1. Na cava e vinakata o Jiova meda cakava nona dauveiqaravi? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

 EDA dau lako vei cei ni vinakati meda vakacegui se dusimaki? Eda kila na kena isau. Eda rawa ni masu vua na Kalou o Jiova. E vinakata o Jiova meda cakava qori. E vinakata meda masu wasoma vua, ya meda “kua ni cegu ena masu.” (1 Ces. 5:17) Me kua ni dua na ka e vakataotaka noda masu vua, eda kerea tale ga nona veidusimaki ena noda bula kece. (Vkai. 3:5, 6) Ni Kalou lomasavu o Jiova, e sega ni yalana na levu ni gauna meda masu kina vua.

2. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

² Eda mareqeta na isolisoli ni masu. Ia ni levu na ka eda osooso kina, ena rairai dredre meda raica na gauna meda masu kina. Eda na rairai vinakata tale ga meda vakavinakataka na ivakarau ni noda masu. Eda marau ni uqeti keda ena tikina qo na iVolatabu, e dusimaki keda tale ga. Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo ni bibi me tiko na gauna meda masu kina nida dikeva na ivakaraitaki nei Jisu. Eda na veivosakitaka tale ga na noda vakavinakataka na ivakarau ni noda masu nida okata e lima na tikina bibi.

3. Na cava e kila o Jisu me baleta na masu?

³ E kila o Jisu ni dau mareqeta o Jiova na masu. Ni bera sara ni lako sobu mai vuravura, e raica nona dau rogoca o Tamana na nodra masu na tagane kei na yalewa yalodina. Kena ivakaraitaki, e toka o Jisu e yasa i Tamana ni sauma na masu nei Ana, Tevita, Ilaija, kei na levu tale. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Tui 19:4-6; Same 32:5) Sa rauta me dau vakavulici  ratou na nona tisaipeli o Jisu me ratou dau masu wasoma, me ratou nuidei tale ga!—Maciu 7:7-11.

4. Na cava eda vulica ena masu i Jisu?

⁴ E ivakaraitaki vinaka o Jisu vei ratou na nona tisaipeli ni dau masu vei Jiova. Ena gauna kece ni nona cakacaka vakaitalatala e dau masu wasoma. E dau osooso o Jisu, era dau lako tale ga yani vua e lewe levu, ia e lokuca na gauna me masu kina. (Mari. 6:31, 45, 46) E duri ena matakacaca me rawa ni masu duadua. (Mari. 1:35) Dua mada ga na gauna e masu ena bogi taucoko ni bera ni vakatulewataka e dua na ka bibi. (Luke 6:12, 13) E masu tale ga vakavica vata o Jisu ena bogi ni bera ni mate ni vakarau vakacavara na tikina dredre duadua ena nona ilesilesi e vuravura.—Maciu 26:39, 42, 44.

5. Eda na vakatotomuri Jisu vakacava nida masu?

⁵ Eda vulica vei Jisu ni bibi me tiko na gauna meda masu kina ke da osooso mada ga. Me vakataki Jisu, meda tuvanaka na gauna meda masu kina. De dua meda yadra ena matakacaca se bogilevu. Nida cakava qori, eda vakaraitaka vei Jiova nida mareqeta na isolisoli talei qo. Kena ivakaraitaki, e nanuma e dua na tacida yalewa o Lynne, na imatai ni gauna e vulica kina na isolisoli talei ni masu. E kaya, “Niu vulica niu rawa ni vosa vei Jiova ena gauna cava ga, e uqeti au meu raici koya me vaka na noqu iTokani voleka, au vinakata tale ga meu vakavinakataka na noqu masu.” Levu vei keda e va tale ga qori na noda rai. Meda veivosakitaka mada qo e lima na tikina bibi me okati ena noda masu.

6. Me vaka e tukuni ena Vakatakila 4:10, 11, na cava e ganiti Jiova duadua ga?

⁶ Vakacaucautaki Jiova. Ena dua na raivotu vakatubuqoroqoro, e raica na yapositolo o Joni e 24 na qase nira sokaloutaki Jiova tiko mai lomalagi. Era vakacaucautaka na Kalou, era kaya ni ganiti koya me nona na “lagilagi, na vakarokoroko, kei na kaukaua.” (Wilika Vakatakila 4:10, 11.) Kena ikuri, e levu na vuna mera vakacaucautaki Jiova kina na agilosi yalodina, mera vakarokorokotaki koya tale ga. Kena ivakaraitaki, era tiko  vata kei koya mai lomalagi, era kilai koya vinaka. Era kila na nona itovo ena ka e cakava. Nira raica na ka e cakava o Jiova, e uqeti ira mera vakacaucautaki koya.—Jope 38:4-7.

7. Na cava eso na ka eda rawa ni vakacaucautaki Jiova kina?

⁷ Meda vakacaucautaki Jiova tale ga ena noda masu. Rawa nida cakava qori nida tukuna vua na ka eda taleitaka me baleti koya, kei na vuna eda dokai koya kina. Ni o wilika qai vulica na iVolatabu, saga mo kila na itovo e vakaraitaka o Jiova o taleitaka vakalevu. (Jope 37:23; Roma 11:33) Oti, tukuna vei Jiova na nomu rai me baleta na itovo qori. Eda vakacaucautaki Jiova tale ga ni vukei keda kei ira na mataveitacini e veiyasa i vuravura. E sega ni cegu nona karoni keda, e taqomaki keda tale ga.—1 Sam. 1:27; 2:1, 2.

8. Na cava eso na vuna eda vakavinavinakataki Jiova kina? (1 Cesalonaika 5:18)

⁸ Vakavinavinakataki Jiova. Levu na vuna meda vakavinavinakataki Jiova kina ena noda masu. (Wilika 1 Cesalonaika 5:18.) Meda vakavinavinakataka vua na ka vinaka e tu vei keda, ni iloloma vinaka kece e vakarautaka mai. (Jeme. 1:17) Kena ivakaraitaki, eda rawa ni vakavinavinakataka na rairai vinaka ni vuravura kei na veika totoka e bulia. Meda vakavinavinakataka tale ga na noda bula, noda vuvale, noda itokani, kei na noda inuinui. Eda vinakata meda vakavinavinakataki Jiova tale ga ni rawa nida veitokani voleka kei koya.

9. Na cava e bibi kina meda vakavinavinakataki Jiova?

⁹ Ena rairai vinakati na sasaga meda vakasamataka na vuna meda vakavinavinakataki Jiova kina. Eda bula tiko ena dua na vuravura e sega ni dau vakavinavinaka. Levu era vakasamataka ga na ka mera cakava me rawati kina na ka era vinakata. Ia era sega ni vakasamataka na ka mera cakava mera vakavinavinakataka kina na ka e tu vei ira. Ke da vakatotomuria na rai qori, ena rawa nida kerekere tu ga ena noda masu. Me kua ni yaco qori, e bibi meda bucina tiko ga na yalo ni vakavinavinaka qai vakaraitaka qori nida vakavinavinakataki Jiova ena ka kece e cakava vei keda.—Luke 6:45.

10. E vosota vakacava e dua na tacida yalewa ni vakaraitaka na yalo ni vakavinavinaka? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁰ Ena uqeti keda na yalo ni vakavinavinaka meda vosota na ituvaki dredre. Dikeva mada na ivakaraitaki ni tacida yalewa o Kyung-sook, e volai na kena italanoa ena Vale ni Vakatawa ni Janueri 15, 2015. E tauvi koya na kenisa ni yatevuso. E tukuna: “E tarai au vakalevu na mate qo. Au nanuma ga ni sa yali kece na ka e tu vei au, au rere vakalevu.” E vosota  vakacava? E kaya ni veibogi kece ni bera ni moce, e dau lako e delanivale me masulaka vakadomoilevu e lima na ka e marautaka ena siga ya. Ni cakava qori, e lomavakacegu sara ga, e uqeti koya tale ga me vakaraitaka nona lomani Jiova. E vakadinadinataka o Kyung-sook ni dau vukei ira nona dauveiqaravi o Jiova ena gauna dredre, e liaca ni levu sara na ka eda vakalougatataki kina ni vakatauvatani kei na ituvaki dredre. Me vakataki Kyung-sook, e levu na vuna meda vakavinavinakataki Jiova kina ena gauna mada ga eda vosota tiko kina na ituvaki dredre. Nida vakavinavinakataki koya ena noda masu, ena uqeti keda meda vosota, meda marau tiko ga.

11. Na cava me ratou yaloqaqa kina na tisaipeli ni sa lesu i lomalagi o Jisu?

¹¹ Kerei Jiova mo yaloqaqa ni vunau. Ni bera toka ga ni lesu i lomalagi o Jisu, e tukuna tale vei ratou nona tisaipeli na nodratou ilesilesi me ratou vunautaki koya “e Jerusalemi, e Jutia taucoko, e Samaria, kei na veivanua yawa sara kei vuravura.” (Caka. 1:8; Luke 24:46-48) Sega ni dede, era vesuki rau na yapositolo o Pita kei Joni na nodra iliuliu na Jiu ra qai kauti rau ina Sanadrini, na nodra mataveilewai levu na Jiu. Era vakarota me rau kua ni vunau na tagane yalodina qo, era vakarerei rau tale ga. (Caka. 4:18, 21) Na cava rau cakava o Pita kei Joni?

12. Na cava era cakava na tisaipeli, me vaka e tukuni ena Cakacaka 4:29, 31?

¹² Erau tukuna o Pita kei Joni vei ira na iliuliu ni lotu vakaJiu era vakarerei rau: “Ke oni nanuma ni dodonu ena mata ni Kalou me keirau vakarorogo vei kemuni, me kua vua na Kalou, qori moni qai lewa. Ia o keirau, keirau na sega ni galuvaka na ka keirau raica kei na ka keirau rogoca.” (Caka. 4:19, 20) Ni rau sere o Pita kei Joni, era masu vakadomoilevu vei Jiova na tisaipeli, era kauaitaka na vakayacori ni lomana. Era masulaka: “Ni vakadoudoutaki keimami na nomuni dauveiqaravi me keimami tukuna na nomuni vosa.” E rogoca o Jiova na nodra masu vagumatua.—Wilika Cakacaka 4:29, 31.

13. Na cava eda vulica ena ivakaraitaki nei Jin-hyuk?

¹³ Meda vakatotomuri ira na tisaipeli nida vunau tiko ga ke ra vakarota mada ga na vakailesilesi ni matanitu me kua. Dikeva mada na ivakaraitaki nei Jin-hyuk, e dua na tacida tagane e vesu ni sega ni via curu ena mataivalu. Ni tiko e valeniveivesu, e lesi me qarava eso era vesu taudua tu. E vakatarai me veivosakitaka na ka e vauca nona cakacaka, sega ni veika vakaivolatabu. E masu me yaloqaqa, me maqosa tale ga ni tukuna na ka dina ena gauna veiganiti kece. (Caka. 5:29) E kaya: “E rogoca o Jiova noqu masu ni vukei au meu yaloqaqa, e solia tale ga vei au na vuku meu tekivuna e levu na vuli iVolatabu e yalima na miniti ena katuba ni rumu era vesu tu kina. Ena bogi, au na volavola meu solia vei ira na kaivesu ena siga e tarava.” Meda nuidei tale ga ni na vukei keda o Jiova meda vakayacora vinaka na noda cakacaka vakaitalatala. Me vakataki Jin-hyuk, meda masulaka me solia vei keda o Jiova na yaloqaqa kei na vuku.

14. Na cava meda cakava meda vosota kina na ituvaki dredre? (Same 37:3, 5)

¹⁴ Kerei Jiova me vukei iko mo vosota na ituvaki dredre. Levu vei keda  eda vosota tiko na tauvimate se lomabibi, nona takali e dua eda lomana, na ituvaki dredre e vale, veitusaqati, kei na so tale na leqa. Sa qai vakadredretaka ga na ituvaki na matedewa kei na ivalu. Mo talaucaka na lomamu vei Jiova. Tukuna vua na kemu ituvaki me vaka ga nomu tukuna vua e dua nomu itokani voleka. Mo nuidei ni o Jiova “ena qai yavala ena vukumu.”—Wilika Same 37:3, 5.

15. E yaga vakacava na masu meda vosota na “veika dredre kece”? Tukuna e dua na ivakaraitaki.

¹⁵ Ena yaga noda gumatua ena masu meda vosota kina na “veika dredre kece.” (2 Kor. 1:4) E kila o Jiova na ka eda sotava tiko na nona dauveiqaravi, “e rogoca o koya na nodra tagi ni kere veivuke.” (Same 145:18, 19) Qori na ka e vakadinadinataka o Kristie, e dua na tacida yalewa painia e yabaki 29. E sega ni namaka me tauvimate bibi, e lomabibi kina vakalevu. Toso na gauna e qai kila ni laurai vei tinana e dua na mate ena rawa ni vakaleqai koya. E kaya o Kristie: “Au masu vagumatua vei Jiova me vakaukauataki au meu vosota rawa ena dua na siga. Au saga meu dei ena dua na ituvatuva vinaka vakayalo niu tiko ena soqoni, au vuli tale ga vakataki au.” E kuria: “E yaga sara na masu meu vosota na gauna dredre qori. Au kila ni tokoni au tiko ga o Jiova, qori e vakacegui au sara ga. E sega ni oti sara na kequ mate, ia e rogoca o Jiova noqu masu ni solia vei au na vakacegu, e vukei au tale ga meu kua ni lomaleqa.” Meda nanuma vinaka tiko ni “kila o Jiova na sala me vakabulai ira kina era qarava na Kalou nira vakatovolei.”—2 Pita 2:9.

16. Na cava e vinakati kina na veivuke i Jiova meda vorata na veitemaki?

¹⁶ Kerea na veivuke i Jiova meda vorata na veitemaki. Nida tamata ivalavala ca, e vinakati na sasaga meda vorata na veitemaki. E soli isele o Setani me  vakadredretaka na sasaga qori. Dua na sala e via vakadukadukalitaka kina noda vakasama ya ni vakayagataka na ka ni veivakamarautaki lolovira. Na ka ni veivakamarautaki va qori ena vakadukadukalitaka na noda vakasama, ena dukadukali kina na lomada, eda rawa tale ga ni cakava na ivalavala ca bibi.—Mari. 7:21-23; Jeme. 1:14, 15.

17. Nida masu oti, na cava meda cakava? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁷ E vinakati na veivuke i Jiova ke da vinakata meda kua ni temaki meda caka ca. E okata o Jisu na kerekere qo ena masu ni Turaga: “Ni kua ni vakatara me keimami rawai ena veitemaki, ia moni vakabulai keimami mai vua na vunica.” (Maciu 6:13) E vinakata o Jiova me vukei keda, ia e bibi meda kerea nona veivuke. E bibi tale ga meda qarauna na ka eda cakava me salavata kei na ka eda masulaka. Meda qarauna sara meda kua ni wilika se rogoca na raicala e takalevu tu ena vuravura i Setani. (Same 97:10) Eda rawa ni vakasamataka na veika vinaka nida wilika na iVolatabu, eda vulica tale ga. Kena ikuri, ena taqomaka na noda vakasama noda tiko ena soqoni, eda vakaitavi tale ga ena cakacaka vakaitalatala. Me vaka e yalataka o Jiova, ni na sega ni vakalaiva meda sotava na ka ni veivakatovolei eda na sega ni taqea rawa.—1 Kor. 10:12, 13.

18. Na cava e bibi meda cakava yadua?

¹⁸ E bibi vei keda yadua meda masu wasoma me rawa nida yalodina tiko ga vei Jiova ena veisiga dredre qo. Meda lokuca na gauna e veisiga meda masu kina mai vu ni lomada. E vinakata o Jiova meda ‘sova yani na lomada vua’ ena masu. (Same 62:8) Meda vakacaucautaki Jiova, meda vakavinavinakataka na ka kece e cakava. Kerei koya me vukei iko mo yaloqaqa ena cakacaka vakaitalatala. Masuti koya me vukei iko mo vosota na ituvaki dredre, mo vorata tale ga na ituvaki o rairai temaki tiko kina. Me kua ni dua se dua na ka me tarova nomu masu wasoma vei Jiova. Ia e sauma vakacava o Jiova noda masu? Eda na veivosakitaka na taro bibi qori ena ulutaga e tarava.