzen

a Ɔtɔ da a, yehyia ɔhaw wɔ asetsena mu aber a hɛn enyi nnda. Naaso yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ mbrɛ ɔtse biara Jehovah bɔkɔ do ahwɛ n’asomfo anokwafo. Ebɛnadze na Jehovah yɛe dze boaa n’asomfo wɔ tsetse mber mu? Ndɛ so, ebɛnadze na ɔyɛ dze boa hɛn? Sɛ yesusu mbrɛ Jehovah boaa n’asomfo wɔ tsetse mber mu nye mbrɛ ɔroboa n’asomfo ndɛ no ho a, ɔma hɛn awerɛhyɛmu dɛ, sɛ yɛdze hɛnho to no do a, hɛn so ɔbɔboa hɛn.