E vakaraitaka e matanalevu o Merika kei na 30 na Matanitu e Urope na nodra sega ni taleitaka na nodra vakacacani tiko kei na nodra vakalolomataki na mataveitacini e Rusia. A vakaraitaki na kudru qori ena dua na bose e tuvanaka na isoqosoqo na Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE) * ena ika23 ni Julai, 2020.

Qo na ka e kaya o Ms. Lane Darnell Bahl e daunivakasala ni veika vakapolitiki mai Merika ina OSCE: “E sa vakaraitaka o Merika kei ira e levu tale na matanitu era lewe ni bose qo na nodra cata na veivakalolomataki e cakava tiko na matanitu o Rusia vei ira na iVakadinadina i Jiova. E rogovaki mai nira curuma vakaukaua na nodra vale na ovisa, era vesu vakatawadodonu, era vakalolomataki, ra qai bala e valeniveivesu. So era vesu me ono na yabaki.”

Era kauai tale ga vakalevu na lewe ni bose ena ka era se qai cakava ga qo na ovisa ena yasayasa o Voronezh nira curuma vakaukaua e sivia ni 100 na nodra vale na iVakadinadina i Jiova. E kaya o Ms. Bahl: “Eda kurabuitaka na levu ni nodra vakacacani na iVakadinadina i Jiova.”

E vakaraitaka tale na ivukevuke ni liuliu ni mata mai Peritania o Ms. Nicola Murray na nona kauai ena tikina qori. E kaya “ni vaka e tuvanaki vinaka na nodra vakacacani na iVakadinadina i Jiova ni yaco vata ga ena dua na gauna na kena curumi vakaukaua e dua na iwiliwili levu ni nodra vale.” E tomana o Ms. Murray: “Era vaqaqai qai vakacacani na iVakadinadina i Jiova vei ira na ovisa ena gauna era soqoni kina mera sokalou.”

Kena ikuri, era kaya na ovisa e Voronezh nira vesu na iVakadinadina i Jiova nira beitaki ena “basulawa,” ia e vakacala qori o Ms. Bahl. E okati ena basulawa qori na nodra maroroya ena kompiuta eso na ripote, tuvanaka eso na iwasewase lalai, kei na nodra soqoni nira sema ena mona livaliva. E kaya o Ms. Bahl ni ka era cakava qori na ovisa e Rusia e “ka vakalialia qai vakamadua.” E kaya: “Na veika era beitaki kina qori au dau cakava tale ga ena veisiga.” E kaya “ni qori tale ga na ka era dau cakava” na lewe ni bose mai Rusia era sema tiko mai ena bose qo.

Qo na ka e vola na 27 na matanitu era lewena na European Union kei na walu tale na matanitu: “Vakavica neimami rogoci ira na Mata mai Rusia nira kaya nira sokalou tiko ena galala na iVakadinadina i Jiova e kea. Na galala ni sokalou qori e tiki ni yavu ni vakavulewa ena matanitu o Rusia. Ia e rogovaki tiko ga mai na kena curumi vakaukaua na nodra vale na iVakadinadina i Jiova, era vaqaqai, ra qai vesu. E veicalati sara ga qori kei na ka e kaya tiko o Rusia.”

E kaya tale ga na European Union: “E dodonu mera marautaka na nodra dodonu na lewenivanua kece, wili kina o ira na iVakadinadina i Jiova. Okati kina na nodra dodonu ni lotu, na galala ni sosoqoni vata, kei na galala ni vosa qai kua ni tusaqati. Na dodonu qori e volai tu ena Yavu ni Vakavulewa e Rusia, kei na nodra veidinadinati ina OSCE kei na lawa ni veimatanitu.”

E matataki Peritania mai o Ms. Murray, sa qai tukuna ena itinitini ni nona vosa vei Rusia me tinia na nona vakalolomataki ira tiko na iVakadinadina i Jiova.

Qo na ka e kerea o Ms. Bahl me cakava o Rusia: (1) me bokoca na nodra vaqaqai na iVakadinadina i Jiova, (2) vakasuka tale na nodra valenivolavola e Rusia kei na ka kece era taukena (3) me sereki ira tale na iVakadinadina i Jiova era vesu tu.

Qo e sega ni imatai ni gauna mera tukuna kina vei Rusia na lewe ni veimatanitu na nodra cata na veivakalolomataki e cakava tiko vei ira na tacida. Sa vakaroti vakaukaua o Rusia ni sa kila o vuravura taucoko na nona vakalolomataki ira tiko na tacida. O koya e bibi sara, eda vakadeitaka ni kila vinaka tu qori o Jiova. (Same 37:18) Ena vakalougatataka tiko na Tamada vakalomalagi na nodra yalodina, yaloqaqa kei na vosota.—Same 37:5, 28, 34.