Na Cava na Manumanu Kila e Vitu na Uluna ena Vakatakila Wase 13?
Kena isau vakaivolatabu
Na manumanu kila e vitu na uluna e tukuni ena Vakatakila 13:1 e dusia na isoqosoqo vakapolitiki e vuravura.
E kilai ni dusia na veiliutaki vakapolitiki ni tu vua na lewa, kaukaua, kei na idabedabe vakaturaga.—Vakatakila 13:2.
E lewa na “yavusa kece, na tamata kece, o ira na duivosavosa, kei na veimatanitu,” e sega gona ni dua ga na matanitu.—Vakatakila 13:7.
E vaka na irairai ni va na manumanu e vakamacalataki ena Taniela 7:2-8, na irairai ni lepate, na yavana e vaka na bea, na gusuna e vaka na laione, e tini na kena ileu. Na manumanu e cavuti ena parofisai i Taniela, oya o ira na tui se matanitu vakapolitiki era veiliutaki e vuravura. (Taniela 7:17, 23) Na manumanu kila gona e cavuti ena Vakatakila wase 13 e dusia na isoqosoqo vakapolitiki.
E “cabe mai wasawasa,” oya o ira na lewenivanua era digitaka na matanitu me veiliutaki.—Vakatakila 13:1; Aisea 17:12, 13.
E kaya na iVolatabu na naba se yaca ni manumanu—666—e “naba ni tamata.” (Vakatakila 13:17, 18) E dusia qori ni manumanu ena Vakatakila wase 13 e vakaibalebaletaka na veiliutaki vakatamata, sega ni timoni.
Era sega ni duavata ena levu na ka na veimatanitu, ia era duavata kece mera veiliutaki tiko ga, mera kua ga ni vakarorogo ina veiliutaki ni Matanitu ni Kalou. (Same 2:2) Era na duavata tale ga mera valuta na mataivalu ni Kalou e liutaka o Jisu Karisito ena Amaketoni, ia era na vakarusai kina na veimatanitu.—Vakatakila 16:14, 16; 19:19, 20.
“Tini na kena ileu, e vitu na uluna”
Eso na naba ena iVolatabu e tiko na kena ibalebale. Kena ivakaraitaki, na tini kei na vitu e dusia na ka e taucoko. Me kilai na ibalebale ni manumanu e “tini na kena ileu, e vitu na uluna” ena Vakatakila wase13, raica tale ga na “ivakatakarakara ni manumanu kila” ena dua tale na wase ena Vakatakila, qo na manumanu kila kulakula e vitu na uluna qai tini na kena ileu. (Vakatakila 13:1, 14, 15; 17:3) E kaya na iVolatabu, na vitu na ulu ni manumanu kulakula qo e “vitu na tui” se matanitu.—Vakatakila 17:9, 10.
Na vitu na ulu ni manumanu kila ena Vakatakila 13:1 e dusia e vitu na matanitu: qo na matanitu qaqa era veiliutaki ra qai dau vakalolomataki ira na tamata ni Kalou—Ijipita, Asiria, Papiloni, Mitia kei Perisia, Kirisi, Roma, Peritania kei Merika. Ke dusia na veimatanitu kece na tini na ileu, na isala vakatui ena ileu yadua e dusia nira veiliutaki tale ga ena gauna ya eso tale na matanitu lalai.