WASE 15
E “Vakayaloqaqataki Ira na iVavakoso”
Era veivuke na ivakatawa ni tabacakacaka mera dei ena vakabauta na ivavakoso
Yavutaki ena Cakacaka 15:36–16:5
1-3. (a) O cei na nona itokani vou o Paula? Vakamacalataki koya. (b) Cava eda na vulica ena wase qo?
NI RAU taubaletaka yani na vanua sukusukura ena veitauni, a rairai vakasamataka tiko o Paula na cauravou rau taubale vata tiko. Na yacana o Timoci. E rairai volekata na yabaki 20 se sivia. Ni toso tiko na ilakolako vou qo, sa qai yawa ga mai vale o koya. Ni lai dromu e dua na siga, sa tu yawa sara o Lisitira kei Ikoniona. Cava rau na vakarau sotava? Sa kila toka qori o Paula, ni qo sa ikarua ni nona ilakolako vakaulotu. E kila tu ni na levu na veika dredre rau na sotava. Ena vosota vakacava na cauravou e tomani koya tiko?
2 Dua na ka nona nuitaki Timoci o Paula. Eso na ituvaki sa yaco oti e vakadeitaka vei Paula ni vinakati me dua nona itokani vinaka ena cakacaka vakaulotu. E kila vinaka tu o koya na cakacaka me caka, oya na sikovi ni ivavakoso kei na nodra vakayaloqaqataki, ena vinakati me rau yalodei qai duavata. Na cava e va kina ya na rai i Paula? De dua na duiyaloyalo a yaco ena kedrau maliwa kei Panapasa e vakavuna nodrau veitawasei.
3 Eda na vulica ena wase qo na sala vinaka duadua me wali kina na duiyaloyalo kei na vuna e digitaki Timoci kina o Paula me nona itokani vakaulotu. Eda na kila tale ga na itavi bibi e vakacolati vei ira na ivakatawa ni tabacakacaka nikua.
“Daru Lesu Mada me Daru Lai Sikovi Ira na Veitacini” (Caka. 15:36)
4. Na cava a nanuma o Paula me cakava ena ikarua ni nona ilakolako vakaulotu?
4 Eda vulica ena wase sa oti, na nodratou lesi e va na tagane matua, o Paula, Panapasa, Jutasa, kei Sailasa me ratou vakayaloqaqataka na ivavakoso e Anitioki ena ka sa vakatulewataki me baleta na veicilivi. Na cava e cakava o Paula? E lai raici Panapasa qai kaya: “Daru lesu mada me daru lai sikovi ira na veitacini ena koro kece daru a vunautaka kina na vosa i Jiova me daru raica se ra vakacava tiko.” (Caka. 15:36) A sega ni tukuna o Paula me rau gade wale ga vei ira na sa tavuki mera lotu vaKarisito. E vakaraitaka na ivola na Cakacaka na inaki ni ikarua ni ilakolako vakaulotu i Paula. Kena imatai, me tomana nona vakadewataka na ka ratou sa vakatulewataka na ilawalawa dauvakatulewa. (Caka. 16:4) Kena ikarua, ni ivakatawa dauveilakoyaki, e vakadeitaka o Paula me vakayaloqaqataki ira vakayalo na ivavakoso qai vukei ira mera dei ena vakabauta. (Roma 1:11, 12) Era muria vakacava na iVakadinadina i Jiova nikua na ivakaraitaki ratou tauyavutaka na yapositolo?
5. E veidusimaki qai veiuqeti tiko vakacava ena ivavakoso na iLawalawa Dauvakatulewa nikua?
5 Nikua, e lesia na iLawalawa Dauvakatulewa o Karisito me veidusimaki ena nona ivavakoso. O ratou na lumuti yalodina qo eratou vakayagataka na ivola e tabaki se na kena ena noda website, ivola vakaivolatabu, soqoni, kei na so tale na sala me ratou veidusimaki qai veiuqeti kina ena ivavakoso kece e veiyasa i vuravura. E dau saga na iLawalawa Dauvakatulewa me kila na veika e yaco ena ivavakoso yadua, oya na vuna era lesi kina na ivakatawa dauveilakoyaki. Sa lesia na iLawalawa Dauvakatulewa e vica vata na udolu na qase ni ivavakoso era rawata na kena ivakatagedegede mera veiqaravi vakaivakatawa ni tabacakacaka e veiyasa i vuravura.
6, 7. Na cava na nodra itavi na ivakatawa ni tabacakacaka?
6 E nodra inaki na ivakatawa dauveilakoyaki nikua mera veiuqeti vakayalo qai kauaitaki ira na lewe ni ivavakoso kece. Era cakava vakacava qori? Era muria na nodra ivakaraitaki na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri me vakataki Paula. E veivakadreti kina o Paula vei ira na ivakatawa: “Mo vunautaka na vosa, kua ni lokuyara ena gauna vinaka kei na gauna ca, mo veivunauci, mo veivakadodonutaki, mo veivakauqeti, me salavata kei na nomu vosota vakadede kei na nomu veivakavulici maqosa. . . . Vakayacora na cakacaka ni italatala.”—2 Tim. 4:2, 5.
7 Me salavata kei na veivosa qori, o ira na ivakatawa ni tabacakacaka kei watidra ke ra vakawati, era dau tomani ira na dautukutuku ena cakacaka vakaitalatala. Era gugumatua ena cakacaka vakaitalatala, ra qai qasenivuli maqosa—na nodra ivakaraitaki e yaga dina vei ira na qelenisipi. (Roma 12:11; 2 Tim. 2:15) Era kilai tani ena nodra yalololoma kei na nodra vosota. Era yalorawarawa, era lako ena gauna ni draki ca, kei na so sara mada ga na vanua rerevaki. (Fpai. 2:3, 4) Era dau veiuqeti tale ga na ivakatawa ni tabacakacaka, ra veivakavulici qai veivakasalataki ena ivavakoso nira yavutaka nodra ivunau ena iVolatabu. E yaga dina na nodra ivakaraitaki ni vakabauta ena ivavakoso kece.—Iper. 13:7.
“Dua na Veiba Katakata” (Caka. 15:37-41)
8. Na cava e cakava o Panapasa ena veisureti i Paula?
8 A vakadonuya o Panapasa na veisureti i Paula me rau “lai sikovi ira na veitacini.” (Caka. 15:36) Erau veitokani vinaka ni rau dau cakacaka vata, erau sa kila vinaka tale ga na yalava me sikovi. (Caka. 13:2–14:28) E vakasama vinaka gona me rau lako vata ena ilesilesi qo. Ia qai yaco e dua na leqa. E kaya na Cakacaka 15:37: “A vinakata o Panapasa me kauti Joni, e yacana tale ga o Marika.” A sega ni tukuna tiko ga o Panapasa na nona nanuma. “A vinakata” sara ga me veitomani o Marika na wekana ena ilakolako vakaulotu qo.
9. Na cava e sega ni duavata kina kei Panapasa o Paula?
9 A sega ni duavata kei Panapasa o Paula. Na vuna? E vakamacalataki ena kena itukutuku: “E sega ni donu vei Paula me rau kauti [Marika], ni a biuti rau mada mai Pamifilia qai sega ni lako vata kei rau ina cakacaka.” (Caka. 15:38) A tomani Paula kei Panapasa o Marika ena imatai ni nodrau ilakolako vakaulotu, ia a sega ni vakacavara na ilakolako oya. (Caka. 12:25; 13:13) Ena itekitekivu ni nodratou ilakolako, ni ratou se tiko mai Pamifilia, sa biubiu mai na nona ilesilesi o Marika me lako i nodratou e Jerusalemi. E sega ni vakamacalataka na iVolatabu na vu ni nona biubiu, ia e raica o Paula ni vakawalena o Marika na nona itavi. De dua a lomatarotarotaka o Paula na nona rawa ni nuitaki o Marika.
10. Na cava e yaco ni rau sega ni duavata o Paula kei Panapasa?
10 A dei toka ga o Panapasa me kauti Marika. Ia a sega ni vinakata qori o Paula. E tukuni ena Cakacaka 15:39: “E tubu sara ga kina e dua na veiba katakata, ratou mani veitalatala.” E soko sara o Panapasa ina nona yanuyanu e Saipurusi qai kauti Marika. E tomana ga o Paula na nona ilesilesi. E tukuni ena kena itukutuku: “A digitaki Sailasa o Paula, e mani lako ni oti nodra tataunaki koya na veitacini vei Jiova kei na nona loloma soli wale.” (Caka. 15:40) Erau lakovata sara “i Siria kei Silisia me vakayaloqaqataki ira na ivavakoso.”—Caka. 15:41.
11. Na itovo cava e vinakati ke da veileqaleqati?
11 Na itukutuku qo e vakadeitaka nida tamata ivalavala ca ga. Rau a digitaki o Paula kei Panapasa me rau matataka na ilawalawa dauvakatulewa. Kena irairai ni qai lewe ni ilawalawa qo o Paula. Ia na ka e yaco qo, e vakaraitaka ni tiko tale ga na nodrau malumalumu o Paula kei Panapasa. Vakacava, erau vakalaiva me balavu na nodrau sega ni veiyaloni? Erau sega ni uasivi o Paula kei Panapasa, ia erau turaga yalomalumalumu ni tiko vei rau na rai i Karisito. Toso na gauna sa laurai vei rau na yalo ni veitacini vaKarisito, rau veivosoti qai veiyaloni. (Efeso 4:1-3) Erau mani cakacakavata o Paula kei Marika ena so tale na ilesilesi vakalou. a—Kolo. 4:10.
12. Mera vakatotomuri Paula kei Panapasa vakacava na ovasia nikua?
12 Na veiba katakata ya e sega ni ka erau kilai kina o Panapasa kei Paula. E kilai o Panapasa me turaga dauloloma qai dau lomasoli ni ratou sega ni kacivi koya na yapositolo ena Josefa, eratou dau kacivi koya ena Panapasa, e kena ibalebale “Luve ni Vakacegu.” (Caka. 4:36) E kilai tale ga o Paula ni dau yalololoma qai dau yalomalua. (1 Ces. 2:7, 8) Me vakataki Paula ga kei Panapasa, e vinakati vei ira kece na ovasia lotu vaKarisito nikua, wili kina na ivakatawa ni tabacakacaka, mera dau yalomalumalumu ra qai yalololoma vei ira na nodra itokani qase ni ivavakoso kei ira na qelenisipi taucoko.—1 Pita 5:2, 3.
“E Rogo Vinaka o Koya” (Caka. 16:1-3)
13, 14. (a) O cei o Timoci, a sotavi koya ena gauna cava o Paula? (b) Na cava e rui marautaki Timoci kina o Paula? (c) Cava nona ilesilesi o Timoci?
13 Na ikarua ni nona ilakolako vakaulotu o Paula e yaco sara ena yasayasa vakaRoma o Kalatia. Sa tauyavu toka e keri e vica na ivavakoso. Oti “sa qai yaco yani o Paula i Tapi kei Lisitira.” E kuria: “E tiko e kea e dua na tisaipeli na yacana o Timoci, e luvena e dua na marama vakabauta e Jiu, ia e kai Kirisi o tamana.”—Caka. 16:1. b
14 E macala, ni a sotavi ratou na vuvale i Timoci o Paula ena imatai ni nona veisiko ena yasayasa ya ena rauta na 47 G.V. Ni oti e rua se tolu tale na yabaki, ena ikarua ni nona veisiko, e marau o Paula ni raici Timoci. Na vuna? E “rogo vinaka o koya vei ira na veitacini.” Era taleitaki koya na mataveitacini ena nona koro qai vinaka na kena irogorogo ena ivavakoso tale eso. E tukuni nira dau vakacaucautaki koya na mataveitacini e Lisitira kei Ikoniona, rauta ni 30 na kilomita na kena yawa. (Caka. 16:2) Ena veidusimaki ni yalo tabu, era lesi Timoci na qase ni ivavakoso me dua na ivakatawa dauveilakoyaki, me vukei Paula kei Sailasa.—Caka. 16:3.
15, 16. Na cava e vinaka kina na irogorogo kei Timoci?
15 Na cava e vinaka kina na irogorogo kei Timoci ni se cauravou? Na nona vuku, kena rairai vinaka kei na nona taledi? Qori na ka eda dau kauaitaka. Na parofita mada ga o Samuela e kauaitaka vakasivia ena dua na gauna na irairai e sau. Ia e qai kaya o Jiova: “Na rai ni tamata e sega ni vaka na rai ni Kalou, ni raica ga na tamata na ka e sau, ia o Jiova e raica na loma ni tamata.” (1 Sam. 16:7) E rogo vinaka tale ga o Timoci ena itovo e kilai tani kina.
16 Ni oti e vica na yabaki, sa qai vakamacalataka o Paula eso na itovo vaKarisito e kilai kina o Timoci. E tukuna ni vinaka na nona itovo, e yalololoma qai dau vosota. E mamakutu tale ga ni qarava na itavi lesi vakalou. (Fpai. 2:20-22) E kilai tale ga ni “sega ni veivakaisini” na vakabauta i Timoci.—2 Tim. 1:5.
17. Era vakatotomuri Timoci vakacava na itabagone nikua?
17 E levu tale ga na itabagone nikua era vakatotomuri Timoci nira vakaraitaka na itovo vakalou. Nira cakava qori, era rogo vinaka kina vei Jiova, vei ira tale ga na nona tamata, ena gauna mada ga era se gone kina. (Vkai. 22:1; 1 Tim. 4:15) Era vakaraitaka na vakabauta e sega ni veivakaisini qai sega ni rua na ivakarau ni nodra bula. (Same 26:4) E yaga ena ivavakoso e levu na itabagone me vakataki Timoci. Era vu ni veivakayaloqaqataki na itabagone era toso vakayalo mera dautukutuku, mera yalataki ira vei Jiova qai papitaiso sara!
“Vakadeitaki Nodra Vakabauta” (Caka. 16:4, 5)
18. (a) Na ka dokai cava erau marautaka o Paula kei Timoci ena nodrau cakacaka vakaivakatawa dauveilakoyaki? (b) Era vakalougatataki vakacava na lewe ni ivavakoso?
18 Rau cakacaka vata me vica vata na yabaki o Paula kei Timoci. Ni rau ivakatawa dauveilakoyaki, erau vakayacora na itavi e lesi rau kina na ilawalawa dauvakatulewa. E kaya na iVolatabu: “Ni ratou lakova na koro eratou vakadewataka vei ira mera muria sara na ivakaro era sa vakadonuya na yapositolo kei ira na qase era tiko mai Jerusalemi.” (Caka. 16:4) E macala ga nira muria sara na ivavakoso na nodra veidusimaki na yapositolo kei ira na qase e Jerusalemi. Nira talairawarawa gona, “e vakadeitaki tiko ga nodra vakabauta na lewe ni ivavakoso qai tubu tiko ga e veisiga na kedra iwiliwili.”—Caka. 16:5.
19, 20. Na cava meda talairawarawa kina na lotu vaKarisito vei “ira era liutaki” keda tiko?
19 Eda marautaka tale ga na iVakadinadina i Jiova nikua na veivakalougatataki e vu mai na noda yalorawarawa ni muria na nodra veidusimaki o “ira era liutaki” keda tiko. (Iper. 13:17) Ni veisau tiko o vuravura, e bibi vei keda na lotu vaKarisito meda kua ni calata na kakana vakayalo e vakarautaka na “dauveiqaravi yalodina e vuku.” (Maciu 24:45; 1 Kor. 7:29-31) Nida cakava qori, eda na taqomaki vakayalo, ena sega tale ga ni tauvi keda na duka ni vuravura.—Jeme. 1:27.
20 Me vakataki Paula, Panapasa, Marika, kei na so tale na qase ni ivavakoso lumuti ena imatai ni senitiuri, era sega ni uasivi o ira na ovasia lotu vaKarisito nikua, wili kina o ratou na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa. (Roma 5:12; Jeme. 3:2) Ni muria vinaka na iLawalawa Dauvakatulewa na Vosa ni Kalou qai dei ena nodra ivakaraitaki na yapositolo, era vakaraitaka kina nira nuitaki. (2 Tim. 1:13, 14) Qori na vuna era vakayaloqaqataki kina na ivavakoso qai vakataudeitaki nodra vakabauta.
a Raica na kato “ Marautaka o Marika Eso Tale na iTavi Dokai,” ena tabana e 118.
b Raica na kato “ E Nuitaki o Timoci ‘ena Vakatetei ni iTukutuku Vinaka,’” ena tabana e 121.
Na itavi dokai duadua i Marika, oya ni uqeti koya o Jiova me vola e dua na Kosipeli. E tukuni ni levu na itukutuku i Marika e rogoca ga vei Pita na yapositolo. Ni laurai ena nona ivola na itukutuku matailalai ena kila ga e dua e raica na ka e yaco me vakataki Pita. Kena irairai ni vola o Marika na nona Kosipeli mai Roma, sega ni gauna rau tiko kina e Papiloni kei Pita. E vakayagataka e levu na vosa vakaLatina qai vakadewataka na vosa vakaIperiu e dredre nira kila na sega ni Jiu, kena irairai gona ni volavola o Marika me baleti ira na kai Veimatanitu.
