1. Na cava e vukei ira na dauveiqaravi i Jiova mera sokaloutaki koya tiko ga nira sotava e levu na veika dredre?

 E TUKUNA na iVolatabu ni gauna eda bula tu kina qo e “vakilai kina e levu na ka dredre.” (2 Tim. 3:1) Me ikuri ni veika dredre eda sotava ena vuravura ca qo, eda tusaqati na dauveiqaravi i Jiova, eda vakacacani tale ga. Ia na cava ena vukei keda meda sokaloutaki Jiova tiko ga ni yaco qori? Dua na vuna levu ya nida mai kila ni o Jiova e “Kalou bula.”—Jere. 10:10; 2 Tim. 1:12.

2. E yaga vakacava noda kila ni o Jiova e Kalou bula?

² E bula dina o Jiova, e dau vakacegui keda ni dredre na ituvaki eda sotava, e qara tale ga na sala me vukei keda kina. (2 Vei. 16:9; Same 23:4) Nida kila ni Kalou bula, eda na rawa ni vosota na ituvaki dredre cava ga eda sotava. Vakasamataka na kena dina qori vei Tui Tevita.

3. Na cava e vakaibalebaletaka o Tevita ni kaya “e bula o Jiova”?

³ E kilai Jiova o Tevita qai nuitaki koya. Nira vaqarai koya na kena meca, wili kina o Tui Saula, e masuti Jiova me vukei koya. (Same 18:6) Ni sauma o Jiova na masu nei Tevita qai vakabulai koya, e kaya: “E bula o Jiova!” (Same 18:46) Nona cavuta qori, e sega ni kaya wale tiko ga ni bula dina na Kalou. E tukuni ena dua na ivola ni vakaraitaka sara ga o Tevita nona nuitaki Jiova ni “Kalou bula, e dau vukei ira tu ga na nona tamata.” Io, mai na veika e sotava, e kila kina ni bula dina tiko na nona Kalou. Qori e uqeti koya me gumatua ni qaravi Jiova, me vakacaucautaki koya tale ga.—Same 18:28, 29, 49.

4. E yaga vakacava noda vakadeitaka ni Kalou bula o Jiova?

⁴ Vakacava o keda? Noda vakadeitaka ni Kalou bula o Jiova, eda na gumatua kina ni qaravi koya. Eda na yaloqaqa meda vosota na veika rarawa, ena uqeti keda tale ga  meda gumatua ena noda veiqaravi. Kena ikuri, eda na vakadeitaka sara ga meda volekati Jiova tiko ga.

ENA VAKAYALOQAQATAKI IKO NA KALOU BULA

5. Na cava meda nuidei kina nida sotava na veika dredre? (Filipai 4:13)

⁵ Ke da nanuma tiko ni bula dina o Jiova qai dau vukei keda, eda na rawa ni vosota na leqa lelevu kei na leqa lalai cava ga. Kena ikuri, e rawa ni vukei keda ena leqa kece eda sotava. E Kaukaua Duadua o Jiova, e rawa tale ga ni vakaukauataki keda meda vosota. (Wilika Filipai 4:13.) Qori na vuna levu meda nuidei kina nida sotava na veika dredre. Nida raica ni vukei keda ena leqa lalai, eda nuidei ni na cakava tale ga qori ena leqa lelevu.

6. Na cava e sotava o Tevita ni se gone e nuitaki Jiova kina vakalevu?

⁶ Vakasamataka mada e rua na ituvaki e nuitaki Jiova kina vakalevu o Tevita. Ni se gone, e dau vakatawa na sipi nei tamana. Dua na gauna e lako yani e dua na laione kei na dua na bea me rau butako sipi. Na gauna ruarua qori, e yaloqaqa o Tevita me cemuria qai vakabula na sipi. Ia e sega ni tukuna ni cakava ya ena nona kaukaua ga. E kila ni o Jiova e solia vua na kaukaua. (1 Sam. 17:34-37) E sega ni guilecava qori o Tevita. Ni dau vakasamataka vakatitobu, e nuidei kina ni na vakaukauataki koya na Kalou bula ena gauna se bera mai.

7. E yaga vakacava na nona rai donu o Tevita me rawa ni vala kei Koliaci?

⁷ Dua na gauna e muri, ni se rairai itabagone o Tevita, e lai sikova na keba ni mataivalu ni Isireli. E raica nira dau rerevaka tiko na sotia e dua na tuawa ni Filisitia na yacana o Koliaci. E dau “bolea [tiko] na mataivalu ni Isireli.” (1 Sam. 17:10, 11) E vakavuna na nodra rere nodra dau kauaitaka vakalevu na tuawa qori kei na nona veivakalialiai ena bucanivalu. (1 Sam. 17:24, 25) Ia e duatani na rai nei Tevita. E raica ni ‘bolea sara tiko ga na mataivalu ni Kalou bula,’ sega ni mataivalu ni Isireli. (1 Sam. 17:26) E vakasamataki Jiova tiko o Tevita. E nuidei ni na vukei koya na Kalou ga a vukei koya ni se vakatawa sipi tiko. Ni nuidei gona ni na vukei koya na Kalou, e bolea me vala kei Koliaci mani qaqa!—1 Sam. 17:45-51.

8. Na cava meda cakava meda nanumi Jiova tiko ga nida sotava na ituvaki dredre? (Raica na iyaloyalo.)

⁸ Eda rawa tale ga ni vosota na ituvaki dredre ke da nanuma tiko ni tu vakarau na Kalou bula me vukei keda. (Same 118:6) Eda rawa ni nuidei vakalevu nida vakasamataka na ka sa cakava ena gauna sa oti. Mo dau wilika na italanoa vakaivolatabu mo nanuma kina nona vakabulai ira nona dauveiqaravi o Jiova. (Aisea 37:17, 33-37) O rawa tale ga ni wilika se sarava ena jw.org na kedra italanoa na tacida nikua kei na sala e vukei ira kina o Jiova. Me kena ikuri, dau vakasamataka lesu nona vukei iko. Kua ni yalolailai ke sega ni cakava o Jiova e dua na ka vakatubuqoroqoro ena nomu bula me vaka nona veivakabulai mai na laione se bea. Na vuna? O Jiova sa cakava e levu sara na ka ena vukumu! E sureti iko mo drau veitokani voleka. (Joni 6:44) Na gauna mada ga qo, eda vakavinavinaka vua nida se tiko ga ena dina. O rawa ni kerei koya me vukei iko mo nanuma lesu na gauna eso e dau rogoca kina nomu  masu, nona tokoni iko ena gauna donu, se vakacegui iko mo vosota na ituvaki dredre. Nomu vakasamataka lesu gona na veika qori ena vakadeitaka vei iko ni o Jiova ena vukei iko tiko ga.

9. Meda raica vakacava na ituvaki dredre? (Vosa Vakaibalebale 27:11)

⁹ Nida kila ni bula dina tiko o Jiova, ena donu kina noda rai nida sotava na veika dredre. Ena sala cava? Eda na raica sara ga na ituvaki qori ni okati tiko kina e dua na ile bibi e vauci Jiova kei Setani. E kaya na Tevoro ni gauna eda sotava kina na ituvaki dredre, eda na biuti Jiova. (Jope 1:10, 11; wilika Vosa Vakaibalebale 27:11.) Ia nida vosota rawa na veika dredre, eda vakaraitaka nida lomani Jiova, eda vakadinadinataka ni dau lasulasu o Setani. Vakacava e tusaqati iko tiko na matanitu, o leqa vakailavo, e sega ni taleitaki nomu cakacaka vakavunau, se so tale na ituvaki dredre? Ke vaka kina, o rawa sara ga ni vakaraitaka ena gauna qori na nomu via vakamarautaki Jiova. Mo nanuma tale tiko ga ni na sega ni vakalaiva o koya me sivia tale na ka o vakatovolei kina ni vakatauvatani kei na kena o rawa ni vosota. (1 Kor. 10:13) Ena solia na kaukaua mo vosota kina.

ENA VAKAICOVITAKI IKO NA KALOU BULA

10. Na cava ena cakava na Kalou bula vei ira na sokaloutaki koya?

¹⁰ O Jiova ena vakaicovitaki ira na sokaloutaki koya. (Iper. 11:6) E vukei keda meda vakila na vakacegu kei na marau ena gauna qo, e vakarautaka tale ga na bula tawamudu ena gauna se bera mai. Eda rawa ni nuitaki Jiova nida vakadeitaka ni vinakata sara ga me vakaicovitaki keda, e tu tale ga vua na kaukaua me cakava qori. E uqeti keda qori meda gumatua ena noda sokalou me vakataki ira na qaravi koya ena yalodina ena gauna sa oti. Kena ivakaraitaki o Timoci ena imatai ni senitiuri.—Iper. 6:10-12.

11. Na cava e uqeti Timoci me cakacaka vagumatua ena ivavakoso? (1 Timoci 4:10)

 ¹¹ Wilika 1 Timoci 4:10. E vakabauta o Timoci ni na vakalougatataki koya na Kalou bula. Oya na vuna e gumatua kina ena veiqaravi. Ena sala cava? E uqeti koya na yapositolo o Paula me toso vakayalo ena nona itavi vaqasenivuli, e dau vosa tale ga e matanalevu. E ivakaraitaki vinaka o Timoci vei ira na tacina vakayalo era qase se gone. E lesi ena so na itavi dredre, okati kina nona veivakasalataki vakayaloloma vei ira e ganiti ira. (1 Tim. 4:11-16; 2 Tim. 4:1-5) E vakadeitaka o Timoci ke sega mada ga ni laurai levu nona cakacaka se taleitaki ena so na gauna, o Jiova ga ena vakaicovitaki koya.—Roma 2:6, 7.

12. Na cava ena uqeti ira na qase ni ivavakoso mera gumatua tiko ga ena nodra cakacaka? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹² Era vakadeitaka tale ga na qase ni ivavakoso nikua ni o Jiova e kila na nodra cakacaka vinaka qai taleitaka. Me ikuri ni nodra veivakatawani, veivakavulici, kei na cakacaka vakavunau, e levu vei ira era tokona na tarataravaki kei na cakacaka ni vakacoko. Eso tale era veiqaravi ena iLawalawa Dauveisiko e Valenibula se Komiti Veitaratara kei na Valenibula. O ira na qase ni ivavakoso era tu vakarau mera qarava na itavi qori era raica na ivavakoso me ituvatuva e vakarautaka o Jiova, sega ni tamata. E vu gona mai lomadra na nodra veiqaravi ra qai nuidei ni na vakaicovitaki ira na Kalou.—Kolo. 3:23, 24.

13. Na cava na rai nei Jiova ena noda sasaga yadua?

¹³ Eda sega ni qase ni ivavakoso kece. Ia e tiko na ka meda vakaitavi kina vei Jiova. E marautaka na Kalou na noda veiqaravi ena noda vinaka kece. E kila na noda cau ena cakacaka e vuravura raraba, se mani lailai vakacava. E marau ni  raica noda saga meda valuta noda mamadua meda laveliga meda saumitaro, vaka kina noda sega ni kauaitaka vakasivia nona vakacudrui keda e dua qai yalorawarawa ni veivosoti. Ke o nanuma mada ga ni lailai na ka o cakava, mo nuidei ni marautaka o Jiova. E lomani iko, ena vakaicovitaki iko tale ga.—Luke 21:1-4.

VEIVOLEKATI TIKO GA KEI NA KALOU BULA

14. E yaga vakacava noda veivolekati kei Jiova meda yalodina tiko ga? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁴ Nida vakabauta ni bula dina tiko o Jiova, ena rawarawa noda yalodina tiko ga vua. Qori na ka e cakava o Josefa. E cata matua me veiyacovi tawadodonu ni vakabauta ni bula dina tiko na Kalou, e sega ni vinakata me vakararawataki koya. (Vkte. 39:9) Vakacava o keda? Nida vakabauta ni bula dina tiko o Jiova, e vinakati me tiko na gauna meda masu kina vua qai vulica na nona Vosa. Ena dei kina na noda veitokani kei koya. Nida veivolekati kei Jiova me vakataki Josefa, eda na sega sara ga ni via cakava e dua na ka me vakararawataki koya.—Jeme. 4:8.

15. Na cava eda vulica vei ira na Isireli nira tiko ena vanua talasiga? (Iperiu 3:12)

¹⁵ O ira na sega ni nuitaka ni bula dina tiko na Kalou o Jiova, ena rawarawa sara nodra biuti koya. Dikeva na ka e yacovi ira na Isireli nira tiko ena vanua talasiga. Era kila ni bula tiko o Jiova, ia era tekivu vakatitiqataka ni na vakarautaka na ka mera bula kina. Era taroga mada ga: “E tiko ena keda maliwa o Jiova se sega?” (Lako 17:2, 7) Kena itinitini, era talaidredre vua. E macala nida sega sara ga ni vinakata meda muria na nodra talaidredre, meda vuli gona kina ena gauna qo.—Wilika Iperiu 3:12.

16. E rawa ni vakatovolei vakacava noda vakabauta?

¹⁶ Na vuravura qo e vakadredretaka meda veivolekati tiko ga kei Jiova. Levu  era sega ni vakabauta ni bula tiko na Kalou. Levu na gauna o ira sara ga na sega ni muria na ka e vinakata na Kalou era marautaka tu na nodra bula. Nida raica qori, e rawa ni vakatovolei kina noda vakabauta. Eda kila ni bula tiko na Kalou, ia e rawa nida tekivu vakatitiqataka ni na vukei keda. A va tale ga qori na nona rai o koya e vola na ika73 ni Same. E raica nira sega ni muria na lawa ni Kalou o ira na tu wavoliti koya, ia era marautaka tiko ga na nodra bula. Ni yacovi keda tale ga na ituvaki qori, eda na tini vakatitiqataka na yaga ni noda qarava na Kalou.—Same 73:11-13.

17. Na cava meda cakava meda veivolekati tiko ga kei Jiova?

¹⁷ E veisau vakacava nona rai na daunisame? E vakasamataka vakatitobu na kedra itinitini o ira na sega ni nuitaki Jiova. (Same 73:18, 19, 27) E vakasamataka tale ga na yaga ni nona qarava na Kalou. (Same 73:24) Na cava eda vulica? Meda dau vakasamataka na ka e vakalougatataki keda kina o Jiova. Raitayaloyalotaka na noda bula ke da sega ni qaravi Jiova. Nida cakava qori eda na yalodina tiko ga vua, eda na duavata kei na daunisame ni kaya: “Vei au, e vinaka noqu toro voleka vua na Kalou.”—Same 73:28.

18. Na cava meda kua ni rerevaka kina na gauna se bera mai?

¹⁸ Eda rawa ni vosota na veika dredre ena iotioti ni veisiga qo nida “dauveiqaravi ni Kalou bula, e Kalou dina” tale ga. (1 Ces. 1:9) E bula dina tiko na noda Kalou, e dau vukei ira na sokaloutaki koya. E dau tokoni ira na nona dauveiqaravi ena gauna sa oti, ena tokoni keda tale ga nikua. Eda na vakarau sotava na veivakararawataki levu duadua me bau yaco e vuravura. Ia eda na sega ni tu taudua ni na tokoni keda o Jiova. (Aisea 41:10) Koya gona, meda “yaloqaqa da qai kaya: ‘E dau vukei au o Jiova, au na sega ni rere.’”—Iper. 13:5, 6.