“Kama! Na kama!” E katalau tiko o Sandra ena nodrau vale na vugona, e raica sara ni kama tiko e dua na vale lailai e toka voleka ga e yasa ni vale. E totolo nodrau yavala kei watina o Thomas. E taura mai o Sandra na iboko ni buka, mani cici o Thomas me raica na vu ni kama. E kusa yani o Sandra me solia vei Thomas na iboko ni buka me bokoca kina na kama. E kaya: “Ke keirau sega ni cakava e dua na ka, rawa ni kamayavu sara ga na vale ya.”

Na cava e vukei Sandra kei Thomas me rau kua ni taqaya, qai vuki totolo? Rau vulica kei na le 1,000 era bolecakacaka ena valenivolavola ni tabana e Selters, Germany, na ka me caka ni yaco na kama.

E kovuta e 70 na eka ni vanua e Selters e tiko kina na ofisi kei na itikotiko, na vanua ni savasava, valenitabaivola, kei na so na vanua ni vakavinakataki iyaya. Na vanua kece qori e rawa ni yaco kina na kama. E tuvanaka gona e dua na tabana e vakatokai na Safety and Environment Department na vuli ena ka me caka ni yaco na kama. Kena imatai, era vuli kei na tabana ni boko buka e dua na timi mai na valenivolavola ni tabana e vakatokai na Emergency Response Team. Kena ikarua, o ira kece na bolecakacaka ena valenivolavola ni tabana era vulica:

• Na ka me caka ni yaco na kama.

• Na qaqarauni ena gauna ni kama.

• Na tarovi ni kama ni se lailai.

Na kila era vulica na bolecakacaka e yaga vakalevu ena gauna ni leqa tubukoso.

Era vulica ena gauna ni vakatovotovo, na ka me caka me boko kina na kama. Na iotioti ni gauna a vulica kina o Christin na ka me caka me boko kina na kama, ni se paraimari. E kaya me baleta na veivakavulici e caka ena valenivolavola ni tabana: “Au taura na iboko ni buka, dolava, qai vanataka ina kama donuya na matanicagi. Ke sega ena rawa ni yameca na mataqu na yameyame. Au bokoca ga vakataki au na kama! Au vulica tale ga na sala me keimami bokoca kina vakailawalawa na kama.”

Na vakatovotovo e “vakaseavutaka na rere me baleta na kama”. E kaya o Daniel e dauveivakavulici ni kama ena valenivolavola ni tabana: “E levu era dau kidacala ni yaco na kama. Era lomaleqa ra qai veinanuyaka, ‘Na cava me caka? Me vakayagataki vakacava na iboko ni buka?’ Nira kila na ka mera cakava, ena rawa ni tarovi na kama ni se lailai mai na kena lai tete.” E kaya ena gauna ni vuli: “Ena vinakati vei ira na vuli mera kila na ivakavakayagataki donu ni iboko ni buka ena gauna ni leqa tubukoso, kei na sala mera bokoca kina na kama. Era na yaloqaqa qai nuidei mera veivuke ni yaco na leqa.”

E levu era vakavinavinakataka na veivakavulici qo. E kaya o Christin, sa cavuti oti mai: “Qo na imatai ni gauna meu taura kina na iboko ni buka. E dodonu meda vulica kece na ka qo.” O Nadja e cakacaka ena rara ni waqavuka, e dau cakacaka tale ga vagauna ena valenivolavola ni tabana, e kaya: “Tini na yabaki sa oti au se vulica kina ena rara ni waqavuka na ka me caka ni yaco na kama. Ia au nuidei vakalevu ena veivakavulici e caka ena valenivolavola ni tabana. Ke yaco na kama, au sa kila na ka meu cakava.”

E kaya o Sandra ni ka e vulica ena valenivolavola ni tabana e vukei koya me yavala totolo ena vale nei vugona. E kaya: “Au sa sega ni rere ni vakayagataka na iboko ni buka. E vinaka me caka e veiyabaki na veivakavulici. E vukei au dina.”

Era vakayacora na tabana ni boko buka eso na vuli ena valenivolavola ni tabana. E kaya na nodra iliuliu o Theo Neckermann: “Na neitou tabana ni bokobuka e qarava na yasayasa o Selters. Keitou na veivuke ke yaco na kama e vale se na rumu e redetaki. Ia ena yasayasa qo e duatani duadua na valenivolavola ni tabana. Baleta e rabailevu na vanua e toka kina na vale kei na qele, e vale lelevu, e tiko tale ga kina na vanua ni tabaivola. E vinakati me keitou kila e levu tale na sala ni bokobuka ena itikotiko qo. Keitou marautaka qai vakavinavinakataka ni rawa ni keitou mai veivakavulici eke.”

Era vakatovotovo e sivia na 100 na lewe ni Emergency Response Team ni valenivolavola ni tabana kei na tabana ni bokobuka, me baleta na veivakabulai ni yaco na kama, kei na ka me caka ena gauna ni kama. E kaya o Mr. Neckermann: “Keitou qoroi ira sara ga na Emergency Response Team. Na nodra veivuke kei na veivakasalataki, e rawa vinaka kina na veivakavulici me baleta na ka me caka ni yaco na kama.”

Era cakava sara ena Feperueri 2014 na tabana ni bokobuka kei na Emergency Response Team na ka era vulica. E biu na kubou ena dua na itikotiko ena valenivolavola ni tabana. E nanuma lesu o Daniel sa vakamacalataki oti mai: “Na vavaku ni kubou e sega mada ga ni keitou raica rawa na ligai keitou. Keitou qiriti ratou sara na tabana ni boko buka, qai vagalalataki mai e 88 na rumu. Ni ratou yaco mai na tabana ni boko buka, sa vagalalataki kece na vale.” E kaya o Mr. Neckermann: “Au sega ni tadra ni na totolo na kena vagalalataki na vale levu va qo ena siti o Frankfurt. Oni sa bau vakavulici vinaka sara ga, wananavu dina ratou na Emergency Response Team!” Ratou siqema na dauboko buka na vu ni kama, ratou bokoca tale ga. E sega ni dua e mavoa, sega tale ga ni yaco na vakacalaka levu.

Era nuitaka tu o ira kece ena valenivolavola ni tabana e Selters ni na sega ni yaco e dua na kama va ya. Ia ke mani yaco, era sa tu vakarau o ira era vakavulici, baleta era sa kila na sala mera veivakabulai kina.