WASE 1
‘Lako Moni Vakavulici Ira Mera Tisaipeli’
iVakamacala lekaleka ni Nodra Cakacaka na Yapositolo kei na kena yaga ena noda gauna
1-6. Tukuna e dua na ivakaraitaki ni duidui vanua eda vunau kina na iVakadinadina i Jiova.
E DAU vunau ena nona koronivuli o Rebecca, e dua na iVakadinadina i Jiova gone mai Ghana. E sega vakadua ni yali ena nona kato na ivola vakaivolatabu. E dau saga me vunau vei ira nona icaba ena gauna ni vakacagicagi. Sa vuli iVolatabu tiko o Rebecca kei na vica na nona lewenikalasi.
2 Ena yanuyanu o Madagascar ena tokalau ni baravi kei Aferika, erau dau taubale ena todra ni siga e rua na painia me rauta ni 25 na kilomita. Erau dau lai vuli iVolatabu kei na vica na tataleitaki ena dua na koro tu yawa.
3 Era cakacaka vata eso na iVakadinadina e Paraguay kei na so tale era bole mai na 15 na matanitu mera cakava e dua na waqa. Qori mera vunau kina vei ira na tiko ena bati ni uciwai e Paraguay kei Paraná. E 45 na tani na waqa ra qai vodo rawa kina e le 12. Era vakayagataka na waqa qori na dauvunau gugumatua ni Matanitu ni Kalou mera vunautaka kina na itukutuku vinaka ena vanua e dredre ni lakovi.
4 Ena Vualiku, era dau vunau na iVakadinadina e Alaska vei ira na saravanua era gade yani ena vulaikatakata. Ni katakata na draki, era dau gole yani na duikaikai ena waqa ni saravanua. Era veitavaki ena wavu na mataveitacini ra qai vakarautaka na ivola vakaivolatabu ena vica vata na vosa. Ena yasayasa vata qori, e yaga sara e dua na waqavuka ena kena tarai na veikorokoro tu yawa. E vunautaki rawa kina na itukutuku vinaka ena nodra itikotiko na Aleut, na Athabascan, na Tsimshian, kei na Tlingit.
5 E duatani na nona yalava o Larry mai Texas e Merika, e dau vunau ena vale ni malumalumu e vakaitikotiko kina. E dabe tu ga ena idabedabe qiqi, ia e ogaoga vakalevu. E dau wasea na itukutuku ni Matanitu ni Kalou kei na nona inuinui e yavutaki ena iVolatabu, oya me taubale tale ni sa veiliutaki na Matanitu ni Kalou.—Aisea 35:5, 6.
6 Era vodo waqa me tolu na siga eso na ilala iVakadinadina mai Mandalay, mera lai tiko ena dua na soqo ni tabacakacaka ena vualiku kei Myanmar. Nira vinakata mera vunautaka na itukutuku vinaka era mani kauta tu na ivola vakaivolatabu mera solia vei ira na pasidia. Ni kele na waqa ena dua na tauni se koro, era sobu na dauvunau gugumatua qo mera soli ivola vakatotolo ena itikotiko qori. Ena gauna vata qori era vodo kina eso tale na pasidia, nira lesu i waqa era vunau vei ira qori.
7. Na iwalewale ni vunau cava era vakayagataka na dauveiqaravi i Jiova? Cava e kena inaki?
7 E laurai ena vica na ivakaraitaki qori nira “vunautaka sara vakavinaka na veika e vauca na Matanitu ni Kalou” na dauveiqaravi gugumatua i Jiova e veiyasa i vuravura. (Caka. 28:23) Era vunau e veivale, ena salatu, volavola, kei na qiri ena talevoni. Era vunautaka na Matanitu ni Kalou ena gauna veiganiti kece se ra mani vodo basi, taubale ena vanua ni gade, se nira vakacagicagi ena vanua ni cakacaka. Ena rairai duidui na iwalewale, e dua ga na kena inaki, oya me vunautaki na itukutuku vinaka ena vanua kece era tu kina na lewenivanua.—Maciu 10:11.
8, 9. (a) Na cava e veivakurabuitaki kina na tete ni itukutuku vinaka nikua? (b) Na taro cava eda na rairai vakasamataka, ena saumi vakacava?
8 Ke o wilika tiko na ivola qo, vakacava o sa tomani ira na ilala levu era vunautaka na Matanitu ni Kalou ena sivia na 235 na vanua? Ke vaka kina, o sa vakaitavi tiko ena kena vakatetei na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou! E veivakurabuitaki dina na veika sa rawati ena vuravura raraba. Era sotava tu na mataveitacini e levu na ituvaki dredre, era vakacacani qai vakatabui nodra cakacaka vakavunau ena so na vanua. Ia era vunautaka tiko ga vakavinaka na Matanitu ni Kalou ina veimatanitu.
9 E vakayagataka o Setani na veivakacacani kei na so tale na ituvaki me tarovi kina na vunautaki ni Matanitu ni Kalou, ia e guce nona sasaga. Na cava e sega ni mana kina nona sasaga o Setani? Me kilai na kena isau, meda lesu ena imatai ni senitiuri G.V. Ni cakacaka eda cakava tiko nikua na iVakadinadina i Jiova a tekivu mai ena gauna ya.
Ka e Vauci ena iLesilesi
10. Na cakacaka cava e vakaliuca o Jisu? Na cava e kila me baleta na cakacaka qori?
10 E tauyavutaka o Jisu Karisito na ivavakoso vaKarisito, a vakaliuca sara ga ena nona bula na kena vunautaki na Matanitu ni Kalou. E tukuna ena dua na gauna: “E dodonu meu tukuna . . . na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou . . . ni qo na ka au talai mai kina.” (Luke 4:43) E kila o Jisu ni na sega ni vakaotia duadua na cakacaka qo. E tukuna ni bera ni mate ni na vunautaki na itukutuku ni Matanitu ni Kalou “ina veimatanitu kece.” (Mari. 13:10) Ena vakayacori vakacava qori? O cei ena vakaitavi kina?
‘Lako moni vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera tisaipeli.’—Maciu 28:19
11. Na ilesilesi bibi cava e tukuna o Jisu vei ratou na nona tisaipeli? Ena tokoni vakacava nodratou ilesilesi qori?
11 Ni vakaturi oti o Jisu, e rairai sara vei ratou na nona tisaipeli qai tukuna vei ratou na ilesilesi bibi qo: “Ni lako moni vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera noqu tisaipeli, ni papitaisotaki ira ena yaca i Tamada kei na Luvena kei na yalo tabu, vakavulici ira mera muria na ka kece au vakarota vei kemuni. Raica, au tiko vata kei kemuni ena veisiga kece me yacova na ivakataotioti ni veika vakavuravura.” (Maciu 28:19, 20) Na matavosa “au tiko vata kei kemuni” e dusia ni na tokoni ratou na tisaipeli ena cakacaka vakavunau kei na nodratou vakavulica eso tale mera tisaipeli. Ena yaga vei ratou na veitokoni qo ni tukuna o Jisu ni ratou na ‘cati vei ira na veimatanitu.’ (Maciu 24:9) E dua tale na ka ena vukei ratou na tisaipeli. Ni bera ni lako cake i lomalagi o Jisu, e tukuna ni na vakaukauataki ratou na yalo tabu me ratou nona ivakadinadina ina “veivanua yawa sara kei vuravura.”—Caka. 1:8.
12. Na taro bibi cava me saumi? Cava e bibi kina meda kila na kena isau?
12 Qo eso na taro bibi: Eratou raica vakabibi na yapositolo kei ira na tisaipeli ena imatai ni senitiuri na nodra ilesilesi? Vakacava, e vunautaka vakavinaka na veika e vauca na Matanitu ni Kalou na ilawalawa lailai lotu vaKarisito qori, ena gauna mada ga e tusaqati kina vakaca? Era vakila dina na veitokoni mai lomalagi kei na yalo tabu i Jiova nira vakavulica eso tale mera tisaipeli? Ena saumi na taro qo kei na so tale ena ivola na Cakacaka. E bibi meda kila na kena isau. Na vuna? E yalataka o Jisu ni na tomani tiko na cakacaka e lesia “me yacova na ivakataotioti ni veika vakavuravura.” Na ilesilesi qori e soli vei ira kece na lotu vaKarisito dina, okati kina o keda ena gauna ni ivakataotioti qo. E bibi gona meda kauaitaka na veika e volatukutukutaki ena Cakacaka.
iVakamacala Lekaleka ni iVola na Cakacaka
13, 14. (a) O cei e vola na Cakacaka? E kumuna vakacava na nona itukutuku? (b) Na cava e volatukutukutaki ena Cakacaka?
13 O cei e vola na Cakacaka? E sega vakadua ni tukuni ena ivola qori se o cei a vola, ia e kilai ena itekivu ni ivola ni a vola na Cakacaka o koya e vola na Kosipeli i Luke. (Luke 1:1-4; Caka. 1:1, 2) Koya gona, sa dau kilai tu ni vola na Cakacaka na “vuniwai lomani” o Luke, e daunitukutuku makawa qai maqosa. (Kolo. 4:14) E volatukutukutaki ena ivola qo na ka e yaco ena loma ni 28 na yabaki, mai na gauna e lako cake kina i lomalagi o Jisu ena 33 G.V. me yacova nona vesu na yapositolo o Paula mai Roma rauta na 61 G.V. Nona veisautaka o Luke na vosa “eratou” ina “keitou” e dusia ni a raica e levu na ka e vakamacalataka. (Caka. 16:8-10; 20:5; 27:1) E matailalai na vakadidike nei Luke qai kumuna nona itukutuku ena ka e rogoca vei Paula, Panapasa, Filipi, kei na so tale e cavuta.
14 Na cava e volatukutukutaki ena ivola na Cakacaka? E vola taumada o Luke ena nona Kosipeli na ka e tukuna kei na ka e cakava o Jisu. Ia e vola ena Cakacaka na ka era tukuna se cakava na imuri i Jisu. Na ivola na Cakacaka e baleti ira era vakayacora na cakacaka bibi, ia e levu vei ira era “sega ni vuli vinaka sara qai tauvanua ga.” (Caka. 4:13) E tukuni kina na kena tauyavu kei na kena tubu na ivavakoso vaKarisito. Eda wilika ena Cakacaka na nodra iwalewale ni vunau kei na nodra rai na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri. (Caka. 4:31; 5:42) E vakabibitaki kina na itavi ni yalo tabu ena vakatetei ni itukutuku vinaka. (Caka. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) E vakaraitaka tale ga na usutu ena iVolatabu, oya na kena vakarokorokotaki na yaca ni Kalou ena vuku ni Matanitu ni Kalou e kena tui o Karisito. E vakamacalataka tale ga na tete ni itukutuku vinaka ni kaukaua na veitusaqati.—Caka. 8:12; 19:8; 28:30, 31.
15. Ena yaga vakacava noda dikeva na ivola na Cakacaka?
15 Nida dikeva na ivola na Cakacaka ena vaqaqacotaka noda vakabauta! Ena tara na lomada noda vakasamataka na nodra doudou kei na nodra gugumatua na imuri taumada i Karisito. Ena uqeti keda sara ga meda vakatotomuria nodra vakabauta na tacida ena imatai ni senitiuri. Eda na tu vakarau meda vakayacora na noda ilesilesi, meda ‘lako meda vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera tisaipeli.’ E vakarautaki na ivola qo mo kila vinaka kina na ivola na Cakacaka.
iVukevuke Vakaivolatabu
16. Na cava na inaki ni ivola qo?
16 Na cava na inaki ni ivola qo? (1) me vakadeitaka vei keda ni vakayagataka o Jiova na yalo tabu me tokoni kina na cakacaka vakavunau kei na nodra vakavulici eso tale mera tisaipeli, (2) me uqeti keda meda gumatua ena cakacaka vakaitalatala nida dikeva na nodra ivakaraitaki na imuri i Karisito ena imatai ni senitiuri, (3) meda doka vakalevu na isoqosoqo i Jiova kei ira na liutaka tiko na cakacaka vakavunau kei na veivakatawani ena ivavakoso.
17, 18. E volai vakacava na ivola qo? Na cava eso na ka ena yaga ena noda vuli vakataki keda?
17 E volai vakacava na ivola qo? E walu na kena iwasewase, qai vakamacalataki kina e dua na wase ni ivola ena Cakacaka. Ena sega ni veivosakitaki na veitikina yadua, ena veivosakitaki ga na veika e yaco, na ka eda vulica kei na sala meda bulataka kina. E vakamacalataki ena itekitekivu ni wase yadua na tikina ena vakabibitaki kei na tikinivolatabu e yavutaki mai kina.
18 E yaga na ivola qo ena noda vuli vakataki keda. Na droini totoka ni vola qo ena rawa ni vukei iko mo raitayaloyalotaka na ka o wilika. E levu na wase e tiko kina na kato me ikuri ni ivakamacala. Kena ivakaraitaki, eso na kato e baleti ira na talanoataki ena iVolatabu, e yaga meda vakatotomuria na nodra vakabauta. Eso tale e volai kina na itukutuku matailalai me baleta na vanua, na veika e yaco, na ivakarau vakavanua kei na so tale era tukuni ena Cakacaka.
Kua ni weletaka nomu ilesilesi
19. Sala cava meda dau dikevi keda kina?
19 E yaga na ivola qo mo dikevi iko kina vakavinaka. Se mani vakacava na dede ni nomu dautukutuku, e vinaka mo dau dikeva tale na ka o vakaliuca, kei na nomu rai me baleta na cakacaka vakaitalatala. (2 Kor. 13:5) Tarogi iko mada: ‘Au se raica tiko ga vakabibi na noqu cakacaka vakaitalatala? (1 Kor. 7:29-31) Au nuidei qai gugumatua ni vunautaka na itukutuku vinaka? (1 Ces. 1:5, 6) Au vakaitavi tiko vakalevu ena cakacaka vakavunau kei na nodra vakavulici eso tale mera tisaipeli?’—Kolo. 3:23.
20, 21. Na cava sa qai bibi ga kina na noda ilesilesi? Cava meda nakita dei?
20 E bibi meda kua ni guilecava na itavi eda lesi kina, meda vunau qai veivakatisaipelitaki. Sa qai bibi ga na ilesilesi qori ni sa voleka na icavacava ni veika vakavuravura. E vakatau kina na nodra bula e levu. Eda sega ni kila se vica tale na yalomalumalumu era na rogoca na itukutuku vinaka. (Caka. 13:48) E noda itavi ga meda vukei ira qori ni se soli tu na gauna.—1 Tim. 4:16.
21 E bibi meda vakatotomuria na nodra gugumatua na dau vunautaka na itukutuku vinaka ena imatai ni senitiuri. Me uqeti iko mada ga na ivola qo mo gumatua qai doudou tiko ga ni vunau. Mo nakita dei tale ga mo “vunautaka sara vakavinaka na veika e vauca na Matanitu ni Kalou.”—Caka. 28:23.
