NI BERA ni lako cake o Jisu i lomalagi, e kaya vei ratou na nona tisaipeli: ‘Dou na qai tukuni au ena veivanua yawa sara kei vuravura.’ (Caka. 1:8) Era na vakayacora vakacava qori na lotu vaKarisito taumada?

E kaya o Martin Goodman, e dua na parofesa ena Univesiti e Okosivote ni “nodra cakacaka vakaulotu na lotu vaKarisito era duidui kina vei ira na veimatalotu tale eso, wili kina o ira na Jiu ena matanitu makawa o Roma.” E dau veilakoyaki o Jisu ena veivanua me vunau. Nira muria na lotu vaKarisito dina na nona ivakaraitaki, era kila ni kena tukuni “na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou” e vauci kina nodra vaqarai o ira era via kila na ka dina ena iVolatabu. (Luke 4:43) Qo na vuna era tiko kina ena ivavakoso vaKarisito ena imatai ni senitiuri na “yapositolo,” qo o ira na italai se mata. (Mari. 3:14) E vakaroti ira nona imuri o Jisu: “O koya gona, ni lako moni vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera noqu tisaipeli.”—Maciu 28:18-20.

Eratou sega ni tiko nikua na 12 na yapositolo i Jisu, ia e levu na dauveiqaravi i Jiova era vakaraitaka na yalo ni kaulotu. Nira sureti mera vakarabailevutaka nodra cakacaka vakavunau, era kaya: “O yau qo! Moni talai au!” (Aisea 6:8) Eso era toki ina veivanua yawa, me vakataki ira na vica vata na udolu na vuli oti ena Koronivuli o Kiliati. Eso tale era toki ena dua tale na vanua ena nodra matanitu. Levu era vulica na vosa vou mera veivuke ena ivavakoso se iwasewase lalai e vosataka na vosa qori. Ia e ka ni sasaga vei ira na tacida qo mera toki ena vanua e vinakati kina na veivuke, se vulica na vosa vou. Era yalorawarawa ni vakuai ira  mera vakaraitaka nodra lomani Jiova kei na kainodra. Era cakacakataka na ka e vauci kina me rawa nira veivuke. (Luke 14:28-30) E yaga dina nodra veitokoni na tacida qo.

Ia e duidui na keda ituvaki. Eda sega ni rawa ni toki kece ena vanua e vinakati kina na veivuke, se vulica e dua na vosa vou. Vakacava, eda rawa ni vakaraitaka na yalo ni kaulotu ena noda ivavakoso?

E macala nira vakaraitaka na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri na yalo ni kaulotu, ia kena irairai ni levu era veiqaravi ga ena nodra vanua. Se yaga tiko ga vei ira kei keda kece na dauveiqaravi ni Kalou na veiuqeti e tukuni vei Timoci: “Vakayacora na cakacaka ni italatala, vakacavara vinaka na nomu cakacaka vakaitalatala.” (2 Tim. 4:5) E noda itavi kece na lotu vaKarisito meda vunautaka na itukutuku ni Matanitu ni Kalou kei na veivakatisaipelitaki, se mani vanua cava eda tiko kina. E levu tale ga na itavi vakadaukaulotu eda rawa ni vakayacora ena ivavakoso eda lewena.

Kena ivakaraitaki, ena vinakati vua e kaulotu e vanuatani me vakamatauni koya ena ivakarau ni bula vou. Levu na ka ena duidui kina nona ilesilesi vou. Vakacava ke da sega ni toki rawa ena vanua e vinakati kina vakalevu na veivuke? E rawa nida kaya nida kila vinaka na noda yalava? Se rawa nida tovolea eso tale na iwalewale vou meda vunau kina vei ira na lewenivanua? Kena ivakaraitaki, era uqeti na tacida ena 1940 mera lokuca e dua na siga e veimacawa mera vunau kina e salatu. Vakacava o rawa ni vakaitavi kina? Se vakaliuliu mo vakayagataka na qiqi ni ivola? Qo na ka e vinakati: O bau vakasamataka eso tale na iwalewale mo wasea kina na itukutuku vinaka?

Ni donu noda rai, eda na gugumatua ena cakacaka vakaitalatala. Ena levu na ituvaki, o ira na dautukutuku matua era yalorawarawa mera toki ena vanua e vinakati kina vakalevu na veivuke, se vulica e duatani na vosa. Era vu ni veivakalougatataki nira liutaka na cakacaka vakaitalatala. Era dau liutaka tale ga na daukaulotu na ituvatuva ena ivavakoso me yacova nira rawata na ivakatagedegede ni veiqaravi na tacida ena vanua ya. Ke  o iVakadinadina tagane papitaiso, vakacava o sa tu vakarau mo ‘qaravi’ ira na tacimu ena ivavakoso?—1 Tim. 3:1.

Me ikuri ni noda gumatua ena cakacaka vakaitalatala se yalorawarawa ni veiqaravi ena ivavakoso, e levu tale na sala eda rawa ni veivuke kina ena ivavakoso eda lewena. O keda kece, gone se qase, tagane se yalewa, eda rawa ni “dau vakayaloqaqataki” ira na tacida.—Kolo. 4:11, vmr.

E vinakati meda kilai ira vinaka me rawa nida vukei ira. E uqeti keda na iVolatabu meda “dau veinanumi” nida sota vata. (Iper. 10:24) Sega ni kena ibalebale meda siova na ka e baleti ira, ia meda saga meda kilai ira vinaka kei na ka era vinakata. De ra vinakata na veivuke vakayago se vakayalo, mera vakacegui tale ga. E sega ni nodra itavi ga na qase kei na dauveiqaravi ni ivavakoso mera vukei ira na tacida. Io, ena so na gauna ena veiganiti mera veivuke na tacida qori. (Kala. 6:1) Ia e noda itavi kece meda vukei ira na tacida itabaqase, se vuvale taucoko era leqa tu.

Kena ivakaraitaki, e leqa vakailavo o Salvatore qai vinakati me volitaka nona bisinisi, vale, kei na levu na ka eratou taukena vakavuvale, e vakasamataka se ratou na bula vakacava. Dua na vuvale ena ivavakoso e kila na nodratou leqa. Eratou veivuke vakailavo, ratou vaqara na cakacaka nei Salvatore kei watina, levu tale ga na yakavi eratou vakarogoci ratou qai vakayaloqaqataki ratou vakavuvale. E bucini kina e dua na veitokani dredre me vica vata na yabaki. Ni ratou railesu na vuvale ruarua qo, eratou marautaka vakalevu na gauna eratou vakayagataka vata ena gauna dredre oya.

Era sega ni tu vakasuka na lotu vaKarisito dina mera wasea nodra vakabauta. Me vaka e vakayacora o Jisu, e bibi meda vukea e levu mera kila na vosa ni yalayala totoka e tu ena iVolatabu. Ke da rawa ni toki se sega, eda rawa ni caka vinaka vei ira na tamata kece. Rawa sara ga nida vakayacora qori ena ivavakoso eda veiqaravi kina. (Kala. 6:10) Eda na marautaka na soli ka da qai “vua ena cakacaka vinaka kece.”—Kolo. 1:10; Caka. 20:35.