1. Na cava era vinakata na itubutubu mera cakava na luvedra?

 KEMUNI na itubutubu, keimami kila ni oni via vukei ira na luvemuni mera kilai Jiova, mera lomani koya tale ga. Ia eda sega ni raica rawa na Kalou. Oni na vukei ira vakacava mera kila ni bula tiko, e rawa tale ga nira veivolekati kei koya?—Jeme 4:8.

2. Era na vakavulici ira vakacava na luvedra na itubutubu ena itovo i Jiova?

² Dua na sala bibi e rawa nira veivolekati kina kei Jiova na luvemuni, oya moni vakavulici ira ena iVolatabu. (2 Tim. 3:14-17) E vakamacalataki ena iVolatabu e dua tale na sala e rawa nira vulici Jiova kina na luvemuni. Ena ivola na Vosa Vakaibalebale, e vakasalataki luvena e dua na tama me kua ni yali e matana na itovo i Jiova, e laurai vinaka ena veika e bulia. (Vkai. 3:19-21) Eda na veivosakitaka qo eso na sala e rawa nira vakayagataka kina na itubutubu na veikabuli mera vakavulici luvedra ena itovo i Jiova.

3. Era na vukei luvedra vakacava na itubutubu?

³ E tukuna na iVolatabu, me “tekivu mai na gauna e buli kina na vuravura, e kilai na veika tawarairai” me baleta na Kalou, e “kilai qori ena veika e buli.” (Roma. 1:20) De dua oni dau taleitaka na itubutubu moni gade e tautuba kei ira na luvemuni. Moni vakayagataka na gauna qori moni vukei ira mera kila na kena veisemati na “veika e buli” kei na itovo talei i Jiova. Meda raica mada qo na ka era na vulica na itubutubu ena ivakaraitaki i Jisu.

4. E vakayagataka vakacava o Jisu na veikabuli me vakavulici ratou kina nona tisaipeli? (Luke 12:24, 27-30)

 ⁴ Dikeva ni vakayagataka o Jisu na veikabuli me veivakavulici kina. Dua na gauna e tukuna vei ratou na nona tisaipeli me ratou raica mada na reveni kei na lili. (Wilika Luke 12:24, 27-30.) A rawa ni tukuna o Jisu e dua ga na mataqali manumanu se kau, ia e digia na manumanuvuka kei na senikau eratou kila vinaka. De dua eratou dau raica na tisaipeli na reveni nira veivukayaki, era se tale ga na senikau. Vakacava o raitayaloyalotaka nona dusia qori o Jisu ni vosa tiko? Cava e cakava ni cavuta oti na vica na ivakaraitaki qori? E vakavulici ratou nona tisaipeli ena dua na ka bibi me baleta na lomasoli kei na yalovinaka nei Tamana vakalomalagi: O Jiova ena vakani ira qai vakasulumi ira na yalodina vua, me vaka ga nona cakava vei ira na reveni kei na senikau.

5. Na veikabuli cava e rawa nira vakavulici luvedra kina na itubutubu me baleti Jiova?

⁵ Oni na vakatotomuria vakacava na itubutubu na ivakarau ni nona veivakavulici o Jisu? O na rairai vakavulici luvemu ena dua na kabuli, me vaka na manumanu se kau o dau taleitaka vakalevu. Ni o cakava qori, mo vakamacalataka sara na ka e vulica kina me baleti Jiova. O rawa ni tarogi luvemu na manumanu se kau cava e dau taleitaka. Ke o vakayagataka e dua na kabuli sa taleitaka rawa toka, de dua ena vakarorogo vinaka ni o vakamacalataka na itovo i Jiova.

6. Na cava o vulica ena ivakaraitaki nei tinai Christopher?

⁶ Vakacava mera vakayagataka na itubutubu e dua na gauna levu mera dikeva kina e dua na manumanu se kau, ni bera nira veivosakitaka kei luvedra na ka e vulici kina me baleti Jiova? Sega. O Jisu a sega ni vakamacalataka vakabalavu na nona ivakarau ni kana na reveni se na kena tubu na lili. Ena rairai taleitaka o luvemu na kena vakamacalataki vakatitobu na veikabuli, ia eso na gauna na ivakamacala rawarawa ga sa na kilai kina na ka e sagai me vakavulici. Dikeva mada na ka e nanuma o Christopher ni se gone: “Dau rawarawa ga na ivakamacala nei Na me keitou taleitaka kina na veikabuli e tu wavoliti keitou. Me kena ivakaraitaki, ni keitou volekata yani na veiulunivanua, ena rawa ni kaya: ‘Raica mada na totoka ni veiulunivanua lelevu qo! Vakatubuqoroqoro sara ga na ka e cakava o Jiova, se vacava?’ Se, ni keitou volekata yani na wasawasa, ena rawa ni kaya: ‘Raica mada na kaukaua ni ua levu ya! Sa kaukaua sara ga na Kalou, se vacava?’” E kaya o Christopher: “E uqeti keitou na rawarawa ni nona ivakamacala, e vakavure vakasama.”

7. O na vakavulici luvemu vakacava me vakasamataka na veikabuli?

⁷ Nira tubu tiko na luvemu, o rawa ni vakavulici ira mera dau vakasamataka vakalevu na veikabuli, mera vulica tale ga na itovo i Jiova. O rawa ni tukuna vua e dua na ka e bulia na Kalou qai taroga, “Cava o vulica kina me baleti Jiova?” De dua o na kidroataka na ka e tukuna.—Maciu 21:16.

8. Na cava e rawa nira cakava na itubutubu e Isireli nira taubale tiko “e gaunisala”?

⁸ Era uqeti na itubutubu e Isireli mera vakavulica na ivakaro i Jiova vei luvedra nira lako tiko “e gaunisala.” (Vkru. 11:19) E tu na gaunisala ena lomanivanua e Isireli. E rawa ni laurai kina na veimataqali manumanu, manumanuvuka kei na senikau. Nira taubale tiko na vuvale e Isireli, e rawa  sara ga vei ira na itubutubu mera vakavulici luvedra ena veika e bulia o Jiova. Na gauna tale ga va qori oni rawa ni vakavulici luvemuni me baleta na veikabuli. Dikeva mada nodra cakava qori eso na itubutubu.

9. Na cava o vulica vei Punitha kei Katya?

⁹ E kaya e dua na tina o Punitha, e tiko ena dua na siti levu e Idia: “Ni keitou sikovi ira na weka ena lomanivanua, keirau vakayagataka na gauna qori me rau vakavulici kina na gone ena veika totoka e bulia o Jiova. Au raica ni rau kila vinaka na veika me baleta na ibulibuli ni rau yawa mai tauni se na vanua osooso.” Kemuni na itubutubu, era na sega ni guilecava na luvemuni na gauna vinaka oni gade kina ena dua na vanua totoka. E kaya o Katya, e dua na tacida yalewa mai Moldova: “Niu se gone, au nanuma vinaka noqu dau gade kei rau na noqu itubutubu ena lomanivanua. Au vakavinavinakataka nodrau dau vakavulici au niu se gone meu tu mada vakadua meu raica na ka e bulia o Jiova, meu kilai koya tale ga.”

10. Na cava e rawa nira cakava na itubutubu ke dredre mera gole ina lomanivanua nira tiko ena siti? (Raica na kato “ iVakasala Vei Ira na iTubutubu.”)

¹⁰ Vakacava ke o sega ni rawa ni lako ina lomanivanua? E kaya o Amol, e tiko tale ga mai Idia: “Na vanua au tiko kina, levu ga na gauna era cakacaka na itubutubu, e saulevu tale ga na lako ina lomanivanua. Ia na basenikau lailai se delanivale, e rawa sara ga ni vulici kina na veimataqali kabuli qai veivosakitaki na itovo i Jiova.” Ke o vakararai sara vakavinaka, o na raica nira tu voleka ena nomu vale na veimataqali ibulibuli o rawa ni vakaraitaka vei ira na luvemu. (Same 104:24) O na rawa ni raici ira na manumanuvuka, manumanu lalai, senikau kei na levu tale. E kaya o Karina mai Jamani: “E dau taleitaka na senikau o tinaqu, niu se gone e dau dusia vei au na senikau totoka ena gauna keirau taubale  vata kina.” Oni rawa tale ga ni vakayagataka na itubutubu e levu na vidio kei na ivola me baleta na veikabuli e vakarautaka na isoqosoqo mera vakavulici kina na luvemuni. Se mani vanua cava o tiko kina, o se rawa tiko ga ni vukei luvemu me vulica na veika e bulia na Kalou. Meda dikeva mada qo eso na itovo i Jiova o rawa ni vakavulici ira kina na luvemu.

11. Era na vakavulici ira vakacava na luvedra na itubutubu ena loloma i Jiova?

¹¹ Mera vukei na luvemuni mera kila na loloma i Jiova, oni rawa ni vakavulici ira ena sala era dau kauaitaki ira kina vakayalololoma na luvedra e levu na manumanu. (Maciu 23:37) O rawa tale ga ni tukuna vei ira e levu na ka eda marautaka ena veikabuli. E kaya o Karina, sa cavuti oti mai: “Ni keirau taubale tiko, e dau uqeti au o Na meu tu mada vakadua meu raica na ka e duatani kina na senikau yadua kei na sala e vakavotui kina na loloma i Jiova ena kena totoka. Ni oti e vica vata tale na yabaki, au se vakaraica tiko ga na veimataqali senikau, kedra ibulibuli kei na rokadra. Au nanuma tiko ga kina nona lomani keda o Jiova.”

12. Era na vukei ira vakacava na luvedra na itubutubu mera kila na vuku ni Kalou? (Same 139:14) (Raica na iyaloyalo.)

¹² Mo vukei ira na luvemu mera kila na vuku ni Kalou. E vuku vakalevu vei keda o Jiova. (Roma 11:33) Me kena ivakaraitaki, o rawa ni tukuna vua na sala e veisau kina na wai me o, kei na kena rawa ni tosoya na wai qori na o mai na dua na vanua ina dua tale. (Jope 38:36, 37) O rawa tale ga ni vakamacalataka na veivakurabuitaki ni ibulibuli ni yagoda. (Wilika Same 139:14.) Vakasamataka mada nona cakava qori e dua na tama o Vladimir. E kaya: “Dua na siga e lutu ena basikeli o luvequ tagane mani mavoa. Oti ga e vica na siga sa mavo nona mavoa. Keirau vakamacalataka vua vakaveiwatini ni buli noda sela me vakavinakataki koya ga. Keirau kaya vua ni sega ni dua na ka va qo e laurai ena ka e bulia na tamata. Me kena ivakaraitaki, e sega ni rawa ni ripeataki koya ga na motoka ni coqa oti. Qori e yaga vei luvei keirau me kila na vuku i Jiova.”

13. E rawa nira vukei luvedra vakacava na itubutubu mera kila na kaukaua ni Kalou? (Aisea 40:26)

 ¹³ E sureti keda o Jiova meda tacake i lomalagi meda vakasamataka na vakatubuqoroqoro ni nona kaukaua me tuvani ira vakamatau na kalokalo. (Wilika Aisea 40:26.) Oni rawa tale ga ni uqeti luvemuni mera tacake i lomalagi mera vakasamataka na ka era raica. Dikeva mada na ka e nanuma lesu o Tingting ni se gone, na tacida yalewa mai Taiwan: “Dua na gauna keirau lai keba kei tinaqu, keirau qai sarava na rarama ni kalokalo ena bogi, ni sega na cina me vaka e tu e tauni. Na gauna qori au vakasamataka tiko nodra dau veivakamuai na noqu icaba, au leqataka keu na qaravi Jiova tiko ga ena yalodina. E uqeti au o tinaqu meu vakasamataka nona vakayagataka o Jiova na nona kaukaua me bulia kina na kalokalo kece qori, meu nanuma tiko ni rawa ni vakayagataka na kaukaua vata ga qori me vukei au meu vosota na veivakatovolei kece. Noqu vakasamataka na ibulibuli ena neirau gade qori, e uqeti au meu via kilai Jiova vinaka, au vakadeitaka tale ga meu qaravi koya tiko ga.”

14. Era na vakayagataka vakacava na itubutubu na veikabuli mera vakavulici luvedra ni o Jiova e Kalou mamarau?

¹⁴ E laurai ena veika e bulia o Jiova na nona dau marau kei na nona vinakata meda marau tale ga. Era dikeva na saenitisi ni levu na manumanu era dau qito, wili kina o ira na manumanuvuka kei ira na ika. (Jope 40:20) Vakacava era dau dredre na luvemu nira sarava e dua na manumanu ni qito tiko? De dua era raica na luve ni pusi ni qitora tiko e dua na tikinisulu, se ra veiqitori tiko na luvenikoli. Na gauna tarava gona era sarava tiko kina na luvemu na ka lasa era cakava na manumanu, o rawa ni tukuna vei ira nida qarava tiko na Kalou mamarau.—1 Tim. 1:11.

15. Na cava mera cakava na itubutubu mera kila na ka era vakasamataka tiko na luvedra? (Vosa Vakaibalebale 20:5) (Raica na iyaloyalo.)

¹⁵ Eso na gauna, e dredre vei ira na itubutubu mera uqeti luvedra mera tukuna na  leqa era sotava tiko. Ke o sotava tiko qori, saga mo kila na ka era vakasamataka tiko. (Wilika Vosa Vakaibalebale 20:5.) Era raica eso na itubutubu ni rawarawa mera cakava qori nira dau marautaka vata kei luvedra na veikabuli. Na vuna? Dua na vuna ni lailai ga na ka e rawa ni vakawelei ira na luvedra kei ira na itubutubu. E dua tale na vuna e tukuna e dua na tama o Masahiko, mai Taiwan: “Ni keirau gade kei ratou na gone e tautuba, me keitou taubale ena veiulunivanua se baravi, dau gauna ni vakacegu vinaka qori vei ratou. Dau rawarawa gona me kilai na ka eratou vakasamataka tiko.” E kaya o Katya, sa tukuni oti mai: “Niu suka na vuli e dau kauti au o tinaqu ena dua na rara totoka. Ni vanua vinaka ni vakacegu, dau rawarawa sara meu talanoataka vua na veika e yaco mai koronivuli se ka au lomaleqataka.”

16. Rawa nira vakayagataka vakacava na vuvale na veika e bulia o Jiova mera vakacegu qai veilasamaki?

¹⁶ E rawa tale ga nira vakayagataka na vuvale na veika e bulia o Jiova mera vakacegu mada, mera veilasamaki. Qori era na veilomani kina vakalevu. E kaya na iVolatabu ni tiko na “gauna ni dredre” kei na “gauna ni veiladeyaki.” (Dauv. 3:1, 4, vmr.) E bulia na veivanua totoka e vuravura na Kalou meda marau ni cakava kina na ka. Levu na vuvale era lako vata ina dua na vanua ni gade rairaivinaka, ena lomanivanua, ena veiulunivanua, se matasawa. Era taleitaka eso na gone mera veiciciyaki se qito e rara, mera sarava na manumanu, se veiqaloyaki e uciwai, drano, se wasawasa. E dua dina na gauna vinaka qori nida gade e tautuba qai wavokiti keda tu e levu na ka e bulia o Jiova!

17. Na cava mera vukei luvedra kina na itubutubu mera taleitaka na veika e bulia na Kalou?

¹⁷ Ena vuravura vou ni Kalou, ena duatani sara nodra marautaka na itubutubu kei na luvedra na veika e bulia o Jiova ni vakatauvatani kei na gauna qo. Ena gauna ya eda na sega ni rerevaka na manumanu se ra rerevaki keda. (Aisea 11:6-9) Ena tawamudu noda marautaka na ka e bulia o Jiova. (Same 22:26) Ia moni kua ni waraka sara na gauna qori na itubutubu moni qai tekivu vakavulici ira na luvemuni mera taleitaka na veikabuli. Ni o vakayagataka na veikabuli mo vakavulici luvemu kina me baleti Jiova, era na duavata kei na ka e tukuna o Tui  Tevita: “I Jiova, e sega ni dua na cakacaka e vakataka na nomuni.”—Same 86:8.