1. Na masu kilai levu cava eda na vakarau dikeva?

DUA na iwiliwili levu era kila vinaka na Masu ni Turaga. A cavuta o Jisu na masu qori me vakavulici ratou kina na nona tisaipeli ena ivakarau ni masu. Na cava e okata ena nona masu? Na cava e bibi kina vei keda nikua na masu qori?

2. Na cava e tolu na ka bibi e tukuna o Jisu meda masulaka?

² E kaya o Jisu: “Mo dou masu gona va qo: ‘Tamai keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki [se, me vakasavasavataki] na yacamuni. Me yaco mai na nomuni Matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi.’” (Wilika Maciu 6:9-13.) Na cava e tukuna kina o Jisu meda masulaka e tolu na ka qori?​—Raica na iKuri ni iVakamacala 20.

3. Na cava e bibi meda kila me baleta na Matanitu ni Kalou?

³ Eda sa raica oti mai ni yaca ni Kalou o Jiova. Eda sa veivosakitaka oti tale ga na inaki ni Kalou me baleta na kawatamata kei na vuravura. Ia na cava e vakaibalebaletaka o Jisu ni kaya: “Me yaco mai na nomuni Matanitu”? Eda na dikeva qo na cava na Matanitu ni Kalou, na veika ena cakava, kei na sala ena vakasavasavataka kina na yaca ni Kalou.

4. Na cava na Matanitu ni Kalou? O cei na kena Tui?

⁴ A tauyavutaka o Jiova e dua na Matanitu vakalomalagi qai digitaki Jisu me kena Tui. E vakatoka na  iVolatabu na Matanitu qori me Matanitu ni Kalou. O Jisu e “nodra Tui o ira na veiliutaki vakatui, e nodra Turaga tale ga o ira na veiliutaki vakaturaga.” (1 Timoci 6:15) E sega ni dua na iliuliu vakatamata me kaukaua vakataki Jisu se me cakava rawa na veika vinaka ena cakava.

5. Ena veiliutaki mai vei na Matanitu ni Kalou? Na cava ena liutaka?

⁵ A lesu i lomalagi o Jisu ni oti e vasagavulu na siga nona vakaturi. Oti vakalailai sa qai lumuti koya o Jiova me Tui ni Matanitu ni Kalou. (Cakacaka 2:33) Na Matanitu ni Kalou ena liutaka mai lomalagi na vuravura. (Vakatakila 11:15) Oya na vuna e vakatokai kina na Matanitu ni Kalou ena iVolatabu me “Matanitu vakalomalagi.”​—2 Timoci 4:18.

6, 7. Na cava e Tui uasivi duadua kina o Jisu?

⁶ E kaya na iVolatabu ni sega ni dua na tui e vuravura e vakataki Jisu baleta e “sega ni mate rawa.” (1 Timoci 6:16) Era na mate kece ena dua na gauna na iliuliu vakatamata, ia o Jisu ena sega vakadua ni mate. Ena yaga tawamudu gona na veika vinaka ena cakava ena vukuda.

⁷ Ena lewa vakadodonu o Jisu, ena veiliutaki tale ga vakayalololoma. A parofisaitaki qori ena iVolatabu: “Ena sobuti koya na yalo i Jiova, na yalo ni vuku kei na yalomatua, na yalo ni ivakasala kei na kaukaua, na yalo ni kilaka kei na dokai Jiova. Ena marautaka me dokai Jiova. Ena sega ni vakatulewa ena ka e raica e matana, se veivunauci [se, veivakadodonutaki] ena ka e rogoca e daligana. Ena lewai ira vakadodonu na vakaloloma [se, dravudravua].” (Aisea 11:2-4) Vakacava o na taleitaka me dua na nomu tui va qori?

8. Eda kila vakacava nira na veiliutaki kei Jisu eso tale?

⁸ Sa digitaka tale ga eso mai vuravura na Kalou mera  veiliutaki kei Jisu ena Matanitu vakalomalagi. Kena ivakaraitaki e kaya vei Timoci na yapositolo o Paula: “Ke da vosota tiko ga, eda na veiliutaki vata tale ga vakatui.” (2 Timoci 2:12) Era le vica na lai veiliutaki vakatui kei Jisu?

9. Era le vica na lai veiliutaki vata kei Jisu? Se tekivu digitaki ira ena gauna cava na Kalou?

⁹ Sa vakamacalataki oti ena Wase 7, ni raivotutaka na yapositolo o Joni na nona veiliutaki vakatui mai lomalagi o Jisu ra qai tu tale e yasana e 144,000 na tui. O cei o ira na le 144,000? E kaya o Joni ni “volai e yadredra na [yaca i Jisu] kei na yaca i Tamana.” E kaya tale: “Era muria tiko ga na Lami [oya, o Jisu] se mani vanua cava e lako kina. Era voli mai ena kedra maliwa na kawatamata.” (Wilika Vakatakila 14:1, 4.) Era lewe gona ni 144,000 na lotu vaKarisito yalodina e digitaki ira na Kalou “mera veiliutaki vakatui, mera liutaka na vuravura” kei Jisu. Era na vakaturi ina bula vakalomalagi ena gauna era na mate kina. (Vakatakila 5:10) Se tekivu mai na nodratou gauna na yapositolo nona digitaki ira na lotu vaKarisito yalodina o Jiova mera lewe ni 144,000 era na veiliutaki vakatui.

10. Na cava e ivakaraitaki kina ni loloma i Jiova na nona liutaki keda o Jisu kei ira na le 144,000?

¹⁰ Na nona digitaka eso mai vuravura o Jiova mera veiliutaki kei Jisu e vakaraitaka na levu ni nona lomani keda. Ena totoka na veiliutaki i Jisu ni kilai keda vinaka. E sega ni vulagi ena ivakarau ni noda bula kei na veika rarawa eda sotava. E kaya o Paula ni lomani keda o Jisu, e ‘nanumi keda ena vuku ni noda malumalumu’ qai “vakatovolei ena ka kece me vakataki  keda.” (Iperiu 4:15; 5:8) Era sega ni vulagi tale ga na le 144,000 ena veika eda dau sotava nira a bula tale ga e vuravura. Era ivalavala ca ena dua na gauna ra qai tauvimate. Ena kila vinaka gona o Jisu kei ira na le 144,000 na veika eda vakila kei na leqa eda sotava.

11. Na cava e kaya kina o Jisu me ratou masulaka na nona tisaipeli me vakayacori mai lomalagi na loma ni Kalou?

¹¹ Na cava e kaya kina o Jisu me ratou masulaka na nona tisaipeli me vakayacori mai lomalagi na loma ni Kalou? Eda sa raica oti ena Wase 3 ni a talaidredre vei Jiova o Setani na Tevoro. A vakalaiva o Jiova me tiko vakalailai tale mai lomalagi o Setani kei ira na agilosi tawayalodina se o ira na timoni. Kena ibalebale sega ni o ira kece na tiko mai lomalagi ena gauna ya era vakayacora tiko na loma ni Kalou. Eda na qai raica ena Wase 10, e levu tale na ka me baleti Setani kei ira na timoni.

12. Na rua na ka bibi cava e tukuni ena Vakatakila 12:10 ni a yaco?

¹² E kaya na iVolatabu ni rau na vala kei Setani o Jisu ni soli oti ga vua na itutu vakatui ena Matanitu ni Kalou. (Wilika Vakatakila 12:7-10.) E vakamacalataki ena tikina e 10 e rua na ka bibi a yaco. Kena imatai, a tekivu veiliutaki na Matanitu ni Kalou e kena Tui o Jisu Karisito. Kena ikarua, a vagalalataki mai lomalagi o Setani qai kolotaki sobu mai vuravura. Sa yaco oti ruarua na ka qori.

13. Na cava e vakilai mai lomalagi ni sa yali o Setani?

¹³ Era marau na agilosi yalodina ni sa yali mai lomalagi o Setani kei ira na nona timoni. E kaya na iVolatabu: “Moni marau na lomalagi kei kemuni na tiko kina!” (Vakatakila 12:12) Sa qai vakilai mai lomalagi na vakacegu kei na duavata nira sa cakava kece na loma ni Kalou o ira na tiko kina.

14. Na cava e yaco e vuravura ni sa kolotaki laivi mai lomalagi o Setani?

 ¹⁴ Ia e duatani na ka e vakilai e vuravura. Eda sotava e levu na ka ca ni ‘sa lako sobu mai na Tevoro qai cudru vakalevu ni kila sa lekaleka nona gauna.’ (Vakatakila 12:12) Dua na ka na cudru nei Setani. Sa kolotaki laivi mai lomalagi, e kila tale ga ni sa voleka ni vakarusai. Oya na vuna e vakatubu ca qai vakavuna tiko kina na rarawa e vuravura taucoko.

15. Na cava na inaki ni Kalou me baleta na vuravura?

¹⁵ E se dei tiko ga na inaki ni Kalou me baleta na vuravura. Io, e se vinakata tiko ga mera tawana na vuravura na kawatamata uasivi ra qai bula tawamudu kina. (Same 37:29) Ena vakayacora vakacava qori na Matanitu ni Kalou?

16, 17. Na cava eda vakadeitaka ena Taniela 2:44 me baleta na Matanitu ni Kalou?

¹⁶ E parofisaitaki ena Taniela 2:44: “Ena nodra gauna na tui oya ena vakarautaka na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu ena sega sara ni vakarusai. Ena sega ni soli na matanitu qo vua e dua tale na tamata. Ena vurumemeataka, ena vakawabokotaki ira na veimatanitu kece qori, ena tu ga me tawamudu.” Na cava eda vakadeitaka e keri me baleta na Matanitu ni Kalou?

¹⁷ Kena imatai, ena tekivu veiliutaki na Matanitu ni Kalou “ena nodra gauna na tui oya.” Kena ibalebale nira se tiko e vuravura na matanitu vakatamata, sa na tekivu veiliutaki na Matanitu ni Kalou. Kena ikarua, ena tawamudu na veiliutaki ni Matanitu ni Kalou, sega ni dua tale na matanitu ena veisosomitaki. Kena ikatolu, era na  veiraravui kei na Matanitu ni Kalou na matanitu vakatamata. Ia ena qaqa na Matanitu ni Kalou, sa na qai liutaka duadua na vuravura. Na Matanitu ga qori ena liutaki keda vakavinaka na kawatamata.

18. Na yaca cava e vakatokai kina na iotioti ni ivalu era na vala kina kei na Matanitu ni Kalou na matanitu vakatamata?

¹⁸ Na cava ena yaco ni bera ni liutaka na vuravura na Matanitu ni Kalou? Ni bera na iotioti ni ivalu e vakatokai me Amaketoni, o ira na timoni era na vakacalai ira “na tui kei vuravura” mera “vakasoqoni ira ina ivalu ni siga levu ni Kalou Kaukaua Duadua.” Io, era na vala kei na Matanitu ni Kalou na matanitu vakatamata.​—Vakatakila 16:14, 16; raica na iKuri ni iVakamacala 10.

19, 20. Na cava e veiganiti kina me liutaka na vuravura na Matanitu ni Kalou?

¹⁹ Na cava e veiganiti kina me liutaka na vuravura na Matanitu ni Kalou? Kena imatai, eda tauvimate qai mate nida ivalavala ca. Ia e kaya na iVolatabu nida na bula tawamudu ena veiliutaki ni Matanitu Kalou. E tukuni ena Joni 3:16: “Na levu ni nona lomani vuravura na Kalou e solia kina na Luvena e duabau ga e bulia, mera kua ni rusa kina o ira na vakaraitaka nodra vakabauti koya, mera rawata ga na bula tawamudu.”

²⁰ Na ikarua ni vuna e veiganiti kina me veiliutaki na Matanitu ni Kalou, oya nira se bula tiko ga na daucaka ca. E levu era lasu, veidabui, qai vakasisila nodra ivalavala. Eda sega ni cakava rawa e dua na ka vei ira va qori, na Kalou ga ena qai vakarusai ira. O ira na cakava tiko ga na veika ca era na vakarusai ena Amaketoni. (Wilika Same 37:10.) Kena ikatolu, era dau lewa ca, veidabui, qai veivakalolomataki na iliuliu vakatamata. Era sega ni vukei ira na lewenivanua mera talairawarawa vua na Kalou.  E kaya na iVolatabu ni ‘veiliutaki na tamata e tini ga ina leqa.’​—Dauvunau 8:9.

21. Ena vakayacora vakacava na loma ni Kalou e vuravura na Matanitu ni Kalou?

²¹ Ni oti na Amaketoni, ena vakayacora na loma ni Kalou e vuravura na Matanitu ni Kalou. Kena ivakaraitaki, ena vakarusai Setani kei ira na nona timoni. (Vakatakila 20:1-3) Sa na sega na tauvimate se mate. Ena vuku ni ivoli, sa rawa nira bula tawamudu ena Parataisi o ira kece na yalodina. (Vakatakila 22:1-3) Ena vakarokorokotaki tale ga na yaca ni Kalou ena veiliutaki ni Matanitu ni Kalou. Kena ibalebale ni sa liutaka na vuravura na Matanitu ni Kalou, era na rokova na yaca i Jiova o ira kece na vakarurugi ina kena veiliutaki.​—Raica na iKuri ni iVakamacala 21.

22. Eda kila vakacava ni a sega ni Tui o Jisu ni se tiko e vuravura se ni vakaturi oti ga?

²² A tukuna o Jisu vei ratou nona tisaipeli me ratou masulaka: “Me yaco mai na nomuni Matanitu.” Qori e vakadeitaka ni na sega ni tauyavu ena gauna ya na Matanitu ni Kalou. Ena tauyavutaka mada e liu o Jiova na nona Matanitu sa na qai lumuti Jisu me kena Tui.  Ia e lai wawa tale toka o Jisu ni lesu i lomalagi me yacova ni sa soli vua na itutu vakatui. Oti vakalailai na vakaturi i Jisu, rau qai vakaibalebaletaka vua o Pita kei Paula na parofisai ena Same 110:1. E kaya o Jiova ena parofisai qori: “Dabe ena ligaqu imatau me yacova niu biuti ira na kemu meca me itutu ni yavamu.” (Cakacaka 2:32-35; Iperiu 10:12, 13) Ena vakacava na dede ni nona wawa o Jisu me qai solia vua o Jiova na itutu vakatui?

23. (a) A tekivu veiliutaki vakatui ena gauna cava o Jisu ena Matanitu ni Kalou? (b) Na cava ena vakamacalataki ena wase tarava?

²³ Era vakabauta na lotu vaKarisito dina ni se bera sara na 1914, ni na yaco ena yabaki ya eso na ka e parofisaitaki ena iVolatabu. Na veika e yaco e vuravura me tekivu mai na 1914 e vakadeitaka ni donu na ka era vakabauta. A tekivu veiliutaki vakatui o Jisu ena yabaki ya. (Same 110:2) Oti ga vakalailai, sa kolotaki sobu mai vuravura o Setani. Ia qo sa ‘lekaleka sara na nona gauna.’ (Vakatakila 12:12) Ena vakamacalataki ena wase tarava, eso tale na ivakadinadina nida sa bula donuya tu na gauna lekaleka qori. Sa voleka tale ga ni yavala na Matanitu ni Kalou me vakayacora na loma ni Kalou e vuravura.​—Raica na iKuri ni iVakamacala 22.