Tekivu mai na 1990 ina 2015, e vakaruataki na iwiliwili ni nodra veisere na sivia na yabaki 50, qai vakatolutaki vei ira e sivia na yabaki 65 e Merika. Cava e vakavuna nodra veisere na itabaqase? Cava mo cakava me kua ni vakaleqa qori na nomu bula vakawati?

Ena ulutaga qo

•  Cava e vakavuna nodra veisere na itabaqase?

•  Ka o rawa ni cakava

•  iDusidusi me veivosakitaki

•    Levu na veiwatini itabaqase era veisere baleta nira sa sega ni dau veivolekati. Ni toso tiko na gauna, sa duidui na ka rau taleitaka, rau sa sega ni duavata tale ga ena levu na ka. Se ni oti nodra biubiu e vale na gone, rau na rairai liaca ni sa balavu toka nodrau veiqaravi vakaitubutubu rau sa sega ni raica kina vakabibi nodrau bula vakawati.

•    Ena veiyabaki sa sivi, era kaya na kenadau me rau kauaitaka ga na veiwatini na ka e dui baleti rau. Qo na ka era kaya me rau dui taroga, ‘Vakacava au marautaka tiko noqu bula vakawati?’ ‘E vakavinakataka noqu ivakarau ni bula?’ ‘E kauaitaka o watiqu na ivakarau ni lomaqu?’ Ke sega, cakava ga na ka o nanuma ni vinaka vei iko, veisere qai tekivu tale.

•   Sa sega ni maduataki na veisere. E vola o Eric Klinenberg e dau dikeva na itovo ni tamata, “ena dua na gauna lekaleka sa oti ke dua vei rau na veiwatini e sega ni taleitaki watina qai vinakata me rau sere, me tiko na vuna vinaka e via cakava kina qori. Ia sa yaco tu nikua na kena veibasai, ya ke o sega ni marautaka nomu bula vakawati mo vakasamataka vinaka na vuna mo kua ni sereki watimu kina, baleta e levu era nanuma ni bibi duadua mo cakava ga na ka o vinakata.” a

 Na veisere e vakavuna eso tale na leqa. Kena ivakaraitaki, e laurai ena dua na vakadidike, ni “vakilai vakalevu na leqa vakailavo vei ira na qase era veisere, vakabibi o ira na marama.”

 Qo e dua tale na ka me nanumi tiko. E kaya na ivola Don’t Divorce, “o na rairai nanuma mo veisere mo tekivutaka kina e dua na ivakarau ni bula vou, ia ena sega ni veisautaki iko qori. Cava o sa cakava mo vakavinakataka nomu ivakarau ni veivosaki kei watimu? Cava o sa cakava mo walia vakavinaka na duidui e basika?” b

•   Ciqoma na veisau. Ena sega ni vinaka tu ga na bula vakawati. Ena rawa ni veisau nomudrau veimaliwai vakaveiwatini nira sa biubiu e vale na gone, se sa duidui na ka drau vinakata. Kua ni nanuma tale tiko na veika sa yaco oti, mo vakasamataka ga na ka o rawa ni vakavinakataka ena gauna qo.

   iVakavuvuli vakaivolatabu: “Mo kua ni kaya, ‘Na cava e vinaka kina na gauna sa oti mai na gauna qo?’ ni sega ni vukutaki mo taroga qo.”—Dauvunau 7:10.

•   Vaqaqacotaka tiko ga nomudrau veitokani. Vakacava o rawa ni taleitaka tale ga e dua na ka e taleitaka o watimu, se vakaraitaka vua e dua na ka o taleitaka? Vakacava rawa ni drau cakava vata e dua na ka vou drau taleitaka? Me nomu inaki mo drau vakayagataka vata na gauna me rawa ni drau marautaka nomudrau vakawati, sega ni veitokani wale tu ga.

   iVakavuvuli vakaivolatabu: “Me kua ni dua e qara tiko ga na ka e yaga ga vua, me qara tale ga na ka e yaga vei ira tale eso.”—1 Korinica 10:24.

•   Vakaraitaka tiko ga na itovo vinaka. Sega ni tukuni ni sa dede nomudrau tiko vata mo sa sega ni vakaraitaka na veikauaitaki. Vosa vei watimu ena veidokai, qai vakaraitaka tiko ga na itovo vinaka me vaka ga na gauna drau veibuku kina. Mo dau tukuna “kerekere” se “vinaka.” Vakaraitaka vei watimu ni o lomani koya, qai vakavinavinakataka na ka sa cakava ena vukumu.

   iVakavuvuli vakaivolatabu: “Moni veilomani, ni veinanumi.”—Efeso 4:32.

•   Vakananuma lesu na gauna vinaka drau marautaka. Drau raica vata nomudrau itaba ni vakamau, se so tale na itaba drau cakava vata kina eso tale na ka. Qori ena vaqaqacotaka nomudrau veilomani kei na veidokai.

   iVakavuvuli vakaivolatabu: “O kemuni na tagane moni lomana tale ga na dui watimuni me vaka ga nomuni lomani kemuni, ia na yalewa me dokai watina vakalevu.”—Efeso 5:33.