1. Na ituvaki dredre cava era dau sotava na tamata i Jiova?

VAKACAVA o rarawa tiko ena gauna qo? De vakararawataki iko e dua ena ivavakoso. (Jeme. 3:2) Se ra vakalialiai iko o ira oni cakacaka vata se vuli vata ni o qaravi Jiova. (1 Pita 4:3, 4) Se ra saga na nomu lewenivuvale mo kua ni tiko ena soqoni, se mo tukuna nomu vakabauta vei ira eso tale. (Maciu 10:35, 36) Ke mosimosi sara na ka rarawa o sotava tiko, de dua o sa na via soro. Ia o rawa ni nuidei se mani vakacava na kena dredre, o Jiova ena solia vei iko na vuku mo vakatulewa vinaka kina kei na kaukaua mo vosota.

2. Me vaka e tukuni ena Roma 15:4, e yaga vakacava vei keda na Vosa ni Kalou?

² E okata o Jiova ena nona Vosa na kedra itukutuku na sega ni uasivi era dau vosota na ituvaki dredre. Na vuna? Meda rawa ni vuli vei ira. E uqeti Paula gona o Jiova me vola na kedra itukutuku. (Wilika Roma 15:4.) Nida wilika na ka e vola e rawa ni vakacegui keda, eda nuidei tale ga. Ke da vinakata me yaga meda kua ni wilika wale ga, meda vakalaiva sara ga na iVolatabu me veisautaka na ivakarau ni noda vakasama, me uqeta tale ga na lomada. Na cava meda cakava ke da vaqara tiko na ivakasala me baleta vakatabakidua na ituvaki dredre eda sotava tiko? Eda rawa ni muria e va na vakatutu qo: (1) Masu, (2) Raitayaloyalotaka, (3) Vakasama vakatitobu, kei na (4) Muria. Meda veivosakitaka mada qo na veika ena okati kina. * Oti da qai  vakayagataka meda vulica na ituvaki e sotava o Tui Tevita kei na yapositolo o Paula.

3. Na cava mo cakava ni bera ni o wilika na iVolatabu? Na vuna?

³ (1) Masu. Ni bera ni o wilika na iVolatabu kerei Jiova me vukei iko me yaga na ka o wilika. Me kena ivakaraitaki, ke o qara tiko na ivakasala mo walia kina e dua na leqa, kerei Jiova me vukei iko me dusimaki iko na ivakavuvuli ena nona Vosa.—Fpai. 4:6, 7; Jeme. 1:5.

4. Rawa ni bulabula vakacava nomu wili iVolatabu?

⁴ (2) Raitayaloyalotaka. E buli keda o Jiova meda rawa ni raitayaloyalotaka na ka. Me bulabula nomu wiliwili, saga mo raitayaloyalotaka na vanua, se ni o talanoataki tiko. Saga mo raica na ka e raica o koya e talanoataki tiko, se vakila na ka e vakila.

5. Na cava na vakasama vakatitobu? O na rawa vakacava ni vakasama vakatitobu?

⁵ (3) Vakasama vakatitobu. Qo nomu vakasamataka sara vakavinaka na ka o wilika kei na kena yaga vei iko. Ni o cakava qori, o na kila vinaka kina na ka o wilika. Ni o wiliwili o qai sega ni vakasamataka vakatitobu, e vaka ga nomu vakaraica tiko eso na tikitiki ni droini e sega ni tuvani me dua na iyaloyalo. Ni o vakasama tiko vakatitobu, o rawa ni taroga: ‘E vosota vakacava na ituvaki dredre o koya e talanoataki tiko? E vukei koya vakacava o Jiova? Au na vakayagataka vakacava na ka au vulica meu vosota kina na ituvaki dredre?’

6. Na cava meda muria kina na ka eda vulica?

⁶ (4) Muria. E kaya o Jisu ke da sega ni muria na ka eda vulica, eda vaka ga na tagane e tara na nona vale ena delaninuku. E cakacaka vakaukaua, ia e sega ni yaga. Na vuna? Ni laba na cagi e rubica na nona vale qai bale. (Maciu 7:24-27) E vaka kina nida masu, raitayaloyalotaka na ka eda wilika qai vakasamataka vakatitobu. Ena matewale na noda sasaga ke da sega ni muria na ka eda vulica. Ena luluqa noda vakabauta nida vakatovolei, nida sotava na veika dredre se vakacacani. Ia nida muria na ka eda vulica, ena vinaka noda vakatulewa, eda lomavakacegu, ena dei tale ga noda vakabauta. (Aisea 48:17, 18) Eda na vakayagataka na va na vakatutu eda vulica mai, meda raica kina na ka eda rawa ni vulica ena bula i Tui Tevita.

7. Na italanoa vakaivolatabu cava eda na veivosakitaka?

⁷ Sa bau vakararawataki iko e dua nomu itokani se lewe ni nomu vuvale? Ena yaga sara vei iko na italanoa kei Apisalome na luvei Tui Tevita, e liumuritaki koya qai saga me kovea na matanitu.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Na cava mo cakava me vukei iko kina o Jiova?

⁸ (1) Masu. Ni o wilika e dua na itukutuku vakaivolatabu, masu vei Jiova qai tukuna vua na nomu rai me baleta na ka e caka vei iko. (Same 6:6-9) Talaucaka vua na lomamu. Oti kerei koya me vukei iko ena ivakavuvuli mo muria mo vosota kina na ituvaki dredre qori.

9. O na vakamacalataka vakacava na kedrau italanoa o Tevita kei Apisalome?

⁹ (2) Raitayaloyalotaka. Vakasamataka na ituvaki e yaco kei na ka e sotava o Tui Tevita. E vica vata na yabaki nona sasaga tiko na luvena o Apisalome mera taleitaki koya na lewenivanua. (2 Sam. 15:7) Ni kila ni sa kena gauna, e talai ira na yamata ena vanua kece o  Isireli mera uqeti ira na lewenivanua mera ciqomi koya me nodra iliuliu. E rawai Etofeli mada ga, e dua na itokani voleka i Tevita, e nona daunivakasala tale ga me rau talaidredre vata. E vakarogoya sara o Apisalome ni sa tui, e saga tale ga me vesu o Tevita me vakamatei. A rairai tauvimate bibi tiko o Tevita ena gauna qori. (Same 41:1-9) E kila sara na inaki ca i Apisalome qai dro tani mai Jerusalemi. Yaco na gauna, era vala na ito i Apisalome kei na sotia yalodina i Tevita. Era druka kina na talaidredre, e mate tale ga o Apisalome.

10. Na cava a rawa ni cakava o Tui Tevita?

¹⁰ O rawa ni raitayaloyalotaka tale ga na ivakarau ni loma i Tevita ena veika e sotava tiko. E lomani Apisalome, e nuitaki Etofeli tale ga. Ia rau liumuritaki koya ruarua na nona itokani qori. Rau vakararawataki koya sara ga rau qai via vakamatei koya. A rawa ni sega ni nuitaki ira na vo ni nona itokani o Tevita ni kasamitaki ira nira tokoni Apisalome tale ga. A rawa ni nanumi koya ga qai saga me dro duadua yani. Se me soro koso ena levu ni nona yalolailai. Ia e sega ni cakava qori o Tevita. E vosota tiko ga na veika dredre. E vosota rawa vakacava?

11. E vosota vakacava o Tevita na ituvaki dredre e sotava?

¹¹ (3) Vakasama vakatitobu. Na cava o vulica ena italanoa qori? Sauma mada na taro qo, “E vosota vakacava o Tevita na ituvaki dredre e sotava?” E sega ni tavaiyaya se vakatulewa vakariri. E sega tale ga ni lokuyara se rere qai sega ni kila na ka me cakava. Ia e kerea na veivuke i Jiova kei ira na nona itokani. E vukitotolo tale ga me cakava sara na ka e vakatulewataka. E rarawa vakalevu o Tevita, ia e sega ni vakalatilati qori ena nona nuitaki ira eso tale, se me lomacataka e dua. E nuitaki Jiova tiko ga kei ira na nona itokani era yalodina vua.

12. E vukei Tevita vakacava o Jiova?

¹² E vukei Tevita vakacava o Jiova? Ke o vakekeli, o na raica ni vakayaloqaqataki Tevita o Jiova me vosota na veika dredre e sotava tiko. (Same 3:1-8; ulu ni same) E vakalougatataka o Jiova nona vakatulewa. E tokoni ira tale ga na itokani yalodina i Tevita era vala mera taqomaka na nodra tui.

13. O na vakatotomuri Tevita vakacava ni vakararawataki iko e dua? (Maciu 18:15-17)

¹³ (4) Muria. Mo taroga, ‘Au na vakatotomuri Tevita vakacava?’ Ena vinakati mo yavala totolo mo walia na ituvaki dredre o sotava tiko. Me vakatau ena ituvaki, o rawa ni muria na ivakasala i Jisu ena Maciu wase 18 ni o cakava sara ga e dua na ka, se muria na kena ivakavuvuli. (Wilika Maciu 18:15-17.) Ia mo kua ni vakatulewa vakariri mo muria ga na ivakarau ni lomamu. Masuti Jiova mo rawa ni lomavakacegu, me vakavukui iko tale ga ena ka mo cakava. Nuitaki ira tiko ga na nomu itokani, mo yalorawarawa tale ga ni ciqoma na nodra veivuke. (Vkai. 17:17) Koya e bibi sara mo muria na ivakasala ena Vosa i Jiova.—Vkai. 3:5, 6.

14. Na ituvaki cava ena rairai vakavuna mo wilika na 2 Timoci 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

¹⁴ Vakacava era tusaqati iko tiko na lewe ni nomu vuvale? Se o vakaitikotiko ena dua na vanua e vakadredretaki se vakatabui tu kina noda cakacaka na tamata i Jiova? Ena rawa ni vakayaloqaqataki iko nomu wilika na 2 Timoci 1:12-16 kei na 4: 6-11, 17-22. * E vola o Paula na veitikinivolatabu qori ni curu tiko e valeniveivesu.

15. Na cava o rawa ni kerea vei Jiova?

¹⁵ (1) Masu. Ni bera ni o wilika na veitikinivolatabu qori, tukuna vei Jiova na nomu rai me baleta na ituvaki dredre o sotava tiko. Kua ni vunia e dua na ka. Oti mo qai kerei Jiova me vukei iko mo kila na ivakavuvuli ena italanoa i Paula mo kila kina na ka mo cakava ena ituvaki dredre qori.

16. O na vakamacalataka vakalekaleka vakacava na ituvaki kei Paula?

¹⁶ (2) Raitayaloyalotaka. Biuti iko sara ga ena ituvaki kei Paula. Qori ni curu tu ena valeniveivesu e Roma. A sa vesu oti mada, ia qo e vakadeitaka ni na vakamatei. Era biuti koya tale ga eso na nona itokani qai oca vakalevu.—2 Tim. 1:15.

17. Na cava a rawa ni cakava o Paula?

¹⁷ A rawa ni vakasamataka tiko ga o Paula nona bula e liu, me kua ni lotu vaKarisito ni na sega ni vesu. A rawa tale ga ni lomacataki ira na tagane ena yasana o Esia nira biuti koya qai sega ni nuitaka eso tale na nona itokani. Ia a sega ni cakava qori. A nuidei tiko ga vakacava o Paula nira na yalodina vua nona itokani, ena vakalougatataki koya tale ga o Jiova?

18. E vosota vakacava o Paula na ituvaki dredre e sotava?

¹⁸ (3) Vakasama vakatitobu. Mo sauma na taro, “E vosota vakacava o Paula na ituvaki dredre e sotava?” Ni kila mada ga ni sa na vakamatei, e bibi tiko ga vua me vakalagilagi Jiova. E vakasamataka na sala me vakayaloqaqataki ira kina eso tale. E nuitaki Jiova ni masuti koya wasoma. (2 Tim. 1:3) E sega ni vakasamataki ira vakalevu na biuti koya, ia e vakavinavinakataka nodra veitokoni ena yalololoma na nona itokani nira vukei koya ena levu na sala. Kena ikuri, e vulica tiko ga o Paula na Vosa ni Kalou. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Koya e bibi sara, e vakadeitaka ni rau lomani koya o Jiova kei Jisu. Rau sega ni biuti koya, ia erau na vakalougatataki koya ena nona veiqaravi ena yalodina.

19. E vukei Paula vakacava o Jiova?

¹⁹ E vakasalataki Paula o Jiova me vosota na veivakacacani ni sa lotu vaKarisito. (Caka. 21:11-13) E vukei Paula vakacava o Jiova? E sauma nona masu, e vakaukauataki koya ni toso na gauna. (2 Tim. 4:17) E tukuni tale ga vei Paula ni na rawata na icovi e sasagataka tiko. O Jiova e uqeti ira na itokani yalodina i Paula mera vukei koya.

20. Nida vakasamataka tiko na Roma 8:38, 39, eda na vakatotomuri Paula vakacava?

²⁰ (4) Muria. Mo taroga, ‘Au na vakatotomuri Paula vakacava?’ Meda namaka tiko nida na vakacacani tale ga me vakataki Paula, ena vuku ni noda vakabauta. (Mari. 10:29, 30) Eda na yalodina tiko ga vakacava nida vakacacani? E bibi meda nuitaki Jiova ena noda dau masu qai muria e dua na ituvatuva vinaka ni vuli. Meda nanuma tale ga ni bibi duadua noda vakalagilagi Jiova. Meda nuidei ni na sega ni biuti keda, ena sega tale ga ni dua na ka me tawasea nona lomani keda.—Wilika Roma 8:38, 39; Iper. 13:5, 6.

21. Na cava e vukei Aya kei Hector me rau vosota na ituvaki dredre?

²¹ Se mani ituvaki dredre cava eda sotava, eda rawa ni vakayaloqaqataki ena  kedra italanoa eso ena iVolatabu. Me kena ivakaraitaki, e kaya o Aya e dua na painia mai Japani, ni vakayaloqaqataki koya na italanoa kei Jona me kua ni rere ni vunau e matanalevu. O Hector e dua na itabagone e Idonisia, erau sega ni qaravi Jiova na nona itubutubu, e uqeti koya na ivakaraitaki i Ruci me vulici Jiova qai qaravi koya.

22. Ena yaga vakacava vei iko na drama vakaivolatabu, se na ulutaga “Vakadamurimuria Nodra Vakabauta”?

²² O na raica e vei na ivakaraitaki ena iVolatabu me vakayaloqaqataki iko? Na noda vidio, na Wili iVolatabu Veiuqeti, kei na ulutaga “Vakadamurimuria Nodra Vakabauta” ena vakabulabulataka nomu wili iVolatabu. * Ni bera ni o sarava, rogoca, se wilika na itukutuku e vakarautaki vinaka qori, kerei Jiova me vukei iko ena tikina bibi mo vuli kina. Biuti iko sara ga ena kena ituvaki o koya e talanoataki tiko. Oti vakasamataka vakatitobu na ituvaki dredre era sotava na dausokalou yalodina qori, kei na nona vukei ira o Jiova. Saga sara mo muria ena ituvaki o sotava. Vakavinavinakataki Jiova ni vukei iko tiko. Vakaraitaka nomu vakavinavinaka ni o vukea eso tale ena nomu vakayaloqaqataki ira qai tokoni ira.

23. Me vaka e tukuni ena Aisea 41:10, 13, na cava e yalataka o Jiova?

²³ E levu sara na ka dredre eda sotava ena vuravura e lewa tu o Setani, eso na gauna eda sega ni kila na ka meda cakava. (2 Tim. 3:1) Ia meda kua ni yalolailai se rere, ni kila vinaka tu qori o Jiova. Ni dredre gona na bula, e yalataka ni na tokoni keda na ligana imatau. (Wilika Aisea 41:10, 13.) Nida nuitaka nona veitokoni, eda na vakayaloqaqataki ena iVolatabu, eda na vosota tale ga na ituvaki dredre kece.