Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ASETSENA MU NSƐM

Jehovah No Som Ama Menya Enyigye A Nna Monnhwɛ Kwan Na Mesua Ndzɛmba Pii So

Jehovah No Som Ama Menya Enyigye A Nna Monnhwɛ Kwan Na Mesua Ndzɛmba Pii So

MEYƐ abofra no, sɛ nna muhu dɛ wimuhɛn bi nam sor a, nna me yamu a nkyɛ metsena mu bi ma ɔdze me rokɔ ɔman fofor do. Naaso, nna minyim dɛ ɔyɛ adaaso bi ara kwa.

Aber a Wiadze Ko II rokɔ do no na m’awofo tui fii Estonia kɔr Germany, na hɔ na wɔwoo me. Wɔwoo me n’ekyir no, wɔyɛɛ dɛ wobotu efi Germany na wɔakɔ Canada. Fie a odzi kan a yɛkɛtsenaa mu wɔ Canada no, nna ɔbɛn Ottawa. Nna ɔyɛ dan ketseketse bi a wɔnyɛn nkokɔ so wɔ mu. Ohia dze, nna yɛfa no kwa, naaso anapa biara nna yenya nkyirefuwa dzi.

Da kor bi, Jehovah Adasefo bi kenkaan Nyikyerɛ 21:3, 4 kyerɛɛ me maame. Asɛm no kaa n’akoma araa ma osui mpo. Me maame nye me papa nyina suaa Bible no, na wɔannkyɛr koraa na wɔbɔɔ hɔn nyina esu.

Ɔwɔ mu dɛ nna me maame na me papa nntse Borɔfo papa dze, naaso nna wɔnntoto hɔn som adze koraa. Nna edwumakuw bi nan dadze a wɔfrɛ no nickel wɔ Sudbury a ɔwɔ Ontario, na nna hɔ na me papa yɛ edwuma. Sɛ nna ɔyɛ edwuma anafua no nyinara mpo a, mpɛn pii no, nna ɔnye emi na mo nua kakraba Sylvia kɔ asɛnka Memenda biara. Ɔnnyɛ ɔno nko, dapɛn biara so nna hɛn ebusua no bɔ mu sua Ɔweɔn-Aban no. Me maame na me papa boaa me ma modɔɔ Nyankopɔn, na dɛm ɔdɔ no kaa me ma mihyiraa mo nkwa do maa Jehovah wɔ 1956 mu. Dɛm aber no nna medzi mfe du. Sɛ modwendwen ɔdɔ a no mu yɛ dzen a nna m’awofo wɔ ma Jehovah no ho no a, ɔhyɛ me nkuran ma meyer moho wɔ Jehovah no som mu.

Aber a muwiee ntoado skuul no, ahokeka a nna medze som Jehovah no kɔr famu. Nna mepɛ dɛ mututu akwan kyin wiadze yi mu beebiara. Dɛm ntsi, minyaa adwen dɛ, sɛ mebɛyɛ ɔkwampaafo a, murunntum nnya sika pii a ɔbɛma meetum ayɛ dza osi m’enyi do no. Minyaa DJ edwuma bi wɔ radio steehyɛn bi mu. Nna m’enyi gye dɛm edwuma no ho paa. Naaso osiandɛ nna mokɔ edwuma ewimbir ntsi, nna menntaa nnkɔ asafo nhyiamu. Afei so, nna hɔn a wɔnnsom Nyankopɔn no na menye hɔn bɔ. Naaso, Jehovah ho adze a nna mesua no boaa me ma meyɛɛ nsesa.

Mutui kɔr Oshawa a ɔwɔ Ontario. Hɔ na mikehyiaa Ray Norman nye n’akyerɛbaa a wɔfrɛ no Lesli, nye akwampaafo binom. Nna hɔn nyina pɛ m’asɛm paa. Sɛ nna mohwɛ hɔn a, nna muhu dɛ hɔn enyi gye wɔ abrabɔ mu, na iyi maa mesanee susuu ndzɛmba a nna medze esisi m’enyi do no ho bio. Wɔhyɛɛ me nkuran dɛ memfa moho nhyɛ akwampaa edwuma no mu, na dɛmara so na meyɛe wɔ September 1966 mu. M’enyi gyee, na ndzɛmba so kɔr yie maa me. Naaso, nna ndzɛmba bi a monnhwɛ kwan ribesisi wɔ m’asetsena mu.

SƐ JEHOVAH KA DƐ YƐ BIRIBI A, BƆ MBƆDZEN YƐ

Aber a nna mowɔ ntoado skuul no, mehyehyɛɛ fɔɔm dɛ mepɛ dɛ mokɔsom wɔ Canada Bethel a ɔwɔ Toronto no. Ekyir yi, aber a mugu do reyɛ akwampaa edwuma no, wɔfrɛɛ me dɛ monkɔsom wɔ Bethel mfe anan. Naaso nna mepɛ Lesli paa, ntsi nna musuro dɛ sɛ mokɔ Bethel a, bi a murunnhu no bio. Mobɔɔ asɛm yi ho mpaa paa, na megyee too mu dɛ mobɔkɔ Bethel. Naaso nna ɔyɛ me yaw paa dɛ mirigya Lesli hɔ.

Mokɔr Bethel no mekɛyɛɛ edwuma wɔ beebi a wɔhor adze, na ekyir yi mebɛyɛɛ ɔkyerɛwfo. Dɛm aber no mu no ara so, Lesli bɛyɛɛ ɔkwampaafo tsitsir wɔ Gatineau a ɔwɔ Quebec. Ɔyɛ a nna metaa bisa moho dɛ: ‘Na Leslie koraa, sesei ɔreyɛ dɛn? Misii gyinae pa anaa?’ Naaso asɛm bi a nna monnhwɛ kwan sii ma m’enyi gyee paa. Wɔfrɛɛ Lesli ne brɛda Ray dɛ ɔmbɔsom wɔ Bethel. Na monkɔhwɛ a, wɔse menye no bɛtsena dan kor mu! Iyi maa mesanee tsee Lesli ne nka bio. Mfe anan a medze somee wɔ Bethel no ne da a otwa tun no na yɛwaree. Nna ɔyɛ February 27, 1971.

Yɛhyɛɛ ɔmansin edwuma no ase wɔ 1975 mu

Wɔmaa menye Lesli kɔsomee wɔ French asafo bi a ɔwɔ Quebec mu. Mfe kakraabi ekyir no, ɔyɛɛ me nwanwa dɛ wɔtoo nsa frɛɛ me dɛ monkɔsom dɛ ɔmansin do hwɛfo. Nna medzi mfe 28. Nna metse nka dɛ musuar na minnyi suahu pii, naaso nsɛm a ɔwɔ Jeremiah 1:7, 8 no hyɛɛ me nkuran. Nna Lesli so enya kaar akwanhyia mpɛn pii. Afei so, nna ɔberɛ ana oetum ada. Ntsi nna ɔyɛ hɛn dɛ ɔbɛyɛ dzen ama hɛn dɛ yɛbɛyɛ ɔmansin edwuma no. Naaso iyi nyina ekyir no, ɔkaa dɛ, “Sɛ Jehovah ka dɛ yɛnyɛ biribi a, ɔsɛ dɛ yɛbɔ mbɔdzen na yɛyɛ.” Ntsi yɛpeen do dɛ yɛbɛyɛ ɔmansin edwuma no, na yɛyɛɛ no mfe 17. Hɛn enyi gyee paa.

Aber a nna mosom dɛ ɔmansin do hwɛfo no, nna minnyi adagyer koraa, ntsi nna minnya mber pii mma Lesli. Nna mowɔ biribi fofor sua. Dwowda anapatutuutu bi, yɛtsee dɛ obi robɔ hɛn abow mu. Yɛkɔhwɛɛ no, nna obiara nnyi hɔ, naaso yehun basket kakraba bi dɛ osi abow n’ano. Nna ndzɛmba a ɔwɔ mu no bi nye tam a wɔdze kata pon do, nduaba, kyiis, paanoo, nsa, glass, na krataa ketseketse bi so ka ho. Yennhu nyimpa kor a ɔkyerɛwee, naaso dza nna wɔakyerɛw ara nye dɛ, “Enye wo yer mpue na wɔnkɛgye hɔn enyi.” Dɛm da no so, nna ewia no epue ma wimu ayɛ fɛfɛɛfɛw. Naaso mekaa kyerɛɛ Lesli dɛ, mowɔ ɔkasa ahorow a ɔsɛ dɛ musua ntsi yerunntum nnkɔ. Ɔtsee ase, naaso no werɛ hoow kakra. Aber a mekɛtsenaa mo pon ho no, me tsibowa hyɛɛ ase buu me fɔ. Asɛm a ɔwɔ Ephesusfo 5:25, 28 no besii me tsirmu. Mubohun dɛ nna Jehovah nam dɛm kyerɛwsɛm yi do rekaa me dɛ, ɔsɛ dɛ mema me yer so n’enyiwa gye. Mobɔɔ mpaa, na ɔno ekyir no mekaa kyerɛɛ Lesli dɛ, “Yɛnkɔ,” na n’enyi gyee paa. Yetuu kaar kɔr beebi a ɔbɛn esutsen bi ho. Nna hɔ yɛ fɛw paa, na yɛdze tam a wɔdze kata pon do no sɛɛw famu tsenaa do. Dɛm da no, yɛgyee hɛn enyi paa. Yɛsanee baa fie no, mutumii siesiee moho maa ɔkasa ahorow a nna mowɔ no so.

Nna asaasesin a yɛsom wɔ mu no so; nna yɛsom asafo ahorow a wɔwɔ British Columbia kesi Newfoundland. Naaso nna hɛn enyi gye paa. M’adaaso a ɔnye dɛ mubotutu akwan no, afei dze nna ɔreba mu. Nna me yamu a nkyɛ metum akɔ Gilead Skuul no bi, naaso nna m’enyi nngye ho dɛ mobɔkɔ akɔsom wɔ ɔman fofor do. Nna ɔyɛ me dɛ asɛmpatserɛwfo yɛ nkorɔfo soronko bi, ntsi nna metse nka dɛ memmfata. Iyi nyina da nkyɛn a, nna musuro dɛ annhwɛ a nna wɔama yɛakɔsom wɔ Africa man bi a yarba anaa ɔko rokɔ do wɔ hɔ mu. Nna m’enyi gye beebi a mowɔ no ara ho.

WƆTOO NSA FRƐƐ HƐN DƐ YƐNKƆ ESTONIA, LATVIA, NA LITHUANIA A NNA YƐNNHWƐ KWAN

Yetutuu akwan kɔr Estonia, Latvia na Lithuania

Afe 1992 mu no, wɔmaa kwan dɛ Jehovah Adasefo botum aka asɛmpa no bio wɔ aman ahorow bi a nna wɔka Soviet Union ho no mu. Ntsi, wobisaa hɛn dɛ hɛn enyi bɛgye ho dɛ yɛbɔkɔ Estonia na yɛakɔsom dɛ asɛmpatserɛwfo anaa. Nna yɛnnhwɛ iyi kwan koraa, ntsi yɛbɔɔ ho mpaa. Yɛsanee so kaa kyerɛɛ hɛnho dɛ, ‘Sɛ Jehovah ka dɛ yɛnyɛ biribi a, ɔsɛ dɛ yɛbɔ mbɔdzen na yɛyɛ.’ Yɛgyee too mu, na mekaa dɛ, ‘Ah, nkyɛ hɔ ye sen Africa.’

Ntsɛmara na yɛhyɛɛ ase dɛ yerusua Estonia kasa. Abosoom kakra ekyir no, wɔkaa dɛ yɛnyɛ ɔmansin edwuma no wɔ Estonia hɔ. Nna ɔsɛ dɛ yɛsom asafo ahorow bɛyɛ 46 nye ekuw ahorow a wɔwɔ Estonia, Latvia na Lithuania. Afei so nna yɛsom asafo ahorow a ɔwɔ Kaliningrad, Russia. Ntsi nna iyi kyerɛ dɛ ɔsɛ dɛ yɛbɔ mbɔdzen sua Latvia, Lithuania, nye Russia kasa so kakra. Nna ɔnnda famu koraa. Naaso kakraabi a nna yetum ka no, nna enuanom no enyiwa sɔ, na wɔboaa hɛn so. Afe 1999 mu no, yenyaa Bethel wɔ Estonia, na wɔmaa menye Toomas Edur, Lembit Reile, na Tommi Kauko soom dɛ Nkorbata Egyinatukuw no mufo.

Benkum: Merema ɔkasa wɔ ɔmantɔw ehyiadzi bi ase wɔ Lithuania

Nyimfa: Nkorbata Egyinatukuw a wɔtseew no 1999 wɔ Estonia

Yehyiaa Adasefo pii a wotwaa hɔn esu kɔr Siberia no. Wɔtseew dɛm enuanom yi fii hɔn ebusuafo ho na wɔyɛɛ hɔn ayakayakadze wɔ efiadze hɔ dze, naaso wɔammfa iyi ho ebufuw annhyɛ hɔn mu da. Mbom nna hɔn enyi gye asɛnka edwuma no ho, na wɔyeer hɔnho yɛe. Dza wɔyɛe no boaa hɛn ma yehun dɛ ɔmmfa ho haw biara a yebehyia no, yebotum emia hɛn enyi egyina ano ma hɛn enyiwa aagye.

Yɛdze mfe pii yɛɛ edwuma a nna yɛnngye hɛn ahom. Nna iyi ma Lesli berɛ paa. Saana fibromyalgia (yarba bi a ɔma nyimpa berɛ ntsɛntsɛm) na ɔrehaw no, naaso nna yennyim. Ntsi yɛkaa dɛ ɔbɛyɛ papa dɛ yɛsan kɔ Canada. Wɔtoo nsa frɛɛ hɛn dɛ yɛnkɔ Skuul A Wɔyɛ Ma Nkorbata Egyinatukuw Mufo Nye Hɔn Yernom no bi wɔ Patterson a ɔwɔ New York, U.S.A. Naaso nna ɔyɛ me dɛ yerunntum nnkɔ. Ntsi, yɛbɔɔ asɛm no ho mpaa paa, na ekyir yi yɛgyee pen dɛ yɛbɔkɔ. Jehovah hyiraa gyinae a yesii no do. Ɔyɛ aber a yɛkɔr dɛm skuul yi na yehun dza nna ɔhaw Lesli, na onyaa ne yarba no n’ano edur wɔ United States hɔ. Iyi boaa hɛn ma yetumii toaa hɛn edwuma no do.

WƆSANEE TOO NSA FRƐƐ HƐN DƐ YƐNKƆ ƆMAN FOFOR DO​—BIRIBI A YƐNNHWƐ KWAN

Afe 2008 mu no, nna yɛwɔ Estonia. Da kor ewimbir bi, edwumayɛbea tsir frɛɛ me wɔ fon do dɛ wɔpɛ dɛ yɛkɔsom wɔ Congo. Asɛm no tɔɔ mo do, na dza ɔsɛɛ asɛm no koraa mpo nye dɛ nna adze kye ara a wɔregye mbuae no. Ahyɛse no, mammbɔ do annkyerɛ Lesli, osiandɛ nna minyim dɛ sɛ ɔtse a, dɛm anafua no ɔrennda. Naaso, emi mbom na misii pe; dza nna ɔhaw me wɔ Africa a morokɔ ho no, mekaa ho asɛm kyerɛɛ Jehovah.

Adze kyee a mekaa asɛm no kyerɛɛ Lesli no, dza yɛkae nye dɛ: “Jehovah se yɛnkɔsom wɔ Africa. Sɛ yɛannkɔ a, yebesi dɛn ehu dɛ yerunntum nnsom wɔ hɔ anaa hɛn enyi renngye wɔ hɔ?” Yetui kɔr Kinshasa a ɔwɔ Congo. Yeribefi hɔ no, nna yɛdze mfe 16 asom wɔ Estonia. Nna beebi a Congo Bethel no wɔ no tse dɛ garden fɛfɛɛfɛw bi, na hɔ so yɛ ahomka. Adze a odzi kan a Lesli dze sii hɛn dan mu nye kaad bi a ɔdze fi Canada. Dza nna wɔakyerɛw wɔ kaad no do nye “Beebiara a wobodua wo no, fifir.” Aber a yɛnye enuanom robɔ, na yɛnye nkorɔfo rusua Bible no, ɔmaa yehun mbrɛ asɛmpatserɛw edwuma no tse wɔ hɔ. Iyinom nyina maa enyigye a yɛwɔ wɔ Jehovah no som mu no yɛɛ kɛse. Ekyir yi, yenyaa hokwan kɛseraa Bethel ahorow bɛyɛ 13 wɔ Africa. Iyi maa yehyiaa Africafo pii, na yehun dɛ mbrɛ wosi yɛ hɔn adze no so yɛ fɛw paa. Suro a nna mowɔ dɛ mebɛba Africa no yeew koraa, na yɛdaa Jehovah ase dɛ ɔdze hɛn baa Africa.

Edziban a wɔdze maa hɛn wɔ Congo no bi wɔ hɔ a, nna yenndzii bi da. Edziban no bi wɔ hɔ a nna ɔyɛ hɛn dɛ yerunntum nndzi. Naaso yehun dɛ enuanom dze enyigye ridzi, ntsi hɛn so yɛsɔe hwɛe na ɔsɔɔ hɛn dɛw mu paa.

Nna etuatsew ekuw bi toto hyɛ nkuraase ahorow bi a wɔwɔ ɔman no n’epuei afamu no do, na wopirapira mbaa na mbofra a wɔwɔ hɔ no. Naaso yetumii dze asafo nwoma nye ndzɛmba ahorow a enuanom a wɔwɔ hɔ no behia no kɛmaa hɔn. Nna enuanom a wɔwɔ hɔ no mu pii yɛ ehiafo. Naaso nna wɔwɔ gyedzi kɛse wɔ owusoɛr no mu, na wɔdɔ Jehovah so paa. Afei so, nna wɔdze akwankyerɛ biara a ahyehyɛdze no dze ma no yɛ edwuma. Iyi kaa hɛn akoma paa. Nhwɛdo pa a enuanom yi daa no edzi no kaa hɛn paa, na ɔmaa yesusuu siantsir a yɛrosom Jehovah no ho bio, na iyi hyɛɛ hɛn gyedzi dzen paa. Nna wɔasɛɛ enuanom binom hɔn efie nye hɔn haban. Iyi so maa mubohun dɛ asetsena mu ndzɛmba a yɛwɔ no botum efi hɛn nsa prɛko pɛr, na adze a ɔsɛ dɛ ohia hɛn paa nye anyɛnkofa a yɛnye Jehovah wɔ no. Ɔwɔ mu dɛ nna enuanom yi ho kyer hɔn dze, naaso nna ɔyɛ dzen paa dɛ ebɛtse dɛ woruhwinhwin. Mbrɛ nna wosi yɛ hɔn adze no hyɛɛ hɛn nkuran paa, na ɔboaa hɛn ma yɛdze akokodur gyinaa yarba nye haw biara a yehyiae no ano.

Benkum: Merema ɔkasa akyerɛ enuanom etukɔfo bi

Nyimfa: Yɛdze ndur na ndzɛmba rokɔ Dungu a ɔwɔ Congo

YƐKƐKAA ASIA ASETSENA HWƐE

Adze fofor bi so a yɛnnhwɛ kwan sii. Wɔkaa kyerɛɛ hɛn dɛ yɛnkɔsom wɔ Hong Kong Bethel. Yɛannda annso daa da dɛ yɛbɔkɔ akɛtsena Asia! Naaso aber a yehun mbrɛ Jehovah esi aboa hɛn wɔ hɛn dwumadzi ahorow nyina mu no, yɛgyee too mu na yɛkɔree. Afe 2013 mu no, yɛdze nyinsuwa yɛɛ hɛn anyɛnkofo nye ndzɛmba a ɔma Africa yɛ ahomka no nyina bye bye. Naaso nna yennyim dza ɔda hɛn enyim.

Hong Kong a yɛkɔree no, nna nsesa no so, osiandɛ nna nyimpa a wofifi wiadze n’afa ahorow nyina bi wɔ hɔ, na hɔ so yɛ begyabegya. Cantonese kasa no sua so, sɛ yɛdze bɔ do a, nna ɔmmbɔ. Naaso enuanom kaa hɛn akoma too hɛn yamu, na hɛn enyi gyee hɔn edziban no so ho paa. Nna edwuma no rinya nkɔenyim ntsɛntsɛm, naaso nna adan na nsaase no bo sor araa na ɔrokɔ. Ntsi Akwankyerɛ Kuw no hwɛɛ adze kɔr ekyir na wosii gyinae dɛ wɔbɔtɔn Bethel adan no mu pii. Ɔno ekyir no, wɔannkyɛr koraa na wɔkaa dɛ menye me yer ntu nkɔ South Korea wɔ 2015 mu. Na yɛda ho ara wɔ hɔ rosom. Ha kasa no so nnda famu, na yenyim dɛ ɔnnyɛ ndɛ na ɔkyena na hɛn ano bɔtɔ Korea kasa no do. Naaso kakraabi a yetum ka no, enuanom no kamfo hɛn na wɔma hɛn akoma tɔ hɛn yamu.

Benkum: Yɛwɔ Hong Kong

Nyimfa: Korea Bethel

ESUADZE A YENYAE

Ɔnnyɛ aber nyina na ɔda famu dɛ yebenya anyɛnkofo afofor. Naaso yeehu dɛ sɛ yɛto nsa frɛ afofor dɛ wɔmbɛsera hɛn a, ɔnnkyɛr na yeehu hɔn yie. Yɛasan so ehu dɛ, ɔsor onua biara dze, naaso yedzi nsɛ wɔ ndzɛmba pii mu, na Jehovah so hyɛɛ da ara yɛɛ no dɛm ama yeetum ebue hɛn akoma mu adɔ nyimpa pii.​—2 Cor. 6:11.

Yeehu dɛ, ɔsɛ dɛ yɛgye afofor to mu dɛ mbrɛ Jehovah yɛ no, na yɛhwehwɛ dase bi a ɔma yehu dɛ Jehovah dɔ hɛn na ɔrekyerɛ hɛn kwan. Aber biara a hɛn abaw mu bobu, anaa yɛbɛtse nka dɛ binom mmpɛ hɛn asɛm no, yɛsan kenkan kaad nye nkrataa a hɛn anyɛnkofo akyerɛw abrɛ hɛn no. Yeehu paa dɛ Jehovah etsie hɛn mpaabɔ, na iyi ama yeenya no mu awerɛhyɛmu nye ahoɔdzen a yɛdze bɔsom no.

Emi na Lesli dze no nkakrankakra ebohu dɛ, sɛ yennyi adagyer dɛ dɛn ara mpo a, ohia paa dɛ yenya ber ma hɛnho. Yɛasan so ebohu dɛ, sɛ yɛfom a, ɔsɛ dɛ yɛdze bi yɛ serew nkanka aber a yerusua kasa fofor no. Ewimbir biara so, yɛbɔ mbɔdzen hwehwɛ biribi a hɛn enyi gyee ho, na yɛda Jehovah ase wɔ ho.

Sɛ mebɛka paa a, nna ɔyɛ me dɛ murunntum nnyɛ asɛmpatserɛwnyi anaa murunntum nntsena ɔman fofor bi do da. Naaso mehu dɛ, sɛ Jehovah ka woho a, adze nyina botum ayɛ yie. Ɔyɛ a nkɔnhyɛnyi Jeremiah n’asɛm yi ba m’adwen mu. Ɔkaa dɛ: ‘Jehovah, adaadaa me.’ (Jer. 20:7) Ampa, ɔama hɛn nhyira pii a yɛannda annso ho daa da; na dza nna ɔda m’akoma do dɛ daakye bi mebɛtsena wimuhɛn mu etu kwan no mpo, ɔama wɔaba mu. Yɛakɛserasera Bethel ahorow wɔ aman pii do. Meyɛ aberantsɛba no, mbea a mannda anndwen ho da dɛ mobɔkɔ hɔ nyina yɛatsena wimuhɛn mu etutu akwan akɔ hɔ. Lesli aboa me na ɔataa m’ekyir wɔ dwumadzi biara a yeenya no mu, na m’enyi sɔɔ paa.

Da biara yɛkaakaa hɛnho siantsir a yɛreyɛ dɛm edwuma yi nye obi a yɛreyɛ ama no. Nhyira a yenya no ndɛ no, ɔyɛ asetsena papa a daakye yebenya no ho mpopoe kɛkɛ. Dɛm aber no, Jehovah ‘bobue ne nsamu na ɔama atseasefo nyina eenya dza wɔpɛ.’​—Ndw. 145:16.