1-2. Ebɛnadze ntsi sɛ hɛn nsɛm tsebea sesa a nna kyerɛwnsɛm ahorow bi fa hɛnho paa?

 AWARFO bi esiesie hɔnho kama, na wɔakyɛn hɔn aso pɛnn ritsie Bible mu ɔkasa a ɔfa awar ho. Ɔkasa a woritsie no, no mu nsɛm nnyɛ hɔn adze fofor. Naaso, dɛm aber yi dze, ɔkasa no mu nsɛm no bɛfa hɔnho paa. Ebɛnadze ntsi a? Osiandɛ wɔdze bɛyɛ edwuma wɔ hɔn asetsena mu dɛ awarfo.

² Dɛmara so na ɔtse wɔ Christianfo a wɔawo fofor no afamu. Woetsie ɔkasa ahorow a ɔfa mbatsetse ho mpɛn pii. Naaso, seseiara a wɔabɛyɛ awofo yi dze, dɛm ɔkasa ahorow no mu nsɛm bɛfa hɔnho paa. Osiandɛ dɛm aber yi dze, hɔnara so wɔrebɛtsetse ba. Iyi yɛ asodzi kɛse paa! Dza yɛaka ho asɛm yi nyina da no edzi dɛ, sɛ hɛn nsɛm tsebea sesa a, nna yɛtse kyerɛwnsɛm ahorow bi ase yie paa. Iyi nye adze kor ntsi a Jehovah n’asomfo kenkan Bible no na wɔdwendwen ho hɔn nkwa “nda nyinara” dɛ mbrɛ wɔhyɛɛ Israel ahemfo no dɛ wɔnyɛ no.​—Deut. 17:19.

3. Ebɛnadze na yebosusu ho wɔ adzesua yi mu?

³ Awofo, asodzi ahorow a no mu yɛ dur paa a Christianfo wɔ no, no mu kor na hom enya no. Ɔno nye dɛ hom bɛkyerɛkyerɛ hom mba Jehovah ho adze. Naaso, iyi kɔ ekyir sen dɛ hom bɛka Jehovah ho asɛm akyerɛ hom mba kɛkɛ. Ɔsɛ dɛ hom boa hom mba no ma wofi hɔn akoma mu dɔ Jehovah. Awofo, hom besi dɛn dze Jehovah ho dɔ edua hom mba akoma mu? Adzesua yi mu no, yɛbɔhwɛ Bible mu afotusɛm anan  bi a ɔbɔboa awofo a wɔyɛ Christianfo no. (2 Tim. 3:16) Yɛbɛsan so ahwɛ mbrɛ Bible mu afotusɛm a awofo binom dze ayɛ edwuma no esi aboa hɔn.

4. Ebɛn afotusɛm na obotum aboa awofo ma wɔdze Jehovah ho dɔ eedua hɔn mba akoma mu? (James 1:5)

⁴ Afotusɛm 1: Hwehwɛ Jehovah hɔ akwankyerɛ. Serɛ Jehovah dɛ ɔmma wo nyansa a ibotum dze aboa wo mba ma woeenya ɔdɔ ama no. (Kenkan James 1:5.) Jehovah nye Nyia ɔfata paa dɛ ɔma hɛn afotu. Yɛwɔ adanse pii a ɔkyerɛ dɛ iyi yɛ nokwar. Hom mma yensusu no mu ebien ho nhwɛ. Odzi kan no, Jehovah nye ɔwofo a ɔkyɛn ɔwofo biara. (Ndw. 36:9) Otsia ebien, afotu biara a ɔdze bɛma no, mfaso wɔ do aber biara.​—Isa. 48:17.

5. (a) Ebɛnadze na Jehovah n’ahyehyɛdze no dze ama awofo dɛ ɔmboa hɔn ma wɔntsetse hɔn mba? (b) Dɛ mbrɛ yehunii wɔ video no mu no, ebɛnadze na esua efi kwan a Onua na Akyerɛbaa Amorim faa do tsetsee hɔn mba no mu?

⁵ Jehovah nam n’ahyehyɛdze no nye n’Asɛm no do ma awofo Bible mu nsɛm pii a obotum aboa hɔn ma wɔaatsetse hɔn mba ma wɔaadɔ Jehovah. (Matt. 24:45) Dɛ nhwɛdo no, nsɛm ahorow a ɔba a wɔato dzin “Mboa Ma Ebusua No” botum aboa awofo paa. Nna wotsintsim nsɛm yi wɔ Nyan! magazine no mu, naaso seseiara dze ibenya wɔ hɛn wɛbsaet hɔ. Afei so, video pii wɔ jw.org a obotum aboa awofo ma wɔdze afotu a Jehovah dze ma hɔn no atsetse hɔn mba. Video yi bi yɛ nsɛm a wobisabisa, bi so yɛ ɔyɛkyerɛ. *​—Mbɛ. 2:4-6.

6. Ebɛn asɛm na egya bi kae wɔ akwankyerɛ a ɔnye ne yer nsa ka fi Jehovah n’ahyehyɛdze no hɔ no ho?

⁶ Awofo pii aka dɛ hɔn enyi sɔ mboa a Jehovah nam n’ahyehyɛdze no do dze ma hɔn no paa. Egya bi a wɔfrɛ no Joe kaa dɛ: “Enye me bɛyɛ adwen dɛ ɔnnda famu dɛ ebɛtsetse mbofra baasa wɔ nokwar no mu. Aber nyina menye me yer bɔ mpaa serɛ Jehovah dɛ ɔmboa hɛn. Mpɛn pii no, sɛ yehyia tsebea bi a ebɔhwɛ no, nna asɛm bi anaa video bi aba a ɔbɔboa hɛn paa ma yeedzi ho dwuma. Jehovah no hɔ akwankyerɛ a yɛhwehwɛ no aboa  hɛn kɛsenara.” Joe na ne yer ehu dɛ mboa a ɔtse dɛm no roboa hɔn mba no ma wɔaatwe abɛn Jehovah.

7. Ebɛnadze ntsi na no ho hia paa dɛ awofo yɛ nhwɛdo pa ma hɔn mba? (Romefo 2:21)

⁷ Afotusɛm 2: Fa wo ndzeyɛɛ yɛ nhwɛdo ma wo mba. Mbofra hwɛ dza hɔn awofo yɛ no paa, na mpɛn pii no wosuasua hɔn. Yenyim dɛ awofo wɔ hɔ yi, wonndzi mu. (Rom. 3:23) Awofo a hɔn adwen mu da hɔ no yɛ dza wobotum biara dɛ wɔbɛyɛ nhwɛdo pa ama hɔn mba esuasua. (Kenkan Romefo 2:21.) Egya bi kaa dɛ: “Mbofra tse dɛ sapɔw. Nsu biara a edze bɔto mu no, ɔbɔnonom.” Ɔdze kaa ho dɛ: “Sɛ yɛka asɛm bi na yaammfa annyɛ edwuma a, wɔbɛka akyerɛ hɛn.” Sɛ yɛpɛ dɛ hɛn mba dɔ Jehovah a, ɔsɛ dɛ hɛnankasa so dze nsɛm a yɛka nye dza yɛyɛ no kyerɛ dɛ yɛdɔ Jehovah paa.

8-9. Ebɛnadze na esua efi nsɛm a Andrew na Emma kae no mu?

⁸ Awofo botum ayɛ ndzɛmba pii dze aboa hɔn mba ma wɔaabɔdɔ Jehovah. Andrew yɛ onua a oedzi mfe 17. Hom mma yɛnhyɛ asɛm a ɔkae no nsew. Ɔkaa dɛ: “Aber biara, nna m’awofo boa me ma muhu dɛ mpaabɔ ho hia. Ewimbir biara, nna me papa nye me bɔ mpaa. Sɛ nna mabɔ mpaa o, mommbɔe o, ɔnye me bɔbɔ. Nna asɛm a m’awofo taa ka kyerɛ menye mo nuabaa no nye dɛ: ‘Hom botum abɔ Jehovah mpaa mpɛn dodow biara a hom pɛ.’ Dza wɔyɛe no boaa me paa ma nna memmfa me mpaabɔ nndzi agor. Merekasa yi mutum fi m’akoma mu bɔ Jehovah mpaa osiandɛ muhu no dɛ Egya a ɔdɔ me.” Awofo, hom nkaa dɛ sɛ hom kɔ do ara da no edzi dɛ hom dɔ Jehovah a, obotum aboa hom mba no so ma wɔaadɔ no.

⁹ Hom mma yɛnhwɛ dza akyerɛbaa bi so a wɔfrɛ no Emma kae. Ne papa gyaa hɔn ebusua no hɔ. Na ɔrokɔ no, nna ɔdze nkorɔfo pii kaw, ntsi nna ɔwɔ dɛ ne maame da ho tua kaw no nyinara. Emma kaa dɛ: “Mpɛn pii no, ebɔhwɛ no nna me maame nnyi sika, naaso aber biara nna ɔka mbrɛ Jehovah si hwɛ n’asomfo, na ɔma hɔn nsa ka dza wohia no ho asɛm. Nna mutum hu paa dɛ nnyɛ n’ano kɛkɛ na ɔdze ka dɛm, mbom nna ɔgye dza ɔka no dzi na ɔdze yɛ edwuma.” Esuadze a ɔwɔ mu: Tsebea a no mu yɛ dzen mu mpo no, awofo botum dze hɔn ndzeyɛɛ ayɛ nhwɛdo pa ama hɔn mba.​—Gal. 6:9.

10. Nna ebɛn hokwan na Israelfo awofo wɔ a wobotum nye hɔn mba abɔ nkɔmbɔ? (Deuteronomy 6:6, 7)

¹⁰ Afotusɛm 3: Enye wo mba mbɔ nkɔmbɔ aber nyina. Jehovah maa tsetse Israelfo no ahyɛdze dɛ wɔnkyerɛkyerɛ hɔn mba noho adze aber nyina. (Kenkan Deuteronomy 6:6, 7.) Nna awofo no wɔ ho kwan pii a wobotum dze akyerɛkyerɛ hɔn mba no wɔ da mu no mu, na wɔdze Jehovah ho dɔ edua hɔn akoma mu. Dɛ nhwɛdo no, nna Israelnyi aberantsɛba bi botum dze ndɔnhwer pii nye ne papa abɔ mu ayɛ edwuma wɔ haban mu. Na dɛmara so na basiaba bi so botum dze mber pii aboa ne maame ma wɔaapam adze, wɔaawen adze anaa wɔaayɛ fie ndwuma ahorow. Aber a awofo nye hɔn mba abɔ mu reyɛ ndwuma ahorow no, nna wobotum nye hɔn abɔ ndzɛmba a no ho hia ho nkɔmbɔ. Dɛ nhwɛdo no, nna wobotum abɔ nkɔmbɔ afa Jehovah ne papayɛ ho nye mbrɛ oesi ahwɛ hɔn ebusua no ho.

11. Ebɛn hokwan na Christianfo awofo wɔ a wobotum nye hɔn mba abɔ nkɔmbɔ?

¹¹ Ndɛ, asetsena nntse dɛ nkan no. Mbea ahorow pii wɔ hɔ a, ɔyɛ dzen dɛ awofo benya mber nye hɔn mba abɔ nkɔmbɔ da mu no nyina. Ebɔhwɛ no, nna awofo no hyɛ edwuma mu na mbofra no so kɔ skuul. Iyi ntsi, no ho hia  paa dɛ awofo pɛ mber a wɔnye hɔn mba bɔbɔ nkɔmbɔ. (Eph. 5:15, 16; Phil. 1:10) Mber a awofo botum nye hɔn mba abɔ nkɔmbɔ no, no mu kor nye ber a wɔdze yɛ ebusua som no. Onua aberantsɛ bi a wɔfrɛ no Alexander kaa dɛ: “Dapɛn biara me papa hwɛ ma yɛyɛ ebusua som, na ɔmma biribiara nntwitwar hɛn anan mu. Sɛ yesua adze wie a, yɛbɔ nkɔmbɔ.”

12. Ebɛnadze na ɔsɛ dɛ ebusuatsir ma ɔtsena n’adwen mu aber a ɔreyɛ ebusua som no?

¹² Sɛ eyɛ egya a, ebɛnadze na ibotum ayɛ ama wo mba hɔn enyi aagye ebusua som ho? Ibotum nye wo mba esua nwoma fofor a wɔato dzin Ibotum Enya Enyigye Daa! no. Sɛ enye hɔn sua dɛm nwoma yi a, ibenya hokwan nye hɔn abɔ nkɔmbɔ a ɔhyɛ nkuran. Epɛ dɛ wo mba fi hɔn akoma mu ka mbrɛ wosi tse nka ho asɛm kyerɛ wo. Ntsi mma mmfa ber a edze yɛ ebusua som no nnkasa tsentsenntsen anaa mmfa nntwuw wo mba no enyim. Afei so, sɛ wo mba ka biribi na ɔnye Bible no nnhyia a, mma wo bo mmfuw. Mbom no, ma ɔnyɛ wo dɛw dɛ wo mba efi hɔn akoma mu aka mbrɛ wosi tse nka akyerɛ wo. Afei, hyɛ hɔn nkuran dɛ womfi hɔn akoma mu nka dza ɔhaw hɔn biara ho asɛm nkyerɛ wo. Osiandɛ, sɛ ennhu dza ɔhaw wo mba no a, irunnhu kwan pa a ibotum afa do aboa hɔn.

13. Ebɛn hokwan fofor na awofo wɔ a wobotum dze aboa hɔn mba ma wɔaatwe abɛn Jehovah?

¹³ Awofo, hom nhwehwɛ hokwan wɔ da mu no mu a hom dze bɔboa hom mba ma wɔaatwe abɛn Jehovah. Ɔnnyɛ ber a enye hɔn rusua Bible no nkotsee na ɔsɛ dɛ ekyerɛkyerɛ hɔn hɛn Nyankopɔn a ɔwɔ ɔdɔ no ho adze. Hom mma yɛnhyɛ asɛm a maame bi a wɔfrɛ no Lisa kae no nsew. Ɔkaa dɛ: “Yɛdze abɔdze a etwa hɛnho ehyia no boaa hɛn mba ma wosuaa Jehovah ho adze. Dɛ nhwɛdo no, sɛ nna hɛn bɔdɔm no yɛ biribi a ɔyɛ serew ma hɛn mba no enyi gye a, yɛma wohu dɛ iyi da no edzi dɛ Jehovah yɛ enyigye Nyankopɔn, na ɔpɛ dɛ nyimpa so enyi gye.”

14. Ebɛnadze ntsi na ohia dɛ awofo boa hɔn mba ma wonya anyɛnkofo pa? (Mbɛbusɛm 13:20)

¹⁴ Afotusɛm 4: Boa wo mba ma wɔmfa anyɛnkofo pa. Nyankopɔn n’Asɛm no ma yehu dɛ sɛ yɛfa anyɛnkofo a hɔn suban yɛ papa a, obotum ama hɛn suban ayɛ papa. Dɛmara so na  sɛ yɛfa anyɛnkofo a hɔn suban muo a, ɔbɛma hɛn suban asɛɛ. (Kenkan Mbɛbusɛm 13:20.) Awofo, aso hom nyim hom mba hɔn anyɛnkofo? Aso inyim hɔn na enye hɔn abɔ nkɔmbɔ pɛn? Ibesi dɛn aboa wo mba ma wɔaafa hɔn a wɔdɔ Jehovah no nyɛnko? (1 Cor. 15:33) Sɛ epɛ dɛ eboa hɔn ma wonya anyɛnkofo pa a, ibotum ato nsa afrɛ enuanom a wɔdɔ Jehovah no ma wɔnye hɔn abɔ mu ayɛ ndzɛmba ahorow bi.​—Ndw. 119:63.

15. Ebɛnadze na awofo botum ayɛ dze aboa hɔn mba ma wɔaafa anyɛnkofo pa?

¹⁵ Hom mma yensusu egya bi a wɔfrɛ no Tony n’asɛm no ho. Ɔkaa dza ɔnye ne yer ayɛ aboa hɔn mba ma woenya anyɛnkofo pa ho asɛm dɛ: “Mfe pii nye yi na menye me yer ato nsa afrɛ enuanom mbarimba na mbaa a ɔsor mfe a woedzi nye beebi a wofi aba hɛn fie. Ɔyɛ a yɛnye hɔn bɔ mu dzidzi na wɔbɛka hɛnho ma yɛyɛ ebusua som. Iyi boa hɛn ma yehu hɔn a wɔdɔ Jehovah na wɔdze enyigye som no no yie. Nna yɛgye amansin do ahwɛfo, asɛmpatserɛwfo nye enuanom afofor bɛtsena hɛn fie. Hɔn suahu, nsi a wɔdze yɛ edwuma nye mbɔdzen a wɔbɔ wɔ Jehovah no som mu no boaa hɛn mba no ma wɔnye Jehovah nyaa ebusuabɔ a no mu dzen.” Awofo, hom mfa nsi hom enyi do dɛ hom bɔboa hom mba ma wɔaafa anyɛnkofo pa.

16. Awofo, sɛ hom mba no mu bi ka dɛ ɔmmpɛ dɛ ɔsom Jehovah a, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ hom yɛ?

¹⁶ Awofo, hom mbɔdzembɔ nyina ekyir no, sɛ hom mba no mu bi ka dɛ ɔmmpɛ dɛ ɔsom Jehovah so ɛ? Mma hom nnya adwen dɛ hom annyɛ hom edwuma yie dɛ awofo. Jehovah ama hɛn nyina akyɛdze bi. Ɔno nye hokwan a yɛwɔ dɛ yɛpaw dza yɛpɛ. Yɛwɔ hokwan dɛ yesi gyinae dɛ yɛbɔsom Nyankopɔn anaa yɛronnsom no. Na kaa dɛ wo ba no so wɔ hokwan a ɔtse dɛmara. Sɛ wo ba bi esi gyinae dɛ ɔronnsom Jehovah a, mma mmpa abaw, nya awerɛhyɛmu dɛ da kor da kor ɔbɛba abɔsom Jehovah. Kaa Jesus ne mfatoho a ɔfa ɔbadzesɛɛfo no ho no. (Luke 15:11-19, 22-24) Dɛm aberantsɛ yi yɛɛ ndzɛmba bɔn pii, naaso ewiei koraa no ɔsanee baa fie. Bi a binom bɛka dɛ: “Nkyɛ iyi dze ɔyɛ mfatoho kɛkɛ.  Ana biribi a ɔtse dɛm botum esi?” Nyew, obotum esi! Dza osii wɔ onua bi a wɔfrɛ no Elie n’afamu no ma yehu dɛ iyi yɛ nokwar.

17. Ebɛn kwan do na Elie n’asɛm no hyɛ wo nkuran?

¹⁷ Elie kaa n’awofo ho asɛm dɛ: “Wɔyɛɛ dza wobotum biara dɛ wɔdze Jehovah noho dɔ nye n’Asɛm Bible no bodua m’akoma mu. Naaso, m’enyi firii no, mehyɛɛ ase bɔɔ bra bɔn.” Elie hyɛɛ ase dɛ ɔreyɛ ndzɛmba bi a ɔnnyɛ wɔ sum ase. N’awofo bɔɔ mbɔdzen dɛ wɔbɔboa no ma ɔnye Jehovah enya ebusuabɔ pa, naaso oenntsie hɔn. Aber a ofii fie no, ɔdze noho kɛhyɛɛ ndzɛmba bɔn mu. Naaso, ɔtɔ da a nna ɔnye n’anyɛnkofo no mu kor bɔ Bible mu nkɔmbɔ. Elie kaa dɛ: “Mokɔr do kaa Jehovah ho asɛm kyerɛɛ me nyɛnko no na iyi boaa me ma modwendween Jehovah ho. Nkakrankakra no, Bible mu nokwar a m’awofo bɔɔ mbɔdzen dɛ wɔdze bodua mo mu no hyɛɛ ase dɛ ɔregye ndwow wɔ m’akoma mu.” Ekyir yi, Elie sanee bɔsoom Jehovah. * Hwɛ enyigye ara a ɔbɛyɛ dɛ n’awofo nyae, dɛ wotumii dze Jehovah ho dɔ duaa n’akoma mu aber a nna ɔyɛ abofra no!​—2 Tim. 3:14, 15.

18. Etse nka dɛn wɔ mbɔdzen a awofo bɔ dɛ wɔbɛtsetse hɔn mba ma wɔaadɔ Jehovah no ho?

¹⁸ Awofo, Jehovah ama hom hokwan soronko bi. Ɔno nye dɛ hom bɔboa hom mba ma wɔaabɔsom Jehovah. (Ndw. 78:4-6) Iyi nnyɛ edwuma a ɔda famu. Yɛkamfo hom paa wɔ edwumadzen a hom reyɛ dze aboa hom mba no ho! Awofo, hom nkɔ do nyɛ dza hom botum biara mboa hom mba ma wɔndɔ Jehovah, na hom nkyerɛkyerɛ hɔn ma wɔnyɛ setsie mma no. Hom nnya awerɛhyɛmu dɛ, sɛ hom yɛ dɛm a, hɛn sor Egya Jehovah n’enyi bɛgye papaapa!​—Eph. 6:4.