1. Dɛ mbrɛ Malachi 3:16 ma yehu no, ebɛn nwoma na Jehovah rekyerɛw, na ebɛnadze na ɔwɔ nwoma no mu?

 MFRENHYIA mpempem pii nye yi na Jehovah hyɛɛ ase dɛ ɔrekyerɛw nwoma soronko bi. Dɛm nwoma no, nyimpa hɔn dzin na ɔwɔ mu, na Abel a ɔyɛ Jehovah ne dasefo a odzi kan no na ne dzin dzii kan puei wɔ mu. b (Luke 11:50, 51) Ofi dɛm aber no reba no, Jehovah akyerɛw nyimpa pii hɔn dzin aka ho. Ndɛ a yɛrekasa yi, nyimpa ɔpepem pii na hɔn dzin wɔ nwoma yi mu. Ehwɛ Bible mu a, wɔfrɛ dɛm nwoma yi “nkaa nwoma,” “nkwa nwoma” anaa ‘nkwa nwoma mbobɔwee.’ Adzesua yi mu dze, yɛbɛfrɛ no “nkwa nwoma.”​—Kenkan Malachi 3:16; Nyi. 3:5; 17:8.

2. Woananom na wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu, na yɛbɛyɛ dɛn ama hɛn so hɛn dzin aakɔ mu bi?

² Hɔn a wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nwoma soronko yi mu no yɛ nyimpa a wofi hɔn akoma nyina mu som Jehovah yie na wonndzi ne dzin ho agor. Dɛm nkorɔfo no na wobotum enya onnyiewiei nkwa. Ndɛ sɛ yenya gyedzi wɔ Jehovah ne Ba Jesus Christ no werdam afɔr no mu, na yɛfa Jehovah nyɛnko dzendzenndzen a, wɔbɛkyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. (John 3:16, 36) Sɛ yɛwɔ enyidado dɛ yɛbɔkɔ sor o, yɛbɛtsena asaase do o, hɛn nyina pɛ dɛ wɔkyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu.

3-4. (a) Sɛ wɔakyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu a, aso ɔno kyerɛ dɛ ɔkwan biara do no yebenya onnyiewiei nkwa? Kyerɛkyerɛ mu. (b) Ebɛnadze na yebosusu ho wɔ adzesua yi nye dza odzi hɔ no mu?

 ³ Ɔno kyerɛ dɛ hɔn a hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu nyinara benya nkwa wɔ ɔkwan biara do anaa? Asɛm a Jehovah kaa kyerɛɛ Moses wɔ Exodus 32:33 no ma yenya mbuae no. Jehovah kaa dɛ: “Obiara a ɔayɛ bɔn etsia me no, ɔno na mebɛpepa no mefi mo nwoma no mu.” Iyi kyerɛ dɛ hɔn a hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu sesei no, ɔtse dɛ mbrɛ Jehovah dze pɛnsel akyerɛw hɔn dzin no; obotum eyi efi mu anaa ɔaapepa efi mu. (Nyi. 3:5) Sɛ wɔkyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu a, ɔsɛ dɛ yɛhwɛ hu dɛ yɛbɛyɛ ndzɛmba a ɔremma wɔmmpepa mmfi mu. Ɔsɛ dɛ yɛkɔ do dzi Jehovah nokwar kesi dɛ ɔbɛkyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu korakora, tse dɛ mbrɛ wɔdze pɛn akyerɛw. Ɔnodze, wɔremmpepa da.

⁴ Iyi botum ama yeebisa hɛnho nsɛm bi. Bi nye dɛ, ebɛnadze na Bible no ka fa hɔn a hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu nye hɔn a hɔn dzin nnyi mu no ho? Hɔn a hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu no, ebɛn aber na wobenya onnyiewiei nkwa? Hɔn a woennya hokwan ennsua Jehovah ho adze ana woruwu no so ɛ? Aso obotum aba dɛ wɔbɛkyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu? Yebenya nsɛmbisa yi ho mbuae wɔ adzesua yi nye dza odzi hɔ no mu.

WOANANOM NA WƆAKYERƐW HƆN DZIN WƆ NWOMA NO MU?

5-6. (a) Dɛ mbrɛ Philippifo 4:3 kyerɛ no, hɔn a hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu no, hɔn mu binom nye woananom? (b) Ebɛn aber na wɔbɛkyerɛw hɔn dzin korakora wɔ nkwa nwoma no mu a wɔremmpepa?

⁵ Woananom na wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu? Mbrɛ ɔbɛyɛ a yebenya dɛm asɛmbisa yi ho mbuae no, hom mma yɛnhwɛ nyimpakuw enum bi. Nyimpa bi wɔ dɛm  kuw yi mu bi mu a, wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu, na binom so dze hɔn dzin nnyi mu.

⁶ Kuw a odzi kan no nye hɔn a woeyi hɔn dɛ wɔnye Jesus nkedzi adze wɔ sor no. Yɛrekasa yi, ana wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu? Nyew. Sɛ yɛhwɛ asɛm a Paul kaa kyerɛɛ ne ‘mfɛfo edwumayɛfo’ a nna wɔwɔ Philippi no a, yehu dɛ hɔn a wɔasera hɔn a wɔnye Jesus bedzi adze no, seseiara a yɛrekasa yi, hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. (Kenkan Philippifo 4:3.) Naaso mbrɛ ɔbɛyɛ a wɔremmpepa hɔn dzin mmfi mu no, ɔsɛ dɛ wodzi nokwar kesi ase. Sɛ wonya hɔn nsɔwano a otwa tun no ansaana woeewu o, sɛ hɔn nsa ka nsɔwano no ansaana ahohiahia kɛse no ahyɛ ase o, wɔremmpepa hɔn dzin mmfi nkwa nwoma no mu da.​—Nyi. 7:3.

7. Sɛ yɛhwɛ Nyikyerɛ 7:16, 17 no a, ebɛn ntseasee na ɔma yenya wɔ ber a wɔbɛkyerɛw nguan fofor no mu nyimpadodow kɛse no hɔn dzin korakora wɔ nkwa nwoma no mu ho?

⁷ Kuw a otsia ebien no nye nguan fofor no mu nyimpadodow kɛse no. Ana hɔn so hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu? Nyew. Sɛ wotwa Har-Magedon a, ana hɔn dzin bɔkɔ do awɔ nkwa nwoma no mu? Nyew. (Nyi. 7:14) Jesus dze hɔn totoo nguan ho, na ɔkaa dɛ wɔbɔkɔ “onnyiewiei nkwa” mu. (Matt. 25:46) Naaso sɛ wotwa Har-Magedon a, ɔnnyɛ amonmu hɔ ara na wobenya onnyiewiei nkwa. Hɔn dzin bɔkɔ do ara awɔ nkwa nwoma no mu, naaso ɔkwan bi do no, ɔbɛyɛ tse dɛ dza wɔdze pɛnsel akyerɛw. Mfrenhyia Apem no mu no, Jesus “bɛyɛ hɔn guanhwɛfo, na ɔdze hɔn akɔ nkwa nsubura ho.” Hɔn a wobedzi Christ n’akwankyerɛ do, na ekyir koraa wobobu hɔn atsɛn dɛ woedzi Jehovah nokwar no, wɔbɛkyerɛw hɔn dzin korakora wɔ nkwa nwoma no mu.​—Kenkan Nyikyerɛ 7:16, 17.

8. Woananom na hɔn dzin nnyi nkwa nwoma no mu, na obowie hɔn dɛn?

⁸ Kuw a otsia ebiasa no nye nyimpa a wɔkaa hɔnho asɛm dɛ wɔyɛ mpɔnkye no, na wɔbɛsɛɛ hɔn wɔ Har-Magedon. Hɔn dze, hɔn dzin nnyi nkwa nwoma no mu koraa. Jesus kaa dɛ wɔbɔkɔ daa ɔsɛɛ mu. (Matt. 25:46) Nyankopɔn no sunsum kaa Paul ma ɔkaa dɛ dɛm nkorɔfo yi ‘benya akatua bɔn a ɔnye daa ɔsɛɛ.’ (2 Thess. 1:9; 2 Pet. 2:9) Hɔn so a ofi tsetse besi ndɛ, wɔagye enyim ayɛ bɔn etsia sunsum krɔnkrɔn no so, wɔbɛsɛɛ hɔn korakora. Worinnya onnyiewiei nkwa, na mbom wɔbɛsɛɛ hɔn korakora. Ɔda edzi kofee dɛ, worinnyan hɔn koraa. (Matt. 12:32; Mark 3:28, 29; Heb. 6:4-6) Afei, hom mma yɛnhwɛ nyimpakuw ebien bi a wobenyan hɔn aba asaase do.

WOANANOM NA WOBENYAN HƆN?

9. Asomafo Ndwuma 24:15 ka dɛ wobenyan kuw ahorow ebien bi aba asaase do. Dɛm nkorɔfo no nye woananom? Ebɛn nsonsonee na ɔda ekuw ebien yi ntamu?

⁹ Bible no ka nyimpakuw ebien bi a wobenyan hɔn ho asɛm. Sɛ wonyan dɛm nkorɔfo yi a, wobotum enya hokwan atsena asaase do daa. Dɛm nkorɔfo no nye “hɔn a wɔtsen” nye “hɔn a wɔnntsen.” (Kenkan Asomafo Ndwuma 24:15.) “Hɔn a wɔtsen” no nye nyimpa a wɔdze nokwardzi soom Jehovah aber a wɔtse ase no. “Hɔn a wɔnntsen” no so nye hɔn a wɔannsom Jehovah ana woruwu. Nokwasɛm nye dɛ, dɛm nkorɔfo yi ammbɔ bra a ɔtsen. Wobenyan dɛm ekuw ebien yi nyina. Aso iyi kyerɛ dɛ hɔn a wɔwɔ ekuw ebien yi mu no nyina dzin wɔ nkwa nwoma no mu? Mbrɛ ɔbɛyɛ a yebenya dɛm asɛmbisa yi ho mbuae no, hom mma yensusu kuw yi mu biara ho.

10. Ebɛnadze ntsi na wobenyan “hɔn a wɔtsen” no, na ebɛn hokwan na hɔn mu binom benya? (Ibotum so ahwɛ “Nsɛm A Akenkamfo Bisa” a ɔwɔ Ɔweɔn-Aban yi mu a ɔfa hɔn a wobenyan hɔn aba asaase do no ho.)

¹⁰ Kuw a otsia anan nye “hɔn a wɔtsen” no.  Wɔkyerɛɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu ana woruwu. Wowui no, ana wɔpepaa hɔn dzin fii nkwa nwoma no mu anaa? Oho, osiandɛ wɔ Jehovah n’enyi do no, wɔda ho ara “tse ase.” Jehovah nnyɛ “ewufo Nyankopɔn, na enyikamfo Nyankopɔn a: osiandɛ hɔn nyina tse ase ma no.” (Luke 20:38) Iyi kyerɛ dɛ sɛ wonyan hɔn a wɔtsen no ba nkwa mu bio a, wobohu hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. Naaso ɔbɛyɛ tse dɛ dza wɔdze pɛnsel akyerɛw. (Luke 14:14) Ɔda edzi dɛ hɔn a wobenyan hɔn yi mu binom wɔ hɔ a, wobenya hokwan asom dɛ “asaase nyinara do asafohemfo.”​—Ndw. 45:16.

11. “Hɔn a wɔnntsen” no, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ wosua ama wɔaakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu?

¹¹ Afei hom mma yɛnhwɛ kuw a otsia enum no. Hɔn nye “hɔn a wɔnntsen” no. Obotum aba dɛ nna wonnyim dza Jehovah hwehwɛ fi hɔn hɔ. Ɔno ntsi, wɔammbɔ bra a ɔtsen ana woruwu. Iyi ntsi wɔannkyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. Naaso Jehovah benyan hɔn na ɔaama hɔn hokwan a ɔbɛma wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. “Hɔn a wɔnntsen” yi behia mboa pii. Hɔn mu binom wɔ hɔ a, wɔyɛɛ ndzɛmba bɔn akɛse paa ansaana woruwu. Dɛm ntsi, no ho behia dɛ wɔkyerɛkyerɛ hɔn Nyankopɔn ne mbra ama woeehu mbrɛ wobesi dze abɔ hɔn bra. Mbrɛ ɔbɛyɛ a wobotum akyerɛkyerɛ hɔn ma wɔaayɛ dɛm no, Nyankopɔn n’Ahendzi no bɛma nkyerɛkyerɛ edwuma kɛse bi a wɔnnyɛɛ bi da akɔ do dɛm aber no.

12. (a) Woananom na wɔbɛkyerɛkyerɛ hɔn a wɔnntsen no? (b) Hɔn a wɔremmfa dza wɔdze bɛkyerɛkyerɛ hɔn no nnyɛ edwuma no, ebɛn asɛm bɔto hɔn?

¹² Woananom na wɔbɛkyerɛkyerɛ hɔn a wɔnntsen no? Nyimpadodow kɛse no na atseneneefo a wobenyan hɔn no na wɔbɛyɛ dɛm edwuma no. Ɔsɛ dɛ hɔn a wɔnntsen no nye Jehovah nya ebusuabɔ a no mu yɛ dzen na wohyira hɔn nkwa do ma no ansaana wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu. Jesus Christ nye hɔn a wɔnye no bɔbɔ mu edzi adze no dze hɔn enyi bedzi hɔn a wɔnntsen no ekyir  ahwɛ dɛ wɔdze dza wɔbɛkyerɛkyerɛ hɔn no bɛyɛ edwuma anaa wɔremmfa nnyɛ edwuma. (Nyi. 20:4) Obiara a ɔammfa nkyerɛkyerɛ yi ammbɔ ne bra no, sɛ odzi mfe 100 mpo a, wɔbɛsɛɛ no. (Isa. 65:20) Jehovah na Jesus nyim dza ɔwɔ nyimpa biara n’akoma mu. Ntsi wɔremma kwan ma obiara nnsɛɛ adze wɔ wiadze fofor no mu.​—Isa. 11:9; 60:18; 65:25; John 2:25.

NKWA WUSOƐR NA ATSƐMBU WUSOƐR

13-14. (a) Mber bi a etwa mu no, nna yɛtse asɛm a Jesus kae wɔ John 5:29 no ase dɛn? (b) Ebɛnadze na ɔsɛ dɛ yɛhyɛ no nsew wɔ asɛm a Jesus kae no ho?

¹³ Jesus so kaa hɔn a wobenyan hɔn aba asaase do no ho asɛm. Dɛ nhwɛdo no, ɔkaa dɛ: ‘Dɔn no reba a hɔn a wɔwɔ nda mu nyina bɛtse me ndze, na woefir edzi; hɔn a wɔyɛɛ papa no bɔkɔ nkwa wusoɛr mu, na hɔn a wɔyɛɛ dza omuo no akɔ atsɛmbu wusoɛr mu.’ (John 5:28, 29) Nna Jesus repɛ akyerɛ dɛn?

¹⁴ Mber bi a etwa mu no, nna yɛtse asɛm a Jesus kae yi ase dɛ ɔkyerɛ dza hɔn a wobenyan hɔn no bɛyɛ wɔ hɔn wusoɛr ekyir. Ɔno nye dɛ, hɔn a wobenyan hɔn no mu binom bɛyɛ ndzeyɛtsenenee na binom so ayɛ dza omuo. Naaso, hyɛ no nsew dɛ Jesus annka dɛ hɔn a wobenyan hɔn no bɛyɛ ndzeyɛtsenenee anaa wɔbɛyɛ dza omuo. Ɔdze kasafua a ɔkyerɛ biribi a wɔayɛ etwa mu na ɔdze dzii dwuma. Ɔkaa hɔn a ‘wɔyɛɛ papa’ nye hɔn a ‘wɔyɛɛ dza omuo’ ho asɛm. Dza iyi kyerɛ nye dɛ wɔyɛɛ dɛm ndzɛmba ahorow yi ansaana woruwu. Asɛm no mu da hɔ, anaa? Siantsir a yɛreka dɛm nye dɛ, sɛ yɛkɔ wiadze fofor no mu a, wɔremma obiara kwan ma ɔnnyɛ ndzɛmba bɔn. Ntsi, hɔn a wɔnntsen a Jesus kaa hɔnho asɛm no yɛɛ ndzɛmba a ɔnnyɛ papa ansaana woruwu. Sɛ dɛm dze a, ɔno asɛm a Jesus kaa dɛ binom bɔkɔ ‘nkwa wusoɛr mu,’ na binom so akɔ ‘atsɛmbu wusoɛr mu’ no kyerɛ dɛn?

15. Woananom na wobenyan hɔn akɔ ‘nkwa wusoɛr mu’ no, na ebɛnadze ntsi a?

¹⁵ Hɔn a wɔtsen no nye hɔn a wɔyɛɛ papa ansaana woruwu. Wɔbɔkɔ ‘nkwa wusoɛr mu,’ osiandɛ nna wɔakyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu dada. Iyi kyerɛ dɛ hɔn a ‘wɔyɛɛ papa’ a John 5:29 ka dɛ wobenyan hɔn no, hɔnara so nye “hɔn a wɔtsen” a Asomafo Ndwuma 24:15 ka hɔnho asɛm dɛ wobenyan hɔn no. Dɛm ntseasee a yeenya yi nye asɛm a ɔwɔ Romefo 6:7 no hyia. Hɔ ka dɛ: “Nyia oewu no, woebu no bem wɔ bɔn ho.” Ntsi bɔn a hɔn a wɔtsen yi yɛe ana woruwu no, Jehovah dze akyɛ hɔn, na papa a wɔyɛe no so, no werɛ rimmfir da. (Heb. 6:10) Naaso, ɔsɛ dɛ hɔn a wɔtsen a wobenyan hɔn no kɔ do ara dzi nokwar, ɔnnyɛ dɛm a wɔbɛpepa hɔn dzin efi nkwa nwoma no mu.

16. Sɛ wɔka ‘atsɛmbu wusoɛr’ a, ɔkyerɛ dɛn?

¹⁶ Hɔn a wɔyɛɛ ndzɛmba bɔn ana woruwu no so ɛ, ebɛn asɛm bɔto hɔn? Ɔwɔ mu dɛ ber a dɛm nkorɔfo yi wui no, wɔpepaa bɔn a wɔyɛe no nyina dze, naaso wɔtse ase no, wɔannsom Jehovah. Ntsi, hɔn dzin nnyi nkwa nwoma no mu. Sɛ dɛm dze a, yebotum aka dɛ ‘hɔn a wɔyɛɛ dza omuo’ a Jesus kaa dɛ wobenyan hɔn no, hɔnara so nye “hɔn a wɔnntsen” a Asomafo Ndwuma 24:15 ka hɔnho asɛm dɛ wobenyan hɔn no. Sɛ wonyan dɛm nkorɔfo yi a, wɔbɔkɔ ‘atsɛmbu wusoɛr mu.’ c Iyi kyerɛ dɛ Jesus dze n’enyi bedzi hɔn ekyir na ɔaahwɛ dɛ wɔbɛyɛ dza ɔtsen anaa. (Luke 22:30) Ɔbɛgye ber ana wɔada edzi dɛ wɔfata dɛ wɔkyerɛw hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu anaa wɔmmfata.  Sɛ wɔbɛkyerɛw hɔn a wɔnntsen yi hɔn dzin wɔ nkwa nwoma no mu a, ɔsɛ dɛ wɔtwe hɔnho fi bɔn a nna nkan no wɔyɛ no ho, na wohyira hɔnho do ma Jehovah.

17-18. Ebɛnadze na ɔsɛ dɛ hɔn a wobenyan hɔn aba asaase do no nyina yɛ? Ebɛnadze nye “ndwuma” a wɔaka ho asɛm wɔ Nyikyerɛ 20:12, 13 no?

¹⁷ Bible ma yehu dɛ wobobue nwoma mbobɔwee afofor bi mu wɔ mfrenhyia 1,000 no mu. Sɛ nna hɔn a wobenyan hɔn no tsen ana woruwu o, sɛ nna wɔnntsen o, ɔwɔ dɛ wodzi mbra a ɔwɔ dɛm nwoma no mu no do. Ɔsomafo John kaa dza ohunii wɔ enyido-adzehu mu ho asɛm dɛ: “Muhun ewufo, nkakraba nye akɛse, dɛ wogyinagyina ahengua no enyim; na woebuebue nwoma mu: na woebue nwoma bi so a ɔyɛ nkwa nwoma no mu: na wɔnam dza wɔakyerɛw wɔ nwoma no mu no do buu ewufo no atsɛn dɛ mbrɛ hɔn ndwuma tse.”​—Nyi. 20:12, 13.

¹⁸ Ebɛn “ndwuma” na wobegyina do ebu hɔn a wobenyan hɔn no atsɛn? Aso wobegyina ɔbra a wɔbɔe ansaana woruwu no do ebu hɔn atsɛn? Oho! Ma ɔntsena w’adwen mu dɛ, aber a wowui no, wotwaa bɔn a wɔyɛe no nyina mu. Iyi ntsi, “hɔn ndwuma” a kyerɛwnsɛm no kaa ho asɛm no nnyɛ ndwuma a wɔyɛe ana woruwu no. Mbom no ɔyɛ mbrɛ wɔbɛyɛ hɔn adze wɔ nkyerɛkyerɛ a wɔdze bɛma hɔn wɔ wiadze fofor no mu no ho. Mbarimba anokwafo bi tse dɛ Noah, Samuel, David, na Daniel mpo, ɔwɔ dɛ wosua Jesus Christ noho adze na wɔgye n’afɔrbɔ no dzi. Ntsi sɛ dɛm anokwafo yi mpo wɔ pii sua a, nna hɔn a wɔnntsen!

19. Ebɛn asɛm bɔto hɔn a wɔbɔpow hokwan soronko a wɔdze bɛma hɔn wɔ Mfrenhyia Apem no mu no?

¹⁹ Ebɛn asɛm na ɔbɔto hɔn a wɔbɔpow hokwan soronko a ɔtse dɛm no? Nyikyerɛ 20:15 ka dɛ: “Obiara a woennhu dɛ wɔakyerɛw ne dzin wɔ nkwa nwoma no mu no, wɔtoow no kyeen ogya nsutaae no mu.” (Baebor) Iyi kyerɛ dɛ wɔbɛsɛɛ hɔn korakora. Dɛm ntsi, no ho hia paa dɛ yɛyer hɛnho ama wɔaakyerɛw hɛn dzin wɔ nkwa nwoma no mu, na ɔnnsɛ dɛ yɛyɛ ndzɛmba a ɔbɛma wɔapepa hɛn dzin efi mu da.

20. Ebɛn edwuma na ɔbɔkɔ do wɔ Mfrenhyia Apem Tumdzi no mu? (Hwɛ mfonyin a ɔwɔ Ɔweɔn-Aban yi enyim no.)

²⁰ Mfrenhyia Apem Tumdzi no mu no, asetsena bɛyɛ enyigye dɛ! Ndzɛmba bebree bɔkɔ do wɔ hɔ. Bi nye dɛ, wɔbɛyɛ nkyerɛkyerɛ edwuma kɛse bi a wɔnnyɛɛ bi da wɔ nyimpa abakɔsɛm mu. Ɔno da nkyɛn a, wɔdze dɛm aber no so bɔhwɛ hɔn a wɔtsen nye hɔn a wɔnntsen no hɔn abrabɔ. (Isa. 26:9; Andw. 17:31) Dɛm nkyerɛkyerɛ edwuma no, wɔbɛyɛ no dɛn? Adzesua a odzi hɔ no bɔboa hɛn ma yeehu dza ɔbɔkɔ do nye dza yebotum ayɛ wɔ nhyehyɛɛ soronko yi ho.