1, 2. (a) Na cava eda vulica ena wase sa oti ena raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro? (b) Na cava e rua na taro ena veivosakitaki ena wase qo?

EDA vulica ena wase sa oti ni sega ni raivotutaka o Isikeli na valenisoro levu vakayalo a vakamacalataka na yapositolo o Paula ni oti e vica na senitiuri. Eda vulica tale ga ni inaki ni raivotu oya mera vulica na tamata ni Kalou na bibi ni nona ivakatagedegede me baleta na sokalou savasava. Ke ra talairawarawa kina era na rawa ni veiwekani voleka tale kei Jiova. Sa rauta me kauta cake mai vakarua o Jiova na tikina bibi qo ena dua ga na tikinivolatabu: “Qo na lawa ni valenisoro.”—Wilika Isikeli 43:12.

² Meda dikeva mada qo e rua na taro. Kena imatai: Na cava era rairai vulica na Jiu ena gauna makawa me baleta na ivakatagedegede i Jiova ni sokalou savasava ena raivotu ni valenisoro? Na kena isau ena yaga ena kena tarogi na ikarua ni taro: Na cava na ibalebale ni raivotu ena iotioti ni veisiga eda bula tu kina qo?

3. Me baleta na raivotu ena dua na ulunivanua cecere, na cava era na maduataka na tamata?

³ Me saumi na imatai ni taro, meda dikeva mada e vica na ka talei me baleta na raivotu qo ni valenisoro. Na ulunivanua cecere. Eso era na rairai okata na raivotu i Isikeli ina parofisai veivakacegui i Aisea me baleta na kena vakalesui mai na ka kece. (Aisea 2:2) Ia na cava era vulica ena kena laurai na vale i Jiova ena dua na ulunivanua cecere? Era vulica kina ni dodonu me vakacerecerei tiko ga na sokalou savasava mai na veika tale eso. Sa dau kena ivakarau ga me vakacerecerei na sokalou savasava, ni qo e tuvanaka mai o Koya e “vakacerecerei me uasiviti ira kece na vo ni kalou.” (Same 97:9) Ia era sega tiko ga ni qarava nodra itavi o ira na lewenivanua. Sa vica vata na senitiuri nodra vakatara tiko me beci na sokalou savasava, vakanadakui qai vakadukadukalitaki. Nira raica na kena vakacerecerei tiko ga na vale tabu ni Kalou, na vanua e ganita me vakalagilagi qai dokai kina, era na madua sara ga o ira na yalomalumalumu.

4, 5. Na cava era vulica o ira na rogoci Isikeli tiko me baleta na matamata cere ni valenisoro?

⁴ Na matamata cere. Ena itekitekivu ni raivotu qo, e raica o Isikeli ni vakarautaka tiko na matamata na agilosi e veidusimaki tiko. E rauta ni 30 na mita na cere ni matamata! (Isik. 40:14) E tiko na valeniyadra ena kena icurucuru. Na cava era na rairai nanuma o ira na dikeva vinaka na kena itaratara? E tukuna vei Isikeli o Jiova: “Mo nanuma matua na icurucuru ina valenisoro.” Na vuna? Nira kau sara tiko ga ena vale tabu ni sokalou vua na Kalou o ira na “sega ni cili na lomadra kei na yagodra.” Na cava e qai yaco? E kaya o Jiova, “era beca na noqu valenisoro.”—Isik. 44:5, 7.

⁵ O ira na “sega ni cili na . . . yagodra” era talaidredre ina ivakaro matata ni Kalou e se soli sara ena gauna i Eparama. (Vkte. 17:9, 10; Vunau 12:1-3) Ia e ca sara o ira na “sega ni cili na lomadra.” Era yalokaukaua qai talaidredre ena veidusimaki i Jiova kei na nona veivakasalataki. E sega ni dodonu mera curu o ira na va qori ena vale tabu ni sokalou i Jiova! E cata o Jiova na veivakaisini, ia era vakalaiva na nona tamata me vakabulabulataki na itovo qori ena nona vale. E matata na ka eda vulica ena matamata kei na valeniyadra ena raivotu ni valenisoro oya ni na sega tale na veidabui va qori! Me tokoni tiko ga qai cecere na ivakatagedegede e vinakati me curu kina e dua ena vale tabu ni Kalou. Na sala ga qori ena vakalougatataka kina o Jiova na nodra sokalou.

6, 7. (a) E vakayagataka vakacava o Jiova na bai e wavokita na valenisoro me vakasalataki ira kina nona tamata? (b) Na cava era cakava e liu na tamata i Jiova ena nona vale? (Raica na ivakamacala e ra.)

⁶ Na bai. Dua tale na ka e duatani kina na raivotu ni valenisoro qo oya na bai e wavokita na lomanibai taucoko. E kaya o Isikeli na balavu ni dua na yasa ni bai e 500 na gasau se 1,555 na mita, voleka ni 1.6 na kilomita! (Isik. 42:15-20) Ia na valenisoro  kei na kena rara e tautauvata na balavu ni yasana vava ni ya 259 na mita dua na yasana. Koya gona dua na ka na lomanibai levu e wavokita na valenisoro, sa qai kena iyala ga na bai e wavokita. * Cava na kena inaki?

⁷ E kaya o Jiova: “Ia qo mera biuta tani na nodra saqamua vakayalo, mera kauta tani vakayawa vei au na yagodra mate na nodra tui, au na qai tiko vata kei ira me tawamudu.” (Isik. 43:9) E rairai dusia “na yagodra mate na nodra tui” na qaravi matakau. Nona vakayagataka gona o Jiova na raivotu i Isikeli me baleta na bai e wavokita na lomanibai taucoko, e vaka me kaya tiko: “Biuta tani sara vakayawa na ka duka kece va qori. Kua sara ga ni kauta voleka mai.” Ke ra a tomana tiko ga nodra sokalou savasava, ke a vakalougatataki ira o Jiova ni tiko sara ga kei ira.

8, 9. Na cava era vulica na Isireli ni vunauci ira vakaukaua na tagane era lesi o Jiova?

⁸ Vunauci vakaukaua o ira na tagane era lesi. O Jiova e vunauci ira vakaukaua na tagane era lesi ena itavi bibi, e tau tale ga ena dela ni loloma. E tauca vakaukaua na nona veivakadodonutaki vei ira na Livai era yawaki koya nira sikalutu na Isireli ina qaravi matakau, ia e vakacaucautaki ira na kawa i Setoki, “era veiqaravi ena [nona] tikina tabu nira biuti [koya] na Isireli.” E lewa vakadodonu qai yalololoma vei ira na iwasewase yadua, me salavata kei na nodra ivalavala. (Isik. 44:10, 12-16) Qori tale ga na sala era vunauci kina vakadodonu na turaga ni Isireli.—Isik. 45:9.

⁹ E vakamatatataka o Jiova ni o ira na tagane era lesi era na saumitaro ena ivakarau ni nodra qaravi itavi. E se vinakati tiko ga mera vakasalataki, vakadodonutaki qai vakavulici. E dodonu mera liu tiko ena tokoni ni ivakatagedegede i Jiova!

10, 11. Na cava e vakadinadinataka nira sa vuli ena raivotu i Isikeli eso vei ira na sereki?

¹⁰ Vakacava era muria na kau vakavesu na ka era vulica ena raivotu i Isikeli? E macala ga nida sega ni kila sara na ka era vakasamataka na yalodina ena gauna ya me baleta na raivotu vakatubuqoroqoro qo. Ia e vakamacalataka vinaka na Vosa ni Kalou na ka era cakava o ira na sereki mai Papiloni kei na nodra rai me baleta na sokalou savasava i Jiova. Vakacava era muria na ivakavuvuli e tukuni ena raivotu i Isikeli? Era muria ga vakalailai ni vakatauvatani vei ira na nodra qase dau talaidredre era bula ni bera nodra kau vakavesu i Papiloni.

¹¹ Ia o ira na turaga yalodina me vakataki rau na parofita o Akeai kei Sakaraia, na bete kei na vunivola o Esera, kei na kovana o Niemaia, era gu mera vakavulici ira na tamata ena ivakavuvuli e kilai mai na raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro. (Esera 5:1, 2) Era vakavulica na bibi ni kena vakacerecerei kei na kena vakaliuci na sokalou savasava, sega ni veika vakayago se na ka ga me baleti ira. (Akeai 1:3, 4) Era uqeta me dokai  na ivakatagedegede e vauci ena sokalou savasava. Kena ivakaraitaki erau vakasalataki ira vakaukaua na tamata o Esera kei Niemaia, mera biuta na watidra vulagi era vakaleqa tiko nodra toso vakayalo. (Wilika Esera 10:10, 11; Niem. 13:23-27, 30) Vakacava na qaravi matakau? Kena irairai ni gauna era sereki kina, era sa sevaka na ivalavala qori nira dau bacani kina vakalevu ena veigauna sa oti. Ia vakacava o ira na bete kei na turaga? Me vaka e laurai ena raivotu i Isikeli, era okati tale ga kei ira e vakasalataka, qai vakadodonutaka o Jiova. (Niem. 13:22, 28) Levu vei ira era yalomalumalumu nira muria na ivakasala.—Esera 10:7-9, 12-14; Niem. 9:1-3, 38.

12. Sala cava e vakalougatataki ira kina na kau vakavesu era sa vakalesui mai o Jiova?

¹² E mani vakalougatataki ira nona tamata o Jiova. Era veiwekani voleka tale kei koya, era bulabula, e vakilai tale ga na vakacegu ena dua na gauna balavu. (Esera 6:19-22; Niem. 8:9-12; 12:27-30, 43) Na vuna? Nira sa qai muria na ivakatagedegede dodonu i Jiova me baleta na sokalou savasava. E levu vei ira e vinaka na lomadra era taleitaka na ka era vulica ena raivotu ni valenisoro. Eda rawa ni tukuna kina ni raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro e yaga vei ira na kau vakavesu ena rua na sala. (1) E vakavulica vei ira na ivakatagedegede ni sokalou savasava kei na sala me vakacerecerei tiko ga kina. (2) E dei na ka e parofisaitaki. E tukuna ni na vakalesui mai na sokalou  savasava, e tukuna tale ga ni na vakalougatataki ira nona tamata o Jiova ke savasava tiko ga nodra sokalou. Ia eda na via kila ke na vakayacori tale ga nikua na raivotu qo.

13, 14. (a) Eda kila vakacava ni vakayacori ena noda gauna na raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro? (b) Na cava na rua na sala e yaga kina nikua na raivotu? (Raica tale ga na kato 13A, “Duidui na Valenisoro, Duidui na ka e Vulici.”)

¹³ Vakacava eda rawa ni vakadeitaka ni yaga tale ga vei keda nikua na raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro? Io! Vakasamataka lesu na kena tautauvata na raivotu i Isikeli me baleta na vale tabu ni Kalou ena “dua na ulunivanua cecere” kei na parofisai i Aisea me baleta na “ulunivanua ni vale i Jiova” ena “vakataudeitaki sara ga me sivia na veiulunivanua.” E vakamatatataka vei keda o Aisea ni na vakayacori na nona parofisai “ena veisiga mai muri,” se na “iotioti ni veisiga.” (Isik. 40:2; Aisea 2:2-4; vmr.; raica tale ga na Maika 4:1-4.) Na parofisai qo e baleta na gauna ni ivakataotioti, e tekivu sara mai na 1919 ni sa vakacerecerei na sokalou savasava, e vakalesui mai me vaka sara ga e biu ena ulunivanua cecere. *

¹⁴ Kena ibalebale na raivotu i Isikeli e baleta tiko na sokalou savasava ena gauna qo. Me vaka ga na kena yaga na raivotu qo vei ira na Jiu era kau vakavesu ena gauna ya, e yaga tale ga vei keda nikua ena rua na sala. (1) Eda vulica na sala meda tokona tiko ga kina na ivakatagedegede ni sokalou savasava i Jiova. (2)  E vakadeitaka vakaparofisai na vakalesui mai ni sokalou savasava kei na nona veivakalougatataki o Jiova.

15. Na cava meda nanuma tiko nida vulica na raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro?

¹⁵ Meda dikeva mada qo eso na tikina ena raivotu i Isikeli. Vakasamataka ga nida tomani Isikeli ena nona raivotutaka na valenisoro veiuqeti ya. Nanuma tiko nida sega ni raica na valenisoro levu vakayalo, eda vulica ga eso na ka me baleta na noda sokalou ena gauna qo. Na cava eso na ka eda rawa ni vulica?

16. Na cava eda vulica ena kena vakarautaki na valenisoro ena raivotu i Isikeli? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

¹⁶ Na cava me vakarautaki kina? E rai tu ga o Isikeli sa vakarautaki vakamatailalai na valenisoro okati kina na kena bai, na matamata, na valeniyadra, na raranivale kei na icabocabonisoro. E cakava qori e dua na agilosi e vaka na irairai ni kopa. Eda na qoroqoro ga nida wilika na itukutuku matailalai ni ka e vakarautaki. (Isik. 40:1–42:20; 43:13, 14) Ia vakasamataka ga na veitikina bibi eda rawa ni vulica kina. E vakabibitaka gona o Jiova na nona ivakatagedegede. O koya sara ga e vakarautaka, sega ni tamata. E cala nodra tukuna eso ni sega ni dua na ka na ivalavala e qaravi kina na Kalou. Na kena vakamacalataki tale ga vakamatailalai na ivakarau ni valenisoro, e vakamatatataka kina o Jiova ni na vakalesui dina mai na sokalou savasava. Na kena vakayacori donu na ka e yalataka na Kalou e vaka ga na kena  vakarautaki donu na valenisoro. E vakadeitaka gona o Isikeli ni na yaco dina na vakalesui mai ni sokalou savasava ena iotioti ni veisiga!

17. Na cava eda rawa ni vulica nikua ena bai e wavokita na lomanibai taucoko?

¹⁷ Na bai. Me vaka eda sa dikeva mai, e raivotutaka o Isikeli e dua na bai e wavokita na lomanibai taucoko. Era vulica kina na tamata ni Kalou mera kauta tani vakayawa na ivakarau dukadukali kece ni lotu, me kua ni volekata na sokalou savasava, mera kua vakadua ni vakadukadukalitaka na vale ni Kalou. (Wilika Isikeli 43:7-9.) E yaga dina vei keda nikua na ivakasala qori! Nira sa sereki na tamata ni Kalou mai na nodra vakabobulataki tu vakayalo vei Papiloni na Ka Levu, e digitaka sara o Karisito nona dauveiqaravi yalodina e vuku ena 1919. Tekivu mai na gauna qori era gumatua na tamata ni Kalou mera cavuraka na ivakavuvuli lasu kei na ivakarau e bosoki vata kina na qaravi matakau kei na lotu butobuto. Eda na qarauna me kua ni volekata na sokalou savasava na dukadukali vakayalo. Eda na sega tale ga ni caka bisinisi ena Vale ni Soqoni, eda na sega ni bosoka vata na ka wale va qo kei na noda sokalou.—Mari. 11:15, 16.

18, 19. (a) Na cava eda vulica ena matamata cere ena raivotu ni valenisoro? (b) Na cava meda cakava vei ira na beca na ivakatagedegede cecere i Jiova? Tukuna na kena ivakaraitaki.

¹⁸ Na matamata cere. Nida vakasamataka na cere ni matamata e raica o Isikeli, cava eda rawa ni vulica kina? Era vulica kina na Jiu era kau vakavesu ni cecere duadua na ivakatagedegede savasava i Jiova. Ke dina qori ena gauna makawa, vakacava nikua? Eda sokalou ena valenisoro levu vakayalo i Jiova. E sa qai bibi ga nikua me savasava noda itovo, me sega kina na veivakaisini. (Roma 12:9; 1 Pita 1:14, 15) Ena iotioti ni veisiga, e dusimaki ira tiko nona tamata o Jiova mera muria voleka na nona ivakatagedegede savasava. * Kena ivakaraitaki, era na biu tani ena ivavakoso o ira na sega ni veivutunitaka nodra cala. (1 Kor. 5:11-13) Eda vulica tale ga ena valeniyadra e tiko ena icurucuru ni matamata qo, ke dua e via curu kina me sokaloutaki Jiova, e bibi me vakadonui koya na Kalou. Kena ivakaraitaki, ena rairai curu ena Vale ni Soqoni e dua e rua tu nona ivakarau ni bula, ia ena sega ni vakadonui koya o Jiova vakavo ke muria na ka e vinakata. (Jeme. 4:8) Sa bau taqomaki dina na sokalou savasava ena gauna torosobu qai vakasisila qo!

¹⁹ E vakamacalataka na iVolatabu ni na torosobu sara na vuravura ni bera na icavacava. E kaya ni o ira “na daucaka ca kei ira na dauveidabui era na qai torosobu ga, era na veivakacalai, era na vakacalai tale ga.” (2 Tim. 3:13) Era vakacalai e levu nikua ni sa rui dredre na ivakatagedegede cecere i Jiova, sa oti na kena gauna, se cala. Vakacava o na vakacalai tale ga? Kena ivakaraitaki, ke dua e vakamuai iko mo vakabauta ni cala na ivakatagedegede  ni Kalou me baleta na veimoceri vakamataqali vata, vakacava o na duavata kina? Se o na duavata kei na Kalou o Jiova, e vakamatatataka ena nona Vosa ni o ira na vakaitovotaka qori era sa “cakava [tiko] na ka e vakasisila”? E vakasalataki keda na Kalou meda kua ni tokona na ivalavala dukadukali. (Roma 1:24-27, 32) Nida sotava na ituvaki va qori, meda nanuma sara na raivotu i Isikeli me baleta na valenisoro e cere na kena matamata: E dei tu ga na nona ivakatagedegede o Jiova, se mani vakacava na kaukaua ni veivakamuai ni vuravura ca qo. Vakacava eda na duavata kei na Tamada vakalomalagi, da qai tutaka na ka e donu?

20. Na cava era uqeti kina na “isoqosoqo levu” ena veivakadreti ni raivotu i Isikeli?

²⁰ Na raranivale. Ni raica o Isikeli na rabailevu ni raranivale e tuba, sa na wacava na nona marau ni vakasamataka na levu ni tamata mamarau era dau sokaloutaki Jiova nira soqoni vata e kea. Nikua era sokalou na lotu vaKarisito ena vanua e rokovi sara. O ira na lewe ni “isoqosoqo levu” era dau sokalou ena valenisoro vakayalo i Jiova ena raranivale e tuba, era na uqeti ena veivakadreti ni raivotu i Isikeli. (Vkta. 7:9, 10, 14, 15) E raica o Isikeli nira yatuni tu ena raranivale na rumunikana, na vanua era rawa ni kania kina na isoro ni veivinakati era kauta yani o ira na lai sokalou. (Isik. 40:17) E vaka sara ga mera kania vata tiko kei na Kalou o Jiova e dua na kakana—e dusia na veitokani  vinaka! Eda sa sega ni vakacaboisoro nikua me vakataki ira na Jiu nira muria na Lawa e soli vei Mosese. Ia eda cabora “na isoro ni veivakacaucautaki” nida vakaitavi ena sokalou savasava, me vaka noda saumitaro ena soqoni se noda tusanaka noda vakabauta ena cakacaka vakaitalatala. (Iper. 13:15) Eda vakamamautaki tale ga ena kakana vakayalo e vakarautaka o Jiova. Sa rauta meda vakataki ratou na luvei Kora eratou lagata vei Jiova: “E vinaka cake e dua na siga ena nomuni lomanibai mai na duanaudolu ena dua tale na vanua!”—Same 84:10.

21. Na cava era rairai vulica na lumuti lotu vaKarisito vei ira na matabete ena raivotu i Isikeli?

²¹ Na matabete. E raica o Isikeli ni via tautauvata ga na matamata era vakayagataka na bete kei na Livai mera curu kina ena raranivale e loma, kei na matamata era curu kina na sega ni bete mera gole ena raranivale e tuba. Qori na sala vinaka mera vakananumi kina na ilawalawa bete ni dodonu mera rawata tale ga na ivakatagedegede i Jiova me baleta na sokalou savasava. Vakacava nikua? E sega ni dua na dauveiqaravi ni Kalou nikua e kawa ni bete, ia e tukuni vei ira na lotu vaKarisito lumuti: “O kemuni na ‘matatamata digitaki, na matabete vakatui.’” (1 Pita 2:9) E Isireli makawa e tiko tani ga na rararanivale era sokalou kina na bete. Nikua era sega ni wasei tani vakayago na lumuti lotu vaKarisito vei ira na nodra itokani era vakabauta vata, ia era marautaka nodra veiwekani kei Jiova mera luvena vakacabecabe. (Kala. 4:4-6) Eso tale ga na ka era rawa ni vulica na lumuti ena raivotu i Isikeli. Kena ivakaraitaki, era kila ni rawa nira vakasalataki qai vakadodonutaki na bete. E dodonu mera kila tiko na lotu vaKarisito kece nida lewe ni “dua ga na qelenisipi” ena nona veiliutaki e ‘dua ga na ivakatawa.’—Wilika Joni 10:16.

22, 23. (a) Na cava era rawa ni vulica na qase ni ivavakoso lotu vaKarisito nikua vei ira na turaga era vakamacalataki ena raivotu i Isikeli? (b) Na cava ena rawa ni yaco ena gauna se bera mai?

²² Na turaga. Ena raivotu i Isikeli, e kilai levu toka o koya e turaga. E sega ni lewe ni yavusa vakabete se me vakaitavi ena valenisoro, ena vakamalumalumu ena nodra veiliutaki na bete. Ia ena vaka ga me nodra iliuliu na tamata, me vukei ira ena vakarautaki ni isoro. (Isik. 44:2, 3; 45:16, 17; 46:2) E ivakaraitaki vinaka gona vei ira na tagane lotu vaKarisito nikua era qarava eso na itavi ena ivavakoso. Ena vinakati tale ga vei ira na qase ni ivavakoso, okati kina o ira na ivakatawa dauveilakoyaki mera vakamalumalumu vua na dauveiqaravi yalodina e lumuti. (Iper. 13:17) Era gumatua na qase mera vukei ira na tamata ni Kalou ena nodra cabora na isoro ni veivakacaucautaki ena soqoni kei na cakacaka vakaitalatala. (Efeso 4:11, 12) Era na vakasamataka tale ga na qase na nona vunauci ira na turaga e Isireli o Jiova nira vakayagataka cala nodra kaukaua. (Isik. 45:9) Mera kua tale ga ni nanuma na qase ni ivavakoso nira na sega ni vakasalataki se vakadodonutaki. Ia era na marautaka me vakadodonutaki  ira o Jiova me rawa nira qarava vinaka nodra itavi.—Wilika 1 Pita 5:1-3.

²³ O Jiova ena vakarautaki ira tiko ga na ovasia dauloloma ena Parataisi e vuravura sa voleka qo. Nikua, e vaka ga era sa vakavulici tiko e levu na qase ni ivavakoso mera ivakatawa nuitaki e Parataisi. (Same 45:16) Sa bau marautaki dina meda vakasamataka na nodra vu ni veivakalougatataki na tagane va qori ena vuravura vou. Ena gauna lokuci i Jiova, ena qai rairai matata kina na raivotu i Isikeli, me vaka ga na parofisai tale eso ni kena vakalesui mai na ka kece. De dua eda na qai marautaka eso na parofisai qori ena gauna se bera mai. Eso e dredre meda kila ena gauna qo. Ena qai tukuna ga o gauna.

24, 25. E vakaraitaka vakacava na raivotu i Isikeli nona veivakalougatataki o Jiova vei ira na nona tamata nira muria na sokalou savasava?

²⁴ Na kena ilutua, meda raica lesu mada e dua na ka veivakurabuitaki e yaco ena raivotu i Isikeli. E lako o Jiova ena valenisoro e raivotutaki, e yalataka tale ga vei ira nona tamata ni na tiko ga e kea ke ra muria tiko ga ena yalodina na nona ivakatagedegede ni sokalou savasava. (Isik. 43:4-9) Ena yaga vakacava nona tiko vata kei ira nona tamata o Jiova, e yaga tale ga vakacava ena nodra vanua?

²⁵ E vakamacalataka na raivotu na veivakalougatataki vakalou ni vakayagataka e rua na parofisai ena vakadeitaki keda: (1) E drodro mai na uciwai ena rumu tabu ni valenisoro, e vakabulabulataka na vanua (2) e tuvanaki vinaka na wasewasei ni vanua, qai toka e lomadonu na valenisoro kei na kena rara. Eda na rawa ni kila vakacava nikua na ibalebale ni ka e tukuni qori? Eda bula tu qo ena gauna e tiko kina o Jiova ena valenisoro levu vakayalo, e sa vakasavasavataka, e vakadonuya tale ga na ituvatuva ni sokalou tabu. (Mala. 3:1-4) Ena veivosakitaki ena Wase 19 ina 21 ni ivola qo na rua na parofisai qori.