Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 52

Awofo​—Hom Ntsetse Hom Mba Ma Wɔndɔ Jehovah

Awofo​—Hom Ntsetse Hom Mba Ma Wɔndɔ Jehovah

‘Mba yɛ Jehovah n’egyapadze.’​—NDW. 127:3.

NDWOM 134 Nyankopɔn Dze Mbofra Ahyɛ Awofo Nsa

DZA YERUBOSUSU HO *

1. Ebɛn asodzi na Jehovah dze ama awofo?

JEHOVAH bɔɔ awarfo a wodzi kan no, ɔdze ɔpɛ a ɔnye dɛ wɔbɔwo mba hyɛɛ hɔn mu. Bible no kã no pefee dɛ: ‘Mba yɛ Jehovah n’egyapadze.’ (Ndw. 127:3) Dɛm asɛm yi kyerɛ dɛn? Ɔwodze fa no dɛ wo nyɛnko bi a epɛ n’asɛm dze sika kɛse bi ama wo dɛ hwɛ do ma no. Ebɛtse nka dɛn? Bi a w’enyi bɛgye dɛ wo nyɛnko no enya wo mu ahotodo. Naaso, bi so a, mbrɛ ibesi ahwɛ sika no do yie no begya wo adwendwen. Jehovah, hɛn Nyɛnko berɛbo no, dze biribi a ɔsom bo koraa kyɛn sika ama awofo dɛ wɔnhwɛ do. Ɔama hɔn asodzi dɛ wɔnhwɛ hɔn mba yie, na wɔmma hɔn enyi ngye.

2. Ebɛn nsɛmbisa na yerubosusu ho?

2 Dɛ awarfo bɔwo anaa wɔnnkɔwo, nye ber a wɔpɛ dɛ wɔwo no, woana na ɔsɛ dɛ osi ho gyinae? Ebɛnadze na awofo botum ayɛ dze aboa hɔn mba ama hɔn enyi aagye wɔ hɔn asetsena mu? Hom mma yɛnhwɛ ngyinadonsɛm kakraabi a ɔwɔ Nyankopɔn n’Asɛm mu a obotum aboa awarfo a wɔyɛ Christianfo ma woeesisi gyinae a nyansa wɔ mu.

KYERƐ OBU MA HƆN GYINAESI

3. (a) Dɛ awarfo bɔwo anaa wɔnnkɔwo no, woana na ɔsɛ dɛ osi dɛm gyinae no? (b) Ebɛn Bible mu ngyinadosɛm na ɔsɛ dɛ hɔn a wɔawar no hɔn ebusuafo na anyɛnkofo ma ɔtsena hɔn adwen mu?

3 Amambra ahorow bi mu no, wɔhwɛ kwan dɛ hɔn a wɔawar fofor no bɛhyɛ ase awo ntsɛmara. Bi a, ebusuafo na afofor bɛhyɛ hɔn dɛ wɔnwo. Jethro yɛ hɛn nua a ɔwɔ Asia. Ɔkãa dɛ, “Asafo no mu no, enuanom binom a wɔwɔ mba no taa kã kyerɛ awarfo a wɔnnwoe no dɛ wɔnwo.” Onua bi so a ɔwɔ Asia a wɔfrɛ no Jeffrey kãa dɛ, “Nyimpa binom kã kyerɛ awarfo a wɔnnwoe no dɛ sɛ wɔannwo na wɔbɔ nkɔkora na mberwa a, wonnkenya obiara ma ɔaahwɛ hɔn.” Naaso, ɔsɛ dɛ awarfo na wosi gyinae dɛ wɔbɔwo anaa wɔnnkɔwo. Hɔnara na ɔsɛ dɛ wosi dɛm gyinae no; ɔyɛ hɔn asodzii. (Gal. 6:5) Nokwasɛm nye dɛ ebusuafo na anyɛnkofo pɛ dɛ hɔn a wɔawar fofor no enyi gye, na ntseasee wɔ mu. Naaso, ɔwɔ dɛ wɔtse ase dɛ awarfo no ankasa na ɔsɛ dɛ wosi hɔn gyinae.​—1 Thess. 4:11.

4-5. Ebɛn nsɛmbisa etsitsir ebien na ɔwɔ dɛ awarfo bɔ mu susu ho, na ebɛn aber na ɔfata paara dɛ wosusu ho? Kyerɛkyerɛ mu.

4 Ansaana awarfo besi gyinae dɛ wɔbɔwo no, ɔsɛ dɛ wɔbɔ mu susu nsɛmbisa ebien a ohia yi ho: Odzi kan, ebɛn aber na wɔpɛ dɛ wɔhyɛ ase wo? Otsĩa ebien, mba ahen na wɔpɛ dɛ wɔwo? Ebɛn aber na ɔfata paara dɛ awarfo susu dɛm nsɛmbisa yi ho? Ebɛnadze ntsi na dɛm nsɛmbisa ebien yi ho hia paara?

5 Mpɛn pii no, ansaana nyimpa beenu bɔwar no, ɔsɛ dɛ hɔn beenu no kã abawoo ho asɛm. Ebɛnadze ntsi na ɔwɔ dɛ wɔyɛ dɛm ansaana wɔaawar? Osiandɛ, noho hia papaapa dɛ hɔn beenu nyina nya adwenkor wɔ asɛm yi ho. Afei so, ɔsɛ dɛ wosusu ho hwɛ dɛ wɔayɛ krado ama asodzi a ɔtse dɛm anaa. Nyimpa binom esi gyinae dɛ sɛ wɔwar a, annyɛ yie koraa no wɔbɔtweɔn afe kor anaa mfe ebien ansaana wɔaawo, osiandɛ sɛ wɔwo a, wɔdze hɔn ber nye hɔn ahoɔdzen ne fã kɛsenara bɔhwɛ hɔn mba. Wosusu dɛ sɛ wɔtweɔn kakra a, ɔno bɛma woenya mber dze ehu awar mu asetsena yie. Afei so, wosusu dɛ ɔno bɛma wɔatwe abɛn hɔnho yie.​—Eph. 5:33.

6. Osian mber a yɛwɔ mu no ntsi, ebɛn gyinae na awarfo binom esi?

6 Hɛn nuanom binom esi gyinae dɛ wobosũasua nhwɛdo a Noah ne mba baasa no nye hɔn yernom yɛe no. Dɛm awarfo baasa no annwo ntsɛm. (Gen. 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2 Pet. 2:5) Jesus dze mber a yɛwɔ mu yi totoo “Noah nda” no ho. Ekyingye biara nnyi ho dɛ yɛtse “awerɛhow ber” mu, kyerɛ dɛ, mber a no mu yɛ dzen mu. (Matt. 24:37; 2 Tim. 3:1) Dɛm ntsi, awarfo binom esi gyinae dɛ wɔnnkɔwo seseiara, mbrɛ ɔbɛyɛ a wobotum ayɛ pii wɔ Jehovah no som mu.

Awarfo a hɔn enyi da hɔ no, sɛ worisi gyinae dɛ wɔbɔwo anaa wɔnnkɔwo, nye mba dodow a wɔbɔwo a, ‘wɔtsena ase’ sesẽ kaw a ɔwɔ mu no (Hwɛ nkyekyɛmu 7) *

7. Ebɛn kwan do na ngyinadonsɛm a ɔwɔ Luke 14:28, 29 na Mbɛbusɛm 21:5 no botum aboa awarfo?

7 Awarfo a hɔn enyi da hɔ no, sɛ worisi gyinae dɛ wɔbɔwo anaa wɔnnkɔwo, nye mba dodow a wɔbɔwo a, ‘wɔtsena ase’ sesẽ kaw a ɔwɔ mu no. (Kenkan Luke 14:28, 29.) Awarfo a wɔatsetse mba nyim dɛ mbatsetse nnda famu, kaw wɔ mu. Afei so, ɔgye mber na ahoɔdzen pii. Dɛm ntsi, no ho hia dɛ awarfo bɔ mu susu nsɛmbisa bi tse dɛ iyinom ho: ‘Ana hɛn beenu nyina bɛyɛ edwuma dze atotɔ ndzɛmba a hɛn ebusua no behia? Ndzɛmba a ɔyɛ hɛn ebusua n’ehiadze paara no, ana hɛn adwen hyia wɔ ho? Sɛ hɛn beenu nyina bɛyɛ edwuma a, ɔnodze woana na ɔbɔhwɛ hɛn mba no ama hɛn? Woana na yɛpɛ dɛ onya hɔn adwen nye hɔn ndzeyɛɛ do nkantando?’ Awarfo a wɔtɔ hɔn bo adze susu dɛm nsɛmbisa yi ho no dze asɛm a ɔwɔ Mbɛbusɛm 21:5 no yɛ edwuma.​—Kenkan.

Okun a ɔdɔ ne yer bɛyɛ dza obotum nyina aboa ne yer ber a hɔn mba hia mboa, dɛ wɔwɔ fie anaa asafo nhyiamu ase no (Hwɛ nkyekyɛmu 8)

8. Ebɛn nsɛndzendzen na ɔwɔ dɛ awarfo hwɛ kwan dɛ wobehyia, na ebɛnadze na okun a ɔdɔ ne yer bɛyɛ?

8 Abofra biara pɛ dɛ ne maame na ne papa nya no ho adagyer na hɔn enyi ku no ho, na ɔyɛ no kwan do so. Ntsi, sɛ awarfo bi wo mba bobɔ do a, ɔbɛyɛ dzen ama hɔn dɛ wobedzi abofra biara n’ehiadze ho dwuma. Awarfo binom a wɔwoo mba bobɔɔ do no kãa dɛ nna ɔyɛ dzen ma hɔn papaapa. Annhwɛ a, da biara maame no bɛtse nka dɛ ɔaberɛ. Obotum aberɛ paara ma orinnya ahoɔdzen mmfa nnsũa adze, mmbɔ mpaa, na ɔmmfa nnkɔ asɛnka daa. Sɛ ɔkɔ asafo nhyiamu a, obotum so ayɛ dzen ama no dɛ ɔdze n’adwen bedzi dza ɔbɔkɔ do no ekyir na woeenya do mfaso. Naaso, mbrɛ ɔtse biara no, okun a ɔdɔ ne yer bɛyɛ dza obotum nyina aboa ne yer ber a hɔn mba hia mboa, dɛ wɔwɔ fie anaa asafo nhyiamu ase no. Dɛ nhwɛdo no, obotum aboa ne yer wɔ fie adzeyɛ mu. Ɔbɛyɛ dza obotum nyina ahwɛ ehu dɛ ɔnye n’ebusua bɛyɛ Ebusua Som daa, na ɔbɔhwɛ ehu dɛ obiara enya mu kyɛfa. Afei so, ɔnye n’ebusua no bɔkɔ asɛnka daa.

KYERƐKYERƐ WO MBA MA WƆNDƆ JEHOVAH

9-10. Awofo a wɔpɛ dɛ wɔtsetse hɔn mba yie no, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ wɔyɛ?

9 Ebɛn ndzɛmba na awofo botum ayɛ dze aboa hɔn mba ma wɔaadɔ Jehovah? Awofo besi dɛn abɔ hɔn mba ho ban efi abrabɔ bɔn ho? Hom mma yɛnhwɛ dza awofo botum ayɛ no bi.

10 Ɔsɛ dɛ wɔbɔ mpaa serɛ Jehovah no mboa. Awofo botum esũasua dza Manoah na ne yer yɛe no; hɔn nye Samson n’awofo. Ber a Manoah hun dɛ ne yer benyinsen na ɔaawo ɔbabanyin no, ɔtotɔe serɛɛ Jehovah dɛ ɔnkyerɛ hɔn mbrɛ wobesi atsetse abofra no.

11. Dɛ mbrɛ wɔada no edzi wɔ Atsɛmbuafo 13:8 no, awofo besi dɛn esũasua dza Manoah yɛe no?

11 Nihad na Alma yɛ awofo a wɔwɔ Bosnia and Herzegovina. Wosũaa biribi fii dza Manoah yɛe no mu. Wɔkãa dɛ: “Dɛ mbrɛ Manoah yɛe no, yɛtotɔe serɛɛ Jehovah dɛ ɔnkyerɛ hɛn mbrɛ yebesi ayɛ awofo pa. Jehovah faa akwan ahorow pii do maa yenyaa hɛn mpaabɔ no ho mbuae. Bi nye Kyerɛwnsɛm no, Bible ho nwoma ahorow, asafo nhyiamu na ehyiadzi ahorow.”​—Kenkan Atsɛmbuafo 13:8.

12. Ebɛn nhwɛdo pa na Joseph na Mary yɛe maa hɔn mba?

12 Ɔsɛ dɛ wɔdze hɔn nhwɛdo kyerɛkyerɛ hɔn mba. Nsɛm a awofo kã kyerɛ hɔn mba no, no ho hia; naaso hɔn ndzeyɛɛ nya hɔn mba do tum koraa sen nsɛm a wɔkã kyerɛ hɔn no. Yebotum agye edzi dɛ Joseph na Mary yɛɛ nhwɛdo pa maa hɔn mba a Jesus so ka ho. Joseph yeer noho yɛɛ edwuma dze hwɛɛ n’ebusua. Afei so, Joseph boaa n’ebusua no ma wonyaa Jehovah no som ho enyigye. (Deut. 4:9, 10) Ɔwɔ mu dɛ nna Mbra no nnhwehwɛ dɛ ‘afe biara’ Joseph nye n’ebusua bɔkɔ Jerusalem ekedzi Apaho afahyɛ no dze, naaso nna ɔnye hɔn kɔ. (Luke 2:41, 42) Obotum aba dɛ egyanom binom a wɔtsenaa ase wɔ Joseph n’aber do no, nna wosusu dɛ ɔyɛ dzen dodow dɛ wɔnye hɔn mbusua botu kwan a ɔtse dɛm. Afei so, bi a nna wosusu dɛ ɔgye ber pii na kaw so wɔ mu. Naaso, ɔda edzi dɛ nna Joseph wɔ Jehovah no som ho enyigye, na ɔkyerɛkyerɛɛ ne mba ma wonyaa su a ɔtse dɛm. Nkyii so, nna Mary nyim Kyerɛwnsɛm no yie. Ntsi, ekyingye biara nnyi ho dɛ ɔdze ne nsɛm a ɔkãe nye ne ndzeyɛɛ kyerɛkyerɛɛ ne mba ma wonyaa Nyankopɔn n’Asɛm ho enyigye kɛse.

13. Ebɛn kwan do na awarfo bi sũasuaa nhwɛdo a Joseph na Mary yɛe no?

13 Nihad na Alma a yeedzi kan akã hɔnho asɛm no bɔɔ mbɔdzen dɛ wobosũasua nhwɛdo a Joseph na Mary yɛe no. Ebɛn kwan do na dɛm a wɔyɛe no aboa hɔn ma wɔatsetse hɔn babanyin no ma oenya Nyankopɔn ho dɔ na ɔrosom no? Dza wɔkãe nye yi, “Yɛdze hɛn abrabɔ boaa hɛn ba no ma ohun ye a oye dɛ ɔdze Jehovah ne ngyinadonsɛm bɔbɔ ne bra.” Nihad dze kaa ho dɛ, “Suban anaa ndzeyɛɛ a epɛ dɛ wo ba da no edzi no, ɔwɔ dɛ woara so da no edzi.”

14. Ebɛnadze ntsi na ohia dɛ awofo hu anyɛnkofo a hɔn mba nye hɔn bɔ no?

14 Ɔsɛ dɛ awofo boa hɔn mba ma wɔpaw anyɛnkofo pa. Ɔsɛ dɛ awofo beenu no nyina hu anyɛnkofo a hɔn mba nye hɔn bɔ fɛkuw nye dza hɔn mba reyɛ nyina. Iyi kyerɛ dɛ ɔwɔ dɛ awofo hu anyɛnkofo a hɔn mba nye hɔn dzi nkitaho wɔ sohyial media nye hɔn mobal fon do. Anyɛnkofo a wɔtse dɛm no botum enya hɔn mba no hɔn nsusui nye hɔn ndzeyɛɛ do tum kɛse.​—1 Cor. 15:33.

15. Ebɛnadze na awofo botum esũa efi Jessie n’asɛm no mu?

15 Sɛ awofo nnyim kɔmpiwta anaa mobal fon mu a, ebɛnadze na wobotum ayɛ? Jessie yɛ egya a ɔwɔ Philippines. Asɛm a ɔkãe nye dɛ: “Nna yennyim elɛktrɔnek mfir mu yie. Naaso, iyi ennsiw hɛn kwan dɛ yɛbɛma hɛn mba no ehu esian a obotum efi mu aba ber a wɔdze elɛktrɔnek mfir ridzi dwuma no.” Jessie annkã dɛ, osiandɛ onnyim mfir a ɔtsetse dɛm no mu yie ntsi ɔrebra ne mba no wɔ ho. Ɔkãa dɛ: “Mehyɛɛ me mba no nkuran dɛ wɔmfa hɔn elɛktrɔnek mfir no nsũa kasa fofor, wɔmfa nsũa dza yebosusu ho wɔ asafo nhyiamu ase, na wɔmfa nkenkan Bible no da biara.” Sɛ ekɔ jw.org® Borɔfo kasa dze no do a, wɔ ɔfã a wɔato dzin “Teenagers” (Mbabun) no, ibohu afotusɛm a ntseasee wɔ mu a ɔfa tɛst mɛsegye nye mfonyin a wɔdze mona wɔ Intanɛt do ho no. Sɛ eyɛ ɔwofo a, ana akenkan dɛm afotusɛm no na enye wo mba esusu ho? Dɛm video ebien yi, Woana Na Ɔkyerɛ Wo Dza Yɛ​—Ɔwo Anaa Wo Mfir? nye Hu Sohyial Nɛtwɛk Do Esian, ana enye wo mba ahwɛ na enye hɔn esusu ho? * Sɛ erekyerɛkyerɛ wo mba mbrɛ wobesi dze elɛktrɔnek mfir edzi dwuma nyansa mu a, dɛm edwindadze ahorow yi botum aboa wo kɛse.​—Mbɛ. 13:20.

16. Ebɛnadze na awofo binom ayɛ, na ebɛnadze na efi mu aba?

16 Awofo pii bɔ hɔnho mbɔdzen dɛ wɔbɛyɛ nhyehyɛɛ ama hɔn mba ama woeenya ho kwan nye hɔn a wɔyɛ nhwɛdo pa wɔ Nyankopɔn no som mu no abɔ. Nhwɛdo bi nye yi. N’Déni na Bomine yɛ awarfo a wɔwɔ Côte d’Ivoire. Nna wɔtaa gye ɔmansin do hwɛfo no tsena hɔn fie. N’Déni kãa dɛ: “Dɛm adzeyɛ yi nyaa hɛn babanyin no do tum kɛse. Ɔdze noho hyɛɛ akwampaae edwuma no mu, na seseiara ɔyɛ ɔmansin do hwɛfo boafo.” Ana ibotum ayɛ nhyehyɛɛ a ɔtse dɛm ama wo mba?

17-18. Ebɛn aber na ɔsɛ dɛ awofo hyɛ ase tsetse hɔn mba?

17 Ɔsɛ dɛ awofo hyɛ ase tsetse hɔn mba wɔ hɔn mbofraase pɛɛ. Sɛ awofo hyɛ ase tsetse hɔn mba fi hɔn mbofraase a, ɔbɔboa mbofra no paara. (Mbɛ. 22:6) Hom mma yensusu Timothy n’asɛm no ho nhwɛ. Ber a n’enyi firii no, ɔnye ɔsomafo Paul tutuu akwan. Timothy ne maame Eunice, nye ne nanabaa Lois tsetsee no fii no ‘mbofraase.’​—2 Tim. 1:5; 3:15.

18 Jean-Claude na Peace so yɛ awarfo a wɔwɔ Côte d’Ivoire. Wɔatsetse hɔn mba baasia no nyinara ma wɔdɔ Jehovah na wɔrosom no. Ebɛnadze na ɔboaa hɔn ma wotumii yɛɛ dɛm? Wosũasuaa dza Eunice na Lois yɛe no. Wɔkãa dɛ, “Yɛdze Nyankopɔn n’Asɛm kyerɛkyerɛɛ hɛn mba no yie fii hɔn mbofraase. Yɛwoo hɔn no, ber tsiabaa ekyir na yɛhyɛɛ ase dɛ yɛrekyerɛkyerɛ hɔn.”​—Deut. 6:6, 7.

19. Sɛ Kyerɛwnsɛm no kã dɛ awofo mfa Nyankopɔn n’Asɛm ‘nkyerɛkyerɛ’ hɔn mba yie a, ɔkyerɛ dɛn?

19 Sɛ Kyerɛwnsɛm no kã dɛ awofo mfa Jehovah n’Asɛm ‘nkyerɛkyerɛ’ hɔn mba yie a, ɔkyerɛ dɛn? Hebrew kasafua a wɔkyerɛɛ ase “kyerɛkyerɛ” wɔ Deuteronomy 6:7 no, dza ɔkyerɛ nye dɛ “ibetsĩ asɛm bi mu mpɛn pii.” Sɛ awofo botum ayɛ dɛm a, ɔsɛ dɛ wonya mber nye hɔn mba bɔ mu yɛ adze, na wɔnye hɔn bɔ nkɔmbɔ daa. Ɔtɔ da a, asɛm kor no, ɔwɔ dɛ awofo no tsĩ mu mpɛn pii kyerɛ hɔn mba, na iyi tum ma awofo no hɔn abaw mu bu. Naaso, awofo botum ebu tsebea a ɔtse dɛm dɛ ɔyɛ ɔkwan a wobotum afa do aboa hɔn mba ma wɔaatse Nyankopɔn n’Asɛm ase, na wɔdze aayɛ edwuma.

Ɔsɛ dɛ awofo hu mbrɛ wobesi atsetse hɔn mba no mu biara (Hwɛ nkyekyɛmu 20) *

20. Ebɛn kwan do na awofo botum dze asɛm a ɔwɔ Ndwom 127:4 no ayɛ edwuma wɔ mbatsetse mu? Kyerɛkyerɛ mu.

20 Ɔsɛ dɛ awofo hu hɔn mba yie. Ndwom 127 dze mba toto egyen-menaba ho. (Kenkan Ndwom 127:4.) Dɛ mbrɛ wobotum dze ndzɛmba ahorow pii ayɛ egyen-menaba, na obotum asor mbrɛ no mu biara ne kɛse tse no, dɛmara so na ɔsor mbrɛ abofra biara tse. Ntsi, ɔsɛ dɛ awofo hu mbrɛ wobesi atsetse hɔn mba no mu biara. Awarfo bi a wɔwɔ Israel etum atsetse hɔn mba beenu ma wɔrosom Jehovah. Aber a wɔrekyerɛ dza ɔboaa hɔn ma wotumii yɛɛ dɛm no, wɔkãa dɛ, “Yɛnye hɛn mba no mu biara sũaa Bible no; yɛannka hɔn ammbɔ mu nnye hɔn ennsũa.” Nokwasɛm nye dɛ, dɛ ɔbɛyɛ yie dɛ awarfo bɛka hɔn mba abɔ mu na wɔnye hɔn esũa adze anaadɛ no ho behia dɛ wɔyɛ dɛm no, ɔyɛ ebusua tsir biara n’asodzii dɛ ɔbɔhwɛ esi ho gyinae.

JEHOVAH BƆBOA HOM

21. Ebɛn mboa na awofo botum ahwɛ kwan dɛ Jehovah dze bɛma hɔn?

21 Ɔtɔfabi a, awofo tse nka dɛ ɔyɛ dzen dodow dɛ wɔbɛtsetse hɔn mba. Naaso ɔsɛ dɛ wɔkaa dɛ mba yɛ akyɛdze a ofi Jehovah hɔ. Ɔayɛ krado da biara dɛ ɔbɔboa awofo. Ofi ne pɛ mu tsie mpaa a awofo bɔ no. Ɔnam Bible no na hɛn nwoma nye dza ɔka ho do bua hɔn mpaabɔ. Nnyɛ iyi nko, ɔsan so nam nhwɛdo a awofo afofor a hɔnho akokwaa a wɔwɔ asafo no mu ayɛ, nye hɔn afotu do bua hɔn mpaabɔ.

22. Ndzɛmba a oye paara a awofo botum dze ama hɔn mba no, ibi nye dɛn?

22 Nyimpa binom kã dɛ sɛ eretsetse abofra a, ɔbɛgye mfe 20. Naaso, nokwasɛm nye dɛ asodzi a awofo wɔ no, ɔmmba ewiei. Sɛ yɛrekã ndzɛmba a oye paara a awofo botum dze ama hɔn mba a, ibi nye dɛ wɔbɔdɔ hɔn mba no, wobenya mber ama hɔn, na wɔdze Bible no atsetse hɔn. Ɔsor mbrɛ abofra biara besi ayɛ n’adze wɔ ntsetsee a n’awofo dze bɛma no ho. Naaso awofo a wɔdɔ Jehovah etum atsetse mbofra pii ma ndzɛmba pa efi mu aba. Dɛm mbofra yi tse nka tse dɛ hɛn akyerɛbaa Joanna Mae a ɔwɔ Asia no. Ɔkãa dɛ: “Sɛ mohwɛ ntsetsee a m’awofo dze maa me a, m’enyi sɔ papaapa dɛ wɔdze ntsẽa a ɔfata maa me na wɔkyerɛkyerɛɛ me ma minyaa Jehovah ho dɔ. Wɔammfa me ammba wiadze kɛkɛ, na mbom wɔmaa minyaa asetsena a akomatɔyamu wɔ mu.” (Mbɛ. 23:24, 25) Dɛmara na hɛn nuanom mbaa na mbanyin ɔpepem pii so tse nka.

NDWOM 59 Yɛbɛkamfo Jehovah

^ nky. 5 Ana ɔsɛ dɛ awarfo wo? Sɛ wosi gyinae dɛ wɔbɔwo a, mba ahen na ɔsɛ dɛ wɔwo? Na wobesi dɛn atsetse hɔn mba ma wɔaadɔ Jehovah na wɔaasom no? Adzesua asɛm yi bɛkã dza awarfo binom a wɔwɔ hɛn aber yi do ayɛ ho asɛm. Afei so, ɔbɛkyerɛ hɛn Bible ngyinadonsɛm ahorow bi a obotum aboa hɛn ma yeebua dɛm nsɛmbisa yi.

^ nky. 15 Ibotum so ahwɛ Questions Young People Ask​—Answers That Work, Ɔfã 1, tsir 36, nye Ɔfã 2, tsir 11.

^ nky. 60 MFONYIN NO HO NKYERƐKYERƐMU: Awarfo bi a wɔyɛ Christianfo rususu ho dɛ wɔnwo anaa mma wɔnnwo; worususu enyigye na asodzi a ɔwɔ mu no so ho.

^ nky. 64 MFONYIN NO HO NKYERƐKYERƐMU: Awofo bi nye hɔn mba no mu biara rusũa adze. Wɔnnka hɔn mmbɔ mu nnye hɔn nnsũa, osiandɛ ɔsor dza hɔn biara botum ayɛ nye mfe a hɔn mu biara edzi.