Ena ika5 kei na ika6 ni Okotova 2013, e le 1,413,676 mai na 31 na vanua era tiko ena ika129 ni bose vakayabaki ni Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Eso vei ira qori era tiko sara ga ena Vale ni Soqoni Lelevu ni iVakadinadina i Jiova e Jersey City, New Jersey, Merika. Eso tale era sema ena internet.

A jeameni ni bose o Guy Pierce, e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova. A uqeti ira na tiko ena bose mera nanamaki ina porokaramu ni kaya ena saumi tiko eso na taro bibi vakaivolatabu, vakararamataki na ka dina, vakarautaki tale ga na ‘kakana vakayalo ena kena gauna donu.’​—Maciu 24:45; Vosa Vakaibalebale 4:​18.

“Rumu ni Sarasara e Lagiti Kina o Jiova.”

A vakamacalataka o Mark Sanderson e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa na vanua vou ni sarasara ena itikotiko liu ni iVakadinadina i Jiova e Brooklyn, Niu Yoka, Merika. Na veika era tu ena rumu qori e baleta na iVolatabu kei na yaca ni Kalou. E vakaraitaki tu e kea na vanua e dodonu me tiko kina na yaca ni Kalou ena iVolatabu vakaIperiu kei na iVolatabu vaKirisi vaKarisito. E laurai tale ga kina e levu na ilavelave makawa ni iVolatabu, iyaya makawa, kei na so na draunipepa mai na iVolatabu ena veiyabaki ni 500 ina 1500 B.G.V.

E talei ni vakaraitaki tu ena rumu ni sarasara eso na draunipepa mai na ivakadewa ni iVolatabu i William Tyndale ena ika16 ni senitiuri. Na turaga qori e imatai ni dauvakadewa iVolatabu me vakayagataka na yaca ni Kalou ena vosa vakavalagi. E vakaraitaki tale toka ga e kea e dua na draunipepa mai na ivakadewa vakaSipeni ni iVolatabu e vakatokai me Reina-Valera, na itabataba ni 1602. E vakayagataki kina vakalevu na yaca ni Kalou qai vakadewataki me “Iehova.” Na cava tale e laurai ena rumu ni sarasara? Dua na iVolatabu vakavalagi e vakatokai na Great Bible (tabaki ena 1549), na ilavelave ni iVolatabu i Elias Hutter e vakadewataki ena 12 na vosa (iTabataba ni 1599, e kilai tale ga me Nuremberg Polyglot), kei na dua na iVolatabu ni Geneva (tabaki ena 1603). E laurai kece ena iVolatabu qori na yaca ni Kalou.

E sureti ira kece na tiko ena bose o Mark Sanderson mera gade ina vanua vou ni sarasara qo, e kaya: “Meda masulaka . . . ni na vukei ira e levu tale na tamata yalomalumalumu e duidui nodra yabaki ni bula kei na ivakatagedegede ni vuli na vanua ni sarasara qo, mera vakamareqeta tale ga e rua na ka e talei vei keda kece, oya na Vosa ni Kalou na iVolatabu, kei na yacana lagilagi, o Jiova.”

Tikinivolatabu ni yabaki ni 2014.

A vakamacalataka vakalekaleka o Gerrit Lösch e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa na Vale ni Vakatawa ena macawa ya. Oti sa qai kacivaka o Guy Pierce na tikinivolatabu ni yabaki 2014: “Me yaco mai na nomuni Matanitu.” (Maciu 6:​10) Qori e dua na tikinivolatabu bibi vei ira na iVakadinadina i Jiova, vakabibi ena yabaki 2014 ni sa duanadrau kina na yabaki na veiliutaki ni Matanitu ni Kalou mai lomalagi.

“iLoloma Talei i Jiova.”

Era qai sarava na tiko ena bose e dua na vidio me baleta na Vakadewa ni Vuravura Vou, na iVolatabu e tabaka na iVakadinadina i Jiova ra qai kaya eso ni dua vei ira na ivakadewa totoka duadua ni iVolatabu. A sevutaka na imatai ni itabataba o Nathan Knorr ena soqo ni veimatanitu ena 1950, e kena usutu Theocracy’s Increase. Na nona ivakasala vei ira na lewe ni soqo e vagolei tale ga vei keda nikua: Wilika taucoko na iVolatabu. Vulica. Vukea eso tale mera vulica na iVolatabu, me rawa nira masuta na yaca i Jiova.

“Gauna Guiguilecavi Dredre.”

A vakaitavi eke o Samuel Herd e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa. E okati ena itavi qo na kena rogoci na katokatoni ni nodratou vakatarogi e va na lewe i Peceli e Merika, eratou donuya na sevutaki ni ono na itabataba ni Vakadewa ni Vuravura Vou mai na 1950 ina 1960.

E nanuma lesu o Eunice Timm na nona vakayagataka ena soqoni na Vakadewa ni Vuravura Vou, qai kaya ni dau marautaka na ivukevuke ni vakekeli me vaka na idusi ni tikinivolatabu. Ni cakacaka levu toka me kau kece na ono na itabataba ni iVolatabu ina soqoni, e dau kauta ga o Eunice na itabataba ena vakayagataka. Ia ena kauta tale ga e dua na iVolatabu lailai na King James Version me raica kina eso tale na tikinivolatabu e rairai sega ni namaka me na wiliki.

E yaga na ivakadewa vou qo ena so tale na ka e vauca na noda sokalou. Kena ivakaraitaki, e kaya o Fred Rusk ni se bera na 1950, era dau vakayagataka ena nodra masu na lewe i Peceli eso na ivosavosa mai na King James Version, me vaka na “thy kingdom come.” Ni sevutaki oti ga na Vakadewa ni Vuravura Vou, sa sega ni vakayagataki na veivosa makawa va qori ra qai vakayagataka ga na vosa ni veisiga ena nodra masu.

E qoroya o John Wischuk na totoka ni vakadewa kei na nodratou yalomalumalumu na Komiti ni Vakadewa iVolatabu. E kaya o John: “Eratou sega ni vinakata me ratou kilai, ni ratou se bula tiko kei na gauna eratou takali kina, eratou vinakata me vagolei ga na veivakalagilagi vua na Kalou o Jiova.” Eratou duavata kei Charles Molohan na le tolu tale eratou vakatarogi, ena nona kaya: “Na Vakadewa ni Vuravura Vou e vakadeitaka e loma i keitou na ka dina qai vaqaqacotaka na neitou vakabauta, me rawa ni keitou lai vaqaqacotaka na nodra vakabauta eso tale.”

“Eda Rogoca Nira Vunautaka Tiko ena Noda Vosa Sara ga na Veika Vakatubuqoroqoro ni Kalou.”

(Caka. 2:​11) A vunau o Geoffrey Jackson e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa, qai sevutaki kina na itabataba vakavoutaki ni Vakadewa ni Vuravura Vou ni 2013. Ni oti na ivunau, era yadua na iVolatabu o ira na tiko ena bose kei ira na sema yani ena internet.

E kaya o Brother Jackson ni sa 60 vakacaca na yabaki na kena sevutaki na imatai ni itabataba ni Vakadewa ni Vuravura Vou. Sa veisau ena loma ni gauna qori na vosa vakavalagi, ia e sega ni veisau na inaki ni kena vakadewataki na iVolatabu. Ke rawa, ena vakadewataki yadudua na vosa ena iVolatabu, me kua ga ni vakatanitaki na kena ibalebale.

E kauai vakalevu na iLawalawa Dauvakatulewa ena 2005 ena kena vinakati me vakadewataki na iVolatabu ena levu tale na vosa. Me tekivu mai na gauna qori, sa toso cake na levu ni vosa e tabaki kina na Vakadewa ni Vuravura Vou, mai na 52 ina 121. E 45 tale na vosa e vakadewataki tiko kina ena gauna qo na iVolatabu. Gauna e vakadewataki kina na Vakadewa ni Vuravura Vou ena so tale na vosa, era dau kerea na daunivakadewa me vakamatatataki eso na vosa se matavosa. Me yacova mai nikua, sa saumi e sivia na 52,000 na nodra taro na timi ni vakadewa. E kilai rawa mai na taro qori na vanua e rawa ni dikevi tale ena iVolatabu vakavalagi se veisautaki me lakovata kei na vosa ni gauna qo.

A vakamacalataka o Brother Jackson e rua na kena ivakaraitaki. Kena imatai, na vosa a vakayagataki ena 1 Samuela 14:11. Ena itabataba makawa ni Vakadewa ni Vuravura Vou, e tiko kina na vakasama ni rau “vakaluvawaletaki rau” o Jonacani kei na tagane e daucolata na nona iyaragi ena nodra keba na Filisitia. E rawa ni tauri cala na kena ibalebale qori, sa qai veisautaki ena itabataba vakavoutaki, sa tukuni kina ni rau “vakaraitaki rau.” Kena ikarua, a vakadewataki vakadodonu na Maika 2:6 ena itabataba makawa, e va toka qo na vakasama e vakavotui kina: “Moni kua ni vakalutuka na vosa. Era vakalutuka na vosa.” Ena itabataba vakavoutaki, sa tukuni kina: “‘Moni kua ni vunau!’ era vunautaka.”

A lesia ena lima na yabaki sa oti na iLawalawa Dauvakatulewa e dua na komiti me dikeva tale na Vakadewa ni Vuravura Vou, eda sa vakadinadinataka tu nikua na yaga ni nodratou cakacaka. E totoka na itabataba vakavoutaki ni iVolatabu qai wiliki rawarawa. Se mani vakacava na levu ni kena vakayagataki, ena totoka tu ga na kena irairai. E kacivaka o Brother Jackson ni na tabaki tale ga na iVolatabu lalai vakavalagi kei na kena ena matanivola lelevu.

“Wasea Vakadodonu na iVakavuvuli Dina.”

A vakamacalataka o Stephen Lett e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa eso tale na ivukevuke e vakarautaki ena itabataba vakavoutaki ni iVolatabu, qai yavutaki nona ivunau ena 2 Timoci 2:​15. Ni vakadewataki vakadodonu na matavosa “wasea vakadodonu,” e kena ibalebale “musuka vakadodonu.” E bibi gona meda vakamacalataka vakadodonu “na iseleiwau ni yalo tabu,” me donu na ka kece eda tukuna. (Efeso 6:​17) Sa qai vakaraitaka o Brother Lett na sala eda rawa ni cakava kina qori, nida vakayagataka na ivukevuke ena itabataba vakavoutaki ni iVolatabu.

1. Na ulutaga “Cava e Kaya na Vosa ni Kalou?” ena imatai ni vica na tabana e liu, e saumi kina vakaivolatabu e 20 na taro e vauca na yavu ni ivakavuvuli vakaivolatabu.

2. E vakarautaki ena iKuri A eso na ivakamacala ni itabataba vakavoutaki, me vaka na kena ivolavolai, veisau ni vosa e vakayagataki, kei na vakadewataki ni yaca ni Kalou.

3. Na iKuri B e tiko kina e 15 na iyaloyalo rokataki vinaka, wili kina na mape kei na droini me vakayagataki ena noda vuli vakataki keda kei na nodra vakavulici eso tale.

4. Na ivakamacala lekaleka ni ivola ena iVolatabu ena laurai ena “Lewe ni iVola,” e vakarawarawataka tale ga noda raica na wase ni ivola eda vaqara. Na lewe ni ivola e sosomitaka na ulutaga e dau laurai toka ena draunipepa yadua ena itabataba makawa.

5. Na ibalebale ni vosa e vakayagataki ena iVolatabu ena laurai ena “iVakamacala ni Vosa ena iVolatabu.”

6. Sa vakalailaitaki na vosa ena “iDusidusi ni Vosa ena iVolatabu.” Sa biu ga kina na vosa kei na tikinivolatabu ena vakayagataki vakalevu ena vunau kei na veivakavulici.

7. Sa vakalailaitaki tale ga na idusi ni tikinivolatabu ena loma ni drauniveva yadua. Sa biu ga kina na tikinivolatabu ena vakayagataki vakalevu ena cakacaka vakaitalatala.

8. E laurai ena ivakamacala e ra eso tale na ibiubiu ni vosa se matavosa e vakayagataki, vakadewa vosa yadua mai na vosa e volai taumada kina na iVolatabu, kei na so tale na itukutuku me kilai me baleta e dua na tikinivolatabu.

JW Library.

A vakamacalataka na JW Library o John Ekrann, e lewe ni Komiti ni Tabana e Merika. Qori e dua na porokaramu vou e rawa ni vakayagataki ena iyaya vovou me vaka na talevoni kei na tablet. O rawa ni raica ena porokaramu ya na itabataba vakavoutaki ni Vakadewa ni Vuravura Vou kei na lima tale na vakadewa ni iVolatabu. A sevutaki na JW Library ena ika7 ni Okotova, 2013, qai sega ni lavaki e dua na kena isau.

“Vakadewataki Donu na Vosa ni Kalou.”

E vakamacalataka o Anthony Morris e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa na yavu e muria na Komiti ni Vakadewa iVolatabu ni Vuravura Vou ni vakarautaki na itabataba vakavoutaki. E veiuqeti ena nodratou cakacaka na Komiti na 1 Korinica 14:​8, 9, eratou vinakata kina me kilai rawarawa na itabataba vakavoutaki ni iVolatabu. E sega ni caka e veigauna na vakadewa vosa yadua, vakabibi ke buawa kina na ibalebale dina ni ka e kaya na iVolatabu.

Kena ivakaraitaki, ke vakadewataki vakadodonu na Vakatekivu 31:20, ena tukuni kina: “E butakoca o Jekope na uto i Lepani.” Ia na ibalebale ni ivosavosa vakaIperiu qori e duidui mai na ibalebale ni ivosavosa vakavalagi. Sa mani vakadewataki kina va qo ena Vakadewa ni Vuravura Vou: “E lawakitaki Lepani . . . o Jekope.” Ke vakadewataki yadua tale ga na vosa ena 1 Korinica 7:​39, ena tukuni kina ni rawa ni vakawati tale e dua na yalewa ke “moce” o watina. Ia e cavuti ena so na gauna ena iVolatabu na “moce” me dusia na moce ni sa mate e dua. Me kua gona ni veilecayaki o koya e wiliwili, e vakayagataki ena Vakadewa ni Vuravura Vou na matavosa “ke sa mani moce . . . oya ni sa mate.”

E kaya o Brother Morris: “A volai na iVolatabu ena vosa rawarawa, na vosa era vakayagataka e veisiga na lewenivanua, me vakataki ira na dauteitei, ivakatawanisipi, kei na dauqoli. Na ivakadewa vinaka ni iVolatabu e matata na kena itukutuku vei ira na tamata yalomalumalumu, se mani vakacava na nodra isususu.”

“Vakayagataki na ‘Vosa Rogo Vinaka’ kei na ‘Vosa Donu, e Dina.’”

Na iulutaga qori e yavutaki ena Dauvunau 12:10 qai vunau kina o David Splane e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa. Me vaka ga na nodra qaqarauni na dauvola iVolatabu nira vola na nanuma ni Kalou, e raica tale ga vakabibi na Komiti ni Vakadewa iVolatabu ni Vuravura Vou na itavi e lesi kina. E muri tale ena Vakadewa ni Vuravura Vou na ivakavuvuli: “Vola . . . na vosa donu, e dina,” me matata tale ga na itukutuku ni Kalou.

E kaya o Brother Splane: “Levu na vosa vakavalagi e rawa ni vica tu na kena ibalebale.” Kena ivakaraitaki, na itabataba makawa vakavalagi ni Vakadewa ni Vuravura Vou e tiko kina na matavosa “pattern of healthful words” ena 2 Timoci 1:​13. E vica tiko na ibalebale ni vosa na “pattern,” dua na kena ibalebale e tiko kina na vakasama ni “buli iyaya vakamaqosa.” Me salavata kei na kena ibalebale qori, era nanuma eso ni matavosa “pattern of healthful words” e dusia na kena vakarautaki vakamaqosa na ivakavuvuli vakaivolatabu se na kena totoka. Ia ni laurai na vosa taumada a vakayagataki, na matavosa ya e dodonu me vakaibalebaletaka “e dua na ivakarau . . . me vakatotomuri.” Qori na vuna e sa vakayagataki kina ena itabataba vakavoutaki na matavosa “standard of wholesome words.”

E vakamacalataka tale ga o Brother Splane eso na ka e dikevi tale me salavata kei na veiveisau ena vosa vakavalagi. Kena ivakaraitaki, e vakayagataki na vosa “impale” ena itabataba makawa ni Vakadewa ni Vuravura Vou me vakamacalataka na sala e vakamatei kina o Jisu. Levu na gauna na vosa qori e dau vakaibalebaletaka na kena curumaki na kau ina yagona e dua me vakamatei kina. Ia a sega ni caka e dua na ka va ya vei Jisu, qori na vuna sa tukuni kina ena itabataba vakavoutaki ni a vakamatei o Jisu ena nona “vakoti ena kau.”​—Maciu 27:22, 23, 31.

Sa qai tinia o Brother Splane: “E nuitaki ni sa na qai vakavolekati kemuni ga vei Jiova na nomuni wilika kei na nomuni vulica na itabataba vakavoutaki ni Vakadewa ni Vuravura Vou. Me Tamamuni mada ga o Jiova me tawamudu, me nomuni Kalou, nomuni iTokani tale ga.”

iTinitini.

E tukuna o Brother Pierce ni talei duadua na itabataba vou ni iVolatabu ena ‘kanavata ni kakana uro’ e vakarautaka o Jiova. (Aisea 25:6) E veiganiti na kena tini na porokaramu ena sere 114 mai na noda ivolanisere Sere Vei Jiova, kena iulutaga “Vosa ni Kalou​—iYau Talei.”