E VINAKATA na vuvale vakatui e Sipeni mera lotu vaKarisito na lewenivanua kece, qai dua ga nodra lawa. Ia era tiko e kea e dua na ilawalawa era sega ni lotu vaKarisito. Qo o ira na Morisco, qai nanumi ni na vakacudruya na Kalou ke ra tiko ga e Sipeni. Mani vakatulewataki gona ni oti e vica na yabaki mera vakasivoi! *

Sa vica na drau na yabaki nodra tiko welewelei na Moors e Sipeni ena so na vanua era lewa na lotu Katolika. Era le lailai ga ra qai kilai ena yaca na Mudéjar. Dua na gauna era marautaka ni vakatara tu na matanitu mera muria ga na nodra lawa, nodra ivakarau ni bula kei na nodra lotu.

Ia e vuki na uto ena 1492, ni rau vakamalumalumutaka na vanua o Granada e rua na lewe ni vuvale vakatui erau lotu Katolika, o Ferdinand II kei Isabella. O Granada e iotioti ni yasayasa e Iberia era lewa tiko na Musolomani. Me isau ni nodra solia na nodra vanua, era vinakata mera na bula galala tale ga vakataki ira na Mudéjar kei na dodonu e soli tu vei ira. Ia sega ni dede sa qai katakata ga nodra vakacacani ira na ilala Musolomani lailai qo na iliuliu ni lotu Katolika. Era vakasaurarataki tale ga mera tavuki  na Musolomani era tiko ena nodra vanua na lotu Katolika. Era cudruvaka gona na Moors ni sa sega ni dokai na ka era vinakata, ra tini vakaduduile kina ena 1499. E tarova na matanitu na tiko yavavala qori qai sega ni dede era sa tekivu vakasaurarataki na Musolomani kece mera tavuki se ra toki i vanuatani. O ira gona na tavuki ra qai sega ni lako era vakayacani mera Morisco.

Me yacova mai na 1526 sa vakatabui na lotu Musolomani e Sipeni taucoko, ia e levu vei ira na Morisco era se muria lo tiko ga na nodra ivakavuvuli. Vakabibi nodra dei toka ga ena nodra ivakarau ni bula.

E vakarairai ga nodra tavuki ina lotu Katolika na Morisco, ia era vakalaivi tu ga. Na vuna nira kenadau ena matai, ra dau cakacaka, ra saumi ivakacavacava, era yaga vakalevu e Sipeni. Na ka wale ga era cati kina na Morisco ni se vakatikina tiko ga na nodra tavuki ina vakabauta vaKarisito. E cati ira gona na matanitu kei ira na lewenivanua. E rairai uqeta vakalevu na veivakaduiduitaki qori nona kila o lotu nira sega ni tavuki dina mai vu ni lomadra.

Sega tale nira qai vosoti tiko vakadede na Morisco, era sa vakasaurarataki. E tabaki gona ena 1567 na vakatulewa i Tui Philip II, me sa vakatabui na nodra vosa, isulusulu, ivakarau ni bula, kei na itovo makawa. E uqeta sara ga na vakatulewa qori mera talaidredre na Morisco qai tini ina vakadavedra.

Era kaya na daunitukutuku makawa nira vakadeitaka na iliuliu kei Sipeni ni o ira na “Morisco era sega ni lotu vaKarisito vinaka, se lewenivanua yalodina.” Era beitaki kina nira bukia lo tiko kei ira na meca na vere me vuaviritaki o Sipeni. O ira na meca qo era wili kina na daubutako waqa era kilai ena yaca Barbary, o ira na Lotu Tawase e Varanise, kei ira mai Taki. Na nona cati ira na Morisco o Philip III kei na nona nuiqawaqawataka nira na bukivere, e vakavuna me vakasivoi ira ena 1609. * O ira mada ga na kilakasamitaki nira Morisco era vakacacani ena veiyabaki e tarava. E vakamadua, ia qori na sala era lotu Katolika kece kina mai Sipeni.