Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

Ana Inyim?

Ana Inyim?

Nna ebɛn tow ahorow na wotua wɔ Jesus n’aber do?

ISRAELFO no dze mfe pii yii sika dze boaa nokwar som. Naaso wɔ Jesus n’aber do no, nna ɔsɛ dɛ Jewfo no tuatua tow ahorow pii na iyi maa asetsena bɛyɛɛ dzen maa hɔn.

Nna ɔsɛ dɛ Jewnyi biara a n’enyi efir no tua shekel fã (drachma ebien) dze boa ɔsom a wɔdze ma Nyankopɔn wɔ n’asɔrfi hɔ no. Wɔ mfeha a odzi kan no mu no, nna wɔdze dɛm tow no boa afɔr ahorow a wɔbɔ nye ndwuma afofor a ɔkɔ do wɔ asɔrfi a Herod sii no mu. Jewfo binom bisaa Peter adwen a Jesus wɔ wɔ dɛm tow no ho, na Christ so maa wohun dɛ ɔnnyɛ mfom dɛ wobotua. Nokwasɛm nye dɛ, ɔmaa Peter hun beebi a obenya sika dze etua dɛm tow no.​—Matt. 17:24-27.

Wɔ tsetse mber mu no nna ɔsɛ dɛ Nyankopɔn no nkorɔfo tua ebupɛn du du. Dza ɔno kyerɛ nye dɛ nna wɔdze hɔn nduadzewa anaa hɔn sika mu ebupɛn du mu kor bɛma dɛ tow. (Lev. 27:30-32; Nka. 18:26-28) Nna nyamesom akandzifo no hyɛ hɔn ekyirdzifo no dɛ ɔsɛ dɛ wotua dɛm tow yi ɔkwan biara do. Nna wɔgye atosodze biara ho tow ma mpo wɔgye “emẽ nye anise nye cummin ho tow.” Jesus annkasa enntsia ebupɛn du du no na mbom ɔpaa akyerɛwfo nye Phariseefo no hɔn ndabraba no ho tam.​—Matt. 23:23.

Dɛm aber no, nna ɔsɛ dɛ Jewfo no tua tow ahorow ma Romefo no, osiandɛ nna hɔn na wodzi hɔn do tum. Dɛm tow yi mu kor nye dza nna asaasewuranom tua no. Nna wobotum dze sika anaa hɔn ndɔbaa etua tow no. Annyɛ yie koraa no nna ɔsɛ dɛ wɔdze hɔn ndɔbaa no mu ɔhankyɛmu 20 kesi ɔhankyɛmu 25 tua dɛm tow no. Afei so, nna tow bi so wɔ hɔ a ɔsɛ dɛ Jewnyi biara tua. Dɛm tow yi na Phariseefo no kebisaa Jesus ho asɛm no. Jesus maa yehun adwen a ɔsɛ dɛ yenya wɔ tow tua ho ber a ɔkãa dɛ: “Hom ndan dza ɔyɛ Caesar dze mma Caesar, na dza ɔyɛ Nyankopɔn dze mma Nyankopɔn.”​—Matt. 22:15-22.

Afei so, nna tow bi wɔ hɔ a hɔn a wɔkra ndzɛmba ba ɔman no mu nye hɔn a wɔdze ndzɛmba fi ɔman no mu kɔ ɔman fofor do no tua. Nna wɔgyegye tow a ɔtse dɛm no wɔ po do hɛn gyinabea, bregye do, nkwantanan, kurotsia, anaa gua mu.

Nna ɔyɛ dzen papaapa ma hɔn a wɔhyɛ Rome tumdzi ase no dɛ wobotua tow ahorow a wɔgye hɔn no. Rome abakɔsɛm kyerɛwfo bi a wɔfrɛ no Tacitus kyerɛɛ dɛ aber a Jesus wɔ asaase do na Ambrado Tiberius dzi adze no, “Syria nye Judæa serɛɛ dɛ wɔntsew tow a wotua no do osiandɛ nna ayɛ adzesoa ama hɔn.”

Kwan a nna wɔfa do gyegye tow ahorow no maa hɔn adzesoa yɛɛ dur kɛse. Nna obi a obotum etua sika kɛse bi no na wɔdze ho kwan no ma no dɛ towgyenyi. Nna hɔn a wonya ho kwan a ɔtse dɛm no dze sika no bi ka ho na wɔfa nkorɔfo ma wɔgyegye tow no. Nna hɔn a wɔgyegye tow no ara so dze hɔn dze ka ho mbrɛ ɔbɛyɛ a hɔn nyina benya mfaso. Obotum aba dɛ nna Zacchaeus wɔ nkorɔfo a wɔgyegye tow ma no. (Luke 19:1, 2) Nokwasɛm nye dɛ sɛ nna nkorɔfo enyi nngye dɛm nhyehyɛɛ yi ho na wɔmmpɛ hɔn a wɔgyegye tow no so asɛm a, nna ntseasee wɔ mu.