LEVU nikua era nanuma nira vinaka cake vei ira eso tale, era vinakata mera dokai, me soli tale ga vei ira eso na dodonu se lewa. Ke levu mada ga na ka era rawata, era vinakata tiko ga me so tale. O ira e va qori nodra rai era nanumi ira ga, era sega ni dau vakavinavinaka, qori na ivakatakilakila ni iotioti ni veisiga.​—2 Tim. 3:2.

E macala ni sega ni ka vou noda dau nanumi keda ga. Kena ivakaraitaki, rau vinakata o Atama kei Ivi me rau vakatulewataka ga vakataki rau na ka e vinaka kei na ka e ca, ya na vuna eda rarawa kina. Ni oti e vica vata na drau na yabaki, e nanuma o Tui Usaia e Juta ni rawa ni cabora na ka boivinaka, ia e cala na ka e cakava. (2 Vei. 26:​18, 19) Era va tale ga qori na Farisi kei na Setoki, era nanuma ni vakadonui ira na Kalou nira kawa i Eparama.​—Maciu 3:9.

Eda maliwai ira e levu era dau nanumi ira ga, era dokadoka, e rawa tale ga ni takavi keda na nodra rai. (Kala. 5:26) De dua eda nanuma ni ganiti keda eso na ilesilesi se meda dokai vakalevu. Eda na qarauna vakacava na rai qori? Meda vakasamataka mada na rai nei Jiova. Eda na dikeva tiko e rua na ivakavuvuli vakaivolatabu.

E lewa o Jiova na ka e ganiti keda. Dikeva mada eso na ivakaraitaki.

• Ena vuvale, me kila o tagane vakawati ni dokai koya o watina, me kila tale ga o  yalewa vakawati ni lomani koya o watina. (Efeso 5:33) Me rau veidomoni ga na veiwatini. (1 Kor. 7:3) Mera talairawarawa na gone vei rau na itubutubu. O ira tale ga na itubutubu mera lomani ira vakalevu na gone, mera tokoni ira.​—2 Kor. 12:14; Efeso 6:2.

• Ena ivavakoso, e vinakati meda dokai ira na qase ni ivavakoso gugumatua. (1 Ces. 5:12) Ia e sega ni dodonu mera vakacolasau vei ira na mataveitacini.​—1 Pita 5:​2, 3.

• E vakatara na Kalou mera lavaka na matanitu vakatamata na ivakacavacava, meda rokovi ira tale ga.​—Roma 13:​1, 6, 7.

Na ka e solia vei keda o Jiova e uasivia na ka e ganiti keda. Nida kawa ivalavala ca, e ganiti keda ga meda mate. (Roma 6:23) Ia e vakalougatataki keda vakalevu o Jiova ena vuku ni nona loloma e dei. (Same 103:​10, 11) Na veivakalougatataki kei na itavi kece e lesi keda kina, e rawa ga ena nona loloma soli wale.​—Roma 12:​6-8; Efeso 2:8.

Qarauna na rai ni vuravura. Ke da sega ni qaqarauni ena rawa ni takavi keda na rai ni vuravura. E tukuna o Jisu na vosa vakatautauvata me baleti ira na tamata cakacaka e kedra isau ga e dua na dinari me vakaraitaka na rawarawa ni kena takavi keda na rai ni vuravura. Eso na tamata cakacaka era tekivu sara vakamataka, era cakacaka ena siga taucoko ena todra ni siga, ia eso tale era cakacaka me dua ga na aua. Era nanuma na imatai ni iwasewase ni dodonu me levu cake na kedra isau ena ka era cakava. (Maciu 20:​1-16) E tukuna o Jisu na vosa vakatautauvata qo mera lomavakacegu na nona imuri ena ka e vakarautaka vakayalololoma na Kalou.

Dau vakavinavinaka, kua ni namaka vakasivia na ka. (1 Ces. 5:18) A rawa ni kerea na yapositolo o Paula mera vukei koya vakayago na mataveitacini e Korinica, ia e sega ni cakava qori. Meda vuli ena nona ivakaraitaki. (1 Kor. 9:​11-14) Meda vakavinavinakataka gona na ka eda vakalougatataki  kina, meda kua ni namaka vakasivia na ka.

Vakaraitaka na yalomalumalumu. Ena tekivu nanuma o koya e dokadoka ni dodonu me soli vua e levu tale na ka. Na iwali ni rai va qori na yalomalumalumu.

E ivakaraitaki vinaka ni yalomalumalumu na parofita o Taniela. E rogo nona vuvale, e matavinaka, e vuku, e levu tale ga na ka e rawa ni cakava. Na ka kece qori e rawa ni nanuma kina ni dodonu me dokai, me soli tale ga vua eso na ilesilesi. (Tani. 1:​3, 4, 19, 20) Ia e yalomalumalumu tiko ga o Taniela, e mareqeti koya kina vakalevu o Jiova.​—Tani. 2:30; 10:​11, 12.

Meda cata mada ga na yalo ni nanumi keda ga kei na dokadoka e takalevu tu e vuravura. Ia meda marautaka tiko ga na ka e vakalougatataki keda kina o Jiova ena vuku ni nona loloma soli wale.