1-2. E yaga vakacava na ka e tukuni ena Dauvunau 11:6 ena noda vunautaka na itukutuku vinaka?

ENA so na vanua, levu era taleitaka na itukutuku vinaka eda kacivaka, era via rogoca sara ga. Ia ena so tale na vanua, levu era sega ni kauai ena ka me baleta na Kalou se na iVolatabu. Na cava na nodra rai ena nomu yalava? Se mani vakacava na nodra rai, e vinakata o Jiova meda vunautaka tiko ga na itukutuku vinaka me yacova ni tukuna me cegu.

² Sa lokuca tu o Jiova na gauna me cegu kina na cakacaka vakavunau, “sa na qai yaco na icavacava.” (Maciu 24:14, 36) Ia ni bera qori, eda na muria vakacava ena gauna qo na ivakasala, “me kua ni cegu na ligamu”? *—Wilika Dauvunau 11:6.

3. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

³ A veivosakitaki ena ulutaga sa oti e va na sala meda gumatua kina nida “gonedau ni tamata.” (Maciu 4:19) Ena veivosakitaki ena ulutaga qo, e tolu na sala eda na vakayaloqaqataki kina meda vunau tiko ga se mani ituvaki cava eda sotava. Eda na vulica na vuna e bibi kina meda (1) vakaliuca na cakacaka vakavunau, (2) meda vosovoso kei na (3) me dei noda vakabauta.

4. Na cava e bibi kina meda vakaliuca tiko ga na cakacaka e lesia vei keda o Jiova?

⁴ Sa tukuna tu o Jisu na ivakatakilakila ni iotioti ni veisiga.  Na veika ena yaco qori, e rawa ni vakawelei ira na nona imuri mera kua ni vunautaka na itukutuku vinaka. E kaya o Jisu vei ratou na nona tisaipeli, “dou yadra tiko.” (Maciu 24:42) Eda raica tu nikua na veika vata ga e vakawelei ira na tamata ena gauna i Noa mera kua ni rogoca na ka e vunautaka. (Maciu 24:37-39; 2 Pita 2:5) E bibi gona meda vakaliuca tiko ga na cakacaka e lesia vei keda o Jiova.

5. E vakamacalataki vakacava ena Cakacaka 1:6-8 na rabailevu ni cakacaka vakavunau?

⁵ E vinakati meda kauaitaka vakalevu nikua na vunautaki ni itukutuku vinaka. Sa tukuna tu o Jisu ni na vunautaki ena levu sara na vanua, ena tomani tiko ga ena gauna mada ga e mate kina. (Joni 14:12) Gauna e mate kina o Jisu, eratou lai qoli tale e vica na nona tisaipeli. Ni sa vakaturi, e cakamana o Jisu me ratou rawata na nona tisaipeli e levu na ika. E qai vakadeitaka vei ratou ena gauna qori ni bibi duadua na nodratou vunau kei na veivakatisaipelitaki, ya me ratou gonedau ni tamata. (Joni 21:15-17) Ni vakarau lesu i lomalagi o Jisu, e tukuna vei ratou na nona imuri ni na raibailevu na cakacaka vakavunau e tekivutaka, ena kovuta na veivanua ena taudaku kei Isireli. (Wilika Cakacaka 1:6-8.) Ni oti tale e vica na yabaki, e vakavuna o Jisu me raivotutaka na yapositolo o Joni na ka ena yaco “ena siga ni Turaga.” * Qo e dua na ka vakatubuqoroqoro e raica o Joni: Ena veidusimaki ni agilosi, e vunautaki kina “na itukutuku vinaka tawamudu” vei ira “na veimatanitu, na veiyavusa, na duivosavosa, kei na tamata kece.” (Vkta. 1:10; 14:6) E macala gona ni vinakata o Jiova meda vakaitavi ena cakacaka vakavunau levu duadua me yacova ni tukuna me sa cegu.

6. Eda na vakaliuca tiko ga vakacava na cakacaka vakavunau?

 ⁶ Eda na vakaliuca tiko ga na cakacaka vakavunau ke da vakasamataka na levu ni ka e cakava tiko o Jiova me vukei keda. Kena ivakaraitaki, dua na ka na levu ni kakana vakayalo e vakarautaka, na kena e tabaki se biu ena iyaya vakalivaliva, na katokatoni, vidio, kei na JW Broadcasting. Vakasamataka mada: E vakarautaki na kakana vakayalo ena noda website ena sivia na 1,000 na vosa! (Maciu 24:45-47) Eda bula tu ena vuravura e levu kina na veivakaduiduitaki ena ka vakapolitiki, lotu kei na ilavo. Ia eda duavata tiko ga na sivia na walu na milioni na dauveiqaravi i Jiova ena vuravura raraba. Kena ivakaraitaki, ena Vakaraubuka, Epereli 19, 2019, eda dikeva vata na iVakadinadina i Jiova ena veiyasa i vuravura na tikinivolatabu ni veisiga. Ena bogi qori, era soqoni vata e le 20,919,041 mera vakananuma na mate i Jisu. Eda na uqeti meda vakaliuca tiko ga na vunau nida vakasamataka na veika vakatubuqoroqoro qori, noda vakaitavi tale ga kina.

7. Ena uqeti keda vakacava na ivakaraitaki i Jisu meda vakaliuca tiko ga na vunau?

⁷ Dua tale na sala eda na vakaliuca tiko ga kina na vunau, oya nida vakatotomuri Jisu. E sega ni vakawelei ena dua na ka ni vunautaka tiko na ka dina. (Joni 18:37) A sega ni rawai ni via solia vua o Setani “na matanitu kece e vuravura kei na kedra lagilagi,” a sega tale ga ni temaki nira via buli koya eso me tui. (Maciu 4:8, 9; Joni 6:15) E sega ni rawai ena domodomoiyau se me yalolailai ni tusaqati. (Luke 9:58; Joni 8:59) Ni vakatovolei na noda vakabauta, eda rawa ni vakaliuca tiko ga na vunau nida vakasamataka na nona ivakasala na yapositolo o Paula. E uqeti ira na lotu vaKarisito mera vakatotomuri Jisu, mera “kua kina ni oca se soro”!—Iper. 12:3.

8. Na cava na vosovoso? Cava e bibi kina ena gauna qo?

⁸ Na cava na vosovoso? Qori na noda rawa ni waraka me veisau e dua na ituvaki. Ena vinakati na vosovoso meda waraka me oti e dua na ituvaki ca se me yaco na ka eda namaka tiko. A vinakata na parofita o Apakuki me oti na ivalavala voravora e Juta. (Apak. 1:2) Ratou a nuitaka na tisaipeli i Jisu me “basika vakasauri” na Matanitu ni Kalou me vakabulai ira mai na veivakararawataki ni veiliutaki e Roma. (Luke 19:11) Eda vakanamata tale ga ena siga me vakaotia kina na Matanitu ni Kalou na itovo voravora, qai sosomitaka ena dua na vuravura vou era tiko kina na yalododonu. (2 Pita 3:13) Ia ena vinakati meda vosovoso da qai waraka na gauna lokuci i Jiova. Vakasamataka mada eso na sala e vakavulici keda kina o Jiova meda dau vosovoso.

9. E vakaraitaka vakacava o Jiova ni vosovoso?

⁹ E ivakaraitaki vinaka duadua ni vosovoso o Jiova. E solia vei Noa na gauna me taya na waqa, me ‘vunautaka tale ga na ka dodonu.’ (2 Pita 2:5; 1 Pita 3:20) E vakarorogo o Jiova ni vakatarogi koya o Eparama me baleta na nona vakatulewa, ya me vakarusai ira na lewe i Sotoma kei Komora ena nodra ivakarau ca. (Vkte. 18:20-33) Dua na gauna balavu na nona vosota tiko o Jiova nona tawayalodina na matanitu o Isireli. (Niem. 9:30, 31) Nikua tale ga eda raica na nona vosovoso o Jiova, ni se solia tiko na gauna vei ira kece e vagolea mai mera “veivutuni.” (2 Pita 3:9; Joni 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Nona vosovoso o Jiova e uqeti keda meda vosovoso tale ga nida  tomana noda vunau kei na veivakavulici. E vakavulici keda tale ga o Jiova meda vosovoso ena dua na vosa vakatautauvata ena nona Vosa.

10. Me vaka e tukuni ena Jemesa 5:7, 8, na cava eda vulica vua na dauteitei?

¹⁰ Wilika Jemesa 5:7, 8. Eda vulica na vosovoso ena ivakaraitaki ni dauteitei. E macala ga ni so na itei era tubu totolo. Ia eso tale e taura na gauna mera qai tamusuki. E rawa ni ono na vula na tubu ni itei e Isireli. Ena tea na nona itei na dauteitei ni sa oti na uca taumada ena vulaibotabota, ena qai tatamusuki ni sa oti na uca taumuri ena vulaitubutubu. (Mari. 4:28) Meda vakatotomuria mada ga nona vosovoso na dauteitei. Ia ena rairai sega ni rawarawa.

11. E yaga vakacava na vosovoso ena noda cakacaka vakaitalatala?

¹¹ Nida sega ni uasivi eda dau via raica totolo na vua ni noda cakacaka. Ke da vinakata me vua na noda itei, e bibi meda kauaitaka ena veigauna, me cuki, tei, were, qai vakasuasuataki. E va tale ga qori na veivakatisaipelitaki, e vinakati meda sasaga tiko ga. E taura na gauna meda cavuraka tani na veivakaduiduitaki mai na lomadra noda gonevuli. Nida yalovosovoso, eda na sega ni yalolailai ke basika eso na ituvaki dredre. Ke vuavuaivinaka mada ga noda cakacaka, e vinakati tiko ga meda vosovoso. Eda na sega ni rawa ni vakasaurarataka noda gonevuli me dei nona vakabauta. Eso na gauna, e berabera mada ga ni ratou kila na tisaipeli i Jisu na ibalebale ni ka e vakavulica. (Joni 14:9) E bibi gona meda nanuma tiko nida na teitei qai vakasuasuataka, ia na Kalou ga ena vakatubura.—1 Kor. 3:6.

12. Eda na vakaraitaka vakacava na vosovoso nida vunau vei ira na wekada era sega ni tiko ena dina?

¹² Ena rairai vinakati na vosovoso nida vunau vei ira na wekada era sega ni tiko  ena dina. Ena yaga vei keda na ivakavuvuli ena Dauvunau 3:1, 7. E kaya: “E vagauna na ka kece ga. . . . Na gauna ni tiko lo kei na gauna ni vosa.” Ena rawa ni uqeti ira eso tale na noda itovo vinaka, ia meda tu vakarau ena veigauna meda wasea na ka dina. (1 Pita 3:1, 2) Eda na gumatua ena vunau kei na veivakavulici, e bibi tale ga meda yalovosovoso vei ira na tamata kece wili kina o ira na lewe ni noda vuvale.

13-14. Tukuna eso na ivakaraitaki ni vosovoso meda vakatotomuria.

¹³ Eda rawa ni vulica na vosovoso ena nodra ivakaraitaki ni yalodina ena gauna vakaivolatabu kei na gauna qo. Kena ivakaraitaki, e vinakata o Apakuki me oti na ivakarau ca, ia e tukuna ena nuidei: “Au na tucake tiko ga ena noqu vanua ni yadra.” (Apak. 2:1) E tukuna na yapositolo o Paula ni vinakata sara ga me “vakaotia” nona cakacaka vakaitalatala. Ia e vosovoso tiko ga ni “vunautaka vakavinaka sara na itukutuku vinaka.”—Caka. 20:24.

¹⁴ Dikeva nodrau ivakaraitaki e dua na veiwatini. Erau tuvaitutu mai Kiliati, rau lesi sara ena dua na vanua era lailai kina na iVakadinadina i Jiova. Era sega ni levu ena vanua qori na lotu vaKarisito, levu tale ga era sega ni via vulica na iVolatabu. Era dau talanoataka na lewe ni nodrau kalasi era veiqaravi ena so tale na vanua na vuavuaivinaka ni nodra caka vuli iVolatabu. E vaka me sega ni levu na tataleitaki ena nodrau yalava na veiwatini qo, ia erau vosovoso ni tomana tiko ga nodrau cakacaka vakaitalatala. Ni oti e walu na yabaki nodrau vunau, dua na ka nodrau marau ni sa qai papitaiso e dua nodrau gonevuli. Na cava eda vulica ena ivakaraitaki qo kei na ivakaraitaki vakaivolatabu? Era sega ni datuvu na tacida yalodina qori se me cegu na ligadra, e qai vakalougatataka o Jiova na nodra vosovoso. Meda ‘vakatotomuri ira mada ga na taukena na vosa yalayala ni Kalou ena vuku ni nodra vakabauta kei na vosovoso.’—Iper. 6:10-12.

15. Na cava e dua na sala e uqeti keda kina na vakabauta meda vunau?

¹⁵ Eda vakabauta na itukutuku eda vunautaka, eda na via wasea vei ira e levu. Eda nuitaka na yalayala ena Vosa ni Kalou. (Same 119:42; Aisea 40:8) Eda sa vakadinadinataka na kena vakayacori na parofisai vakaivolatabu ena gauna qo. Eda raica tale ga ni vinaka nodra ivakarau ni bula e levu nira muria na ivakasala ena iVolatabu. Qori e vakadeitaka vei keda ni bibi mera rogoca na tamata kece na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou.

16. Me vaka e tukuni ena Same 46:1-3, e uqeti keda vakacava noda vakabauti Jiova kei Jisu meda vunau?

¹⁶ Eda vakabauti Jiova tale ga na ivurevure ni itukutuku eda kacivaka kei Jisu na Tui ni Matanitu ni Kalou. (Joni 14:1) Se mani ituvaki cava eda sotava, e noda ivakaruru tu ga o Jiova, e noda kaukaua tale ga. (Wilika Same 46:1-3.) Eda nuidei ni o Jisu e dusimaka tiko mai lomalagi na cakacaka vakavunau, ni vakayagataka na kaukaua kei na lewa e solia vua o Jiova.—Maciu 28:18-20.

17. Na cava meda vunau tiko ga kina? Tukuna e dua na ivakaraitaki.

¹⁷ Na vakabauta e vakanuideitaki keda ni na vakalougatataka o Jiova na noda sasaga, ena so na gauna ena sala eda sega ni namaka. (Dauv. 11:6) Kena ivakaraitaki, e veisiga era tavali ena qiqi ni vunau e levu. Vakacava e yaga na iwalewale ni vunau qo? Io! E volai ena Noda Cakacaka Vakaitalatala,  Noveba 2014 na italanoa me baleta e dua na gonevuli ni Univesiti, e via vola e dua na itukutuku me baleti keda na iVakadinadina i Jiova. E sega ni kunea rawa na Vale ni Soqoni, ia e raica noda qiqi ni vunau e koronivuli, e raica kina na itukutuku me vola. Toso na gauna, e papitaiso sara me dua na iVakadinadina i Jiova, sa painia tudei tiko ena gauna qo. Na irogo va qori e uqeti keda meda vunau tiko ga. Na vuna? E vakadeitaka nira se tiko e levu e vinakati mera rogoca na itukutuku vinaka.

18. Na cava eda nuidei kina ni na vakacavari na vunautaki ni itukutuku vinaka me vaka e vinakata o Jiova?

¹⁸ Eda nuidei ni na vakacavari na vunautaki ni itukutuku vinaka ena kena gauna. Dikeva na ka e yaco ena gauna i Noa, e vakaraitaka kina o Jiova ni Kalou ni gauna. Ni se vo e 120 na yabaki, sa vakadeitaka tu o Jiova na gauna me tekivu kina na Waluvu. Oti e vicasagavulu na yabaki, e qai lesi Noa o Jiova me taya na waqa. E cakacaka vakaukaua o Noa ena rauta ni 40 se 50 na yabaki ni bera na Waluvu. Levu era sega ni rogoci koya, ia e vunautaka tiko ga na itukutuku ni veilewai, me yacova na gauna sa tukuna kina o Jiova me vakavodoki ira na manumanu ena waqa. E qai “sogota na katuba o Jiova” ena kena gauna donu.—Vkte. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Eda na vakalougatataki vakacava ke sega ni cegu na ligada?

¹⁹ Sa voleka na gauna me tukuna kina o Jiova me cegu na cakacaka vakavunau. Ena “sogota na katuba” ni vuravura ca i Setani qai sosomitaka ena vuravura vou ni yalododonu. Ena gauna qo, meda vakatotomuri Noa mada ga, o Apakuki, kei na so tale e sega ni cegu na ligadra. Meda vakaliuca na cakacaka vakavunau, meda vosovoso qai vaqaqacotaka tiko ga noda vakabauti Jiova kei na nona yalayala.